‘Làn sóng từ chức’ ở châu Âu: Nào chỉ vì Nga-Ukraine?

Phan Quân
Xung đột Nga-Ukraine không phải là nguyên nhân duy nhất dẫn đến thay đổi chính phủ tại một số nước châu Âu thời gian qua.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Ngày 7/7, Thủ tướng Anh Boris Johnson chính thức thông báo ông sẽ từ chức lãnh đạo đảng Bảo thủ Anh. (Nguồn: Shutterstock)
Ngày 7/7, Thủ tướng Anh Boris Johnson chính thức thông báo ông sẽ từ chức lãnh đạo đảng Bảo thủ Anh. (Nguồn: Shutterstock)

Hai tuần qua, châu Âu liên tục chao đảo khi có tới ba nước “thay tướng”. Tại Anh ngày 7/7, Thủ tướng Boris Johnson buộc phải tuyên bố từ chức sau khi hơn 50 quan chức chính phủ và nội các của ông rời nhiệm sở. Hai tuần sau, Thủ tướng Estonia Kaja Kallas và người đồng cấp Italy Mario Draghi cũng hành động tương tự.

Những diễn biến này đã làm dấy nên làn sóng quan ngại tại châu Âu. Không ít người đã sớm kết luận rằng chính hệ quả kinh tế nghiêm trọng từ xung đột Nga-Ukraine đã làm dấy nên cái gọi là ‘làn sóng từ chức’ tại châu Âu. Tuy nhiên, liệu đây có phải là nguyên nhân duy nhất và chủ chốt khiến ba chính phủ trên sụp đổ?

Khó khăn chung

Không khó thấy xung đột Nga-Ukraine đã để lại hệ quả nghiêm trọng tới ba nước nêu trên, qua đó ít nhiều tác động tới sự thay đổi chính phủ tại đây.

Ở Anh, tỷ lệ lạm phát tháng 6/2022 được Ngân hàng Trung ương Anh (BOE) dự đoán đạt 9,4%, cao nhất trong 40 năm qua và có thể lên tới 11% vào mùa thu, khi hóa đơn năng lượng tăng trở lại. Điều này khiến tiền lương thực tế giảm mạnh, tác động tới đời sống người dân, dù nền kinh tế tăng trưởng vượt dự báo tháng 6.

Trong khi đó, dù là “ngôi sao sáng” tại châu Âu về kinh tế số cùng tốc độ phục hồi nhanh, song theo Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), Estonia sẽ phải đối mặt nhiều khó khăn khi tăng trưởng GDP giảm còn 1,3% (2022) và 1,8% (2023) do xung đột Nga-Ukraine. Lạm phát 22%, chi tiêu hộ tiêu dùng thấp và cơ hội xuất khẩu ít dần, giới đầu tư mất niềm tin là thách thức Tallinn cần vượt qua.

Không khó thấy xung đột Nga-Ukraine đã để lại hệ quả nghiêm trọng tới ba nước Anh, Estonia và Italy, qua đó ít nhiều tác động tới sự thay đổi chính phủ tại đây.

Với Italy, nền kinh tế lớn thứ ba tại Eurozone, tình hình cũng không sáng sủa hơn. Lạm phát tháng 6/2022 đạt 8%, cao nhất 36 năm qua. Nợ công của Rome giờ đây ở mức 150% GDP, đứng thứ hai Eurozone. Các doanh nghiệp Italy lo ngại rằng Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) tăng lãi suất và khiến họ phá sản. Điều này sẽ dẫn đến hệ quả khó lường với EU, bởi theo bà Sarah Carlson, chuyên gia phân tích xếp hạng tín dụng nhà nước Italy tại công ty Moody’s (Mỹ), “với quy mô của mình, Italy có vai trò đặc biệt quan trọng trong liên minh tiền tệ chung”.

Như vậy, có thể thấy tại Anh, Estonia, Italy, giá năng lượng và lúa mỳ tăng cao bởi xung đột Nga-Ukraine, khiến lạm phát phi mã đang là bài toán hàng đầu. Tính đến thời điểm từ chức, lãnh đạo cả ba nước này vẫn chưa thể có câu trả lời thỏa đáng.

Khúc mắc riêng

Đây cũng là thực trạng chung của EU hiện tại. Vậy điều gì khiến Anh, Estonia và Italy phải thay chính phủ, nhưng phần còn lại thì không? Đó có thể là rạn nứt trong chính phủ cầm quyền, liên minh chính trị, vốn đã tồn tại trước đó.

Tại Anh, tỷ lệ ủng hộ của ông Boris Johnson đã liên tục sụt giảm từ tháng 5/2021, 9 tháng trước khi xung đột Nga-Ukraine chính thức nổ ra. Liên tiếp các vụ bê bối như Partygate và câu chuyện bổ nhiệm ông Chris Pincher, người phụ trách kỷ luật của đảng Bảo thủ, người sau đó phải từ chức, khiến uy tín của ông Johnson sụt giảm nghiêm trọng. Phản ứng nhanh, quyết liệt trước xung đột Nga-Ukraine chưa đủ để cứu vãn uy tín của Thủ tướng Anh, khi các chính sách đối nội của ông, từ phòng chống đại dịch Covid-19, tăng trưởng kinh tế tới duy trì vị thế của nước Anh hậu Brexit chưa để lại nhiều dấu ấn, dù là trong nội bộ đảng Bảo thủ.

Trường hợp của Thủ tướng Italy Mario Draghi lại khác. Tháng 7/2022, số liệu của công ty thống kê Morning Consult (Mỹ) cho thấy tỷ lệ người dân tín nhiệm ông là 50%, đứng thứ ba tại châu Âu sau Tổng thống Thụy Sỹ Ignazio Cassis (55%), Thủ tướng Thụy Điển Magdalena Andersson (54%) và cao hơn hẳn người đồng cấp Anh Boris Johnson (23%).

(07.26) Mặc dù được người dân ủng hộ và có nhiều lựa chọn, song ông Mario Draghi đã quyết định từ chức Thủ tướng vì không nhận được sự ủng hộ của ba chính trị gia quan trọng của liên minh. (Nguồn: Getty Images)
Mặc dù được người dân ủng hộ và có nhiều lựa chọn, song ông Mario Draghi đã quyết định từ chức Thủ tướng Italy vì không nhận được sự ủng hộ của ba chính trị gia quan trọng của liên minh. (Nguồn: Getty Images)

Tuy nhiên, thay vì các bê bối, thứ cản bước ông Mario Draghi kéo dài nhiệm kỳ của mình trên cương vị Thủ tướng lại là sự không khoan nhượng, thỏa hiệp. Ở ECB, đức tính này giúp ông có nhiệm kỳ thành công. Song tại Italy, nơi các đảng cần liên minh để nắm quyền, phong cách này có thể khiến mọi chuyện khó khăn hơn.

Thủ tướng Mario Draghi được cho là không có quan hệ tốt với người tiền nhiệm, lãnh đạo đảng Phong trào 5 sao (M5S) Giuseppe Conte. Chủ tịch đảng cánh hữu Liên đoàn (NL) Matteo Salvini cũng phản đối sắc lệnh yêu cầu chỉ cho người tiêm chủng vaccine Covid-19 vào nhà hàng, phòng tập và công sở của ông. Cựu Thủ tướng Silvio Berlusconi của đảng trung hữu Forza Italia, cũng rời bỏ liên minh.

Giờ đây, thứ kết nối cả ba chính trị gia hàng đầu tại Italy không chỉ có lập trường thân Nga, mà còn là mong muốn thay thế ông Draghi. Điều gì đến cũng phải đến: vào phút chót, tất cả đã từ chối ủng hộ ông Mario Draghi trong cuộc bỏ phiếu tín nhiệm về gói biện pháp nhằm hạ nhiệt chi phí sinh hoạt tăng cao do lạm phát.

Khi đó, Thủ tướng Mario Draghi hoàn toàn có thể nhượng bộ một phần, hoặc lãnh đạo chính phủ thiểu số. Song với tính cách quyết liệt, ông đã đệ đơn từ chức.

Trong khi đó, câu chuyện tại Estonia lại có một số điểm khác. Tallinn đã có tới 3 chính phủ trong vòng 3 năm, 2 trong số đó do Thủ tướng Kaja Kallas dẫn dắt. Tuyên bố từ chức của bà đơn thuần là để giải tán chính phủ thiểu số bởi vài ngày sau đó, chính trị gia này đã trở lại trên cương vị người đứng đầu chính phủ đa số. Tuy nhiên, không có gì đảm bảo nội các mới sẽ kéo dài khi tỷ lệ ủng hộ đảng của Thủ tướng đương nhiệm liên tục sụt giảm, từ 21% (4/2022) xuống 13% (7/2022).

Như vậy, có thể thấy trong thay đổi chính phủ ở Anh, Estonia và Italy, yếu tố bên ngoài, cụ thể xung đlà ột Nga-Ukraine chỉ là chất xúc tác, thúc đẩy yếu tố bên trong là bất đồng, rạn nứt nội bộ thêm sâu sắc và cuối cùng, trở nên không thể hàn gắn. Đây cũng là hồi chuông cảnh báo cho nhiều chính phủ, liên minh cầm quyền khác tại châu Âu, trong đó có các thành viên chủ chốt của EU, đặc biệt là Đức và Pháp.

Như vậy, trong thay đổi chính phủ ở Anh, Estonia và Italy, yếu tố bên ngoài, cụ thể xung đột Nga-Ukraine là chất xúc tác, thúc đẩy yếu tố bên trong là bất đồng, rạn nứt nội bộ trở nên sâu sắc hơn và cuối cùng, không thể hàn gắn.

Tại Berlin, Thủ tướng Đức Olaf Scholz đang khéo léo cân bằng giữa ba đảng cầm quyền. Ông đồng ý giảm giá khí đốt để hài lòng đảng Dân chủ Tự do (SPD) và cam kết để người dân tiếp tục sử dụng hệ thống giao thông công cộng gần như miễn phí nhằm nhượng bộ đảng Xanh. Song liệu sự cân bằng này có tiếp tục được duy trì trong bối cảnh châu Âu đang trải qua mùa hè nóng nực và sắp bước vào một mùa đông khắc nghiệt thiếu vắng khí đốt hay không, vẫn là điều khó nói.

Tình hình tại Paris cũng có phần tương đồng như Italy khi không có chính phủ thực sự gắn kết với đa số tại Quốc hội. Chất keo “dính” nhất đến từ Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, song bản thân chính trị gia này cũng đối mặt nhiều vấn đề từ kiềm chế lạm phát, phục hồi tăng trưởng tới chuẩn bị tổ chức Olympic Paris 2024 và duy trì lập trường trong xung đột Nga-Ukraine trước sức ép kinh tế lớn.

Trong bối cảnh đó, bên cạnh tìm giải pháp chính trị bền vững, toàn diện cho xung đột Nga-Ukraine, EU cần củng cố tình đoàn kết, từ nội bộ các nước tới liên kết giữa các thành viên, để có thể chặn đứng “làn sóng từ chức” lan ra toàn châu Âu.

Châu Âu có khả năng tự bảo vệ mình

Châu Âu có khả năng tự bảo vệ mình

... Và Mỹ có cần mãi mãi là nhà cung cấp an ninh chính ở châu Âu không?

Căng thẳng leo thang, EU trừng phạt Nga thêm 6 tháng; giá khí đốt tăng vọt ở châu Âu

Căng thẳng leo thang, EU trừng phạt Nga thêm 6 tháng; giá khí đốt tăng vọt ở châu Âu

Ngày 26/7, Liên minh châu Âu (EU) đã quyết định gia hạn các biện pháp trừng phạt đối với Nga thêm 6 tháng, kéo dài ...

Bài viết cùng chủ đề

Căng thẳng Nga-Ukraine

Đọc thêm

Giá cà phê hôm nay 19/3/2024: Giá cà phê robusta tiếp tục tăng, hàng sắp ra nhiều, thị trường sẽ biến động thế nào?

Giá cà phê hôm nay 19/3/2024: Giá cà phê robusta tiếp tục tăng, hàng sắp ra nhiều, thị trường sẽ biến động thế nào?

Giá cà phê hôm nay 19/3/2024: Giá cà phê robusta tiếp tục tăng, hàng sắp ra nhiều thị trường sẽ biến động thế nào?
Đại sứ Ngô Đức Mạnh: Kết quả bầu cử Tổng thống Nga và những điều sẽ đến...

Đại sứ Ngô Đức Mạnh: Kết quả bầu cử Tổng thống Nga và những điều sẽ đến...

Kết quả bầu cử cho thấy nước Nga sẽ không có xáo trộn lớn về mặt chính sách, đường hướng phát triển đất nước Nga trong thời gian tới.
Bài tarot hôm nay 20/3/2024: Hé lộ những bí ẩn của bạn trong chuyện tình yêu?

Bài tarot hôm nay 20/3/2024: Hé lộ những bí ẩn của bạn trong chuyện tình yêu?

Hãy chọn một lá bài tarot dưới đây để khám phá xem những bí ẩn của bạn trong chuyện tình yêu là gì nhé!
Mức đóng BHXH, BHTN, BHYT năm 2025 khi sửa Luật Bảo hiểm xã hội, Luật Việc làm, Luật Bảo hiểm y tế

Mức đóng BHXH, BHTN, BHYT năm 2025 khi sửa Luật Bảo hiểm xã hội, Luật Việc làm, Luật Bảo hiểm y tế

Có phải từ năm 2025, mức đóng BHXH, bảo hiểm thất nghiệp, BHYT sẽ có những thay đổi lớn khi sửa Luật Bảo hiểm xã hội, Luật Việc làm, Luật ...
Giờ Trái đất năm 2024: Tắt đèn vào giờ nào, ngày nào?

Giờ Trái đất năm 2024: Tắt đèn vào giờ nào, ngày nào?

Giờ Trái đất năm 2024 sẽ diễn ra từ 20h30-21h30, thứ Bảy, ngày 23/3.
Cập nhật bảng giá xe Yamaha YZF-R15 mới nhất tháng 3/2024

Cập nhật bảng giá xe Yamaha YZF-R15 mới nhất tháng 3/2024

Bảng giá xe Yamaha YZF-R15 mới nhất tháng 3/2024 tại các đại lý trên cả nước được cập nhật chi tiết trong bài viết dưới đây.
Ngoại trưởng Mỹ đến Philippines

Ngoại trưởng Mỹ đến Philippines

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã tới thủ đô Manila của Philippines và sẽ có cuộc gặp ba bên với những người đồng cấp nước chủ nhà và Nhật Bản.
Khủng hoảng Haiti: Washington nói tình huống nhân đạo 'thảm khốc nhất', cả nghìn người Mỹ tìm cách tháo chạy

Khủng hoảng Haiti: Washington nói tình huống nhân đạo 'thảm khốc nhất', cả nghìn người Mỹ tìm cách tháo chạy

Khoảng 1.000 công dân Mỹ yêu cầu Bộ Ngoại giao nước này hỗ trợ để rời Haiti, trong bối cảnh khủng hoảng nghiêm trọng tại quốc gia Mỹ Latinh.
Vừa phóng tên lửa đạn đạo, Triều Tiên lại tung vũ khí 'siêu mạnh duy nhất trên thế giới'

Vừa phóng tên lửa đạn đạo, Triều Tiên lại tung vũ khí 'siêu mạnh duy nhất trên thế giới'

Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un đã chỉ đạo cuộc huấn luyện sử dụng pháo phản lực phóng loạt cỡ nòng 600 mm.
Xung đột ở Dải Gaza: Israel tiêu diệt nhân vật Hamas quan trọng, Tổng thống Biden hành động, các bên nối lại đàm phán

Xung đột ở Dải Gaza: Israel tiêu diệt nhân vật Hamas quan trọng, Tổng thống Biden hành động, các bên nối lại đàm phán

Tổng thống Mỹ và Thủ tướng Israel có cuộc điện đàm song phương đầu tiên sau hơn 1 tháng, trong bối cảnh căng thẳng liên quan xung đột ở Dải Gaza.
Mỹ muốn đàm phán với Nga và Trung Quốc, không cần điều kiện tiên quyết, Moscow nói gì?

Mỹ muốn đàm phán với Nga và Trung Quốc, không cần điều kiện tiên quyết, Moscow nói gì?

Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc cho biết, nước này đã đề xuất với Nga và Trung Quốc khởi động đàm phán về kiểm soát vũ khí.
Ukraine phản pháo tuyên bố của Tổng thống Nga, tính tìm kiếm sự hỗ trợ từ quốc gia châu Á tỷ dân

Ukraine phản pháo tuyên bố của Tổng thống Nga, tính tìm kiếm sự hỗ trợ từ quốc gia châu Á tỷ dân

Kiev phản pháo tuyên bố của Tổng thống Nga Vladimir Putin về việc để ngỏ ý tưởng thiết lập vùng đệm ở Ukraine.
Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Những rắc rối trong chương trình tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel đang khiến cho Mỹ khó tiếp cận mục tiêu răn đe hạt nhân của mình.
Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn chính trị, tranh giành quyền lực giữa các băng đảng cùng các vụ đảo chính và nghèo đói là những gì mà người dân Haiti tiếp tục phải đối mặt...
70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

Baoquocte.vn. Ngày 13/3/1954 là ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử - nguồn cổ vũ lớn lao cho toàn thể nhân dân ta trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Tháng Ramadan linh thiêng

Tháng Ramadan linh thiêng

Tháng Ramadan là tháng thứ Chín trong lịch Hồi giáo, được xem là tháng linh thiêng nhất trong năm đối với người Hồi giáo trên toàn thế giới.
Vụ vượt ngục gây 'sốc' và mối quan hệ với các băng đảng khét tiếng ở Haiti

Vụ vượt ngục gây 'sốc' và mối quan hệ với các băng đảng khét tiếng ở Haiti

Bất ổn chính trị, băng đảng tội phạm mọc lên như nấm khiến cuộc sống của người dân Haiti bị đe dọa nghiêm trọng, khủng hoảng nhân đạo ngày càng trầm trọng.
‘Guồng máy’ Đối tác chiến lược toàn diện ASEAN-Australia

‘Guồng máy’ Đối tác chiến lược toàn diện ASEAN-Australia

Mối quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện ASEAN-Australia có vai trò quan trọng đối với hòa bình, ổn định và thịnh vượng trong khu vực.
Xung đột Israel - Hamas: Mỹ 'than ngắn thở dài' vì một điều, thứ mang đến bàn đàm phán vẫn chỉ là lòng thù hận

Xung đột Israel - Hamas: Mỹ 'than ngắn thở dài' vì một điều, thứ mang đến bàn đàm phán vẫn chỉ là lòng thù hận

Trước khủng hoảng nhân đạo đáng báo động, quốc tế vẫn đang trông chờ vào các cuộc đàm phán giữa Israel và Hamas về một lệnh ngừng bắn.
'Trái ngọt' trong quan hệ Iran - Saudi Arabia: Đốm lửa nhỏ có thể thắp sáng cả Trung Đông?

'Trái ngọt' trong quan hệ Iran - Saudi Arabia: Đốm lửa nhỏ có thể thắp sáng cả Trung Đông?

'Trái ngọt' của quan hệ Iran với Saudi Arabia sau một năm nối lại quan hệ ngoại giao khơi dậy niềm lạc quan giữa một Trung Đông đầy bất ổn.
Ngoại giao tình báo trỗi dậy trong thời đại an ninh toàn cầu bị thách thức

Ngoại giao tình báo trỗi dậy trong thời đại an ninh toàn cầu bị thách thức

Chính sách ngoại giao tình báo của Ấn Độ phù hợp với chiến lược xây dựng liên minh khu vực và toàn cầu hiện nay của nước này.
Bầu cử Mỹ: Siêu thứ Ba gay cấn, cuộc đua vào Nhà Trắng đang định hình rõ nét

Bầu cử Mỹ: Siêu thứ Ba gay cấn, cuộc đua vào Nhà Trắng đang định hình rõ nét

Chiến dịch tranh cử tại Mỹ đang trở nên gay cấn vào Siêu thứ Ba với hy vọng là ngày 'bội thu' của các ứng cử viên.
Đằng sau việc Thủ tướng Palestine từ chức: Động thái mang tính 'trình diễn'?

Đằng sau việc Thủ tướng Palestine từ chức: Động thái mang tính 'trình diễn'?

Thủ tướng chính quyền Palestine đệ đơn từ chức hôm 26/2 nhằm tạo điều kiện đạt đồng thuận về các thỏa thuận liên quan đến việc quản lý Gaza thời hậu xung đột.
50 năm quan hệ ASEAN-Australia: Từ những 'trái ngọt' nhớ về câu nói nổi tiếng của Thủ tướng Gough Whitlam

50 năm quan hệ ASEAN-Australia: Từ những 'trái ngọt' nhớ về câu nói nổi tiếng của Thủ tướng Gough Whitlam

Mối quan hệ đối tác vững chắc giữa Australia và ASEAN sẽ góp phần thúc đẩy ổn định, hòa bình tại khu vực cũng như trên thế giới.
Phiên bản di động