Jammu - Kashmir và tầm nhìn người Ấn

Minh Quân
TGVN. Bãi bỏ cơ chế tự trị cho Jammu và Kashmir chỉ là bước đầu trong kế hoạch tổng thể “chậm mà chắc” của Ấn Độ nhằm vươn tầm thế giới. Bình luận của Báo Thế giới & Việt Nam.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
jammu kashmir va tam nhin nguoi an Căng thẳng gia tăng tại Kashmir, Thủ tướng Pakistan cảnh báo nguy cơ chiến tranh với Ấn Độ
jammu kashmir va tam nhin nguoi an Ấn Độ với vấn đề Kashmir: Hệ lụy khôn lường
jammu kashmir va tam nhin nguoi an
Binh sỹ Ấn Độ tuần tra tại đường cao tốc Jammu – Srinagar ở Nagrota, thuộc tỉnh Jammu và Kashmir. (Nguồn: AFP)
jammu kashmir va tam nhin nguoi an Điểm nóng Kashmir: Láng giềng khó xử

TGVN. Quyết sách của ông Modi tạo ra tình huống mới về mọi phương diện ở khu vực Kashmir. Thái độ của Trung Quốc và ...

Ngày 5/8, Ấn Độ tuyên bố sẽ bãi bỏ điều 370 trong Hiến pháp về quyền tự trị đặc biệt cho bang Jammu và Kashmir, vùng duy nhất có đa số dân theo đạo Hồi tại quốc gia này, tiến tới đưa khu vực này thành lãnh thổ trực thuộc liên bang nằm dưới sự kiểm soát chặt chẽ của chính quyền Trung ương. Động thái đơn phương khẳng định chủ quyền này đã gây tranh cãi kịch liệt và sẽ tiếp tục phủ bóng đen lên quan hệ Ấn Độ - Pakistan, song thái độ của New Delhi mới là điều cần chú ý.

Thời điểm nhạy cảm

Đầu tiên, tuyên bố của Thủ tướng Narendra Modi diễn ra chỉ một tuần trước ngày Độc lập của Pakistan (14/8) và ngày Độc lập của Ấn Độ (15/8). 72 năm đã trôi qua song quan hệ New Delhi – Islamabad, ngay cả trong thời khắc yên ả nhất, vẫn luôn tiềm ẩn vô vàn cơn sóng ngầm chực chờ nhấn chìm sự bình yên hiếm hoi ấy. Kashmir, khu vực tranh chấp giữa hai nước là nơi thể hiện rõ nét nhất sự đối đầu đó.

Chính tại khu vực này, ngày 14/2, xe chở lực lượng an ninh của Ấn Độ bị lực lượng khủng bố tại Pakistan Jaish-e-Mohammad đánh bom tự sát, khiến 40 người thiệt mạng. Ngay lập tức, New Delhi đã đáp trả khi loại bỏ Islamabad khỏi danh sách đối tác ưu tiên và tiến hành các cuộc không kích chính xác, bất chấp những lời thanh minh, thiện chí hay doạ nạt đến từ phía Pakistan. Kể từ đó đến nay, quan hệ song phương chưa có nhiều dấu hiệu cải thiện và việc huỷ bỏ quyền tự trị của Jammu và Kashmir là động thái nằm trong xu hướng đó.

Thứ hai, tuyên bố này được đưa ra trong bối cảnh cả Ấn Độ và Pakistan đang có nhiều chuyển biến lớn trong bộ máy đối ngoại. Đối với New Delhi, đó là chiến thắng của đảng Nhân dân Ấn Độ (BJP) dưới sự lãnh đạo của Thủ tướng Narendra Modi trong cuộc bầu cử vừa qua trước đảng Quốc đại Ấn Độ (INC); nhiều thay đổi lớn trong Nội các, đặc biệt là ở vị trí Ngoại trưởng và sự thay đổi trong chính sách đối ngoại với Trung Quốc. Đối với Pakistan, đó là khó khăn ngày một lớn của Thủ tướng Imran Khan trong việc phá thế bao vây chính trị – kinh tế đến từ Ấn Độ, thông qua mở rộng quan hệ hợp tác với các nước lớn, đặc biệt là Trung Quốc.

Ẩn ý của người Ấn

Chọn thời điểm nhạy cảm để đưa ra một quyết định như vậy, người Ấn hẳn có lý do của riêng mình.

Đầu tiên, khẳng định chủ quyền đối với khu vực Jammu và Kashmir, vốn đang trong tranh chấp với Pakistan và Trung Quốc chỉ thời gian ngắn trước ngày Độc lập là cách chính quyền của Thủ tướng Narendra Modi thể hiện sức mạnh. New Delhi hiện kiểm soát và quản lý 45% lãnh thổ Kashmir, trong khi con số này của Islamabad và Bắc Kinh là 35% và 20%. Trung Quốc đã xử lý ổn thoả với Pakistan và giờ đây chỉ còn tranh chấp chủ quyền lãnh thổ với Ấn Độ. Động thái quyết đoán của New Delhi đã dập tắt hy vọng của Pakistan và Trung Quốc trong sử dụng Kashmir nhằm gây mất an ninh, chống ly khai hay kích động xung đột sắc tộc tôn giáo ở Ấn Độ.

Thứ hai, đây là đòn đánh trực diện của Ấn Độ nhằm khôi phục vị thế nước lớn khu vực và đánh mạnh vào uy tín và vị thế của chính quyền Pakistan do Thủ tướng Imran Khan đứng đầu. Tuyên bố của Ngoại trưởng Pakistan Mohammed Qureshi khẳng định người dân và giới lãnh đạo “cùng chung tiếng nói”, nỗ lực đưa vấn đề Jammu và Kashmir ra Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc chẳng khiến ông Modi nao núng. Dường như New Delhi đang “hy sinh” quan hệ với Islamabad khi duy trì lập trường cứng rắn, phớt lờ mọi động thái doạ nạt, kêu gọi đàm phán hay xuống nước. Hai bên đã triệu hồi Đại sứ, hoãn các chuyến bay thương mại; bạo loạn nổ ra dọc khu vực Jammu và Kashmir buộc Ấn Độ áp đặt lệnh giới nghiêm, điều động Quân đội đảm bảo an ninh cho ngày Độc lập 15/8.

Thứ ba, “tấn công” Pakistan khi đó là cách Ấn Độ làm suy yếu quốc gia láng giềng đang ngày một thân thiết hơn với Trung Quốc. Pakistan có vị trí địa chiến lược đặc biệt, kết nối miền Tây Trung Quốc với Ấn Độ Dương, giúp Bắc Kinh tiếp cận nguồn dầu mỏ tại Trung Đông và tài nguyên khoáng sản tại châu Phi. Do đó, quốc gia này có vai trò quan trọng trong chiến lược phát triển ảnh hưởng của Trung Quốc tại Nam Á, với nhiều dự án lớn như Hành lang kinh tế Trung Quốc – Pakistan hay Một Vành đai, Một Con đường.

Tuy nhiên, “vuốt mặt phải nể mũi” và New Delhi nhận thức rằng Bắc Kinh, với tư cách là một bên tranh chấp tại khu vực Kashmir và đối tác thân thiết của Islamabad, sẽ phản ứng gay gắt một khi điều 370 bị huỷ bỏ. Ấn Độ đã có chuẩn bị khi sắp xếp lịch trình để ngày 14/8, ngay sau khi Bắc Kinh lên tiếng, Ngoại trưởng Ấn Độ Subrahmanyam Jaishankar đã công du Trung Quốc, gặp gỡ người đồng cấp Vương Nghị và hội kiến Phó Chủ tịch Vương Kỳ Sơn. Ông khẳng định hai bên cần tìm kiếm điểm chung phù hợp, tôn trọng mối quan tâm riêng và kiểm soát bất đồng.

Theo cách nói này, “mối quan tâm riêng” dưới góc nhìn người Ấn chính là huỷ bỏ quyền tự trị của bang Jammu và Kashmir, khi New Delhi cho rằng đây là vấn đề nội bộ và nằm trong phạm vi chủ quyền quốc gia. “Kiểm soát bất đồng” khi đó sẽ là hạn chế những xung đột, đối đầu về lợi ích trước mắt giữa Ấn Độ và Trung Quốc, cụ thể là trong vấn đề Jammu và Kashmir.

Sở dĩ có hành động “rào trước đón sau” này bởi New Delhi không muốn lặp lại bài học Doklam năm 2017. Dù trong tương lai, cạnh tranh trực tiếp về lợi ích giữa Ấn Độ và Trung Quốc là khó tránh khỏi, song ở thời điểm hiện tại, phần thắng dành cho New Delhi không nhiều. Về tương quan lực lượng, chiến dịch tấn công chính xác cuối tháng 2/2019 đã để lộ điểm yếu chết người của Không quân Ấn Độ, vốn được đánh giá cao hơn hẳn phía Pakistan, và khiến một máy bay chiến đấu MiG-21 bị bắn hạ. Về kinh tế, bất chấp căng thẳng thương mại với Mỹ, Trung Quốc vẫn là nền kinh tế lớn thứ hai thế giới mà Ấn Độ chưa thể vượt qua trong vài năm tới.

Do đó, New Delhi đang duy trì tốc độ phát triển, tăng cường tiềm lực quốc phòng, ngăn Bắc Kinh mở rộng ảnh hưởng thông qua các đồng minh đối tác tại Ấn Độ – Thái Bình Dương nói chung và Nam Á nói riêng. Khẳng định chủ quyền với Jammu và Kashmir, từng bước suy yếu Pakistan, “hoãn binh” với Trung Quốc để chờ thời khi ấy nằm trong chiến lược “chậm mà chắc” Ấn Độ đang theo đuổi.

Minh Quân

jammu kashmir va tam nhin nguoi an Pakistan có thể triển khai quân đội tới Kashmir dù khẳng định không khiêu khích xung đột

TGVN. Ngày 13/8, Hãng thông tấn PTI của Ấn Độ dẫn phát biểu của Đại sứ Pakistan tại Mỹ Asad Majeed Khan cho biết, Islamabad có ...

jammu kashmir va tam nhin nguoi an Thủ tướng Ấn Độ: Nền tự trị ở Kashmir nuôi dưỡng 'chủ nghĩa khủng bố'

TGVN. Ngày 8/8, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi khẳng định, quyết định tước quy chế tự trị đối với khu vực Kashmir là nhằm ...

jammu kashmir va tam nhin nguoi an Jammu và Kashmir: Ấn Độ triển khai thêm 8.000 lính, Mỹ thúc giục các bên tôn trọng thực trạng

TGVN. Theo báo Hindustan Times, ngày 5/8, Ấn Độ đã triển khai thêm ít nhất 8.000 binh sĩ bán vũ trang từ nhiều địa phương ...

Xem nhiều

Đọc thêm

Đối ngoại trong tuần: Thủ tướng kết thúc tốt đẹp chuyến công tác Trung Đông; công bố Hồ sơ Di cư Việt Nam

Đối ngoại trong tuần: Thủ tướng kết thúc tốt đẹp chuyến công tác Trung Đông; công bố Hồ sơ Di cư Việt Nam

Báo TG&VN điểm lại một số hoạt động nổi bật của đối ngoại Việt Nam trong tuần từ 28/10-4/11.
Núi lửa một nước Đông Nam Á phun trào, 10 người thiệt mạng

Núi lửa một nước Đông Nam Á phun trào, 10 người thiệt mạng

Ít nhất 10 người đã thiệt mạng sau khi núi lửa Lewotobi Laki-laki ở miền Đông Indonesia phun trào.
Philippines tạo đà thúc đẩy ngành công nghiệp Halal với Saudi Arabia

Philippines tạo đà thúc đẩy ngành công nghiệp Halal với Saudi Arabia

Philippines đang tìm kiếm quan hệ đối tác mới với Saudi Arabia trong các lĩnh vực phát triển bền vững và Halal.
Giá vàng hôm nay 5/11/2024: Giá vàng biến động trước bầu cử Mỹ, cơn sốt quý kim khiến BRICS và giới tỷ phú sục sôi, vàng nhẫn tiếp đà giảm

Giá vàng hôm nay 5/11/2024: Giá vàng biến động trước bầu cử Mỹ, cơn sốt quý kim khiến BRICS và giới tỷ phú sục sôi, vàng nhẫn tiếp đà giảm

Giá vàng hôm nay 5/11/2024: Giá vàng biến động trước bầu cử Mỹ, ông Trump có thể đẩy quý kim lên 2.900 USD/ounce. Giá vàng nhẫn tiếp đà đi xuống.
Giá tiêu hôm nay 5/11/2024: Ngành hồ tiêu Việt Nam hưởng lợi nhờ giá xuất khẩu cao; sản lượng giảm, bà con xu hướng đầu cơ

Giá tiêu hôm nay 5/11/2024: Ngành hồ tiêu Việt Nam hưởng lợi nhờ giá xuất khẩu cao; sản lượng giảm, bà con xu hướng đầu cơ

Giá tiêu hôm nay 5/11/2024 tại thị trường trong nước tiếp tục ổn định ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 140.000 - 141.000 đồng/kg.
Bộ trưởng Ngoại giao tặng Bằng khen và Tuyên dương tập thể, cá nhân đóng góp tích cực trong xuất bản cuốn sách của cố Tổng Bí thư

Bộ trưởng Ngoại giao tặng Bằng khen và Tuyên dương tập thể, cá nhân đóng góp tích cực trong xuất bản cuốn sách của cố Tổng Bí thư

Bộ Ngoại giao tuyên dương các tập thể, cá nhân đã đóng góp tích cực, hiệu quả trong quá trình biên soạn và xuất bản cuốn sách của Tổng Bí ...
Núi lửa một nước Đông Nam Á phun trào, 10 người thiệt mạng

Núi lửa một nước Đông Nam Á phun trào, 10 người thiệt mạng

Ít nhất 10 người đã thiệt mạng sau khi núi lửa Lewotobi Laki-laki ở miền Đông Indonesia phun trào.
Tin thế giới 4/11: Nga tuyên bố giúp Iran một việc, Israel 'đoạn tuyệt' với một cơ quan LHQ, các ứng viên 'trắng đêm' trước ngày bầu cử tổng thống Mỹ

Tin thế giới 4/11: Nga tuyên bố giúp Iran một việc, Israel 'đoạn tuyệt' với một cơ quan LHQ, các ứng viên 'trắng đêm' trước ngày bầu cử tổng thống Mỹ

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong 24h.
Nga vừa thể hiện thành ý vun đắp cho quan hệ Thổ Nhĩ Kỳ-Syria, Ankara báo tin không vui

Nga vừa thể hiện thành ý vun đắp cho quan hệ Thổ Nhĩ Kỳ-Syria, Ankara báo tin không vui

Thổ Nhĩ Kỳ cho rằng, Syria chưa sẵn sàng bình thường hóa quan hệ với phe đối lập ở nước này và theo nghĩa rộng hơn là với Ankara.
Tin Triều Tiên đưa quân đến Nga: Tổng thống Ukraine trách móc việc 'khoanh tay đứng nhìn', Tổng thư ký LHQ lên tiếng, Hàn Quốc tính sẵn kịch bản

Tin Triều Tiên đưa quân đến Nga: Tổng thống Ukraine trách móc việc 'khoanh tay đứng nhìn', Tổng thư ký LHQ lên tiếng, Hàn Quốc tính sẵn kịch bản

Tổng thư ký LHQ quan ngại trước thông tin binh sĩ Triều Tiên được đưa tới Nga và khả năng lực lượng này tiến về khu vực xung đột ở Ukraine.
Bầu cử tổng thống Mỹ 2024: Cuộc bám đuổi nghẹt thở đến 'giờ G', ứng cử viên Kamala Harris đã bỏ phiếu?

Bầu cử tổng thống Mỹ 2024: Cuộc bám đuổi nghẹt thở đến 'giờ G', ứng cử viên Kamala Harris đã bỏ phiếu?

Ngày 5/11, nước Mỹ bước vào cuộc bầu cử tổng thống tốn giấy mực nhất mỗi 4 năm. Cho đến giờ phút ấy, không ai có thể khẳng định chắc chắn điều gì.
Chảo lửa Trung Đông: Iran thề chống ách áp bức đến cùng, tiết lộ điều sẽ ảnh hưởng đến đòn đáp Israel

Chảo lửa Trung Đông: Iran thề chống ách áp bức đến cùng, tiết lộ điều sẽ ảnh hưởng đến đòn đáp Israel

Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian tuyên bố, Tehran sẽ đáp trả mọi hành động quân sự nhằm vào lãnh thổ và an ninh của nước Cộng hòa Hồi giáo này.
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

Sự kiện đang được giới công nghệ mong đợi có thể xảy ra ngay trong năm nay, là sự ra mắt của GPT-5.
30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

Gần 30 năm qua, Tòa án Luật Biển quốc tế (ITLOS) góp phần quan trọng giữ gìn tính toàn vẹn, thúc đẩy tuân thủ UNCLOS.
Bầu cử Mỹ trước 'giờ G': 'Kỳ phùng địch thủ' Trung Quốc vẫn gia tăng sức ảnh hưởng, chiến lược châu Á sẽ được định hình ra sao?

Bầu cử Mỹ trước 'giờ G': 'Kỳ phùng địch thủ' Trung Quốc vẫn gia tăng sức ảnh hưởng, chiến lược châu Á sẽ được định hình ra sao?

Cả ông Trump và bà Harris đều đang tìm cách mô tả bên kia là 'yếu thế trước Trung Quốc' trong nỗ lực vượt qua phe đối lập.
Quan hệ Mỹ-Anh hậu bầu cử: Hai ngã rẽ trước chân trời mới

Quan hệ Mỹ-Anh hậu bầu cử: Hai ngã rẽ trước chân trời mới

Quan hệ truyền thống Mỹ-Anh có thể sẽ đổi khác, khi cuộc bầu cử sắp tới mở ra hai viễn cảnh khác nhau cho mối thâm tình này.
Bài phát biểu tranh cử cuối cùng của bà Kamala Harris: Những 'đòn công kích' phút chót, so sánh rất giàu hình ảnh

Bài phát biểu tranh cử cuối cùng của bà Kamala Harris: Những 'đòn công kích' phút chót, so sánh rất giàu hình ảnh

Phó Tổng thống Kamala Harris đã có bài phát biểu khép lại chiến dịch tranh cử tại công viên Ellipse ở Washington, D.C.
'Ván cờ' Nga-Ukraine trước ngã rẽ bầu cử Mỹ

'Ván cờ' Nga-Ukraine trước ngã rẽ bầu cử Mỹ

Kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024 sẽ có ảnh hưởng lớn đến cục diện xung đột Nga-Ukraine.
Quan hệ Mỹ-Ấn đi về đâu sau khi Nhà Trắng đổi chủ?

Quan hệ Mỹ-Ấn đi về đâu sau khi Nhà Trắng đổi chủ?

Bất kể ai giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ, chính quyền Washington mới cần tiếp tục xây dựng quan hệ hợp tác tốt đẹp với Ấn Độ.
Gia tăng 'sức nóng', BRICS được định vị là nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai

Gia tăng 'sức nóng', BRICS được định vị là nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai

Sức ảnh hưởng toàn cầu đang gia tăng của BRICS định vị nhóm này sẽ là một nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai.
Phiên bản di động