Hiểu về thế ‘chủ động trong đối ngoại’

Đại sứ Tôn Nữ Thị Ninh
Nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Quốc hội
Hiện nay, có thể khẳng định rằng ngoại giao Việt Nam đang thể hiện rõ tinh thần chủ động và tính chuyên nghiệp trong triển khai đường lối đối ngoại. Sự chủ động này cần được hiểu đúng cả về nội hàm lẫn cách thức thể hiện.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Việt Nam yêu chuộng hòa bình, thành viên có trách nhiệm, tham gia tích cực hơn, chủ động và hiệu quả hơn vào công việc chung của Liên hợp quốc trong xử lý các thách thức toàn cầu. (Nguồn: VGP)
Việt Nam yêu chuộng hòa bình, thành viên có trách nhiệm, tham gia tích cực hơn, chủ động và hiệu quả hơn vào công việc chung của Liên hợp quốc trong xử lý các thách thức toàn cầu. (Nguồn: VGP)

Chủ động ở đây phải dựa trên cơ sở hiểu biết, đánh giá cho trúng, nếu “nhắm mắt mà chủ động” thì lại trở nên bị động. Do đó, chủ động hàm ý là hiểu tình hình, tương quan lực lượng, lợi ích các bên cũng như lợi ích cốt lõi, giữ bằng được của ta và lợi ích ta có thể giành được nếu “biết cách”. Từng giai đoạn khác nhau, lợi ích của ta cần phải xác định rõ ràng, điều gì là “bất di, bất dịch”, điều gì có thể linh hoạt “có đi, có lại”.

Trong bối cảnh quốc tế phức tạp, khó lường, tôi cho rằng việc đánh giá một cách tổng thể tương quan lực lượng, xác định nhóm lợi ích của các bên, của quốc gia mình cần thiết hơn bao giờ hết. Đây là nhiệm vụ khó hơn trước đây, thời kỳ trước và sau Chiến tranh Lạnh, bởi rằng, mỗi chủ thể quan hệ quốc tế đang cân nhắc linh hoạt ứng xử của họ nên sẽ tác động đến khả năng dự đoán chiến lược. Chính sách quốc phòng “bốn không” nên là “bất di, bất dịch”, là “kim chỉ nam”, phù hợp với thế và lực của đất nước ta.

Nhìn lại, quả thật Việt Nam đã chủ động tiếp cận thế giới sớm, đồng thời với quá trình đổi mới trong nước, xác định con đường hội nhập và phát triển. Ngay từ năm 1990 đã có đoàn Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Võ Văn Kiệt đi tham dự Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF) tại Davos (Thụy Sỹ), thể hiện sự chủ động của ta trên hành trình hội nhập quốc tế.

Sự chủ động hội nhập quốc tế của Việt Nam còn thể hiện theo nhiều chiều, với những dấu mốc đối ngoại quan trọng. Bên cạnh việc đón tiếp đoàn các nước với nhịp độ ngày càng thường xuyên và đối tượng ngày càng đa dạng, tiếp sau sự kiện đăng cai thành công Hội nghị cấp cao năm 1997 của Cộng đồng Pháp ngữ, Việt Nam đã làm nước chủ nhà của nhiều hội nghị quốc tế và khu vực.

Một minh chứng rõ nét cho cách Việt Nam chủ động, bài bản và tính toán kỹ lưỡng để vừa tạo điều kiện, vừa bảo đảm lợi ích hai chiều trong hội nhập quốc tế và khu vực suốt 30 năm qua, chính là việc ta đưa ra sáng kiến mở rộng Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN (ADMM) thành ADMM+ với sự tham gia của 8 đối tác đối thoại, nhân dịp đăng cai ADMM tại Hà Nội năm 2010.

Minh họa nổi bật nhất cho sự vươn lên xác lập thế đứng và uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế là những dấu ấn Việt Nam trong hai nhiệm kỳ làm Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2008-2009 và đặc biệt là 2020-2021.

Đó cũng là hành trình trưởng thành và tạo dấu ấn của ngoại giao Việt Nam, phản ánh quá trình chuyên nghiệp hóa của ngành Ngoại giao. Từ vị thế “tiếp nhận” (viện trợ, hỗ trợ, tư vấn...) thành một chủ thể đóng góp - đề xuất, một đối tác có trách nhiệm, đáng tin cậy, dự đoán được và đủ năng lực. Điều này thể hiện rõ qua việc ta tham gia xuất sắc lực lượng gìn giữ hòa bình tại Nam Sudan, được Liên hợp quốc tuyên dương, hay được bầu làm Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2020-2021 với số phiếu kỷ lục 192/193.

Như vậy, có thể nói sự trưởng thành trong phát huy trí tuệ và sự chủ động cùng với quá trình chuyên nghiệp hóa lực lượng đã góp phần nâng cao vị thế quốc tế của Việt Nam.

Tư tưởng Hồ Chí Minh - Ngọn hải đăng của Ngoại giao Việt Nam

Tư tưởng Hồ Chí Minh - Ngọn hải đăng của Ngoại giao Việt Nam

Tư tưởng ngoại giao Hồ Chí Minh và những hoạt động ngoại giao trực tiếp của Người trong những tháng năm khó khăn gian khổ ...

Báo chí và Ngoại giao: Đồng hành, chạm trái tim bè bạn

Báo chí và Ngoại giao: Đồng hành, chạm trái tim bè bạn

Là một phần của báo chí cách mạng Việt Nam, báo chí đối ngoại đã luôn nỗ lực không ngừng để đóng góp vào sứ ...

Ngoại giao đa phương Việt Nam: Tận tâm hành động, vững bước vươn xa

Ngoại giao đa phương Việt Nam: Tận tâm hành động, vững bước vươn xa

Ngoại giao đa phương được Đảng và Nhà nước nhận định là một bộ phận quan trọng của đối ngoại Việt Nam.

Đại sứ Phạm Quang Vinh: Ngoại giao Hồ Chí Minh và Ngoại giao Việt Nam hiện nay hòa quyện là một

Đại sứ Phạm Quang Vinh: Ngoại giao Hồ Chí Minh và Ngoại giao Việt Nam hiện nay hòa quyện là một

Nhân dịp kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, cùng nguyên Thứ trưởng Ngoại giao Phạm Quang Vinh nhìn lại 'kho ...

Công tác lãnh sự, bảo hộ công dân đóng góp vào thành tựu chung của đối ngoại Việt Nam

Công tác lãnh sự, bảo hộ công dân đóng góp vào thành tựu chung của đối ngoại Việt Nam

Trong dòng chảy 80 năm của ngành Ngoại giao, công tác lãnh sự, bảo hộ công dân luôn là một trong những nhiệm vụ rất ...

Bài viết cùng chủ đề

80 năm Ngoại giao Việt Nam

Đọc thêm

Lịch cúp điện Thành phố Huế hôm nay ngày 16/12/2025

Lịch cúp điện Thành phố Huế hôm nay ngày 16/12/2025

Thông tin lịch cúp điện tại Thành phố Huế theo từng khu vực được cập nhật mới nhất từ Điện lực miền Trung ngày 16/12/2025.
Điều trân quý nơi đầu sóng, ngọn gió (Kỳ 2)

Điều trân quý nơi đầu sóng, ngọn gió (Kỳ 2)

Chiến sĩ Nhà giàn DK1 luôn nêu cao tinh thần đoàn kết, ý chí tự lực, tự cường, bảo vệ chủ quyền biển đảo Tổ quốc.
Trạm sách cộng đồng người Việt tại Nhật Bản: Sáng kiến lan tỏa tri thức, gắn kết  kiều bào

Trạm sách cộng đồng người Việt tại Nhật Bản: Sáng kiến lan tỏa tri thức, gắn kết kiều bào

Dự án "Trạm sách cộng đồng người Việt Nam tại Nhật Bản” đã chính thức được ra mắt trong không khí trang trọng, ấm áp.
Nhận định, dự đoán tỷ số MU vs Bournemouth, 03h00 ngày 16/12 - vòng 16 Ngoại hạng Anh

Nhận định, dự đoán tỷ số MU vs Bournemouth, 03h00 ngày 16/12 - vòng 16 Ngoại hạng Anh

Nhận định trận đấu, dự đoán tỷ số MU vs Bournemouth tại vòng 16 giải Ngoại hạng Anh được diễn ra vào lúc 03h00 ngày 16/12.
Cập nhật bảng giá xe Honda Rebel 1100 2025 mới nhất tháng 12/2025

Cập nhật bảng giá xe Honda Rebel 1100 2025 mới nhất tháng 12/2025

Bảng giá xe Honda Rebel 1100 2025 mới nhất tháng 12/2025 tại các đại lý trên cả nước được cập nhật chi tiết trong bài viết dưới đây.
Nhà máy điện Nhơn Trạch 3 và 4: Động lực mới cho vùng kinh tế trọng điểm phía Nam

Nhà máy điện Nhơn Trạch 3 và 4: Động lực mới cho vùng kinh tế trọng điểm phía Nam

Trong bối cảnh nhu cầu điện của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam tăng nhanh trong khi nhiều nguồn cung truyền thống đã khai thác đến giới hạn, dự ...
Tiêu điểm nỗ lực tạo dựng niềm tin

Tiêu điểm nỗ lực tạo dựng niềm tin

Diễn đàn quốc tế về hòa bình và niềm tin, diễn ra tại thủ đô ở Ashgabat của Turkmenistan vào ngày 12/12 kỳ vọng góp phần thúc đẩy hòa bình và phát triển.
Phép thử với G20

Phép thử với G20

Lần này tại Johannesburg, bất bình đẳng trong phát triển sẽ là phép thử với nỗ lực của G20.
Tổng thống Kazakhstan thăm Nga: Tìm thế đứng cân bằng

Tổng thống Kazakhstan thăm Nga: Tìm thế đứng cân bằng

Tổng thống Kazakhstan Kassym-Jomart Tokayev thăm Nga từ 11-12/11 nhằm củng cố quan hệ với láng giềng thân thiết, đồng thời là đồng minh chiến lược.
Hội nghị cấp cao ASEAN 47: Tạo dấu mốc với ASEAN

Hội nghị cấp cao ASEAN 47: Tạo dấu mốc với ASEAN

Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 47 được kỳ vọng tạo dấu mốc phát triển mới cho khu vực.
Đau đầu với cam kết

Đau đầu với cam kết

Chi tiêu quốc phòng là các chủ đề chính tại Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng khối quân sự NATO đang diễn ra tại Brussels.
Thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Hamas, bước ngoặt lịch sử hay khoảng lặng tạm thời

Thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Hamas, bước ngoặt lịch sử hay khoảng lặng tạm thời

Tình hình Trung Đông đột biến. Israel và Hamas đồng ý thỏa thuận ngừng bắn, hướng tới chấm dứt xung đột kéo dài 2 năm.
Thuế quan Mỹ khiến trụ cột xuất khẩu trở thành 'vị cứu tinh' của nền kinh tế Trung Quốc

Thuế quan Mỹ khiến trụ cột xuất khẩu trở thành 'vị cứu tinh' của nền kinh tế Trung Quốc

CNN đăng bài phân tích của chuyên gia tại Ngân hàng đầu tư Goldman Sachs về tác động của thuế quan Mỹ đến ngành xuất khẩu Trung Quốc.
'Mê cung' chính sách thuế của Tây Ban Nha chịu chỉ trích cản trở tăng trưởng kinh tế

'Mê cung' chính sách thuế của Tây Ban Nha chịu chỉ trích cản trở tăng trưởng kinh tế

Trong bối cảnh châu Âu đang đẩy mạnh nỗ lực cạnh tranh, chính sách thuế của Tây Ban Nha có thể ảnh hưởng tiêu cực đến tăng trưởng kinh tế.
Dự luật quốc phòng Mỹ 2026: Quá trình thông qua đầy kịch tính, Tổng thống Trump 'rộng đường' làm nhiều việc trong năm tới

Dự luật quốc phòng Mỹ 2026: Quá trình thông qua đầy kịch tính, Tổng thống Trump 'rộng đường' làm nhiều việc trong năm tới

Hạ viện Mỹ đã thông qua dự luật chính sách quốc phòng vào phút chót với nhiều điểm nhấn đáng lưu ý, bao gồm cả chính sách với châu Âu và Trung Đông.
Chiến lược ngoại giao đa hướng của Kazakhstan

Chiến lược ngoại giao đa hướng của Kazakhstan

Chiến lược ngoại giao đa hướng của Kazakhstan trong quan hệ với các nước lớn có điểm gì đặc biệt?
Chiến lược ngoại giao cân bằng của Ấn Độ: Phương án tốt nhất cho tất cả

Chiến lược ngoại giao cân bằng của Ấn Độ: Phương án tốt nhất cho tất cả

Sau khi đón Tổng thống Nga, Ấn Độ đã nhanh chóng thu xếp chuyến công du của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đến đất nước sông Hằng.
Kazakhstan gia nhập ‘cuộc đua’ kim loại đất hiếm toàn cầu

Kazakhstan gia nhập ‘cuộc đua’ kim loại đất hiếm toàn cầu

Trong bối cảnh cạnh tranh kim loại đất hiếm nóng lên, Kazakhstan đang trên đà trở thành chủ thể chiến lược trong lĩnh vực thiết yếu này.
Phiên bản di động