Quá nhanh, quá nguy hiểm, một Taliban giàu có và lớn mạnh lấy tiền từ đâu?

Đức Trí
Thực tế cho thấy, các tay súng Taliban đã trở nên giàu có và lớn mạnh kể từ khi chế độ Hồi giáo cực đoan của họ bị quân đội Mỹ lật đổ vào năm 2001. Vậy Taliban lấy tiền ở đâu để tiến hành cuộc chiến suốt 20 năm qua? Các bài viết trên trang The Conversation và Timesnow đã giải mã vấn đề này.
Theo dõi Baoquocte.vn trên

Việc Taliban chiếm thủ đô Kabul của Afghanistan quá nhanh đã khiến dư luận phải ngạc nhiên. Tuy nhiên, lực lượng tuyên bố kiểm soát dinh tổng thống Afghanistan ngày nay không còn là Taliban của những ngày mới lên nắm quyền năm 1996 nữa.

Người dân Afghanistan trên cánh đồng thuốc phiện ở tỉnh Nangarhar. (Nguồn: Reuters)
Người dân Afghanistan trên cánh đồng thuốc phiện ở tỉnh Nangarhar. (Nguồn: Reuters)

Mỹ đã đổ hàng tỉ USD vào Afghanistan. Tưởng như các tay súng Taliban sẽ bị tiêu diệt nhanh chóng bởi sức mạnh và tiền bạc Mỹ sau vụ 11/9/2001.

Thế nhưng, lực lượng Taliban lại ngày càng lớn mạnh, đủ sức kìm chân siêu cường Mỹ và đồng minh suốt 20 năm qua và giành chiến thắng cuối cùng.

Thực tế cho thấy, các tay súng Taliban đã trở nên giàu có và hùng mạnh kể từ khi chế độ Hồi giáo cực đoan của họ bị quân đội Mỹ lật đổ vào năm 2001.

Theo một báo cáo đáng tin cậy của NATO trích dẫn nguồn tin từ Mullah Yaqoob, con trai của thủ lĩnh và thành viên sáng lập Taliban Mohammad Omar, mỗi năm tài khóa, Taliban thu được khoảng 1,6 tỷ USD so với 5 tỷ USD của chính phủ Afghanistan. Số tiền Taliban có được đến từ nhiều nguồn khác nhau.

Ma túy và khai thác mỏ

Afghanistan chiếm khoảng 84% sản lượng thuốc phiện toàn cầu.

Phần lớn lợi nhuận thu được từ buôn bán ma túy bất hợp pháp tại Afghanistan thuộc về Taliban do lực lượng này quản lý hầu hết các khu vực trồng và sản xuất thuốc phiện.

Theo báo cáo của một tổ chức nghiên cứu và đánh giá độc lập ở Kabul năm 2008, Taliban đánh thuế 10% đối với mọi khâu trong chuỗi sản xuất ma túy, từ những nông dân trồng cây thuốc phiện đến các khâu trích xuất chuyển thành ma túy trong phòng thí nghiệm, đến những người buôn bán và vận chuyển ra khỏi Afghanistan tỏa đi khắp thế giới.

Báo cáo của NATO cho thấy, buôn bán ma túy mang về cho Taliban 416 triệu USD mỗi năm trong giai đoạn 2019-2020.

Taliban cũng kiếm tiền từ nguồn thu thuế khai thác mỏ. Khai thác quặng sắt, đá cẩm thạch, đồng, vàng, kẽm, các kim loại khác và khoáng sản đất hiếm ở miền núi Afghanistan là ngành kinh doanh ngày càng sinh lợi của Taliban.

Tất cả các công ty khai thác khoáng sản quy mô lớn nhỏ của Afghanistan đều phải trả tiền cho các tay súng Taliban nếu muốn duy trì hoạt động kinh doanh.

Theo tính toán của Ủy ban phụ trách các loại đá và khoáng sản của Taliban, lực lượng này thu được 400 triệu USD ròng từ khai thác mỏ trong hai năm 2019 và 2020. Trong khi đó, báo cáo của NATO cho biết con số này cao hơn nhiều, lên đến 464 triệu USD.

Tin liên quan
Taliban thẳng tiến vào Kabul - Điều gì sẽ xảy ra tiếp theo và liệu Mỹ có tiếp tục can thiệp? Taliban thẳng tiến vào Kabul - Điều gì sẽ xảy ra tiếp theo và liệu Mỹ có tiếp tục can thiệp?

Thu các loại thuế

Bên cạnh đó là nguồn tiền từ thu các loại thuế, với tổng cộng khoảng 160 triệu USD mỗi năm.

Giống như một chính phủ, Taliban đánh thuế người dân và các ngành công nghiệp đang phát triển ở khu vực do tổ chức này kiểm soát.

Taliban thậm chí còn phát hành biên lai nộp thuế chính thức.

Các ngành bị Taliban đánh thuế gồm hoạt động khai thác, truyền thông, viễn thông và các dự án phát triển được nước ngoài và các tổ chức quốc tế tài trợ.

Các lái xe cũng bị tính phí khi sử dụng đường cao tốc trong các khu vực do Taliban kiểm soát.

Ngoài ra, các chủ cửa hàng kinh doanh cũng phải trả tiền cho Taliban để được kinh doanh ngoài các khoản thuế phải nộp cho Chính phủ.

Taliban cũng áp đặt hình thức đánh thuế truyền thống của người Hồi giáo gọi là “ushr”, 10% đối với nông sản và 2,5% thuế sở hữu tài sản gọi là “zakat”.

Quyên góp từ thiện

Hằng năm, Taliban nhận được sự đóng góp tài chính bí mật từ các nhà tài trợ tư nhân và các tổ chức quốc tế trên toàn cầu.

Nhiều khoản quyên góp của Taliban đến từ các tổ chức từ thiện và quỹ tín thác tư nhân ở các quốc gia vùng Vịnh Ba Tư, một khu vực có lịch sử thiện cảm với phong trào nổi dậy của Taliban.

Theo Trung tâm Chính sách và Nghiên cứu Afghanistan, những khoản đóng góp này lên tới khoảng 150 - 200 triệu USD mỗi năm. Các tổ chức từ thiện này thường nằm trong danh sách các nhóm tài trợ khủng bố của Bộ Tài chính Mỹ.

Ngoài ra, các cá nhân từ các nước Saudi Arabia, Pakistan, Iran và một số quốc gia vùng Vịnh Ba Tư cũng hỗ trợ tài chính cho Taliban.

Theo Cơ quan chống khủng bố của Mỹ, riêng mạng lưới khủng bố Haqqani tại Pakistan mỗi năm đã đóng góp thêm 60 triệu USD cho Taliban do mối liên kết giữa hai lực lượng này.

Các chuyên gia cho rằng số tiền này có thể lên tới 500 triệu USD/năm, nhưng rất khó để đưa ra con số chính xác về nguồn thu nhập này.

Các nguồn khác

Xuất khẩu mang lại cho Taliban mỗi năm khoảng 240 triệu USD.

Taliban tiến hành xuất nhập khẩu nhiều mặt hàng tiêu dùng.

Theo Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, các tập đoàn kinh doanh núp bóng Taliban bao gồm Noorzai Brothers Limited – một công ty chuyên nhập khẩu phụ tùng ô tô và bán xe lắp ráp. Thu nhập ròng của Taliban từ xuất khẩu khoảng 240 triệu USD một năm.

Theo Kênh truyền hình SAMAA của Pakistan, Taliban sở hữu bất động sản ở Afghanistan, Pakistan và nhiều nước khác trong khu vực.

Theo báo cáo của NATO, doanh thu từ bất động sản mang lại cho Taliban khoảng 80 triệu USD mỗi năm.

Trung Quốc nói gì về việc Taliban kiểm soát Afghanistan?

Trung Quốc nói gì về việc Taliban kiểm soát Afghanistan?

Ngày 16/8, Trung Quốc tuyên bố tôn trọng sự lựa chọn của người dân Afghanistan sau khi Taliban giành quyền kiểm soát thủ đô Kabul ...

Tình hình Afghanistan: Kabul yên ắng, Taliban nêu yêu cầu với nước ngoài, khả năng gặp đại sứ Nga

Tình hình Afghanistan: Kabul yên ắng, Taliban nêu yêu cầu với nước ngoài, khả năng gặp đại sứ Nga

Ngày 16/8, một lãnh đạo Taliban cho biết, còn quá sớm để nói phong trào nổi dậy này sẽ tiếp quản quyền cai trị như ...

Tình hình Afghanistan: Thủ tướng New Zealand 'khẩn nài' Taliban duy trì quyền con người

Tình hình Afghanistan: Thủ tướng New Zealand 'khẩn nài' Taliban duy trì quyền con người

Ngày 16/8, Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern kêu gọi các thủ lĩnh Taliban duy trì quyền con người tại Afghanistan.

Xem nhiều

Đọc thêm

Tử vi 12 cung hoàng đạo Chủ Nhật 3/11/2024: Bọ Cạp đừng quá tự mãn

Tử vi 12 cung hoàng đạo Chủ Nhật 3/11/2024: Bọ Cạp đừng quá tự mãn

Tử vi hôm nay 3/11/2024 của 12 cung hoàng đạo - Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 3/11/2024, Lịch vạn niên ngày 3 tháng 11 năm 2024

Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 3/11/2024, Lịch vạn niên ngày 3 tháng 11 năm 2024

Lịch âm 3/11. Lịch âm hôm nay 3/11/2024? Âm lịch hôm nay 3/11. Lịch vạn niên 3/11/2024. Ngày hôm nay tốt hay xấu? Xem ngày giờ, hướng tốt xấu...
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 3/11/2024: Tuổi Dậu nhân duyên tốt lành

Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 3/11/2024: Tuổi Dậu nhân duyên tốt lành

Xem tử vi 3/11 - tử vi 12 con giáp hôm nay 3/11/2024 - Tý, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất và Hợi về công việc, ...
Thêm 9 quốc gia được Trung Quốc miễn thị thực trong nỗ lực thúc đẩy du lịch và ngoại giao

Thêm 9 quốc gia được Trung Quốc miễn thị thực trong nỗ lực thúc đẩy du lịch và ngoại giao

Công dân Hàn Quốc và Slovakia đã được thêm vào danh sách những người không cần thị thực để đến thăm trong tối đa 15 ngày
Giá tiêu hôm nay 3/11/2024: Thị trường giảm, nguy cơ mất mùa do thời tiết không thuận, nhiều đại lý, doanh nghiệp nhỏ trữ hàng chờ giá

Giá tiêu hôm nay 3/11/2024: Thị trường giảm, nguy cơ mất mùa do thời tiết không thuận, nhiều đại lý, doanh nghiệp nhỏ trữ hàng chờ giá

Giá tiêu hôm nay 3/11/2024 tại thị trường trong nước tiếp tục giảm ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 140.000 – 141.200 đồng/kg.
Giá vàng hôm nay 3/11/2024: Giá vàng rung lắc giữa sóng bầu cử Mỹ, lời khuyên cho nhà đầu tư thông minh, vàng nhẫn ‘dấn’ thêm một bước

Giá vàng hôm nay 3/11/2024: Giá vàng rung lắc giữa sóng bầu cử Mỹ, lời khuyên cho nhà đầu tư thông minh, vàng nhẫn ‘dấn’ thêm một bước

Giá vàng hôm nay 3/11/2024, giá vàng chao đảo trước một cuộc bầu cử Mỹ nhiều biến số. Thị trường trong nước biến động cùng chiều thế giới.
Nga lên tiếng về việc Ukraine thử nghiệm thành công tên lửa mới

Nga lên tiếng về việc Ukraine thử nghiệm thành công tên lửa mới

Người đứng đầu cơ quan lập pháp Crimea Vladimir Konstantinov ngày 2/11 cáo buộc phương Tây đang bí mật cung cấp vũ khí tầm xa cho Ukraine bằng nhiều chiêu thức.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Chơi chiêu 'chẳng có gì ngoài tiền' để ủng hộ ông Trump tại chiến địa quyết định, 'đại gia' Elon Musk thách thức tòa án

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Chơi chiêu 'chẳng có gì ngoài tiền' để ủng hộ ông Trump tại chiến địa quyết định, 'đại gia' Elon Musk thách thức tòa án

Chương trình của tỷ phú Elon Musk tặng 1 triệu USD ngẫu nhiên cho cử tri khi tham gia bầu cử Tổng thống Mỹ ngày 5/11 tới vướng vào kiện tụng.
Liên hợp quốc cảnh báo về sự lớn mạnh của Houthi

Liên hợp quốc cảnh báo về sự lớn mạnh của Houthi

Các chuyên gia Liên hợp quốc cho rằng, kể từ khi xung đột ở Gaza bắt đầu vào năm ngoái, người Houthi đang “lợi dụng tình hình” để “chuyển mình”
Bầu cử tổng thống Mỹ: Bang Washington huy động Lực lượng vệ binh quốc gia trực chiến, bà Harris và ông Trump bám đuổi sát nút, lâm thế giằng co

Bầu cử tổng thống Mỹ: Bang Washington huy động Lực lượng vệ binh quốc gia trực chiến, bà Harris và ông Trump bám đuổi sát nút, lâm thế giằng co

Bang Washington huy động trực chiến sau khi có thông tin cũng như lo ngại khả năng xảy ra bạo lực liên quan đến cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024.
Sau vụ phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Hwasong-19, Triều Tiên nêu mục đích thử nghiệm vũ khí

Sau vụ phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Hwasong-19, Triều Tiên nêu mục đích thử nghiệm vũ khí

Triều Tiên khẳng định cần tăng cường kho vũ khí hạt nhân của mình và hoàn thiện khả năng sẵn sàng tấn công hạt nhân trả đũa nếu cần thiết.
Chảo lửa Trung Đông: Israel nói tiêu diệt quan chức cấp cao Hamas, Mỹ điều thêm máy bay B-52 và tàu khu trục phòng thủ tên lửa đạn đạo

Chảo lửa Trung Đông: Israel nói tiêu diệt quan chức cấp cao Hamas, Mỹ điều thêm máy bay B-52 và tàu khu trục phòng thủ tên lửa đạn đạo

Quân đội Israel đã tiêu diệt quan chức cấp cao của Hamas là Izz al-Din Kassab trong một cuộc không kích vào Khan Younis ở phía Nam Dải Gaza.
Cuốn sách 'Trí tuệ nhân tạo từ góc nhìn quan hệ quốc tế': Hiểu để tự chủ, chủ động trong kỷ nguyên AI

Cuốn sách 'Trí tuệ nhân tạo từ góc nhìn quan hệ quốc tế': Hiểu để tự chủ, chủ động trong kỷ nguyên AI

Có thể khẳng định rằng AI không còn là một công nghệ của tương lai mà đã và đang định hình lại cục diện địa chính trị.
Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel tiến hành tập kích đường không vào nhiều mục tiêu ở Iran. Đợt tấn công trả đũa của Israel có những điểm đáng chú ý và đặt ra nhiều vấn đề.
Thảm họa vũ khí hạt nhân: Cảnh báo, suy đoán và kịch bản

Thảm họa vũ khí hạt nhân: Cảnh báo, suy đoán và kịch bản

Nga nhiều lần cảnh báo ‘lằn ranh đỏ’. Có người lo sợ về một thảm họa hạt nhân, nhưng cũng có ý kiến cho đó là ‘đe dọa bằng lời nói’!
Hợp tác quân sự Nga-Triều Tiên, toan tính và phản ứng

Hợp tác quân sự Nga-Triều Tiên, toan tính và phản ứng

Dư luận về leo thang căng thẳng ở bán đảo liên Triều chưa kịp lắng lại bùng lên với thông tin quân đội Triều Tiên xuất hiện ở Nga.
Tổng thống Phần Lan thăm Trung Quốc: Tìm khuôn khổ mới

Tổng thống Phần Lan thăm Trung Quốc: Tìm khuôn khổ mới

Chuyến thăm Trung Quốc ngày 28 - 31/10 của Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb phản ánh nỗ lực nâng tầm khuôn khổ hợp tác giữa một thế giới đầy biến động.
Tổng tuyển cử tại Nhật Bản: Cần hơn một chiến thắng

Tổng tuyển cử tại Nhật Bản: Cần hơn một chiến thắng

Cuộc tổng tuyển cử sắp tới tại Nhật Bản sẽ là bài kiểm tra khó dành cho liên minh cầm quyền của đảng Dân chủ Tự do (LDP) và đảng Công minh (Komeito).
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

Sự kiện đang được giới công nghệ mong đợi có thể xảy ra ngay trong năm nay, là sự ra mắt của GPT-5.
30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

Gần 30 năm qua, Tòa án Luật Biển quốc tế (ITLOS) góp phần quan trọng giữ gìn tính toàn vẹn, thúc đẩy tuân thủ UNCLOS.
Giải Nobel – Di sản của một thiên tài

Giải Nobel – Di sản của một thiên tài

Nobel, giải thưởng danh giá bậc nhất thế giới được trao cho các cá nhân và tổ chức đạt những thành tựu lớn lao cho nhân loại theo ý nguyện của Alfred Nobel.
Cộng đồng Pháp ngữ: Từ chung ngôn ngữ đến cùng sứ mệnh

Cộng đồng Pháp ngữ: Từ chung ngôn ngữ đến cùng sứ mệnh

La Francophonie là tên gọi của cộng đồng các quốc gia và vùng lãnh thổ có sử dụng tiếng Pháp, ngôn ngữ được sử dụng nhiều thứ năm trên thế giới...
Cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu

Cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu

Những biểu hiện của biến đổi khí hậu, sự tác động của El Nino và La Nina khiến 2024 là năm ghi nhận nhiều kỷ lục thiên tai đáng buồn...
Phiên bản di động