Bầu cử Mỹ: Di sản đối ngoại của Tổng thống Trump và bài toán ông Biden phải giải nếu thắng cử

TGVN. Trong lĩnh vực chính sách đối ngoại, Tổng thống Trump đã thực hiện được một số cam kết nổi bật nhất mà ông đưa ra khi vận động tranh cử năm 2016, chẳng hạn như đánh giá lại mối quan hệ giữa Mỹ và NATO, từ bỏ thỏa thuận hạt nhân với Iran và rút quân Mỹ ra khỏi "các cuộc chiến tranh bất tận". Tuy nhiên, cho đến giờ vẫn còn nhiều cam kết mà ông chưa thực hiện được.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
Bầu cử Mỹ 2020 và Covid-19: Hoả mù đắc dụng
Bầu cử Mỹ 2020: Đảng Cộng hòa chính thức đề cử ông Trump, ông Pence tiếp tục làm 'phó tướng' đắc lực
4043-6fe704ce-5993-4ef1-ad5d-33beb9c4d21d-biden-trump-2up
Nếu Tổng thống Trump bị đối thủ Joe Biden của đảng Dân chủ đánh bại trong cuộc bầu cử vào ngày 3/11 tới, thách thức lớn nhất mà chính quyền mới của Mỹ phải đối mặt là phục hồi vị thế quốc tế của Mỹ. (Nguồn: AP)

Giới phân tích, các cựu quan chức Mỹ và châu Âu cho rằng, nếu ông Trump bị đối thủ Joe Biden của đảng Dân chủ đánh bại trong cuộc bầu cử vào ngày 3/11 tới, thách thức lớn nhất mà chính quyền mới của Mỹ phải đối mặt là phục hồi vị thế quốc tế của Mỹ cũng như lòng tin của các nước đối với cường quốc số 1 thế giới này.

Ông Biden, từng là Phó Tổng thống dưới thời Tổng thống Barack Obama, sẽ tiếp quản một mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương rạn nứt, một mối quan hệ đối kháng sâu sắc (giữa Mỹ) với Trung Quốc và các chiến dịch gây sức ép thông qua các biện pháp trừng phạt nhắm vào Iran, Syria và Venezuela. Dưới đây là đánh giá tổng quan về các ưu tiên chính sách quan trọng của chính quyền Tổng thống Trump và những thách thức tiềm tàng đối với ông Biden.

Trung Quốc - khó chọn cách ứng xử mới

Chủ đề trọng tâm trong chiến dịch tranh cử của ông Trump năm 2016 là cáo buộc Trung Quốc đã "ăn cướp" của Mỹ và cam kết sẽ đạt được 1 thỏa thuận thương mại công bằng hơn với Trung Quốc nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp và tạo việc làm cho người dân Mỹ.

Sau gần 2 năm phát động cuộc chiến tranh thương mại "ăn miếng trả miếng" với nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới, cho đến giờ ông Trump mới chỉ xoay sở để đạt được giai đoạn 1 của một thỏa thuận thương mại như vậy.

Washington và Bắc Kinh đã áp thuế đối với hàng hàng trăm tỷ USD giá trị hàng hóa của nhau. Đại dịch Covid-19, bắt nguồn từ Trung Quốc và lây lan ra toàn cầu, tiếp tục đẩy mối quan hệ song phương xuống mức thấp nhất trong vòng vài thập kỷ, làm dấy lên những ngại về khả năng xảy ra một cuộc Chiến tranh Lạnh mới.

Giới phân tích cho rằng, Chính quyền ông Biden (nếu ông Biden đắc cử) hầu như không còn lựa chọn nào khác ngoài việc duy trì lập trường cứng rắn này. Tuy nhiên, ông Biden có thể sẽ "hạ giọng" để tạo cơ hội cho các cuộc tiếp xúc giữa Mỹ và Trung Quốc.

Thỏa thuận hạt nhân Iran

Năm 2018, ông Trump rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân mà Iran đã ký với các cường quốc thế giới năm 2015, đồng thời tuyên bố ông có thể đạt được một thỏa thuận tốt hơn. Ông cũng phát động chiến dịch "gây áp lực tối đa" nhằm chặt đứt các nguồn thu nhập của Tehran.

Mặc dù đã gần 2 năm áp đặt các lệnh trừng phạt lên mọi lĩnh vực của Iran, từ nguồn thu dầu mỏ cho tới khoáng sản và Ngân hàng Trung ương Iran, song Washington hiện vẫn chưa thể thay đổi được thái độ của quốc gia Hồi giáo này và cũng chưa đưa được quốc gia này trở lại bàn đàm phán. Thay vào đó, căng thẳng leo thang đã đẩy 2 quốc gia tới bờ vực chiến tranh.

Ông Biden nói rằng, ông sẽ làm việc với Iran thông qua ngoại giao và sẽ tái tham gia thỏa thuận hạt nhân 2015, chỉ cần Iran quay trở lại tuân thủ các hạn chế mà thỏa thuận này đặt ra đối với chương trình hạt nhân của Iran.

NATO và các mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương

Tổng thống Trump liên tục phàn nàn về việc nhiều đối tác của Mỹ trong NATO không đáp ứng các mục tiêu chi tiêu quốc phòng. Ông cũng đặt câu hỏi về tính hữu ích của tổ chức được thành lập năm 1949 này, thời kỳ khởi đầu của cuộc Chiến tranh Lạnh với Nga. Những lời công kích của ông Trump đối với NATO đã khiến cho mối quan hệ của Mỹ với một số đồng minh châu Âu xấu đi. Tuy nhiên, hiện có thêm nhiều thành viên trong liên minh này tăng chi tiêu quốc phòng để đạt mục tiêu 2% GDP.

Năm nay, ông Trump cam kết sẽ cắt giảm số quân Mỹ tại Đức, cáo buộc Berlin đang lợi dụng Mỹ và không hoàn thành nghĩa vụ đối với NATO. Các nhà phân tích cho rằng, việc hàn gắn liên minh xuyên Đại Tây Dương này sẽ cần thời gian, tuy nhiên đây sẽ là một trong những nhiệm vụ dễ dàng hơn đang chờ chính quyền ông Biden.

Rút quân về nước

Trong chiến dịch tranh cử năm 2016, ông Trump hứa sẽ đứng ngoài các cuộc chiến tranh quốc tế và rút quân Mỹ tại Afghanistan về nước. Chiến tranh tại Afghanistan là cuộc chiến tranh dài nhất của nước Mỹ, hiện đã bước sang năm thứ 19.

Washington đã bắt đầu giảm quân số tại Afghanistan sau khi đạt được thỏa thuận với Taliban hồi tháng 2/2020, theo đó lên kế hoạch rút toàn bộ binh lính Mỹ. Tuy nhiên, việc rút quân này sẽ phụ thuộc vào kết quả các cuộc đàm phán giữa Taliban và Chính phủ Afghanistan, những cuộc hội đàm đã bị đình trệ thời gian qua.

Ông Trump cũng đã ra lệnh rút quân Mỹ khỏi Syria. Quyết định này đã liên tục bị các phụ tá của ông Trump và quân đội phản đối. Tuy nhiên, số quân Mỹ tại Syria cũng đã giảm hơn một nửa.

Thỏa thuận Paris về chống biến đổi khí hậu

Một trong những quyết định gây tranh cãi nhất của ông Trump là việc rút Mỹ ra khỏi Thỏa thuận Paris về chống biến đổi khí hậu, điều mà ông hứa sẽ thực hiện trong chiến dịch tranh cử 2016.

Ông Trump nói rằng, thỏa thuận này tạo ra một gánh nặng tài chính và kinh tế khổng lồ đối với Mỹ, đồng thời cam kết sẽ đàm phán một thỏa thuận tốt hơn. Thế nhưng, một thỏa thuận mới vẫn chưa thành hình hài. Chiến dịch tranh cử của ông Biden khẳng định, ông Biden sẽ trở lại Thỏa thuận Paris và sẽ đi đầu trong một nỗ lực nhằm buộc các quốc gia lớn nghiêm túc hơn trong việc thực hiện các mục tiêu chống biến đổi khí hậu trong nội bộ của họ.

Trung Đông

Trong chiến dịch tranh cử năm 2016, ông Trump cam kết sẽ chuyển Đại sứ quán Mỹ ở Israel tới Jerusalem. Động thái này đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ của thế giới Arập nhưng lại nhận được sự tán dương từ phía Chính phủ Israel và những người ủng hộ chính phủ này, cũng như từ các tín đồ Thiên chúa giáo Phúc âm.

Kế hoạch Hòa bình Trung Đông của ông Trump bị người Palestine phản đối vì kế hoạch này cho phép Israel duy trì kiểm soát các khu định cư tại Bờ Tây, khu vực lâu nay vẫn là đối tượng tranh chấp. Tuy vậy, kế hoạch này cũng nhận được ý kiến tích cực từ phía một số quốc gia Arập.

Trong tháng này, Các Tiểu Vương quốc Arập Thống nhất (UAE) đã bình thường hóa quan hệ với Israel trong một thỏa thuận lịch sử do Mỹ làm trung gian, một động thái được nhiều nhà phân tích cho là một chiến thắng trong chính sách đối ngoại của ông Trump tại thời điểm ông đang tụt lùi so với ông Biden trong các cuộc thăm dò dư luận.

Triều Tiên-ngoại giao "làm tan băng"

Ông Trump đã khiến thế giới kinh ngạc khi tham gia cuộc đàm phán chưa từng có tiền lệ với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un. Mặc dù ông vẫn chưa thể thuyết phục được ông Kim Jong-un từ bỏ vũ khí hạt nhân, song một số người tin rằng, quá trình ngoại giao "làm tan băng" giữa 2 nước có thể sẽ "đặt nền móng" cho Chính quyền Mỹ tương lai.

Mỹ sẽ cấp phép vaccine ngừa Covid-19 trước bầu cử?

Mỹ sẽ cấp phép vaccine ngừa Covid-19 trước bầu cử?

TGVN. Bloomberg đưa tin, Chính quyền của Tổng thống Donald Trump đang xem xét bỏ qua những tiêu chuẩn theo quy định bình thường của ...

Bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2020: Bỏ phiếu qua thư có khả thi?

Bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2020: Bỏ phiếu qua thư có khả thi?

TGVN. Trong bối cảnh dịch Covid-19 chưa có chiều hướng chững lại ở Mỹ, cuộc bầu cử tổng thống năm 2020 dự kiến vẫn diễn ...

PHÂN TÍCH. Bầu cử Mỹ 2020: Trận chung kết bắt đầu

PHÂN TÍCH. Bầu cử Mỹ 2020: Trận chung kết bắt đầu

TGVN. Cuộc đua tranh ghế Tổng thống tại Mỹ đã thực sự nóng! Bầu cử Mỹ 2020 mang nhiều điểm độc đáo và đặc biệt, ...

Thu Hiền (theo Reuters)

Bài viết cùng chủ đề

Bầu cử Mỹ 2020

Đọc thêm

Phiên trù bị Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI thành công tốt đẹp

Phiên trù bị Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI thành công tốt đẹp

Chiều 26/12, phiên trù bị Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI đã diễn ra tại Trung tâm Hội nghị quốc gia, Hà Nội.
Họp lần thứ nhất Tiểu ban Nội dung: Định hình chương trình nghị sự cho APEC 2027

Họp lần thứ nhất Tiểu ban Nội dung: Định hình chương trình nghị sự cho APEC 2027

Chiều 26/12, Thứ trưởng Nguyễn Minh Hằng và Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân chủ trì cuộc họp lần thứ nhất của Tiểu ban Nội dung thuộc Ủy ban quốc ...
Năm năm Ngày Quốc tế sẵn sàng chống dịch 27/12: Chuyện bây giờ mới kể

Năm năm Ngày Quốc tế sẵn sàng chống dịch 27/12: Chuyện bây giờ mới kể

Sáng ngày 7/12/2020, Đại hội đồng Liên hợp quốc đã thông qua Nghị quyết A/RES/75/27 thành lập Ngày Quốc tế sẵn sàng chống dịch bệnh vào ngày 27/12 hàng năm.
Speaking 4 the Planet Pilot 2026: Khi tuổi trẻ cất tiếng vì tương lai bền vững

Speaking 4 the Planet Pilot 2026: Khi tuổi trẻ cất tiếng vì tương lai bền vững

Speaking 4 the Planet Pilot 2026 mở ra một sân chơi hùng biện song ngữ quy mô quốc gia, nơi học sinh Việt Nam thể hiện tư duy phản biện ...
Hai 'bà ngoại' gần 90 tuổi thu hút hàng triệu lượt xem trên Instagram

Hai 'bà ngoại' gần 90 tuổi thu hút hàng triệu lượt xem trên Instagram

Những video giản dị của hai bà ngoại tại lò bánh cổ Santa Caterina thu hút hàng triệu lượt xem trên Instagram, biến Altamura thành điểm đến du lịch nổi ...
Chống khai thác IUU: Quảng Trị siết chặt kiểm tra từ cảng cá đến ngư trường, An Giang chuẩn hóa quản lý nghề cá

Chống khai thác IUU: Quảng Trị siết chặt kiểm tra từ cảng cá đến ngư trường, An Giang chuẩn hóa quản lý nghề cá

Năm 2025 đánh dấu bước chuyển quan trọng của một số địa phương trên cả nước trong công tác chống khai thác IUU.
Tổng thống Ukraine tiết lộ đồng thuận vừa đạt được với Mỹ

Tổng thống Ukraine tiết lộ đồng thuận vừa đạt được với Mỹ

Mỹ và Ukraine đã đạt được thỏa thuận về một cuộc gặp giữa tổng thống của hai nước, diễn ra trong những ngày tới.
Phản ứng của Nigeria sau các cuộc 'tấn công chính xác' của Mỹ vào các mục tiêu khủng bố

Phản ứng của Nigeria sau các cuộc 'tấn công chính xác' của Mỹ vào các mục tiêu khủng bố

Mỹ đã tiến hành các cuộc 'tấn công chính xác nhằm vào mục tiêu khủng bố' ở quốc gia châu Phi này bằng các đòn không kích.
Myanmar công bố lịch trình các đợt bỏ phiếu tổng tuyển cử

Myanmar công bố lịch trình các đợt bỏ phiếu tổng tuyển cử

Chính quyền quân sự Myanmar công bố sẽ tổ chức vòng thứ ba và cũng là vòng cuối cùng của tiến trình tổng tuyển cử vào ngày 25/1/2026.
Nhật Bản sẽ chi số tiền kỷ lục cho quốc phòng năm 2026

Nhật Bản sẽ chi số tiền kỷ lục cho quốc phòng năm 2026

Dự thảo ngân sách quốc phòng Nhật Bản được ấn định ở mức kỷ lục 9,04 nghìn tỷ Yen cho năm tài khóa 2026.
Giáo hoàng Leo XIV: Thế giới sẽ đổi thay khi con người biết sẻ chia nỗi đau và bảo vệ kẻ yếu thế

Giáo hoàng Leo XIV: Thế giới sẽ đổi thay khi con người biết sẻ chia nỗi đau và bảo vệ kẻ yếu thế

Đức Giáo hoàng Leo XIV đã kêu gọi các tín hữu trên toàn thế giới từ bỏ sự thờ ơ trước nỗi đau của những con người mất mát tất cả.
Israel không kích Lebanon, tuyên bố tiêu diệt chỉ huy cấp cao Iran

Israel không kích Lebanon, tuyên bố tiêu diệt chỉ huy cấp cao Iran

Ít nhất hai người đã thiệt mạng và một người khác bị thương trong các cuộc không kích UAV của Israel nhằm vào các phương tiện tại Lebanon.
Căng thẳng Thái Lan - Campuchia: Kêu gọi vì hòa bình

Căng thẳng Thái Lan - Campuchia: Kêu gọi vì hòa bình

Những diễn biến căng thẳng leo thang giữa Campuchia và Thái Lan trong năm 2025 đang đặt ra những thách thức nghiêm trọng đối với hòa bình khu vực Đông Nam Á.
Khi nước Mỹ nhìn lại chính mình

Khi nước Mỹ nhìn lại chính mình

Chiến lược an ninh quốc gia (NSS) được Tổng thống Donald Trump công bố mới đây cho thấy bước chuyển lớn trong tư duy chiến lược của Washington.
Cú hích mới cho quan hệ Nga-Ấn

Cú hích mới cho quan hệ Nga-Ấn

Chuyến thăm của ông chủ Điện Kremlin tới New Delhi ngày 4-5/12 kỳ vọng sẽ 'tiếp lửa' cho mối quan hệ truyền thống Nga-Ấn Độ giữa bộn bề thách thức.
Phép thử cho kế hoạch hòa bình 28 điểm của Mỹ với Ukraine

Phép thử cho kế hoạch hòa bình 28 điểm của Mỹ với Ukraine

Kế hoạch hòa bình do Mỹ đề xuất mở ra một hướng tiếp cận mới trong vấn đề Ukraine, nhưng cũng cho thấy những khác biệt lớn về lợi ích và quan điểm.
Kế hoạch hòa bình 28 điểm của Mỹ, phản ứng từ các bên, hy vọng và trở ngại*

Kế hoạch hòa bình 28 điểm của Mỹ, phản ứng từ các bên, hy vọng và trở ngại*

Ngày 21/11, một số trang tin đăng dự thảo “Kế hoạch hòa bình 28 điểm” của Nhà Trắng nhằm chấm dứt xung đột ở Ukraine.
'Ngoại giao thực dụng' của Tổng thống Lee Jae Myung: Hướng về phương Nam

'Ngoại giao thực dụng' của Tổng thống Lee Jae Myung: Hướng về phương Nam

Chuyến công du 10 ngày của Tổng thống Lee Jae Myung phản ánh nỗ lực của Hàn Quốc nhằm đa dạng hóa hợp tác tại khu vực Trung Đông và châu Phi.
Chiến lược an ninh quốc gia Mỹ 2025 (Kỳ 1): Luật chơi mới của siêu cường

Chiến lược an ninh quốc gia Mỹ 2025 (Kỳ 1): Luật chơi mới của siêu cường

Khép lại năm 2025, việc chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố Chiến lược An ninh Quốc gia (NSS) vào đầu tháng 12 đã trở thành tâm điểm của hồ sơ chính trị ...
Kazakhstan nỗ lực đa dạng hóa mạng lưới xuất khẩu dầu mỏ

Kazakhstan nỗ lực đa dạng hóa mạng lưới xuất khẩu dầu mỏ

Kazakhstan đa dạng hóa các tuyến xuất khẩu dầu mỏ trong bối cảnh thị trường năng lượng biến động mạnh và nhu cầu giảm phụ thuộc vào các tuyến truyền thống.
Nhà ngoại giao nào của Anh sẽ trở thành tân Đại sứ tại Mỹ?

Nhà ngoại giao nào của Anh sẽ trở thành tân Đại sứ tại Mỹ?

Trong bối cảnh London chuẩn bị bổ nhiệm tân Đại sứ Anh tại Mỹ, một số chi tiết về nhà ngoại giao cấp cao này đang dần được hé lộ.
Nga tuyên bố tung vũ khí 'độc nhất vô nhị' vào trực chiến, uy lực mạnh cỡ nào?

Nga tuyên bố tung vũ khí 'độc nhất vô nhị' vào trực chiến, uy lực mạnh cỡ nào?

Quân đội Nga đã đưa hệ thống S-500 Prometheus vào thực hiện nhiệm vụ trực chiến, được xem là vũ khí 'độc nhất vô nhị'.
Cuộc đua vũ khí thế hệ mới đang 'nóng' trở lại

Cuộc đua vũ khí thế hệ mới đang 'nóng' trở lại

Việc đẩy nhanh phát triển tên lửa, tàu ngầm và tiêm kích, làm dấy lên lo ngại về cuộc chạy đua vũ trang mới và nguy cơ mất kiểm soát an ninh toàn cầu.
Anh công bố chương trình Atlantic Bastion nhằm ứng phó với Nga

Anh công bố chương trình Atlantic Bastion nhằm ứng phó với Nga

Anh công bố chương trình Atlantic Bastion nhằm tăng cường năng lực tác chiến dưới biển trước mối đe dọa gia tăng từ Nga tại Bắc Đại Tây Dương.
Phiên bản di động