Báo Thế giới và Việt Nam đã có cuộc trao đổi với bà Tô Thụy Diễm Quyên, nhà sáng lập, Giám đốc điều hành InnEdu, 1 trong 20 phụ nữ truyền cảm hứng năm 2021 do Forbes Việt Nam bình chọn.
"Đón đầu" xu thế công nghệ
Xã hội ngày càng phát triển, đất nước chúng ta đang trong giai đoạn hội nhập quốc tế, vai trò của phụ nữ trong thời đại mới thế nào dưới góc nhìn của bà?
Phụ nữ trong thời đại mới có nhiều vai trò khác nhau. Họ không chỉ là trụ cột quan trọng trong gia đình mà còn là người dẫn dắt, có ảnh hưởng lớn trong cộng đồng và xã hội. Hội nhập quốc tế mở ra cơ hội cho phụ nữ Việt Nam tham gia vào các mạng lưới, tổ chức quốc tế. Có không ít nhà ngoại giao nữ xuất sắc, có tầm ảnh hưởng trên trường quốc tế.
Đồng thời, có nhiều phụ nữ đứng đầu xu thế công nghệ - lĩnh vực mà mọi người vẫn cho rằng là thế mạnh của nam giới. Nhiều phụ nữ đã vượt qua rào cản giới và trở thành những lãnh đạo quan trọng, góp phần vào sự phát triển và đổi mới của ngành công nghệ.
Phụ nữ đóng vai trò không thể thiếu trong sự phát triển kinh tế của đất nước. Sự đa dạng về kỹ năng và khả năng của phụ nữ góp phần làm giàu cho nguồn nhân lực của quốc gia. Việc tỷ lệ phụ nữ tăng dần trong các vị trí chiến lược về kinh tế cho thấy, vai trò và năng lực phụ nữ hiện đại đã có những bước tiến mạnh mẽ.
Bà Tô Thụy Diễm Quyên cho rằng, phụ nữ phải biết đón đầu cơ hội để luôn tự tin, tỏa sáng. (Ảnh: NVCC) |
Như vậy phụ nữ phải có nhiều thay đổi trong thời hiện đại để làm chủ công nghệ và cuộc sống, là người dẫn dắt như bà vừa nói?
Trong thời đại mới, phụ nữ không chỉ đấu tranh cho quyền lợi của bản thân mà còn là lực lượng tiên phong trong việc thúc đẩy bình đẳng giới. Họ làm việc để xóa bỏ những định kiến và rào cản về giới. Từ đó, mở đường cho các thế hệ phụ nữ sau này có nhiều cơ hội hơn trong giáo dục, việc làm và tham gia vào các quyết định quan trọng của xã hội. Phụ nữ nỗ lực khẳng định vị trí của mình trong gia đình, xã hội chính là “vũ khí” cho bình đẳng giới hiệu quả nhất.
Phụ nữ có vai trò quan trọng trong việc định hình và thúc đẩy các chính sách, sáng kiến về phát triển bền vững. Họ tham gia vào việc giáo dục cộng đồng về bảo vệ môi trường, sử dụng tiết kiệm nguồn tài nguyên và phát triển xanh. Họ cũng chính là lực lượng quan trọng để quyết định vào sự phát triển bền vững về mọi lĩnh vực.
Đồng thời, phụ nữ cũng góp phần quan trọng trong việc bảo tồn và phát triển văn hóa, giáo dục. Đó là những giáo viên, nhà văn, nghệ sĩ, nhà khoa học, đóng góp không nhỏ vào việc giáo dục thế hệ trẻ và duy trì các giá trị văn hóa truyền thống.
Trong giai đoạn hội nhập quốc tế, việc tôn vinh và tạo điều kiện cho phụ nữ phát huy tối đa vai trò và khả năng của mình là yếu tố quan trọng để xây dựng một xã hội công bằng, tiến bộ và phát triển bền vững. Phụ nữ không chỉ là một nửa của thế giới mà còn là lực lượng quan trọng để thúc đẩy sự thay đổi tích cực trong mọi lĩnh vực của đời sống.
Phụ nữ đang “đón đầu” nhiều cơ hội, đó là gì?
Phụ nữ hiện nay có cơ hội tiếp cận với giáo dục chất lượng cao, đào tạo chuyên môn và phát triển kỹ năng, giúp họ có được vị thế vững chắc trong thị trường lao động. Ngày càng có nhiều chính sách và sáng kiến nhằm tăng cường sự tham gia của phụ nữ trong các vị trí quyết định, lãnh đạo ở cả khu vực công và tư. Phụ nữ có năng lực tư duy đa chiều và tổng hợp. Vì thế, trong lãnh đạo nên có phụ nữ để có những góc nhìn phong phú và giải pháp đa dạng hơn. Môi trường kinh doanh đang mở cửa rộng hơn cho phụ nữ, với nhiều nguồn lực, sự hỗ trợ dành riêng cho phụ nữ khởi nghiệp và phát triển doanh nghiệp.
Trí tuệ nhân tạo ra đời là lợi thế của bất kỳ người nào nếu biết sử dụng và tận dụng nó?
Sự phát triển của công nghệ thông tin và truyền thông cung cấp cho phụ nữ cơ hội tiếp cận thông tin, học hỏi, áp dụng các công cụ mới trong công việc và cuộc sống. Đã có rất nhiều phụ nữ thành công trong lĩnh vực công nghệ. Microsoft có một dự án truyền cảm hứng khuyến khích nữ giới chọn lĩnh vực công nghệ là sự nghiệp, đó là Digi Girlz. Dự án đã truyền cảm hứng cho hàng triệu nữ sinh toàn cầu lựa chọn nghề nghiệp là công nghệ.
Phụ nữ cần có nhiều kỹ năng của thế kỷ 21 để tự tin và để vững vàng hơn. (Ảnh: NVCC) |
Trang bị nền tảng giáo dục
Điều bà vừa chia sẻ khiến tôi nghĩ rằng, thế giới đang thay đổi chóng mặt và nếu phụ nữ không thay đổi sẽ không theo kịp thời đại. Tuy nhiên, như vậy có phải phụ nữ đang phải gánh vác quá nhiều trách nhiệm trên vai?
Dù đã có nhiều tiến bộ nhưng vấn đề bình đẳng giới, đặc biệt trong lĩnh vực lãnh đạo và quản lý vẫn là thách thức lớn. Phụ nữ thường phải đối mặt với áp lực lớn trong vấn đề cân bằng giữa công việc và trách nhiệm gia đình.
Việc tiếp cận với vốn đầu tư, nguồn lực kinh doanh và công nghệ vẫn còn là rào cản đối với nhiều phụ nữ, nhất là ở khu vực nông thôn. Sự thiên vị giới tính và định kiến xã hội có thể làm hạn chế cơ hội phát triển sự nghiệp của phụ nữ. Vấn đề bạo lực gia đình, quấy rối tình dục vẫn là mối quan tâm lớn, ảnh hưởng đến sự an toàn và phát triển của phụ nữ.
Để tận dụng tối đa các cơ hội và vượt qua thách thức, cần có sự đồng lòng từ mọi tầng lớp trong xã hội, từ chính sách của Nhà nước đến sự hỗ trợ từ cộng đồng và gia đình, tạo điều kiện cho phụ nữ phát triển toàn diện, góp phần vào sự thịnh vượng và phát triển bền vững của đất nước.
Jack Ma từng nói: "Chúng ta có nên cố gắng nhớ thêm nhiều thông tin hay không? Không, vì điều đó không còn cần thiết nữa. Hãy cố gắng học những gì đòi hỏi chúng ta phải sáng tạo". Trước những thách thức gặp phải trong cuộc sống, phụ nữ cần đáp ứng những tiêu chí gì để có thể tự tin phát triển?
Theo tôi, phụ nữ cần trang bị cho mình một nền tảng giáo dục vững chắc và duy trì thái độ học tập suốt đời, không ngừng cập nhật kiến thức, kỹ năng, đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động. Đã có nhiều minh chứng cho thấy, nếu không ngừng nỗ lực học tập và vươn lên, bạn sẽ luôn là người dẫn đầu. Với quan sát cá nhân, tôi nhận thấy chị em rất có ý chí trong việc học tập phát triển bản thân. Trong những chương trình đào tạo online của mình, tôi thấy tỷ lệ phụ nữ tham gia đến hơn 80%.
Thứ đến, xây dựng sự tự tin và khả năng đưa ra quyết định một cách chắc chắn, dựa trên phân tích và đánh giá kỹ lưỡng, giúp phụ nữ đứng vững trước áp lực và thách thức. Chúng ta cần có nhiều kỹ năng của thế kỷ 21 để tự tin và để vững vàng hơn.
Cùng với đó, phát triển kỹ năng lãnh đạo và quản lý, bao gồm kỹ năng giao tiếp, giải quyết vấn đề, làm việc nhóm và quản lý thời gian là yếu tố quan trọng để thành công. Đặc biệt, phụ nữ cần sẵn sàng đổi mới và thích ứng với các tình huống mới, tận dụng công nghệ và phương tiện mới để nâng cao hiệu quả công việc.
Nâng cao ý thức về bảo vệ bản thân trước những nguy cơ như bạo lực giới, quấy rối tình dục, biết cách tìm kiếm sự giúp đỡ khi cần thiết. Tích cực tham gia vào các hoạt động xã hội, cộng đồng, đóng góp vào sự phát triển chung, qua đó tăng cường vị thế và ảnh hưởng của bản thân trong xã hội. Qua đó, họ đều có cơ hội, điều kiện để phát triển tối đa tiềm năng của mình.
Là người được làm việc trong môi trường quốc tế, bà thấy phụ nữ Việt đang thiếu gì?
Trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng và cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, phụ nữ nước ta thực sự đứng trước nhiều cơ hội để phát triển toàn diện. Để tự tin tỏa sáng và tận dụng tối đa những cơ hội này, trong khi vẫn đối mặt hiệu quả với áp lực, thách thức, phụ nữ Việt trong thời đại mới cũng cần thay đổi và “chuyển mình”.
Chủ động trau dồi kiến thức và kỹ năng chuyên môn, đặc biệt là những kỹ năng cần thiết trong kỷ nguyên số như tin học, lập trình, quản lý dự án, kỹ năng mềm. Mở rộng tầm nhìn và tư duy toàn cầu, nhận thức được xu hướng và văn hóa đa dạng trên thế giới để có thể thích ứng và thành công trong môi trường quốc tế, đồng thời gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc.
Tích cực xây dựng và tham gia vào các mạng lưới hỗ trợ chuyên nghiệp và cộng đồng cả trong và ngoài nước, để chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm và tạo ra cơ hội cho bản thân và người khác. Phát triển kỹ năng quản lý thời gian và ưu tiên công việc, đồng thời tìm kiếm sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống cá nhân để đảm bảo sức khỏe thể chất và tinh thần. Mạnh dạn đưa ra quyết định và hành động dựa trên kiến thức và niềm tin của bản thân, không sợ hãi trước thất bại và coi đó là bài học để phát triển. Lập kế hoạch và mục tiêu sự nghiệp rõ ràng, chủ động tìm kiếm cơ hội để thăng tiến và mở rộng kinh nghiệm, không ngần ngại thử thách bản thân trong các lĩnh vực mới.
Nếu “truyền lửa” đến với chị em phụ nữ, để họ bản lĩnh, tự tin tỏa sáng theo cách riêng của mình, bà sẽ nói gì?
Tôi đã thay đổi cuộc đời mình khi bước vào tuổi 46. Đó là độ tuổi mà nhiều người nghĩ rằng phải chấp nhận mọi thứ như nó đang diễn ra. Thực ra ở bất kỳ giai đoạn nào của cuộc đời, chúng ta đều có thể nỗ lực bước ra khỏi “vũng lầy” của mình để hướng tới một cuộc sống tốt đẹp hơn. Điều quan trọng là mỗi người đừng bao giờ dừng lại việc học tập phát triển bản thân mỗi ngày. Cho dù làm nghề gì, bạn đều có thể trở thành phiên bản tốt hơn chính bạn ngày hôm qua. Phụ nữ - đừng để cho tâm trí, trái tim bạn quẩn quanh với những đau buồn và tiêu cực, cuộc đời sẽ luôn có cơ hội nếu bạn biết nắm lấy.
Xin cảm ơn bà!
Chuyên gia giáo dục Tô Thụy Diễm Quyên là nhà sáng lập, Giám đốc điều hành InnEdu, 1 trong 20 phụ nữ truyền cảm hứng năm 2021 do Forbes Việt Nam bình chọn. Bà làm việc trong lĩnh vực giáo dục 30 năm ở cả ba vai trò giáo viên, chuyên viên đào tạo và chủ doanh nghiệp giáo dục InnEdu, chuyên về STEAM. Chuyên gia Diễm Quyên đồng thời là giảng viên của các chương trình về đổi mới sáng tạo của Bộ Giáo dục và Đào tạo, giám khảo các cuộc thi giáo viên sáng tạo cấp địa phương và quốc gia. Bà từng đào tạo và tập huấn cho hơn 100 nghìn lượt lãnh đạo giáo dục và giáo viên tại hơn 40 tỉnh, thành về các kỹ năng liên quan đến STEAM, ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học, các phương pháp dạy học sáng tạo và tạo động lực tích cực cho học sinh. Năm 2014, bà tham gia Diễn đàn Giáo dục toàn cầu tại Tây Ban Nha, cũng là người Việt Nam đầu tiên được Microsoft công nhận là chuyên gia giáo dục sáng tạo (Microsoft Innovative Educator Expert Fellow). Tháng 10/2020, InnEdu do bà sáng lập trở thành đối tác đào tạo toàn cầu đầu tiên của Microsoft tại Việt Nam. Bà là một trong 18 giám khảo và là người châu Á duy nhất trong diễn đàn giáo viên sáng tạo toàn cầu tại Mỹ 2015. |