 |
| Người phụ nữ Đức còn có nỗi lo riêng “gửi gắm” tới Thủ tướng: “Bà Merkel... Bà đã làm được một việc là khiến tôi lo lắng cho các con và cháu của mình!”... |
Những tưởng năm mới 2016 tình hình sẽ dịu bớt nhưng không, nó lại bắt đầu bằng những dư chấn, ban đầu âm ỉ nhưng mức độ ngày càng tăng, có sức công phá lớn.
Điều gì đã xảy ra vào ngày đầu năm?
Dân Đức có truyền thống đốt pháo bông, pháo hoa vào đêm giao thừa để "tống cựu nghinh tân". Quảng trường hay những vườn hoa là nơi tụ tập của người dân, du khách. Họ mang theo pháo, rượu champagne để cùng vui với bạn bè. Nhiều khi cả những người không quen biết nhau cũng cụng chai, cụng ly, chúc nhau "happy new year".
Năm nay cũng vậy. Tôi và cậu con trai ra ngay sát cổng thành Berlin hòa vào không khí đón xuân như thế. Đã nhiều lần đón năm mới ở Berlin nhưng lần này không khí ở đây rất lạ vì quá đông người nước ngoài, mà hầu hết là người Trung Đông.
Mấy ngày đầu năm sau đó khá yên ả. Khác với dịp Giáng sinh, người Đức thường ở nhà, đường xá năm mới đã đông người đi lại. Trên tivi chỉ vẫn những tin tức như thường ngày. Ngày đầu tiên đi làm, người dân mới được thông tin nhỏ giọt về những gì đã xảy ra trong đêm giao thừa định mệnh ở Koln (Cologne) và một số thành phố khác. Tin ban đầu là có khoảng 1 ngàn thanh niên mà theo như nhiều nhân chứng cho biết thì có vẻ ngoài là người Bắc Phi hoặc Ả Rập đã tụ tập ở ngay trước nhà ga trung tâm thành phố. Họ đốt pháo hoa, ném pháo đùng vào người khác, sàm sỡ với phụ nữ và ăn cắp, móc túi. Cảnh sát thành phố cho biết, họ nhận được 100 đơn tố cáo của phụ nữ. Ngay lập tức chính quyền thành phố Koln, bang Nordrhein-Westfalen, cũng như Bộ trưởng Nội vụ, Bộ trưởng Tư pháp Liên bang lên truyền hình cho biết đây là một loại tội phạm mới, chưa có tiền lệ và trong một phạm vi chưa từng biết đến. Tuy nhiên, cho đến thời điểm đó, dư luận vẫn chưa thật sự biết điều gì đã diễn ra và mức độ như thế nào.
Phải đến một tuần sau, sự việc mới ngày càng sáng tỏ, dư luận mới thấy mức độ nghiêm trọng của sự việc. Ngày 10/1, số đơn tố cáo của nạn nhân ở Koln đã lên đến 516 và dự đoán sẽ còn tăng trong vài ngày tới, trong đó 40% tố cáo họ bị sàm sỡ tình dục một cách thô thiển, hai vụ tố cáo bị hiếp dâm.
Không phải chỉ ở Koln mà tại các thành phố lớn khác cũng có tình trạng tương tự. Tại Hamburg hiện có 133 đơn tố cáo. Berlin, Nurnberg cũng có nhưng số lượng không nhiều. Có nhân chứng miêu tả, họ chưa bao giờ trông thấy nhiều phụ nữ trẻ khóc lóc, đầu tóc, quần áo tơi tả như đêm giao thừa năm nay ở Koln. Nhiều cảnh sát thừa nhận, chưa bao giờ họ cảm thấy bất lực như khi nghe tiếng kêu cứu của nạn nhân mà không thể nào tiếp cận được do dòng người chật cứng và bản thân họ cũng bị những người nước ngoài này ném pháo vào người, vào xe cảnh sát.
Ám ảnh bởi tị nạn
Dòng tị nạn hơn 1 triệu người đổ vào Đức trong thời gian ngắn đã khiến nước này, dù có là thế lực kinh tế mạnh nhất châu Âu, phải chao đảo. Chính phủ nói dù phải chi thêm vài chục tỷ Euro cho việc tiếp nhận và hội nhập người tị nạn, họ cũng có thể làm được. Tuy vậy, bộ máy hành chính lại không "lớn" kịp để xử lý khối lượng công việc khổng lồ ngoài dự kiến này. Nhưng điều "lạ"nhất lần này là ứng xử ban đầu của cơ quan công quyền với dư luận xã hội mà nhiều người nói cũng chưa có tiền lệ.
Ban đầu chính giới ở Berlin phản ứng gay gắt với thông tin nói thủ phạm là những người Bắc Phi và Ả Rập và yêu cầu là trong khi chưa có kết luận cụ thể thì không đánh đồng người tị nạn với tình trạng phạm pháp vừa qua. Đến khi Giám đốc Công an thành phố Koln bị buộc nghỉ việc và bà Thị trưởng thành phố bị dư luận "ném đá" do đưa ra những thông tin và lời khuyên "không giống ai" thì dư luận mới được biết sự thật đằng sau.
Hóa ra cả chính quyền lẫn cảnh sát đều đã có đầy đủ thông tin về thủ phạm của những vụ móc túi, sàm sỡ phụ nữ; họ đã tạm giữ, lấy lời khai, kiểm tra giấy tờ của hàng trăm người vi phạm, trong đó tuyệt đại đa số là người nước ngoài (Morocco, Algeria, Afghanistan và Syria), trong đó có nhiều người mới đến Đức xin tị nạn. Họ còn mang trong người những mẩu giấy viết bằng tiếng Đức và tiếng Ả Rập ghi những câu tục tĩu trêu ghẹo phụ nữ. Có cảnh sát ghi vào trong biên bản lấy lời khai: Những người nước ngoài này còn ngang nhiên xé giấy tờ mới được cấp, cười khẩy với cảnh và nói là "mai các anh phải cấp cái mới" và "các anh không làm gì được chúng tôi, phải đối xử lịch sự với chúng tôi vì bà Merkel mời chúng tôi đến".
Ban đầu cảnh sát còn được "lệnh miệng" là không được tiết lộ cho báo chí và dư luận biết quốc tịch của những người phạm pháp và không được nhắc đến hai chữ "tị nạn". Họ lo sợ điều này sẽ càng làm cho xã hội Đức thêm chia rẽ về vấn đề tị nạn và các lực lượng cực hữu lợi dụng.
Sức ép lên Chính phủ ngày càng tăng
Việc hàng trăm phụ nữ trẻ bị những thanh niên ngoại quốc - là những người đang chạy đến Đức để mong được nước Đức che chở - bao vây, chèn ép, móc túi, sàm sỡ và lạm dụng đã đặt Chính phủ của Thủ tướng Angela Merkel trước những thách thức mới trong một bối cảnh xã hội rất dễ bùng nổ.
Nửa cuối năm 2015 trước sức ép của làn sóng tị nạn từ Syria đến châu Âu, bà Merkel đã có một quyết định mạo hiểm là mở cửa biên giới cho người tị nạn Syria, trong khi hầu hết các nước EU đều không muốn nhận hoặc hạn chế tối đa việc nhận người tị nạn. Việc này đã khiến EU chia rẽ nghiêm trọng và Hiệp ước Dublin, Schengen có nguy cơ đổ vỡ. Các nước Đông Âu, bán đảo Scandinavia đóng cửa biên giới và thiết lập kiểm soát biên giới quốc gia. Anh, Pháp, Tây Ban Nha đã đóng cửa biên giới đối với tị nạn. Biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ và Hy Lạp được kiểm soát chặt chẽ hơn để hạn chế dòng di cư qua khu vực Balkan. Mới gần đây Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan tuyên bố nước này sẽ mở cửa cho tất cả người tị nạn chạy sang Đức nếu như EU không sớm chuyển cho Thổ Nhĩ Kỳ số tiền đã hứa để xử lý người tị nạn đến châu Âu (Thổ đòi 3 tỷ Euro trong khi EU hứa 1 tỷ Euro). Nếu xảy ra điều này thì năm 2016 Đức sẽ có thêm 1 triệu người tị nạn mới.
Các nước EU tìm cách đổ lỗi cho Chính phủ của bà Merkel đã vi phạm các quy định của EU và chính sách mở cửa cho tị nạn đã phá vỡ sự đoàn kết vốn đã rất mong manh của tổ chức này, gây nhiều mâu thuẫn nội bộ có thể dẫn đến sụp đổ nền tảng của Cộng đồng châu Âu. Ở trong nước, ngày càng nhiều tiếng nói phản đối chính sách tị nạn của Chính phủ, cho rằng quyết định mở cửa biên giới để những người không có giấy tờ hợp lệ ồ ạt vào Đức là bất hợp hiến và vi phạm pháp luật nghiêm trọng. Ngay trong liên minh cầm quyền của đảng Liên minh dân chủ cơ đốc giáo CDU, Liên minh xã hội cơ đốc giáo CSU và Đảng dân chủ xã hội SPD cũng có nhiều tiếng nói gay gắt phê phán cách thức xử lý khủng hoảng của bà Merkel, cho rằng việc này có thể dẫn đến một "thảm họa quốc gia"cho nước Đức.
Ngày 11/1, bà Merkel đã hủy chuyến đi Davos tham dự Diễn đàn kinh tế toàn cầu để ở lại Berlin tập trung xử lý khủng hoảng do vấn đề tị nạn và người tị nạn phạm tội gây ra vừa qua. Đến nay chưa có một giải pháp tổng thể nhưng qua các tuyên bố của bà Thủ tướng cũng như của các chính trị gia trong liên minh cầm quyền có thể tóm lược ở mấy điểm sau: Tiếp tục chính sách nhận tị nạn như từ trước đến nay; Đẩy nhanh quá trình xét đơn tị nạn và trục xuất những người không đủ điều kiện được tị nạn; Người nước ngoài, bất kể mang quy chế gì, nếu vi phạm luật hình sự và bị phạt tù đều có thể bị trục xuất về nước.
Năm 2016 là năm vận động tranh cử. Thủ tướng Merkel vẫn cương quyết giữ quan điểm của mình "Chúng ta làm được"(wir schaffen das) trong vấn đề tị nạn. Còn người phụ nữ Đức bình thường lại có nỗi lo riêng của họ. Trong bức ảnh chụp tại cuộc biểu tình lớn ở Koln ngày 10/1 vừa qua, người phụ nữ này mang biểu ngữ viết tay "Bà Merkel... Bà đã làm được một việc là khiến tôi lo lắng cho các con và cháu của mình!"
