Nhà văn hóa Hữu Ngọc: Giữ bản sắc, tránh hòa tan

Trần Bình
TGVN. Nhà văn hóa Hữu Ngọc cho rằng: Chúng ta đang nói nhiều về việc hội nhập kinh tế toàn cầu mà quên rằng muốn có được thành công trong quá trình hội nhập, muốn phát triển kinh tế được thì yếu tố truyền thống, bản sắc văn hóa dân tộc mang yếu tố quyết định.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
nha van hoa huu ngoc giu ban sac tranh hoa tan Nhà văn hóa Hữu Ngọc: Toàn cầu hóa có dẫn tới ngõ cụt
nha van hoa huu ngoc giu ban sac tranh hoa tan Nhà văn hóa Hữu Ngọc: Từ thi đến ca
nha van hoa huu ngoc giu ban sac tranh hoa tan
Nhà văn hóa Hữu Ngọc.

Vững vàng trước tiếp biến

Nhà văn hóa Hữu Ngọc nói: Điều đầu tiên khi nói chuyện với người nước ngoài, tôi luôn khẳng định rằng: văn hóa Việt Nam là một nền văn hóa độc đáo, không giống với các nền văn hóa khác. Đặc biệt không phải là bản sắc của văn hoá Trung Quốc, của Pháp... Và hiện nay vẫn mở cửa để đón những cái hay phương Tây chứ không phải một nền văn hóa đóng cửa.

Tôi thường thấy hình ảnh cây đa, một loại cây thân thuộc ở Việt Nam để tượng trưng cho nền văn hóa Việt. Gốc là Đông Nam Á với bản sắc độc đáo là nền văn minh lúa nước đã có từ 1.000 năm trước Công nguyên với những đặc điểm như xăm mình, nhuộm răng đen, ăn trầu, sử dụng nước mắm, ở nhà sàn, dùng ngôn ngữ tiếng Việt... Những điều mà văn hóa Trung Quốc không có. Từ gốc này, trong tiến trình lịch sử, Việt Nam đã có mấy lần tiếp biến văn hóa. Mỗi lần tiếp biến, từ cái gốc đó lại sinh ra một nhánh mới. Đó là tiếp biến với văn hóa Trung Quốc qua 1.000 năm đô hộ và hơn 900 năm bang giao giữa hai nền độc lập. Đây là một quá trình dài, nhưng Việt Nam vẫn giữ được cái gốc của mình. Nó sinh ra những giá trị văn hóa mới như Khổng học, chữ Nôm, đạo Phật... mang đặc điểm văn hóa cổ truyền của Việt Nam, chứ không phải sao chép nguyên xi của người Trung Quốc. Tiếp đó là tiếp biến văn hóa với Pháp trong 80 năm. Chúng ta vẫn giữ được cái gốc của mình, truyền thống của mình trong quá trình “Tây hóa” do người Pháp thực hiện ở Việt Nam. Ví dụ điển hình là chiếc áo dài của phụ nữ Việt Nam hiện nay, chúng ta “Tây hóa” chiếc áo dài từ chiếc áo tứ thân truyền thống và đã tạo ra một giá trị mới, hiện đại nhưng vẫn mang bản sắc Việt Nam. Đó là điều mà bản thân người Pháp cũng như cả thế giới thừa nhận.

Tiếp thu văn hóa và phát huy truyền thống

Từ năm 1986 đến giờ, chúng ta mở cửa và Việt Nam tiếp tục tiếp biến văn hóa với cả thế giới. Điều này luôn có những mặt tích cực nhưng cũng có những mặt tiêu cực. Theo nhà văn hóa Hữu Ngọc, vấn đề giao lưu, tiếp biến đó, được nhiều hay ít hơn (tức là mất nhiều hơn) là do ý thức của toàn dân. Mà muốn có được ý thức đó, cần có sự nuôi dưỡng của Nhà nước. Cần có chính quyền thông minh và cương quyết. Điều đó đồng nghĩa với việc cần có những chính sách phù hợp để làm điều này, từ đầu tư kinh phí đến hoạt động ngoại giao văn hóa... Muốn giữ được những cái tốt, cái hay của mình trong quá trình hội nhập, bất kỳ nước nào cũng đặt vấn đề giáo dục lên hàng đầu. Ở nước ta, mấy chục năm qua, liên tục kêu gọi, rồi cải cách giáo dục, nhưng tiếc là kết quả thì như chúng ta thấy, nền giáo dục Việt Nam vẫn còn yếu kém và chưa làm được điều đó.

Nhà văn hóa Hữu Ngọc băn khoăn: chúng ta đang nói nhiều về việc hội nhập kinh tế toàn cầu mà quên rằng muốn có được thành công trong quá trình hội nhập, muốn phát triển kinh tế được thì yếu tố truyền thống, bản sắc văn hóa dân tộc mang yếu tố quyết định. Hiện nay Việt Nam vẫn đang trong quá trình tiếp biến văn hóa. Đây là một khái niệm mà các nhà nghiên cứu trên thế giới đưa ra. Tức là khi hai nền văn hóa gặp nhau thì mỗi bên mất đi một ít, đồng thời nhận được mỗi bên kia một ít. Từ đó tạo ra một yếu tố văn hóa mới. Nếu A và B gặp nhau, cùng ngang sức nhau thì mỗi bên đều mất một ít và nhận về bằng nhau. Nhưng nếu một bên yếu quá thì bị bên kia lấn át, thôn tính. Trường hợp một số nước châu Phi khi giao lưu tiếp xúc với văn hóa Anh và Pháp trong thời kỳ thuộc địa là ví dụ điển hình. Ở đây, văn hóa châu Phi do yếu hơn nên đã bị lấn lướt hoàn toàn, mất đi bản sắc của mình. Trường hợp Việt Nam thì khác. Chúng ta giao lưu gặp văn hóa Trung Quốc gần 2.000 năm nhưng vẫn giữ được bản sắc văn hóa của mình. Trong 80 năm thuộc địa của Pháp, chúng ta bị “Pháp hóa” một số từ ngữ, sinh hoạt văn hóa nhưng không như một số nước châu Phi, chúng ta vẫn sử dụng ngôn ngữ Tiếng Việt, giữ được những điều cơ bản về truyền thống văn hóa dân tộc. Có thể nói quá trình tiếp biến văn hóa của Việt Nam rất đặc biệt và có tính đặc sắc so với thế giới.

“Trong quá trình hội nhập mọi mặt với thế giới, chủ nghĩa tiêu thụ của phương Tây giờ tràn ngập ở các nước mới phát triển, trong đó có Việt Nam. Nó đang chèn ép, làm mất dần những giá trí đạo đức truyền thống, nhất là ở lớp trẻ. Bên cạnh việc phòng ngừa, hạn chế tiêu cực, nên đẩy mạnh giáo dục toàn diện mới có thể giữ gìn được những giá trị cổ truyền trong quá trình hội nhập. Khi mình tham gia bản nhạc giao hưởng toàn cầu mà không có một cây đàn hay điệu nhạc đặc biệt thì người ta cũng không cần mình và mình chỉ là số 0. Vì thế bản sắc dân tộc là điều quan trọng nhất, chứ không phải là chuyện giàu có, kinh tế phát triển”.

nha van hoa huu ngoc giu ban sac tranh hoa tan

Nhà văn hóa Hữu Ngọc: Giữ truyền thống và hiện đại

TGVN. Đến một thời điểm, có nhu cầu phải thay đổi ít nhiều truyền thống để phù hợp với tâm tư các thế hệ mới ...

nha van hoa huu ngoc giu ban sac tranh hoa tan

Nhà văn hóa Hữu Ngọc: Tâm trạng hai phụ nữ Việt lai Pháp

TGVN. Kim Lefèvre là nữ tác giả Pháp nổi tiếng với cuốn tự truyện Cô đầm lai (Métísse Blanche). Chị kể lại những kỷ niệm ...

nha van hoa huu ngoc giu ban sac tranh hoa tan

Nhà văn hóa Hữu Ngọc: Mũi tên, bài ca và chữ nghiệp

TGVN. Một chữ, một câu, một hành động, một cử chỉ, có khi mình không để ý đến, bỗng vài năm sau, vài chục năm sau ...

(theo Sài Gòn giải phóng)

Xem nhiều

Đọc thêm

Jaguar thay đổi logo, chuẩn bị 'lột xác' hoàn toàn

Jaguar thay đổi logo, chuẩn bị 'lột xác' hoàn toàn

Jaguar vừa thay đổi bộ nhận diện gồm logo và biểu tượng, chuẩn bị chuyển mình thành một thương hiệu xe điện hạng sang.
Lịch thi đấu của đội tuyển Việt Nam tại chuyến tập huấn Hàn Quốc

Lịch thi đấu của đội tuyển Việt Nam tại chuyến tập huấn Hàn Quốc

Thầy trò đội tuyển Việt Nam sẽ có đợt tập huấn 10 ngày tại Hàn Quốc với 3 trận đá tập nhằm kiểm tra, đánh giá lực lượng và hoàn ...
MG sẽ giới thiệu mẫu SUV 7 chỗ giá rẻ mới vào cuối năm 2025

MG sẽ giới thiệu mẫu SUV 7 chỗ giá rẻ mới vào cuối năm 2025

Hãng xe Trung Quốc MG dự kiến sẽ trình làng một mẫu SUV 7 chỗ giá rẻ hoàn toàn mới mang tên MG QS vào cuối năm 2025.
Việt Nam-Bulgaria trước ngưỡng cửa 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao

Việt Nam-Bulgaria trước ngưỡng cửa 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao

Đôi dòng chia sẻ về quan hệ hữu nghị Việt Nam-Bulgaria nhân dịp Tổng thống Bulgaria Rumen Radev và Phu nhân sắp thăm chính thức Việt Nam.
Nhận định trận đấu AFC Bournemouth vs Brighton, 22h00 ngày 23/11 - Vòng 12 Ngoại hạng Anh

Nhận định trận đấu AFC Bournemouth vs Brighton, 22h00 ngày 23/11 - Vòng 12 Ngoại hạng Anh

Nhận định trận đấu, dự đoán tỷ số AFC Bournemouth vs Brighton tại vòng 12 giải Ngoại hạng Anh được diễn ra vào lúc 22h00 ngày 23/11.
Chủ tịch Đại hội đồng Liên hợp quốc chúc mừng Việt Nam trúng cử UNCITRAL

Chủ tịch Đại hội đồng Liên hợp quốc chúc mừng Việt Nam trúng cử UNCITRAL

Đại sứ Đặng Hoàng Giang khẳng định Việt Nam ủng hộ các sáng kiến của Chủ tịch Đại hội đồng Liên hợp quốc.
Australia: Ngành du lịch kỳ vọng tăng trưởng tốt nhờ công cụ mới

Australia: Ngành du lịch kỳ vọng tăng trưởng tốt nhờ công cụ mới

LIVE Framework là một công cụ tương tác, thân thiện với người dùng, giúp doanh nghiệp, tổ chức và chính phủ truy cập thông tin kịp thời và chính xác.
Festival Huế 2024: Những trải nghiệm mới trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe

Festival Huế 2024: Những trải nghiệm mới trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe

Từ ngày 22-24/11, Tuần lễ du lịch Chăm sóc sức khỏe - Wellness Tourism Weekend sẽ diễn ra trong khuôn khổ Lễ hội mùa Đông của Festival Huế 2024.
Nhật Bản: Trải nghiệm đặc biệt vào ban đêm với đoàn tàu nghệ thuật kỹ thuật số

Nhật Bản: Trải nghiệm đặc biệt vào ban đêm với đoàn tàu nghệ thuật kỹ thuật số

Những hành khách trên 'đoàn tàu nghệ thuật kỹ thuật số' chạy ban đêm ở Osaka (Nhật Bản) sẽ có dịp chiêm ngưỡng khung cảnh theo cách đặc biệt.
Tà Lài (Đồng Nai): Nơi giao thoa giữa văn hóa và thiên nhiên

Tà Lài (Đồng Nai): Nơi giao thoa giữa văn hóa và thiên nhiên

Tà Lài không chỉ nổi bật với cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, mà còn là một địa phương giàu bản sắc văn hóa của tỉnh Đồng Nai.
Phục vụ nhu cầu đi lại dịp Tết Nguyên đán 2025, 6 sân bay sẽ tăng thời gian khai thác đêm

Phục vụ nhu cầu đi lại dịp Tết Nguyên đán 2025, 6 sân bay sẽ tăng thời gian khai thác đêm

Cục Hàng không Việt Nam sẽ tổ chức theo dõi tình hình đặt giữ chỗ, giá vé máy bay trên các đường bay nội địa trong dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ năm 2025.
Thái Lan tăng số ngày nghỉ lễ trong năm 2025 để kích cầu du lịch

Thái Lan tăng số ngày nghỉ lễ trong năm 2025 để kích cầu du lịch

Thái Lan sẽ có 21 ngày nghỉ chính thức, không kể ngày nghỉ bù, vào năm 2025 để để thúc đẩy du lịch và nền kinh tế nói chung.
Vịnh Hạ Long và những lần được thế giới trao 'vương miện'

Vịnh Hạ Long và những lần được thế giới trao 'vương miện'

Cách đây gần 30 năm, ngày 17/12/1994, tại Thái Lan, lần đầu tiên Vịnh Hạ Long được công nhận là Di sản thiên nhiên thế giới.
Di sản văn hóa phi vật thể: 15 năm bảo tồn, phát huy giá trị Dân ca Quan họ Bắc Ninh

Di sản văn hóa phi vật thể: 15 năm bảo tồn, phát huy giá trị Dân ca Quan họ Bắc Ninh

Bắc Ninh đã không ngừng nỗ lực bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại Dân ca Quan họ với nhiều cơ chế đặc thù.
Khám phá xác tàu đắm bí ẩn nhiều thế kỷ trong hồ lớn nhất Na Uy

Khám phá xác tàu đắm bí ẩn nhiều thế kỷ trong hồ lớn nhất Na Uy

Một xác tàu đắm được các nhà nghiên cứu Na Uy phát hiện ra tại Hồ Mjøsa của nước này, được xác định là có niên đại khoảng 7 thế kỷ trước.
Bộ sưu tập lấy cảm hứng từ các bảo vật quốc gia của Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam

Bộ sưu tập lấy cảm hứng từ các bảo vật quốc gia của Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam

Mang tên 'Khơi dậy tinh hoa, nối dài di sản', bộ sưu tập độc đáo đến từ thượng hiệu lụa DeSilk đã được giới thiệu tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam.
Nghiên cứu xây dựng Bảo tàng Quốc gia 'Ký ức chiến tranh và khát vọng hòa bình'

Nghiên cứu xây dựng Bảo tàng Quốc gia 'Ký ức chiến tranh và khát vọng hòa bình'

Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch đã có Công văn gửi UBND tỉnh Quảng Trị về việc xây dựng Bảo tàng Quốc gia 'Ký ức chiến tranh và khát vọng hòa bình'.
Theo dấu chân Chủ tịch Hồ Chí Minh ở Trung Quốc

Theo dấu chân Chủ tịch Hồ Chí Minh ở Trung Quốc

Bảo tàng Hồ Chí Minh phối hợp với Cục Lưu trữ Văn phòng Trung ương Đảng tổ chức trưng bày chuyên đề 'Dấu chân Hồ Chí Minh ở Trung Quốc'.
Phiên bản di động