Mặt trận truyền thông chống Covid-19 và sự chung tay của Việt Nam và Ấn Độ

Chúng ta đã chứng kiến vai trò, tầm quan trọng của thông tin truyền thông, sức ảnh hưởng mạnh mẽ của thông tin truyền thông trong nhiều khía cạnh của cuộc sống, đặc biệt là trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19, mặt trận này để lại nhiều dấu ấn không thể phủ nhận.

Một điển hình trong truyền thông phòng chống dịch Covid-19

Ngay từ những ngày đầu dịch Covid-19 lây lan sang Việt Nam (ngày 23/1/2020), Đảng, Chính phủ Việt Nam đã thành lập Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng chống dịch Covid-19 do Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam làm trưởng ban. Trong Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng chống dịch Covid-19, có một Tiểu ban về tuyên truyền.

Dưới sự chỉ đạo quyết liệt của Tiểu ban, ngay từ những ngày đầu tiên của chiến dịch phòng chống dịch bệnh, các cơ quan thông tấn, báo chí, đài phát thanh, truyền hình Trung ương và địa phương đã chủ động vào cuộc.

Toàn bộ hệ thống thông tin truyền thông: đài phát thanh, truyền hình, tạp chí, báo giấy, trang tin điện tử, mạng xã hội… loa truyền thanh, phường, xã, áp phích, tờ rơi nơi công cộng… đã chủ động khai thác mọi chủ đề của đời sống liên quan đến dịch bệnh, cập nhật đến toàn dân thông tin chỉ đạo, điều hành của cơ quan chức năng, tình hình dịch bệnh, khuyến cáo phòng ngừa mới nhất và chính xác nhất; các nhà mạng nhắn tin thường xuyên đến tất cả các thuê bao hướng dẫn người dân phòng chống dịch Covid-19, cài đặt phần mềm truy vết...

Đã có nhiều tuyến bài, loạt bài viết phân tích chuyên sâu, khuyến cáo người dân yên tâm, sống an toàn, cộng đồng đoàn kết, chia sẻ, tương thân, tương ái cùng nhau đồng lòng vượt khó khăn, ổn định cuộc sống.

Thông tin truyền thông đã phát huy hiệu quả tuyên truyền rộng rãi, cập nhật đầy đủ diễn biến của dịch bệnh để người dân phòng tránh, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp yên tâm sản xuất, kinh doanh trong mùa dịch bệnh.

Các cơ quan báo chí đã nhân lên sức mạnh Việt Nam, tinh thần, nghị lực Việt Nam trong bối cảnh dịch bệnh.

Các hoạt động truyền thông đã hỗ trợ ngành y tế, giúp người dân biết các nguy cơ lây bệnh cũng như các biện pháp phòng ngừa.

Ngành thông tin và truyền thông có hai lực lượng là báo chí và công nghệ thông tin và truyền thông (ICT) đã phối hợp nhịp nhàng, luôn hỗ trợ cho nhau. Báo chí sẵn sàng truyền thông cho doanh nghiệp lúc khó khăn, đồng thời lĩnh vực ICT đã hỗ trợ báo chí về công nghệ, giải pháp thúc đẩy báo chí phát triển trong cuộc cách mạng công nghệ 4.0.

Trong đại dịch Covid-19, Việt Nam đã sáng tạo nhiều loại hình công nghệ để đẩy nhanh chuyển đổi số. Việt Nam đã sáng chế những ứng dụng cung cấp thông tin như nCoV và Bluezone, hướng dẫn người dân khai báo y tế và cập nhật tình hình sức khỏe của mình.

Việt Nam là quốc gia đầu tiên áp dụng tờ khai y tế điện tử được thế giới đánh giá cao, phương pháp kiểm soát dịch bệnh trên điện thoại di động được người dân hưởng ứng.

Ban Truyền thông đã cung cấp thông tin tới tận tay người dân với 15 tỷ tin nhắn tới thuê bao các điện thoại di động, 4 tỷ tin nhắn qua Zalo, 9 triệu tin nhắn qua Viber.

Các phương tiện truyền thông đã kịp thời đưa tin về những tấm gương dũng cảm, sáng tạo, tận tụy, hết mình trong cuộc chiến chống Covid-19.

Họ là những “chiến sĩ áo trắng” nơi tuyến đầu chống dịch; những chiến sĩ quân đội nhân dân Việt Nam, công an nhân dân, những “chiến sĩ” trên mặt trận ngoại giao, những doanh nghiệp, các hãng hàng không...

Điều đó đã kịp thời động viên họ và toàn dân vững tâm trong trận chiến này, lôi cuốn được mọi tầng lớp nhân dân tuân thủ việc phòng chống dịch để bảo vệ bản thân, gia đình, xã hội và cũng là để ủng hộ “những chiến sĩ” đó mau chóng hoàn thành nhiệm vụ và để Việt Nam chiến thắng.

Việt Nam đã tổ chức nhiều hội thảo, nhiều cuộc họp sơ kết, tổng kết, tọa đàm, đối thoại, tổ chức thi sáng tạo những tác phẩm truyền thông phòng chống dịch covid-19, tổ chức chiến dịch truyền thông về thông điệp “niềm tin chiến thắng” trong phòng chống dịch bệnh. Kết quả của những hoạt động này đã góp phần làm cho công tác thông tin, truyền thông Việt Năm gặt hái nhiều thành quả hơn trong cuộc chiến chống lại virus SARS-CoV-2.

Đánh giá về thành công trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19, PGS.TS. Nguyễn Thế Kỷ, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam khẳng định 6 chiến lược cốt lõi, trong đó có truyền thông: Đề cao công tác thông tin tuyên truyền về sự nguy hại của dịch Covid-19 nếu nó lây lan trong cộng đồng; Huy động mọi nguồn lực xã hội tập trung cho chống dịch; Đồng lòng đoàn kết của toàn dân; Việt Nam ứng dụng tối đa công nghệ thông tin trong quản lý và kiểm soát dịch bệnh; Huy động tối đa hoạt động của các kênh báo chí, truyền thông nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng trong công tác phòng chống dịch bệnh và phát hiện sớm dịch bệnh; Linh hoạt trong ứng phó với đại dịch.

Đánh giá về thông tin, truyền thông Việt Nam và thế giới trong phòng chống dịch bệnh, nhiều hãng truyền thông thế giới đều ca ngợi truyền thông Việt Nam như: New York Post, trang mạng Onezero, Vương quốc Anh, kênh ABC của Australia, The Conversation Australia, Asia Time, báo Toàn cảnh Frankfurt của Đức.

Đặc biệt, hãng nghiên cứu quốc tế You Gov đã xếp Việt Nam đứng đầu danh sách uy tín truyền thông trên thế giới. Tạp chí Forbes nổi tiếng thế giới dẫn lại cuộc khảo sát của tổ chức nghiên cứu quốc tế YouGov (có trụ sở ở London, Anh) cho thấy niềm tin vào những gì mà truyền thông Việt Nam phản ánh về đại dịch Covid-19 là cao nhất trong các nước được khảo sát.

Forbes khẳng định, chiến lược và cách làm truyền thông của Việt Nam đứng đầu về độ tín nhiệm từ công chúng, với tỷ lệ tín nhiệm là 89%, xếp thứ hai là Ấn Độ (67%), thứ ba là Australia (55%), Đức (54%). Việt Nam đã được xếp cao hơn hàng loạt nước phương Tây khác như Tây Ban Nha (50%), Mỹ (42%), Italy (38%), Anh (31%), Pháp (26%)...

Việt Nam-Ấn Độ: Nhiều cách làm mới

Trong cuộc chiến này, cả Việt Nam và Ấn Độ đã huy động tổng lực sức mạnh của thông tin, truyền thông từ truyền thống đến hiện đại, huy động triệt để các lực lượng, các phương tiện, phát huy hiệu quả các tiến bộ của khoa học kỹ thuật, nhất là của cuộc cách mạng khoa học công nghệ 4.0, sáng tạo nhiều công nghệ mới, nhiều hình thức, nhiều cách làm mới, đảm bảo thông tin kịp thời, minh bạch, chính xác và tin cậy, góp phần chiến thắng đại dịch Covid-19.

Trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19, Việt Nam-Ấn Độ đã tích cực hợp tác trên mặt trận thông tin, truyền thông. Hai nước cùng có nhận thức chung, cùng chia sẻ thông tin về tình hình dịch bệnh ở mỗi nước, chia sẻ kinh nghiệm, cách phòng chống, sáng tạo các phương tiện, dụng cụ y tế, vaccine phòng chống virus SARS-COV-2.

Hai nước đều cho rằng, đại dịch Covid-19 là thảm họa cho toàn nhân loại, khiến cả thế giới đối mặt với những thách thức chưa từng có trên mọi bình diện, mọi thể chế song phương và đa phương, quốc gia và khu vực, nên không có quốc gia nào có thể tự mình đơn phương ứng phó được.

Trên thực tế, Việt Nam và Ấn Độ đã hợp tác, chia sẻ thông tin trên các kênh truyền thông chính thống, các tọa đàm, hội thảo.

Đại sứ Ấn Độ tại Việt Nam Pranay Verma, trong các buổi tiếp xã giao, gặp gỡ trao đổi với các chính khách Việt Nam, các buổi báo cáo chuyên đề, các buổi trả lời báo chí truyền thông Việt Nam về chủ đề quan hệ Việt Nam-Ấn Độ, đều đề cập vấn đề dịch bệnh Covid-19 và những biện pháp phòng chống dịch bệnh ở Ấn Độ.

Đại sứ Việt Nam tại Ấn Độ Phạm Sanh Châu luôn chia sẻ tình hình dịch bệnh Covid-19 ở Việt Nam, những người Việt Nam ở Ấn Độ. Trong các buổi trao đổi với chính khách Ấn Độ, nhiều buổi hội thảo, tọa đàm khoa học trực tuyến, đều nêu tình hình dịch bệnh và cách phòng chống.

Chính nhà ngoại giao kỳ cựu này là người triển khai những chiến dịch thông tin, truyền thông, kết nối người Việt Nam tại Ấn Độ, phối hợp tổ chức những chuyến bay đưa người Việt Nam ở Ấn Độ về nước.

Trang web của Trung tâm Nghiên cứu Ấn Độ tại Việt Nam thường xuyên cung cấp đầy đủ thông tin về tình hình dịch bệnh, các chủ trương, chính sách, cách làm của Ấn Độ và Việt Nam trong phòng chống dịch bệnh.

Trang tin điện tử Kalinga do GS.TS. Chintamani Mahapatra, Hiệu trưởng Đại học Jawaharlal Nehru (JNU, Ấn Độ), sáng lập và là Chủ tịch, Tổng biên tập đã luôn phối hợp với các học giả Việt Nam và thế giới chuyển tải thông tin về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, trong đó có đăng tải nhiều thông tin của học giả Ấn Độ, Việt Nam về tình hình dịch bệnh, cách phòng chống dịch bệnh ở hai nước. Nhiều bài nghiên cứu về phòng chống dịch bệnh ở Việt Nam của các học giả Việt Nam đã được đăng tải trên trang tin này.

Trên mạng xã hội như Zalo, Facebook,… các học giả, chuyên gia Ấn Độ như ông Geetesh Sharma - Chủ tịch Ủy ban Đoàn kết Ấn-Việt bang Tây Bengal, GS. Rajaram Panda - nghiên cứu viên cao cấp tại Hạ viện Ấn Độ, bà Shelley Patel - Tổng Biên tập tạp chí NAM Today, nhà báo Rudroneel Ghosh - Thời báo Ấn Độ… luôn chia sẻ với lãnh đạo Trung tâm Nghiên cứu Ấn Độ và học giả Việt Nam về tình hình dịch bệnh ở Việt Nam và Ấn Độ.

Có thể khẳng định rằng, hoạt động hợp tác Việt Nam-Ấn Độ trên lĩnh vực thông tin, truyền thông trong cuộc chiến chống Covid-19 đã làm cho hai nước hiểu được và chia sẻ tình hình dịch bệnh cũng như chia sẻ kinh nghiệm phòng chống dịch ở hai nước và điều quan trọng là làm cho quan hệ hai nước thêm gần gũi, ấm nồng.

Từ những phân tích trên, chúng ta thấy rằng, thông tin, truyền thông của Việt Nam và Ấn Độ đã góp phần quan trọng trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19 và sự hợp tác Việt Nam - Ấn Độ trong lĩnh vực này đóng vai trò không nhỏ trong việc chia sẻ thông tin tình hình dịch bệnh, kinh nghiệm và cách phòng chống dịch bệnh của hai nước, từ đó thắt chặt thêm tình đoàn kết hữu nghị Việt Nam - Ấn Độ muôn đời nồng ấm, tươi xanh.