| TIN LIÊN QUAN | |
 | Bầu cử Venezuela: Sau chiến thắng là chông gai |
| Sập bẫy chính mình? |
Ngày 19/4 đánh dấu một nửa nhiệm kỳ kéo dài 6 năm trên cương vị Tổng thống của Nicolas Maduro. Đây là thời điểm phe đối lập tại Venezuela hết sức trông đợi, bởi đã đến lúc họ có thể yêu cầu tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý để bãi nhiệm Tổng thống.
 |
| Phe đối lập tại Venezuela đang gấp rút tổ chức nhiều cuộc biểu tình phản đối Tổng thống Maduro. (Nguồn: Slate.com) |
Không thể kiên nhẫn thêm
Theo Hiến pháp Venezuela, cơ chế trưng cầu bãi nhiệm này chỉ có hiệu lực sau khi Tổng thống đã tại vị được 1/2 nhiệm kỳ, tương đương 3 năm cầm quyền, và phe đối lập - hiện chiếm đa số và nắm quyền kiểm soát Quốc hội - đang tỏ ra rất thiếu kiên nhẫn.
Phe đối lập đã tổ chức một cuộc biểu tình vào ngày 19/4 để yêu cầu Hội đồng Bầu cử Quốc gia tổ chức cuộc trưng cầu dân ý về vấn đề bãi nhiệm Tổng thống. Trong tuần này, các nhà lập pháp Venezuela sẽ nhóm họp để xem xét thông qua luật mới nhằm đơn giản hóa thủ tục các cuộc trưng cầu dân ý và dự kiến công bố đề xuất sửa đổi, bổ sung Hiến pháp để rút ngắn nhiệm kỳ của Tổng thống.
Tuy nhiên, giới chuyên gia cho rằng khó có khả năng những nỗ lực này sẽ thành công, nhất là trước tình hình chính trị bế tắc hiện nay tại Venezuela. Toàn bộ 5 đạo luật mà phe đối lập thông qua kể từ sau khi giành chiến thắng lịch sử trong các cuộc bầu cử Quốc hội đều chưa được ban hành. Thực tế là Tòa án Tối cao, cơ quan gần gũi nhất với chính quyền của Tổng thống Maduro, đã cản trở nhiều quyết định của Quốc hội.
Mỗi bên đều khẳng định mình có lợi thế trong cuộc chiến. Tổng thống Maduro cho rằng “phe đối lập đang tuyệt vọng”, trong khi Julio Borger - Phó Chủ tịch Quốc hội thuộc liên minh Bàn tròn Thống nhất Dân chủ (MUD) đối lập, khẳng định: “Chính quyền đang bị dồn vào thế bí”.
 |
| Chính thực trạng khó khăn của đất nước Venezuela đã tạo ra làn sóng phản đối Tổng thống Maduro. (Nguồn: Deccan Chronicle) |
Thực tế khó khăn
Có một thực tế không thể tranh cãi là Venezuela đang vướng vào mớ bòng bong về kinh tế và chính trị. Giá dầu trên thị trường quốc tế lao dốc đã đẩy quốc gia giàu dầu mỏ này vào một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng, khiến Venezuela không có đủ ngoại tệ để chi trả cho các mặt hàng nhập khẩu.
Cuộc sống thường ngày của người dân Venezuela ngày càng khó khăn. Họ phải xếp thành những hàng dài ở các siêu thị, nơi đa số các gian hàng đều trống rỗng, trong khi các dịch vụ cơ bản như điện và nước thường xuyên trong tình trạng thiếu thốn. Lạm phát tại Venezuela năm 2015 đã lên tới hơn 180%.
Cuối tuần trước, Tổng thống Maduro thừa nhận “mọi chuyện không hề dễ dàng, chúng ta đã có ba năm khó khăn. Tuy nhiên, tôi cam kết rằng ba năm tới sẽ là giai đoạn tăng trưởng và xây dựng chủ nghĩa xã hội”. Ông Maduro chỉ trích phe đối lập đã gây ra một ”cuộc chiến kinh tế”, đẩy đất nước vào tình trạng thiếu thốn và kiệt quệ như hiện nay.
 |
| Đất nước Venezuela đang rạn nứt từ những mâu thuẫn bên trong. (Nguồn: CNN) |
Cuộc chiến pháp lý
Nhiều người cho rằng ba năm tới cũng có thể sẽ là những năm Venezuela chìm trong các cuộc chiến pháp lý. Tòa án Tối cao đã liên tục bác bỏ các dự luật mà phe đối lập đề xuất, bao gồm dự luật ân xá cho các tù nhân chính trị và cải tổ Ngân hàng Trung ương nhằm giúp phe đối lập nắm quyền kiểm soát. Trong khi đó, Tòa án đã thông qua một sắc lệnh thiết lập tình trạng khẩn khấp về kinh tế, trao cho Tổng thống Maduro quyền lực tuyệt đối bất chấp sự phản đối của Quốc hội.
Rất ít người cảm thấy lạc quan về khả năng thành công của dự luật trưng cầu dân ý mà phe đối lập dự định đề xuất, cũng như các nỗ lực nhằm cải tổ Tòa án Tối cao. Việc Tòa án hồi tháng trước bãi bỏ luật về quyền giám sát của Quốc hội được cho là hành động “dằn mặt” đối với những nỗ lực nhằm thay đổi cơ cấu Tòa án Tối cao.
Giới chuyên gia cho rằng phe đối lập ở Venezuela chỉ có thể thành công nhờ các hoạt động chính trị hay bỏ phiếu. Chuyên gia lập hiến Juan Manuel Raffalli nhận định: “Giải pháp cho phe đối lập không thể là sử dụng pháp luật hay Hiến pháp bởi chính quyền đang kiểm soát các cơ quan tư pháp”. Chuyên gia lập hiến khác, Jose Ignacio Hernandez đồng tình với nhận định này và bổ sung rằng Quốc hội đang “bắn những viên đạn cuối cùng”.
Tuy nhiên, phe đối lập vẫn không chùn bước. Chủ tịch Quốc hội Henry Ramos Allup nói: “Chúng ta cần phải tiếp tục con đường này. Chúng ta không thể từ bỏ nhiệm vụ của mình. Hiện Quốc hội là cơ quan cuối cùng còn lại mà chúng ta kiểm soát”.
Những nỗ lực của phe đối lập sẽ ngày càng gặp nhiều thử thách bởi Tổng thống Maduro bắt đầu có các biện pháp cứng rắn và công kích. Mới đây, nhà lãnh đạo này đe dọa sẽ rút ngắn nhiệm kỳ của các nhà lập pháp nếu họ tiếp tục cản trở ông. Ông nói: “Các nghị sỹ Quốc hội nên thu xếp đồ đạc bởi họ sắp hết thời rồi”.
Nhà ngoại giao kỳ cựu người Venezuela Raul Arrieta nhận định: “Mọi chuyện đang bế tắc và việc gì đến sẽ đến. Quả bóng không thể thổi căng mãi”. Tuy nhiên, dù được cho là đang “ở cửa trên” song thực tế Tổng thống Maduro không có nhiều lựa chọn.
Giáo sư Arrieta cho rằng mâu thuẫn “kéo dài mãi” sẽ đẩy chính quyền tới chỗ tự hủy hoại, nhất là trong bối cảnh sự ủng hộ của dư luận với Caracas không còn lớn. Chuyên gia về Hiến pháp Hernandez cũng có chung quan điểm, cho rằng Venezuela hiện đang ở rất gần với “tình trạng nguy kịch” và đã đến lúc các phe phái ở quốc gia này phải lựa chọn hoặc đối thoại, hoặc để đất nước chìm trong “một cuộc khủng hoảng xã hội”.
 | Venezuela: Quốc hội trao quyền đặc biệt cho Tổng thống Quốc hội Venezuela ngày 15/3 đã thông qua đạo luật trao quyền đặc biệt cho Tổng thống Nicolas Maduro, cho phép ông đưa ra các ... |
 | Những vị ác thần của Venezuela Hình ảnh một người dàn ông mặc quần bò, áo màu cam, đội mũ lưỡi trai và giắt một khẩu súng ở thắt lưng chắc ... |
