Sổ tay văn hóa Đông - Tây

Nhà văn hóa Hữu Ngọc: Chấm phá văn học cổ La Mã (Kỳ 3)

HỮU NGỌC
TGVN. Văn học cổ đại Hy Lạp-La Mã là nền văn học cổ nhất châu Âu, nó tạo ra nhiều hình thức và thể loại văn học sẽ là khuôn mẫu sau này.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Nhà văn hóa Hữu Ngọc: Chấm phá văn học cổ La Mã (Kỳ 2)

Nhà văn hóa Hữu Ngọc: Chấm phá văn học cổ La Mã (Kỳ 2)
Nhà văn hóa Hữu Ngọc: Chấm phá văn học cổ La Mã (Kỳ 1)

Nhà văn hóa Hữu Ngọc: Chấm phá văn học cổ La Mã (Kỳ 1)

Plautus Titus Maccius (254 - 184 TCN) là nhà viết hài kịch (hài hước - nhân vật rõ nét, chú ý xây dựng hành động). Tác phẩm chính: Anh em nhà Mê-nach-mi; Những người bị cầm giữ; Nồi đựng vàng.

Anh em nhà Mê-nach-mi là vở hài kịch nổi tiếng, làm mẫu cho nhiều vở soạn về sau ở phương Tây (đề tài anh em sinh đôi, do đó, gây ra những sự hiểu lầm nực cười). Hai nhân vật chính trong kịch là hai anh em sinh đôi, Mê-nach-mi 1 và 2, bị lạc nhau từ nhỏ. Mê-nach-mi 1 lấy áo khoác của vợ cho nhân tình và chuẩn bị một bữa tiệc linh đình. Mê-nach-mi 2 đi tìm anh, bị dẫn nhầm đến nơi đặt tiệc, nhân tình của Mê-nach-mi 1 tưởng đó là người yêu của mình, giao cho anh ta cái áo khoác để đi chữa. Do đó, xảy ra cuộc đánh ghen của vợ Mê-nach-mi 2; bố vợ thấy chàng rể trả lời lung tung cho là hắn điên. Cuối cùng, hai anh em nhận ra nhau.

Những người bị cầm giữ là vở hài kịch được xây dựng trên câu chuyện rắc rối về mua bán nô lệ. Hai tên tù binh (một là chủ, một là nô lệ) đổi nhau quần áo và cả tên tuổi cho nhau; do đó, chủ trốn thoát. Kết thúc, người nô lệ được cha chuộc lại.

Nồi đựng vàng phác họa chân dung một lão hà tiện. Lão sống rất cực khổ trong khi bỏ vàng vào đầy một cái nồi. Lão định gả con gái rất ngoan (bị một kẻ hiếp dâm, do đó có thai) cho một người hàng xóm có tuổi nhận lấy cô ta mà không đòi hỏi hồi môn. Lão hà tiện chôn nồi vàng trong rừng; tên đầy tớ, của kẻ hiếp cô gái, đào lấy trộm mất, khiến lão trở nên điên dại. May sao, kẻ hiếp cô gái cuối cùng cũng chịu lấy cô, đầy tớ của y đồng ý trả lại nồi vàng và được tháo khoán nô lệ. Vở kịch này đã gợi ý cho Molière viết vở Lão hà tiện.

***

Seneca Lucius Annaeus (thế kỷ I TCN) là chính khách, nhà viết kịch, triết gia (trường phái khắc kỷ), nhà thơ. Tác phẩm chính: Nghiên cứu về tự nhiên.

Nghiên cứu về tự nhiên là cuốn sách khoa học tự nhiên đầu tiên và duy nhất thời cổ La Mã (nguồn tri thức và cả sai lầm), quan trọng thời Trung cổ ở châu Âu. Sách gồm bảy cuốn: về cầu vồng, sấm sét, nước, nước sông Nin lên, tuyết, gió, động đất, sao chổi. Tuy nhiên, nội dung khoa học ít có giá trị. Sách có giới thiệu đạo đức phái khắc kỉ Stoa.

***

Tacitus Publius Cornelius (khoảng năm 55-120) là nhà sử học với tác phẩm nổi tiếng Cuộc đời A-gri-cô-la và Xứ Gher’-ma-ni-a.

Cuộc đời A-gri-cô-la là tác phẩm ca ngợi A-gri-cô-la (bố vợ của Tacitus), người đã chinh phục đảo Britain (nay là nước Anh). Tác giả kể lại các chiến dịch quân sự. Có nhiều đoạn văn rất hùng hồn, do đó, tác phẩm được coi là một áng văn tiểu sử nhân vật vào loại hay trong văn chương cổ đại. Ngoài ra, nó cũng phản ánh thời kỳ đầu của lịch sử nước Anh.

Xứ Gher’-ma-ni-a là một tác phẩm dân tộc học có giá trị. Tác giả miêu tả những dân tộc (phong tục tập quán, đời sống thường ngày) ở Trung Âu vào cuối thế kỷ I. Tác phẩm có pha trộn truyện cổ tích và sự việc lịch sử. Nội dung đối lập văn minh mộc mạc nhưng khỏe khoắn của xứ Germania với văn minh La Mã suy đồi. Tacitus thường đề cao đạo đức trong các tác phẩm của mình.

***

Publius Terentius Afer (180-159 TCN) là nhà viết hài kịch. Ông có hai tác phẩm đáng nhớ là Hoạn quan (161 TCN) và Phor-mi-ô (TCN).

Hoạn quan là tác phẩm nổi tiếng nhất của Terentius, tuy có bị lên án là vô luân. Câu chuyện dựa vào một vở của nhà viết hài kịch cổ Hy Lạp Menandros. Những tình tiết trá hình, tình duyên rắc rối… có ảnh hưởng đến Shakespeare và kịch hiện đại. Nhân vật chính là Sê-rê-na trá hình làm hoạn quan, vào nhà cô gái giang hồ Ta-ix’ và cưỡng hiếp Păm-phi-la mà chàng tưởng là nô lệ. Sau đó Sê-rê-na được biết Păm-phi-la là con một công dân tự do, chàng xin và được phép lấy nàng.

Phor-mi-ô là tác phẩm cải biên vở của nhà văn cổ Hy Lạp Apollodoros. Câu chuyện được xây dựng trên những tình tiết rắc rối (mưu mô, lừa lọc...) quanh hai cuộc tình duyên của hai chàng trai là hai anh em họ. Nhân vật chính là Phormio, một tay ăn bám vô cùng ranh ma quỷ quái, đứng giữa kiếm lời, làm rối loạn quan hệ giữa hai thế hệ già và thế hệ trẻ.

Nhà văn hóa Hữu Ngọc: Chấm phá văn học Tây Ban Nha (Kỳ cuối)

Nhà văn hóa Hữu Ngọc: Chấm phá văn học Tây Ban Nha (Kỳ cuối)

TGVN. Văn học Tây Ban Nha bao gồm các thể loại văn học như thơ, văn xuôi và kịch, trong đó nhiều tác giả đoạt ...

Nhà văn hóa Hữu Ngọc: Chấm phá văn học cổ đại Hy Lạp (Kỳ cuối)

Nhà văn hóa Hữu Ngọc: Chấm phá văn học cổ đại Hy Lạp (Kỳ cuối)

TGVN. Hesiodos (thế kỷ VIII - VII TCN) là nhà thơ bênh vực nông dân và người chăn nuôi bị áp bức bóc lột. Ông ...

Nhà văn hóa Hữu Ngọc: Phác họa văn hóa phương Tây (kỳ cuối)

Nhà văn hóa Hữu Ngọc: Phác họa văn hóa phương Tây (kỳ cuối)

TGVN. Đạo Kito khác đạo Do Thái ở chỗ nó đề cao tuyệt đối đức tin và nội tâm. Mặc cảm tội lỗi là một ...

Đọc thêm

Ngày quốc tế hạnh phúc: Hạnh phúc của người dân đến từ đâu?

Ngày quốc tế hạnh phúc: Hạnh phúc của người dân đến từ đâu?

Mỗi người sẽ có các tiêu chuẩn khác nhau về hạnh phúc. Tiêu chuẩn này dựa trên sự thoải mái, hài lòng của người đó với chính tiêu chí của ...
Bất động sản mới nhất: Chung tay phá ‘cục máu đông’, nhà giá rẻ đang ‘tuyệt chủng’, giá đất ven Hà Nội tăng theo dự án vành đai 4

Bất động sản mới nhất: Chung tay phá ‘cục máu đông’, nhà giá rẻ đang ‘tuyệt chủng’, giá đất ven Hà Nội tăng theo dự án vành đai 4

Nỗ lực lấy lại niềm tin vào thị trường; nguồn cung khan hiếm, giá nhà tăng cao… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Mức phạt vi phạm nồng độ cồn đối với xe đạp là bao nhiêu?

Mức phạt vi phạm nồng độ cồn đối với xe đạp là bao nhiêu?

Xin hỏi đi xe đạp vi phạm nồng độ cồn có bị xử phạt không? Mức xử phạt vi phạm nồng độ cồn đối với xe đạp là bao nhiêu? ...
Chuyển nhượng cầu thủ: MU dự tính chiêu mộ tiền đạo Newcastle Bruno Guimaraes

Chuyển nhượng cầu thủ: MU dự tính chiêu mộ tiền đạo Newcastle Bruno Guimaraes

MU sẵn sàng trả mức phí cao cho tiền vệ Bruno Guimaraes trong kỳ chuyển nhượng mùa Hè nhằm tăng cường sức mạnh hướng đến cuộc đua danh hiệu.
Giá cà phê hôm nay 19/3/2024: Giá cà phê robusta tiếp tục tăng, hàng sắp ra nhiều, thị trường sẽ biến động thế nào?

Giá cà phê hôm nay 19/3/2024: Giá cà phê robusta tiếp tục tăng, hàng sắp ra nhiều, thị trường sẽ biến động thế nào?

Giá cà phê hôm nay 19/3/2024: Giá cà phê robusta tiếp tục tăng, hàng sắp ra nhiều thị trường sẽ biến động thế nào?
Giá heo hơi hôm nay 19/3: Giá heo hơi đi ngang ở mốc cao; giá thịt thế giới tăng nhẹ

Giá heo hơi hôm nay 19/3: Giá heo hơi đi ngang ở mốc cao; giá thịt thế giới tăng nhẹ

Giá heo hơi hôm nay đi ngang ở cả ba miền. Hiện tại, giá khảo sát ở các tỉnh thành dao động trong khoảng 56.000 - 61.000 đồng/kg, đang dừng ...
Độc đáo lễ hội làng So diễn ra tại ngôi đình đẹp nhất xứ Đoài

Độc đáo lễ hội làng So diễn ra tại ngôi đình đẹp nhất xứ Đoài

Lễ hội truyền thống đình làng So khai hội với nhiều hoạt động tế rước truyền thống nhằm tri ân công đức của ba vị Thành hoàng làng đã có công giúp vua Đinh dẹp ...
Campuchia khởi động chiến dịch thúc đẩy du lịch lớn trong năm

Campuchia khởi động chiến dịch thúc đẩy du lịch lớn trong năm

Vương quốc Campuchia đã chính thức khởi động chiến dịch 'Du lịch Siem Reap 2024' (Visit Siem Reap 2024) tại tỉnh Tây Bắc nước này.
Khơi dậy những tiềm năng du lịch còn tiềm ẩn của Điện Biên

Khơi dậy những tiềm năng du lịch còn tiềm ẩn của Điện Biên

Baoquocte.vn. Nếu Điện Biên xác định du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn thì điều quan trọng nhất là phải phát hiện, khơi dậy những tiềm năng còn tiềm ẩn.
24 giờ đầy bất ngờ thú vị ở Wellington

24 giờ đầy bất ngờ thú vị ở Wellington

Wellington còn được gọi là 'Windy Wellington', bởi nơi đây được mệnh danh là 'thành phố lộng gió' nhất thế giới.
Hội thi Dê - Nét đẹp văn hoá đầu Xuân ở Tuyên Quang

Hội thi Dê - Nét đẹp văn hoá đầu Xuân ở Tuyên Quang

Ngày 16/3 diễn ra tổ chức Hội thi Dê đẹp-Dê khỏe lần thứ II năm 2024 tại xã Thiện Kế, huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang.
Âm hưởng hào hùng của chiến thắng Điện Biên phủ và kết tinh của thiên nhiên hùng vĩ

Âm hưởng hào hùng của chiến thắng Điện Biên phủ và kết tinh của thiên nhiên hùng vĩ

Baoquocte.vn. Năm Du lịch quốc gia-Điện Biên được xây dựng trên âm hưởng hào hùng của Chiến thắng Điện Biên Phủ cùng sự kết tinh của thiên nhiên hùng vĩ.
Họa sĩ Phan Ngọc Khuê trao tặng bộ tranh truyện Hàng Trống hàng trăm năm tuổi cho Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam

Họa sĩ Phan Ngọc Khuê trao tặng bộ tranh truyện Hàng Trống hàng trăm năm tuổi cho Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam

Chiều 18/3, Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam và họa sĩ Phan Ngọc Khuê phối hợp tổ chức khai mạc triển lãm 'Tranh truyện Hàng Trống'.
Tận hưởng những giai điệu tuổi thơ trong Đêm nhạc Ghibli

Tận hưởng những giai điệu tuổi thơ trong Đêm nhạc Ghibli

Vừa qua, Đêm nhạc Ghibli - chương trình số 24 trong chuỗi hòa nhạc sân vườn đã được tổ chức tại Trung tâm Giao lưu văn hóa Nhật Bản.
Đặc sắc Liên hoan Nghệ thuật Xòe Thái tại Điện Biên

Đặc sắc Liên hoan Nghệ thuật Xòe Thái tại Điện Biên

Baoquocte.vn. Tại sân vận động tỉnh Điện Biên đã diễn ra Liên hoan Nghệ thuật Xòe Thái, thu hút hàng nghìn diễn viên tham gia và khán giả đến xem, cổ vũ.
Khánh thành Đền thờ Anh hùng dân tộc Hoàng Hoa Thám và nghĩa quân Yên Thế

Khánh thành Đền thờ Anh hùng dân tộc Hoàng Hoa Thám và nghĩa quân Yên Thế

Huyện Yên Thế, tỉnh Bắc Giang long trọng tổ chức lễ khánh thành công trình Đền thờ Anh hùng dân tộc Hoàng Hoa Thám và nghĩa quân Yên Thế.
Cơ hội trải nghiệm văn hóa của người Hồi giáo ở Việt Nam trong thánh lễ Ramadan

Cơ hội trải nghiệm văn hóa của người Hồi giáo ở Việt Nam trong thánh lễ Ramadan

Cộng đồng người Hồi giáo ở Việt Nam và trên khắp thế giới đã bước vào thánh lễ Ramadan.
Khám phá mới hình tượng rồng trong mỹ học phương Đông

Khám phá mới hình tượng rồng trong mỹ học phương Đông

Những câu chuyện và gợi ý mới mẻ đã được các diễn giả chia sẻ tại tọa đàm 'Hình tượng rồng trong mỹ học phương Đông' vừa tổ chức ở Bảo tàng Hà Nội.
Phiên bản di động