Thử thách đầu tiên chính là khoảng cách về địa lý với chuyến bay kéo gần 40 giờ đồng hồ, qua 4 chặng bay. Hành trang đi sứ của tôi, ngoài chuyên môn nghiệp vụ thì vẻn vẹn chỉ có niềm tin từ gia đình và lòng quyết tâm của bản thân. Khi lên đường, tôi đã tự hứa rằng mình phải biến nhiệm kỳ này thành quãng thời gian đáng nhớ trong cuộc đời...
Tiếng Bồ - ngôn ngữ độc tôn
Brazil quả là một đất nước của quá nhiều điều mới mẻ. Đầu tiên là ngôn ngữ. Dường như ở đây, tiếng Bồ Đào Nha là thứ ngôn ngữ độc tôn và để tìm được một người nói tiếng Anh thật không dễ chút nào. Vốn tiếng Anh mà tôi vẫn tự tin khi sử dụng để đón các đoàn quốc tế ở Việt Nam trở nên vô nghĩa. Trước đây, tôi từng tham gia một khoá học tiếng Tây Ban Nha ngắn hạn nhưng nó cũng chẳng ích gì bởi dù tiếng Tây Ban Nha na ná tiếng Bồ Đào Nha thì cũng không có nghĩa là người dân hiểu được những gì tôi cố diễn tả.
| Tác giả trong thời gian hỗ trợ đoàn thể thao Việt Nam tham dự Olympic Rio. |
Hai tháng đầu mới đến Brazil, tôi cảm thấy vô cùng bức bối khi rào cản ngôn ngữ hạn chế việc giao tiếp của chính mình. May mắn là Đại sứ quán tạo điều kiện cho các anh em mới sang được học ngoại ngữ, nên sau nửa năm, tình hình đã được cải thiện đáng kể.
Thử thách lớn cho anh cán bộ trẻ
Vừa sang nhận nhiệm vụ chưa đầy một tháng, tôi đã có thử thách đầu tiên: đón đoàn công tác do Phó Chủ tịch nước (PCTN) Nguyễn Thị Doan dẫn đầu sang dự Hội nghị Thượng đỉnh Phụ nữ toàn cầu năm 2015 và thăm làm việc tại Brazil.
Đây quả là một thử thách không nhỏ cho cá nhân tôi và cả Đại sứ quán nói chung, bởi với biên chế chỉ có 7 người, mà đảm nhận đến 4 địa bàn là Brazil, Bolivia, Peru và Guyana. Trong khi đó, chuyến đi của PCTN qua đến 3 nước. Ngoài Brazil, đoàn công tác còn quá cảnh tại Peru và thăm chính thức Bolivia.
Vì vậy, cả Đại sứ quán phải dồn toàn lực để đảm bảo chương trình của đoàn công tác được thuận lợi, thông suốt, cũng như hỗ trợ đoàn về mọi mặt như lễ tân, hậu cần, phiên dịch, ăn ở, đi lại, thông tin liên lạc...
Kết quả, chuyến công tác của đoàn thành công ngoài mong đợi khi phía Brazil và Bolivia đều đón tiếp PCTN Nguyễn Thị Doan với các nghi thức tương đương chuyến thăm chính thức của nguyên thủ quốc gia. Nhờ có sự kiện này mà tôi thấy tự tin hơn rất nhiều, bất chấp những thiếu sót còn có của một cán bộ trẻ lần đầu đi nhiệm kỳ để mạnh dạn đảm nhận những công việc quan trọng sau này mà Đại sứ Nguyễn Văn Kiền giao phó.
Quảng bá văn hóa – khó và dễ
Một trong những nhiệm vụ quan trọng của Đại sứ quán là đẩy mạnh quảng bá thông tin, hình ảnh của Việt Nam tới công chúng sở tại. Việc này vốn còn gặp nhiều trở ngại do bất đồng về ngôn ngữ, tư liệu quảng bá bằng tiếng Bồ Đào Nha hầu như không có, số lượng ấn phẩm văn hoá ít ỏi. Hơn nữa, giới báo chí tại đây rất khó tiếp cận và còn ít quan tâm đến Việt Nam.
Để đẩy mạnh việc này, tôi đã chủ động kết bạn với một số nhà báo văn hoá của Brazil. Đặc biệt, tôi đã góp phần giúp kết nối và xây dựng thành công mối quan hệ tốt đẹp của Đại sứ quán với Giám đốc Văn hoá Wiliam Gsaint của TV SUPREN - một đài truyền hình nổi tiếng chuyên về văn hoá, ẩm thực, du lịch.
Nhà báo Wiliam Gsaint cũng là một nhà báo uy tín, thành viên Hiệp hội Báo chí Brazil, từng đoạt nhiều giải thưởng báo chí quan trọng như Người dẫn chương trình xuất sắc nhất khu vực Mỹ Latin, Nhà báo Văn hoá xuất sắc nhất Brazil... Những nỗ lực của tôi đã được đền đáp khi Wiliam Gsaint cùng ekip của anh đã thực hiện hai talkshow giới thiệu về Việt Nam trên hai chương trình khác nhau do anh phụ trách.
Với thời lượng hơn 60 phút và được chiếu trên hệ thống Truyền hình cáp Brazil, hai talkshow trên giới thiệu đến khán giả Brazil một đất nước Việt Nam giàu bản sắc văn hoá, lịch sử hào hùng, ẩm thực phong phú, du lịch hấp dẫn...
Chương trình có những điểm đặc sắc như sử dụng các hình ảnh trong clip "Welcome to Viet Nam" để minh họa, hay dạy khán giả Brazil làm món nem rán truyền thống của Việt Nam... Hai talkshow trên đã nhận được sự theo dõi của gần 3 triệu khán giả nước này và vẫn tiếp tục được phát lại.
Sự kiện thể thao lớn nhất hành tinh
Trong năm 2016, một trong những công việc quan trọng tôi được giao là làm đầu mối của Đại sứ quán hỗ trợ cho đoàn Thể thao Việt Nam tham dự Olympic và Paralympic Rio 2016. Đây là một kỷ niệm tuyệt vời mà tôi may mắn có được.
Quá trình chuẩn bị cho đoàn đã được xúc tiến từ đầu năm với việc tham dự và kịp thời phổ biến thông tin của BTC cho đoàn. Tôi cảm thấy may mắn khi có cơ hội được tiếp xúc với các vận động viên xuất chúng của thể thao nước nhà, những con người với ý chí sắt đá và nghị lực phi thường, chiến đấu không mệt mỏi để mang vinh quang về cho Tổ quốc.
| Đoàn thể thao Việt Nam tại Olympic Rio 2016. |
Được đồng hành cùng họ mới thấy tất thảy đều giản dị, khiêm tốn và hết lòng theo đuổi đam me, bất chấp mọi khó khăn. Tôi khâm phục tinh thần của họ, bởi trong suốt thời gian sát cánh cùng đoàn, dù trong điều kiện thiếu thốn, tôi không thấy bất cứ ai buông lời than thở hay phàn nàn. Trái lại, trên môi họ luôn nở nụ cười lạc quan và chân thành...
Tại Rio de Janeiro, tất cả đã vỡ òa khi VĐV Hoàng Xuân Vinh mang về tấm huy chương vàng đầu tiên cho Thể thao Việt Nam sau nhiều lần tham dự Olympic. Tôi hạnh phúc vì được chứng kiến thời khắc lịch sử ấy và tự hào vì trong đó có một phần đóng góp nhỏ bé của mình.
Brazil và những người bạn
Brazil là mảnh đất sản sinh ra những con người tuyệt vời. Điểm chung của họ là hiền hoà, tốt bụng, nhiệt tình và luôn sẵn sàng giúp đỡ người khác. Họ sống chân thành, nồng nhiệt, yêu ca hát và nhảy múa. Đặc biệt, điều thú vị tôi khám phá ra là người Brazil có tình cảm yêu mến đặc biệt dành cho Việt Nam. Khi biết tôi là người Việt, họ luôn bày tỏ sự kính trọng đối với lịch sử cuộc đấu tranh giữ nước của chúng ta và các bậc vĩ nhân như Hồ Chí Minh hay Đại tướng Võ Nguyên Giáp.
Đối với cá nhân tôi, Brazil thật quyến rũ, không phải bởi khí hậu ôn hoà, trong lành, không bởi những bờ biển dài nổi tiếng, không bởi vũ điệu samba cuống nhiệt hay lễ hội Carnaval đầy màu sắc… mà chính là bởi con người nơi đây.
Thấm thoắt, gần nửa nhiệm kỳ đã trôi qua. Giờ đây tôi thấy mình cứng cáp, vững vàng hơn trong công việc, đã được đảm nhận nhiều mảng việc khác nhau, từ chính trị, phụ trách quan hệ song phương, quan hệ với nhóm ASEAN, đến văn hoá, truyền thông và công tác cộng đồng... Mỗi phần việc lại mang đến cho tôi một phần kinh nghiệm quý giá, giúp tôi phát triển dần kĩ năng, kiến thức, hoàn thiện bản thân mình.
Tôi càng tin tưởng lời một bậc tiền bối, rằng những nhà ngoại giao trẻ hãy cứ dấn thân, cứ xông pha đến những địa bàn khó khăn, xa xôi, lạ lẫm đi, bạn sẽ thấy rất nhiều điều mới mẻ và bất ngờ đến với mình. Hành trang cần nhất theo tôi là tình yêu nghề, lòng quyết tâm và một chút liều lĩnh.
Hiện nay, tôi đã có thể giao tiếp tốt bằng tiếng Bồ Đào Nha. Tôi có thêm nhiều người bạn Brazil, trong số đó có những người coi tôi như người thân trong gia đình. Và, tuyệt vời hơn là họ cũng yêu mến Việt Nam như yêu người bằng hữu.
Tôi vui vì những được làm những điều mình mong muốn. Thật sự, cho đến lúc này, tôi đang sống những ngày đáng nhớ đúng như đã tự hứa với mình...