Đồng thuận và khác biệt tại thượng đỉnh G20 về Afghanistan

Minh Vương
Thượng đỉnh G20 về Afghanistan phản ánh sự đồng thuận cũng như một số khác biệt giữa các bên về cách giải quyết khủng hoảng tại đất nước Nam Á.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Thượng đỉnh khẩn G20 về Afghanistan: Hàng tỷ USD viện trợ, nêu cao quyền phụ nữ và 'không có nghĩa là' công nhận Taliban. (Nguồn: Reuters)
Thượng đỉnh khẩn G20 về Afghanistan ngày 12/10 do nước chủ nhà G20 là Italy tổ chức theo hình thức trực tuyến. (Nguồn: Reuters)

Đồng thuận về phương châm

Ngày 12/10, Thượng đỉnh nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) về Afghanistan đã diễn ra. Tổng thống Mỹ Joe Biden, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi và lãnh đạo nhiều nước châu Âu đã dự họp.

Tuy nhiên, lãnh đạo hai bên quan trọng trong tháo gỡ tình hình tại Kabul là Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Nga Vladimir Putin lại vắng mặt.

Có ý kiến cho rằng điều này phản ánh lập trường khác nhau về tình hình hiện nay, song Thủ tướng Italy Mario Draghi khẳng định sự vắng mặt trên không làm giảm tầm quan trọng cuộc họp do Italy, hiện đang đảm nhiệm Chủ tịch luân phiên G20, tổ chức.

Phát biểu sau thượng đỉnh, ông nhận định, khối cam kết giải quyết khủng hoảng nhân đạo ở Afghanistan, ngay cả khi phải phối hợp với Taliban.

“Về cơ bản, các bên đã tìm được quan điểm chung về nhu cầu giải quyết tình hình nhân đạo khẩn cấp … Đây là phản ứng đa phương đầu tiên với khủng hoảng Afghanistan... Dù vấp phải khó khăn, nhưng chủ nghĩa đa phương đang trở lại”, ông Draghi nói.

Theo Thủ tướng Italy, các bên dự họp đã nhất trí cao rằng cần sớm tháo gỡ cuộc khủng hoảng ở Afghanistan, nơi các ngân hàng đang cạn tiền mặt, công chức không được trả lương và giá thực phẩm tăng vọt, khiến hàng triệu người đứng trước nguy cơ thiếu đói nghiêm trọng.

Phần lớn viện trợ sẽ được chuyển qua Liên hợp quốc. Các nước cũng sẽ trực tiếp giúp đỡ Afghanistan, dù vẫn từ chối công nhận Taliban. Ông Draghi khẳng định: “Rất khó giúp người dân Afghanistan mà không liên quan đến Taliban... nhưng điều đó không có nghĩa là công nhận họ.”

Theo ông, cộng đồng quốc tế sẽ đánh giá tính chính danh của Taliban thông qua hành động của lực lượng này. Hiện thế giới đặc biệt quan tâm đến hoàn cảnh của phụ nữ ở Afghanistan. Thủ tướng Italy Mario Draghi nhấn mạnh: “Tại thời điểm này, chúng tôi không nhận thấy có tiến triển”.

Trong tuyên bố chung sau thượng đỉnh G20, các bên đã kêu gọi Taliban xử lý các nhóm chiến binh hoạt động bên ngoài nước này, nhấn mạnh rằng các chương trình nhân đạo trong tương lai nên tập trung vào phụ nữ và trẻ em gái, mở lối đi an toàn cho người Afghanistan muốn rời khỏi đất nước.

Đáng chú ý, thượng đỉnh G20 về Afghanistan diễn ra chỉ hai tuần trước thượng đỉnh chính thức của lãnh đạo G20 tại Rome ngày 30-31/10, tập trung vào biến đổi khí hậu, phục hồi kinh tế toàn cầu, giải quyết nạn suy dinh dưỡng và dịch Covid-19.

Tuy nhiên, chắc chắn rằng khủng hoảng tại Kabul sẽ một lần xuất hiện tại sự kiện đặc biệt quan trọng của khối cuối tháng 10 này.

“Về cơ bản, các bên đã tìm được quan điểm chung về nhu cầu giải quyết tình hình nhân đạo khẩn cấp … Đây là phản ứng đa phương đầu tiên với khủng hoảng Afghanistan... Dù khó khăn, nhưng chủ nghĩa đa phương đang trở lại” - Thủ tướng Italy Mario Draghi.

Khác biệt về cách thức

Đồng thuận về phương châm là một chuyện, song các nước G20 cũng cho thấy một số khác biệt trong cách thức triển khai các hỗ trợ dành cho Afghanistan.

Cụ thể, Đức và một số nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) chủ trương đẩy mạnh các khoản hỗ trợ về kinh tế cho Afghanistan, dù vẫn thận trọng với Taliban.

Phát biểu sau thượng đỉnh, Thủ tướng Đức Angela Merkel nói: “Tất cả chúng ta sẽ không được lợi gì nếu toàn bộ hệ thống tài chính/tiền tệ ở Afghanistan sụp đổ, vì khi đó viện trợ nhân đạo cũng không thể được cung cấp”.

Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen khẳng định: “Người dân Afghanistan không phải trả giá cho những hành động của Taliban”.

Trong cuộc họp, EU cũng công bố gói hỗ trợ 1 tỷ Euro (1,15 tỷ USD), gồm 300 triệu Euro (346 triệu USD) đã cam kết trước đó. Dù vậy, khối vẫn thận trọng và chưa công chính phủ lâm thời Taliban.

Thổ Nhĩ Kỳ và Trung Quốc lại chủ trương hợp tác với Taliban thông qua đối thoại.

Phát biểu tại thượng đỉnh, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan tin rằng cộng đồng quốc tế nên duy trì đối thoại với Taliban để “kiên nhẫn và dần dần” định hướng lực lượng này thiết lập một chính quyền toàn diện hơn.

Theo ông Erdogan, Thổ Nhĩ Kỳ, hiện tiếp nhận hơn 3,6 triệu người Syria, không thể đón người di cư từ Afghanistan. “Điều không thể tránh khỏi là châu Âu cũng sẽ bị ảnh hưởng bởi áp lực di cư Thổ Nhĩ Kỳ phải chịu ở biên giới phía Nam và phía Đông của mình”, ông nói.

Đồng thời, ông Erdogan đề xuất thành lập một nhóm làm việc về Afghanistan trong khuôn khổ G20 và Thổ Nhĩ Kỳ sẵn sàng đứng đầu nhóm làm việc này. Thủ tướng Italy cho biết đề xuất trên rất thú vị nhưng vẫn cần các nước còn lại trong G20 đồng ý.

Về phần mình, trước cuộc họp, Trung Quốc đã yêu cầu dỡ bỏ biện pháp trừng phạt kinh tế với Afghanistan và bàn giao lại hàng tỷ tài sản đang phong toả cho Kabul.

Tuy nhiên, Mỹ và Anh, nơi có nhiều tài sản của Afghđang được nắm giữ, đang phản đối nỗ lực này và không đề cập đến vấn đề đó trong tuyên bố cuối cùng.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan. (Nguồn: Reuters)
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cho rằng cộng đồng quốc tế cấn đối thoại để dẫn dắt Taliban thành lập chính phủ toàn diện hơn. (Nguồn: Reuters)

Trong khi đó, Mỹ tiếp tục gạt vai trò của Taliban ra khỏi các nỗ lực tái thiết Afghanistan.

Một mặt, Washington vẫn cam kết hợp tác chặt chẽ với cộng đồng quốc tế, sử dụng biện pháp ngoại giao, nhân đạo và kinh tế hỗ trợ tình hình ở Kabul.

Người Phát ngôn Nhà Trắng Jen Psaki nhấn mạnh, Mỹ là nhà tài trợ lớn nhất cho Afghanistan với 330 triệu USD chỉ trong năm nay.

Mặt khác, thông cáo của Nhà Trắng không đề cập đến Taliban: “Các nhà lãnh đạo đã thảo luận về sự cần thiết của việc duy trì nỗ lực chống khủng bố lâu dài của chúng tôi trước mối đe dọa từ ISIS-K, đảm bảo việc đi lại an toàn cho công dân nước ngoài và đối tác tìm cách rời khỏi đất nước này.”

Các nhà lãnh đạo cũng tái khẳng định cam kết tập thể cung cấp hỗ trợ nhân đạo trực tiếp cho người dân Afghanistan qua các tổ chức quốc tế độc lập và thúc đẩy quyền con người cơ bản cho tất cả người dân gồm phụ nữ, trẻ em gái và nhóm thiểu số”.

Tương tự, Tổng thống Mỹ Joe Biden cũng không đề cập đến chính phủ mới của Taliban trong tuyên bố chiều 12/10 trên Twitter: “Chúng tôi cam kết hợp tác chặt chẽ với cộng đồng quốc tế và sử dụng các phương tiện ngoại giao, nhân đạo và kinh tế để giải quyết tình hình ở Afghanistan và hỗ trợ người dân Afghanistan.”

Tuy nhiên, Trung tướng Lục quân Mỹ Keith Kellogg không đồng tình với cách tiếp cận này. Cựu Cố vấn An ninh Quốc gia thời ông Donald Trump đã tức giận trước cách chính quyền ông Joe Biden xử lý hậu quả, cho rằng Nhà Trắng đang trốn tránh trách nhiệm khi để Taliban chiến thắng.

Ông Kellogg, đồng chủ tịch của Trung tâm An ninh Mỹ, nói: “Một lần nữa, nó cho thấy một khuôn mẫu nhất quán của Tổng thống Joe Biden: phớt lờ các mối đe dọa với đất nước của chúng ta - cho dù đó là Trung Quốc, vấn đề biên giới hay Taliban”.

Afghanistan: Nổ kinh hoàng ở đền thờ Hồi giáo dòng Shi'ite, nguy cơ thành thảm sát

Afghanistan: Nổ kinh hoàng ở đền thờ Hồi giáo dòng Shi'ite, nguy cơ thành thảm sát

Ngày 15/10, một vụ nổ đã làm rung chuyển đền thờ Hồi giáo dòng Shi'ite ở thành phố Kandahar, miền Nam Afghanistan.

Mỹ đánh giá thế nào về cuộc gặp với Taliban?

Mỹ đánh giá thế nào về cuộc gặp với Taliban?

Ngày 12/10, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price đã đưa ra nhận định về cuộc gặp giữa đại diện nước này với ...

(theo Washington Examiner)

Bài viết cùng chủ đề

Tình hình Afghanistan

Xem nhiều

Đọc thêm

Toàn cảnh Lễ đón chính thức và hội đàm giữa Chủ tịch nước Lương Cường và Tổng thống Peru Dina Boluarte

Toàn cảnh Lễ đón chính thức và hội đàm giữa Chủ tịch nước Lương Cường và Tổng thống Peru Dina Boluarte

Khoảng 15h ngày 13/11 (theo giờ địa phương), Chủ tịch nước Lương Cường đã tham dự Lễ đón chính thức do Tổng thống Peru Dina Boluarte chủ trì.
Chỉ còn 3 CLB bất bại trong top 5 giải vô địch quốc gia châu Âu

Chỉ còn 3 CLB bất bại trong top 5 giải vô địch quốc gia châu Âu

Tính tới thời điểm này mùa giải 2024/25, chỉ còn 3 CLB chưa để thua trong top 5 giải VĐQG hàng đầu châu Âu là Juventus, PSG và Bayern Munich.
4 cầu thủ MU lọt top vua tắc bóng và đánh chặn xuất sắc nhất Ngoại hạng Anh

4 cầu thủ MU lọt top vua tắc bóng và đánh chặn xuất sắc nhất Ngoại hạng Anh

Sau vòng 11, giải Ngoại hạng Anh mùa giải 2024/25 đang tạm nghỉ nhường chỗ cho loạt FIFA Days cuối cùng của năm 2024.
Việt Nam cùng APEC tăng trưởng và thịnh vượng trong kỷ nguyên vươn mình

Việt Nam cùng APEC tăng trưởng và thịnh vượng trong kỷ nguyên vươn mình

Việt Nam có thể học hỏi từ thành tựu của các thành viên APEC khác, đặc biệt là trong ngành bán dẫn.
Kết quả bóng đá hôm nay 14/11 (mới nhất)

Kết quả bóng đá hôm nay 14/11 (mới nhất)

Xem kết quả bóng đá đêm qua và hôm nay 14/11, Cup C1, Ngoại hạng Anh, La Liga, Serie A, Tây Ban Nha, Anh, Pháp, Đức, Italy... đều được cập ...
Mỹ tố Trung Quốc tấn công các công ty viễn thông, xác nhận sẽ gặp thượng đỉnh tại Peru

Mỹ tố Trung Quốc tấn công các công ty viễn thông, xác nhận sẽ gặp thượng đỉnh tại Peru

Cục Điều tra Liên bang và Cơ quan An ninh Mạng và An ninh Cơ sở Hạ tầng ra tuyên bố cáo buộc Trung Quốc tấn công các cơ sở ...
Mỹ tố Trung Quốc tấn công các công ty viễn thông, xác nhận sẽ gặp thượng đỉnh tại Peru

Mỹ tố Trung Quốc tấn công các công ty viễn thông, xác nhận sẽ gặp thượng đỉnh tại Peru

Cục Điều tra Liên bang và Cơ quan An ninh Mạng và An ninh Cơ sở Hạ tầng ra tuyên bố cáo buộc Trung Quốc tấn công các cơ sở hạ tầng viễn thông của ...
Ukraine 'lạc quan thận trọng' sau khi bàn tính với Mỹ việc tấn công Nga, Đức trấn an Kiev 'hãy tin tưởng'

Ukraine 'lạc quan thận trọng' sau khi bàn tính với Mỹ việc tấn công Nga, Đức trấn an Kiev 'hãy tin tưởng'

Các ngoại trưởng Mỹ và Ukraine đã thảo luận về những chủ đề như tấn công tầm xa và hội nhập châu Âu-Đại Tây Dương.
Ông Trump chính thức đề cử Ngoại trưởng Mỹ, sắp có cuộc 'thay máu' lịch sử ở Lầu Năm Góc?

Ông Trump chính thức đề cử Ngoại trưởng Mỹ, sắp có cuộc 'thay máu' lịch sử ở Lầu Năm Góc?

Ông Trump tuyên bố, Thượng nghị sĩ Marco Rubio thuộc đảng Cộng hòa đã được để cử đảm nhiệm vị trí Ngoại trưởng trong chính quyền mới.
Hezbollah tấn công loạt căn cứ đầu não của quân đội Israel

Hezbollah tấn công loạt căn cứ đầu não của quân đội Israel

Hezbollah tuyên bố lần đầu tiên sử dụng UAV và tên lửa đạn đạo tấn công trụ sở Bộ Tổng tham mưu quân đội Israel ở thành phố Tel Aviv trong ngày 13/11.
Điểm tin thế giới sáng 14/11: Mỹ ủng hộ Indonesia gia nhập OECD, Thổ Nhĩ Kỳ mua máy bay Eurofighter Typhoon, Tây Ban Nha đóng cửa trường học

Điểm tin thế giới sáng 14/11: Mỹ ủng hộ Indonesia gia nhập OECD, Thổ Nhĩ Kỳ mua máy bay Eurofighter Typhoon, Tây Ban Nha đóng cửa trường học

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin tức thế giới đáng chú ý sáng nay, 14/11.
Ai Cập kêu gọi tăng cường viện trợ cho Dải Gaza trước mùa Đông

Ai Cập kêu gọi tăng cường viện trợ cho Dải Gaza trước mùa Đông

Ngoại trưởng Ai Cập Badr Abdelatty ngày 12/11 khẳng định phải tăng cường viện trợ nhân đạo tại Dải Gaza.
Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Những thay đổi dưới thời Trump 2.0 sẽ tác động nhiều mặt tới nước Mỹ và thế giới.
Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Chuyến thăm Trung Quốc của Thủ tướng Malaysia phản ánh mong muốn tăng cường quan hệ song phương toàn diện, đặc biệt là kinh tế và thương mại.
Chiến thắng của ông Trump: 8 cụm từ đặc tả hành trình phi thường vào Nhà Trắng, đằng sau ngày thứ Ba 'nhàn nhã' là gì?

Chiến thắng của ông Trump: 8 cụm từ đặc tả hành trình phi thường vào Nhà Trắng, đằng sau ngày thứ Ba 'nhàn nhã' là gì?

Không cần phải chờ đợi thêm, ứng cử viên Donald Trump đã giành chiến thắng thuyết phục trong cuộc Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Màu sắc chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris nếu đắc cử

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Màu sắc chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris nếu đắc cử

Kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 sẽ tác động tới tình hình thế giới thế nào và chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris khác biệt ra sao?
Đại sứ Phạm Quang Vinh: 'Độc lạ', gay cấn bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 và câu chuyện với Việt Nam

Đại sứ Phạm Quang Vinh: 'Độc lạ', gay cấn bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 và câu chuyện với Việt Nam

Theo Đại sứ Phạm Quang Vinh, cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm nay rất sít sao, nhưng dù là ai thì quan hệ Việt Nam-Mỹ vẫn tiếp đà phát triển tích cực.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Ý nghĩa và tác động

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Ý nghĩa và tác động

Bầu cử Tổng thống Mỹ luôn có ý nghĩa quan trọng không chỉ trong nội bộ nước Mỹ mà còn với cộng đồng quốc tế.
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

Sự kiện đang được giới công nghệ mong đợi có thể xảy ra ngay trong năm nay, là sự ra mắt của GPT-5.
30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

Gần 30 năm qua, Tòa án Luật Biển quốc tế (ITLOS) góp phần quan trọng giữ gìn tính toàn vẹn, thúc đẩy tuân thủ UNCLOS.
Phiên bản di động