Phát huy vai trò của phụ nữ trong hội nhập quốc tế

Hội nhập quốc tế là một quyết sách chiến lược của Việt Nam, gắn với định hướng phát triển đất nước và xuất phát từ những xu thế, chuyển biến của môi trường quốc tế. Chủ trương, đường lối về hội nhập quốc tế được thể hiện trong văn kiện các kỳ Đại hội Đảng, các Nghị quyết, Chiến lược và được triển khai đồng bộ trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, chính trị, an ninh quốc phòng. Nhờ đó, “quan hệ đối ngoại và hội nhập quốc tế tiếp tục mở rộng và đi vào chiều sâu, tạo khung khổ quan hệ ổn định và bền vững với các đối tác”. Hội nhập quốc tế đã tạo không gian rộng mở, giúp Việt Nam tranh thủ sự hợp tác, giúp đỡ của cộng đồng quốc tế; vị thế, uy tín, vai trò của Việt Nam trong khu vực và trên thế giới ngày càng nâng cao.

Trong quá trình hội nhập chung của đất nước luôn có sự tham gia, đóng góp quan trọng của phụ nữ Việt Nam nói chung và Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam nói riêng. Phụ nữ có vai trò quan trọng trong phát triển, tham gia ngày càng tích cực trong các lĩnh vực vốn được coi là thế mạnh của nam giới như khoa học kỹ thuật, thể thao thành tích cao, gìn giữ hoà bình… Tuy nhiên, phụ nữ còn gặp nhiều khó khăn trong hội nhập quốc tế. Nhiều vấn đề xã hội trong quá trình hội nhập như bạo lực giới, mua bán người, di cư không an toàn tác động nhiều hơn tới phụ nữ.

Trước tình hình đó, tháng 1/2021, Ban Chấp hành TW Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam đã ban hành Nghị quyết Hỗ trợ phụ nữ hội nhập quốc tế đến 2030 nhằm định hướng các hoạt động hỗ trợ phụ nữ hội nhập quốc tế, tạo điều kiện để các cấp Hội đề xuất cơ chế, nguồn lực cho các hoạt động liên quan. Đây cũng là cơ sở để Hội tham mưu với Đảng, Chính phủ, Quốc hội và phối hợp với các ban, bộ, ngành, địa phương để phát huy vai trò của phụ nữ và tổ chức Hội trong hội nhập quốc tế.

Nghị quyết hướng tới mục tiêu nâng cao nhận thức và năng lực hội nhập quốc tế của cán bộ Hội, hội viên, phụ nữ để tham gia, đóng góp vào tiến trình hội nhập của đất nước và đưa Hội trở thành tổ chức có tầm ảnh hưởng trong khu vực, quốc tế. Nghị quyết đưa ra các nhóm nhiệm vụ và giải pháp cụ thể trên 3 lĩnh vực gồm (1) văn hoá, xã hội và khoa học-công nghệ, (2) kinh tế và (3) an ninh, quốc phòng, đối ngoại.

Trong lĩnh vực văn hoá, xã hội và khoa học-công nghệ, Nghị quyết nhấn mạnh phát huy vai trò của phụ nữ trong giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại (phát triển du lịch, quảng bá nét đẹp văn hóa truyền thống, phê phán các tập tục, thói quen xấu làm ảnh hưởng hình ảnh của Việt Nam)... Hỗ trợ phụ nữ trong các vấn đề gia đình - xã hội đáp ứng yêu cầu của hội nhập quốc tế (xây dựng văn hóa công sở, văn hóa ứng xử trêni mạng, ứng dụng công nghệ thông tin trong tổ chức cuộc sống, sử dụng internet an toàn, hiệu quả).... Khuyến khích phụ nữ, trẻ em gái tham gia khoa học - công nghệ, đặc biệt là lĩnh vực STEM (Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật, Toán học) hoặc STEAM (Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật, Nghệ thuật và Toán học).

Trong lĩnh vực kinh tế, cần nâng cao nhận thức về hội nhập kinh tế và phát triển bền vững (cơ hội và thách thức gắn với các hiệp định thương mại tự do, sản xuất, kinh doanh xanh, sạch, bền vững, chương trình OCOP...). Quan tâm phát triển mạng lưới hỗ trợ phụ nữ hội nhập kinh tế, kết nối các nhà sản xuất, doanh nhân nữ dưới nhiều hình thức. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực nữ, đặc biệt trong các ngành nghề phụ nữ có thế mạnh, ngành nghề có khả năng dịch chuyển trong ASEAN và ngành nghề mới. Đồng thời thúc đẩy sự tham gia của phụ nữ trong kinh tế số, tuyên truyền, hướng dẫn sử dụng internet an toàn trong các giao dịch thương mại...

Với lĩnh vực an ninh, quốc phòng, đối ngoại, Nghị quyết nhấn mạnh nâng cao hiệu quả đóng góp của phụ nữ trong đảm bảo an ninh, an toàn tại địa phương, bảo vệ chủ quyền biên giới, biển đảo; phòng chống buôn bán ma túy, buôn lậu xuyên quốc gia, phòng chống mua bán phụ nữ và trẻ em, tích cực tố giác tội phạm và phối hợp hỗ trợ, giải cứu các nạn nhân; động viên chị em không di cư, kết hôn quốc tế qua các kênh bất hợp pháp... Tăng cường vai trò, sự tham gia hiệu quả của phụ nữ trong khu vực và trên trường quốc tế trong các lĩnh vực an ninh truyền thống và phi truyền thống, tại các diễn đàn, hội nghị quốc tế...

Nghị quyết ra đời rất đúng thời điểm và có ý nghĩa khi chủ trương hội nhập quốc tế tiếp tục được khẳng định và nhấn mạnh tại Đại hội Đảng lần thứXIII. Nghị quyết Đại hội nêu rõ một trong những định hướng phát triển đất nước giai đoạn 2021 – 2030 là“Tiếp tục thực hiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hoá, đa dạng hoá; chủ động và tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng, có hiệu quả…” cùng nhiệm vụ trọng tâm: “Giữ vững độc lập, tự chủ, tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động đối ngoại, hội nhập quốc tế…” và “Khơi dậy khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc; phát huy giá trị văn hoá, sức mạnh con người Việt Nam trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, hội nhập quốc tế…”. Vì vậy, phụ nữ Việt Nam -chiếm hơn 50% dân số - hơn lúc nào hết phải đáp ứng xu thế phát triển của đất nước và là nhân tố quan trọng trong tiến trình hội nhập này.

Việc triển khai Nghị quyết hỗ trợ phụ nữ hội nhập quốc tế được xác định là một nhiệm vụ chiến lược quan trọng của các cấp Hội phụ nữ thời gian tới. Trong bối cảnh quốc tế diễn biến khó lường, trước những yêu cầu đặt ra đối với đất nước và phụ nữ trong tình hình mới, những lợi ích và tác động trái chiều của hội nhập quốc tế, những định hướng của Đại hội Đảng lần thứ XIII sẽ giúp các cấp Hội Phụ nữ có thêm cơ sở và quyết tâm thực hiện hiệu quả Nghị quyết; giúp khơi dậy khát vọng phát triển, đổi mới, phát huy sự chủ động, sáng tạo của phụ nữ Việt Nam và Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam.

Bên cạnh đó, để Nghị quyết phát huy hiệu quả và thực sự đi vào cuộc sống cần có sự chủ động, sáng tạo của các cấp Hội, sự tham gia tích cực của cán bộ Hội, hội viên, phụ nữ, đặc biệt là sự quan tâm chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền, sự ủng hộ, phối hợp của các cấp, các ngành thông qua xây dựng chính sách, môi trường pháp lý thuận lợi cho phụ nữ tham gia hội nhập quốc tế… Như vậy, phụ nữ mới có thể phát huy năng lực, vai trò, sức sáng tạo và đóng góp ngày càng chủ động, hiệu quả, đồng thời thụ hưởng xứng đáng từ tiến trình hội nhập quốc tế sâu rộng của đất nước trong giai đoạn sắp tới.