Covid-19: Thế nào là một đại dịch?

Quang Đào
TGVN. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) vừa chính thức tuyên bố bệnh viêm đường hô hấp cấp Covid-19 là đại dịch toàn cầu. Nhưng điều đó có nghĩa là gì?  
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
covid 19 the nao la mot dai dich Dịch Covid-19: Làm thế nào để ngăn đại dịch thông tin?
covid 19 the nao la mot dai dich Châu Phi: Chưa phải Covid-19, châu chấu mới là đại dịch nguy hiểm
covid 19 the nao la mot dai dich
Ảnh minh hoạ. (Nguồn: Thrive Global)

Theo WHO, kể từ khi bùng phát hồi cuối tháng 12/2019, dịch Covid-19 do chủng mới của virus corona (SARS-CoV-2) đã lây lan nhanh chóng ra hơn 121.000 người trên toàn thế giới.

Bệnh Covid-19 được phát hiện lần đầu tiên tại thành phố Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc vào cuối năm 2019. Sau đó, dịch đã lan ra 31 tỉnh, thành của Trung Quốc. Đến nay, 106 quốc gia, vùng lãnh thổ trên toàn cầu ghi nhận trường hợp mắc bệnh.

Trước đó, ngày 24/2, phát ngôn viên của WHO Tarik Jasarevic cho biết, do không còn quy trình tuyên bố đại dịch toàn cầu, nên dịch Covid-19 vẫn là tình trạng khẩn khẩn cấp y tế toàn cầu.

Thế nhưng, vào ngày 11/3, WHO đã chính thức tuyên bố Covid-19 là đại dịch toàn cầu.

Đại dịch là gì?

Đại dịch hay Pandemic là một từ có nguồn gốc từ Hy Lạp. Trong đó Pan ("tất cả") và demos ("người"), là thuật ngữ được sử dụng bởi các chuyên gia về bệnh khi dịch bệnh lây lan tới nhiều quốc gia và lục địa cùng một lúc. Bất chấp nỗi sợ hãi toát lên từ tên gọi của nó, "đại dịch" đề cập sự lây lan của một căn bệnh, không phải chỉ bởi mức độ lây lan của nó mà còn là sự nguy hiểm của nó đối với toàn cầu.

Việc WHO tuyên bố Covid-19 là một đại dịch không thay đổi bản chất của nó. Virus corona chủng mới (SARS-CoV-2) gây bệnh Covid-19 vẫn nguy hiểm như vậy. WHO định nghĩa thuật ngữ này là "sự bùng phát của mầm bệnh mới lây lan dễ dàng truyền từ người này sang người khác trên toàn cầu".

Điều này có nghĩa là dịch bệnh sẽ chỉ được gọi là "đại dịch" khi nó lan rộng, ở một số quốc gia hoặc lục địa và ảnh hưởng đến một số lượng lớn người. Bệnh đó cũng phải là một bệnh có khả năng nhiễm - và khả năng rất lớn ảnh hưởng đến nhiều người trên thế giới. Trong trường hợp không phải là bệnh truyền nhiễm thì đó không phải là một đại dịch.

WHO phân biệt dịch bệnh với đại dịch như nào?

Những ca bệnh liên quan đến việc du khách bị nhiễm bệnh ở nước ngoài sau đó quay về nước, hoặc chính người này lây bệnh cho những người xung quanh (còn được gọi là “ca nhiễm đầu” hay “bệnh nhân số 0”), không được WHO coi là một tác nhân gây ra đại dịch. Cần phải có một đợt lây nhiễm thứ hai từ người sang người trong toàn cộng đồng, ở quy mô địa lý lớn hơn, ảnh hưởng đến rất nhiều người.

Một khi WHO tuyên bố đại dịch, nhiều khả năng sự lây lan trong cộng đồng sẽ xảy ra, khi đó các chính phủ và hệ thống y tế của những nước đó cần đảm bảo rằng họ đã sẵn sàng để chống dịch.

Mặc khác, dịch bệnh là sự gia tăng đột ngột của một căn bệnh, xuất hiện duy nhất ở một quốc gia hoặc một khu vực nhất định.

Khi nào thì tuyên bố có đại dịch?

Chỉ có WHO mới được quyền tuyên bố đại dịch. Tuy nhiên, việc tuyên bố đại dịch không có cấp độ chính thức nhất định nào và WHO cũng không sử dụng hệ thống phân cấp cũ như hồi năm 2009, kể cả khi số lượng người tử vong, nhiễm bệnh và số lượng quốc gia bị ảnh hưởng có nhiều đến mấy.

Ví dụ, dịch SARS năm 2003 không được WHO tuyên bố là đại dịch mặc dù nó gây ảnh hưởng tới 26 quốc gia và vùng lãnh thổ. Tuy nhiên, dịch bệnh này đã được ngăn chặn nhanh chóng và chỉ một số ít nơi bị ảnh hưởng đáng kể, bao gồm Trung Quốc, Hong Kong (Trung Quốc), Đài Loan (Trung Quốc), Singapore và Canada.

Tuy nhiên, việc tuyên bố một đại dịch có thể gây ra hoảng loạn trên mức độ toàn cầu, khiến mục đích nâng cao nhận thức của thế giới bị ảnh hưởng. Năm 2009, khi thế giới còn đang phân vân về việc có nên tuyên bố dịch cúm lợn, hay H1N1, là một đại dịch hay không thì đã gây ra một sự hoảng loạn không cần thiết, khiến hệ thống y tế khẩn cấp bị quá tải, và các chính phủ đã phải chi quá nhiều tiền cho thuốc chống virus.

Quá trình điều trị thực tế cho thấy, đa số các ca nhiễm virus corona chủng mới đều có triệu chứng nhẹ và hầu hết những người nhiễm đều hồi phục trong 6 ngày.

Thế giới sẽ phải đối mặt với đại dịch Covid-19 ra sao?

WHO đã nhấn mạnh, việc sử dụng từ “đại dịch” không khiến những lời khuyên phòng chống dịch của tổ chức này thay đổi. WHO vẫn thúc giục các quốc gia phát hiện, kiểm tra, điều trị, cô lập, truy tìm các ca nhiễm và vận động người dân.

Tiến sĩ Nathalie MacDermott, giảng viên khoa lâm sàng tại King’s College London (Anh) cho biết: “Việc chuyển thuật ngữ không làm thay đổi thực tế rằng, trong nhiều tuần qua, các quốc gia đã được WHO khuyến cáo chuẩn bị cho một đại dịch tiềm tàng và hy vọng rằng họ đã thực hiện nghiêm túc việc này... Tuy nhiên, việc sử dụng thuật ngữ này làm nổi bật việc hợp tác chặt chẽ và cởi mở giữa các quốc gia trên thế giới với nhau để tạo thành một mặt trận thống nhất, cùng nhau kiểm soát tình hình đại dịch trong thời gian ngắn nhất”.

covid 19 the nao la mot dai dich

Tổng thống Trump phát biểu về Covid-19, cấm nhập cảnh Mỹ từ châu Âu

TGVN. Trong bài phát biểu được truyền hình trực tiếp ngày 12/3 (giờ Việt Nam), Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo, nước này sẽ ...

covid 19 the nao la mot dai dich

WHO chính thức tuyên bố Covid-19 là đại dịch toàn cầu

TGVN. Ngày 11/3, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã tuyên bố dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp Covid-19 do chủng mới của ...

covid 19 the nao la mot dai dich

Dịch Covid-19: Nhật Bản ghi nhận 45 ca nhiễm mới, Israel tuyên bố đại dịch tồi tệ nhất trong 100 năm

TGVN. Tính đến 10h30 (giờ địa phương) ngày 8/3, số ca mắc bệnh viêm đường hô hấp cấp Covid-19 tại Nhật Bản đã tăng thêm 45 ...

Quang Đào (theo The Guardian)

Bài viết cùng chủ đề

Dịch virus corona

Xem nhiều

Đọc thêm

Tuyên bố chung về nâng cấp quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam-Malaysia

Tuyên bố chung về nâng cấp quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam-Malaysia

Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Malaysia của Tổng Bí thư Tô Lâm, hai bên đã nâng cấp quan hệ Việt Nam-Malaysia lên Đối tác chiến lược toàn diện.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn hội đàm với Chủ tịch Quốc hội Campuchia

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn hội đàm với Chủ tịch Quốc hội Campuchia

Hai Chủ tịch Quốc hội đã trao đổi thực chất, hiệu quả về các biện pháp thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa hai nước, hai Quốc hội trong thời ...
Lần thứ hai liên tiếp trúng cử thành viên UNCITRAL: Vị thế, uy tín của Việt Nam không ngừng được củng cố, nâng cao

Lần thứ hai liên tiếp trúng cử thành viên UNCITRAL: Vị thế, uy tín của Việt Nam không ngừng được củng cố, nâng cao

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn trả lời phỏng vấn nhân dịp Việt Nam trúng cử thành viên UNCITRAL nhiệm kỳ 2025-2031.
Việt Nam-Campuchia: Khánh thành công trình biểu tượng của tình đoàn kết, hữu nghị truyền thống giữa hai nước

Việt Nam-Campuchia: Khánh thành công trình biểu tượng của tình đoàn kết, hữu nghị truyền thống giữa hai nước

Tòa nhà hành chính Quốc hội Campuchia là công trình được Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam trao tặng Đảng, Nhà nước và nhân dân Campuchia.
Giá tiêu hôm nay 22/11/2024: Mất mốc quan trọng, hồ tiêu chịu sức ép khi dòng tiền vẫn đổ mạnh về kinh doanh cà phê và USD neo cao

Giá tiêu hôm nay 22/11/2024: Mất mốc quan trọng, hồ tiêu chịu sức ép khi dòng tiền vẫn đổ mạnh về kinh doanh cà phê và USD neo cao

Giá tiêu hôm nay 22/11/2024 tại thị trường trong nước quay đầu giảm nhẹ ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 138.000 – 139.500 đồng/kg.
Giá vàng hôm nay 22/11/2024: Giá vàng chưa dứt chuỗi tăng, mở cuộc săn hàng giá hời, không có lý do để điều chỉnh dự báo

Giá vàng hôm nay 22/11/2024: Giá vàng chưa dứt chuỗi tăng, mở cuộc săn hàng giá hời, không có lý do để điều chỉnh dự báo

Giá vàng hôm nay 22/11/2024: Giá vàng chưa dứt chuỗi tăng, mở cuộc săn hàng giá hời, không có lý do để điều chỉnh dự báo.
Tin thế giới 21/11: Ông Trump được hoãn tuyên án, mặt trận miền Đông Ukraine nguy cơ sụp đổ, Mỹ chỉ trích hành động của Trung Quốc ở Biển Đông

Tin thế giới 21/11: Ông Trump được hoãn tuyên án, mặt trận miền Đông Ukraine nguy cơ sụp đổ, Mỹ chỉ trích hành động của Trung Quốc ở Biển Đông

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.
Nga đã phản đòn tấn công tầm xa của Ukraine, nỗi lo sợ của Kiev về thứ 'vũ khí nóng' thành hiện thực?

Nga đã phản đòn tấn công tầm xa của Ukraine, nỗi lo sợ của Kiev về thứ 'vũ khí nóng' thành hiện thực?

Không quân Ukraine xác nhận, Nga phóng một tên lửa đạn đạo xuyên lục địa từ vùng Astrakhan ở miền Nam nước này trong đợt tấn công vào sáng 21/11.
Mỹ chỉ cho phép đòn tấn công hạt nhân đối kháng có điều kiện, Trung Quốc thẳng thừng nói 'lạc hậu'

Mỹ chỉ cho phép đòn tấn công hạt nhân đối kháng có điều kiện, Trung Quốc thẳng thừng nói 'lạc hậu'

Mỹ chỉ cho phép xảy ra việc tấn công hạt nhân đối kháng khi Washington bảo toàn được một phần kho vũ khí của mình để ngăn chặn đối thủ tiềm tàng.
Thủ tướng cùng chính phủ Mali bị cách chức, đây là lý do

Thủ tướng cùng chính phủ Mali bị cách chức, đây là lý do

Thủ tướng Mali Maiga đã chỉ trích các nhà lãnh đạo quân sự của nước này chậm trễ trong việc kết thúc thời kỳ chuyển tiếp.
Ukraine được 'cởi trói', Hungary khẩn cấp đưa hệ thống phòng không đến gần, Kiev lần đầu dùng thứ vũ khí này tấn công Nga

Ukraine được 'cởi trói', Hungary khẩn cấp đưa hệ thống phòng không đến gần, Kiev lần đầu dùng thứ vũ khí này tấn công Nga

Hungary sẽ lắp đặt hệ thống phòng không và kiểm soát không phận ở Đông Bắc, giáp biên giới Ukraine, để đề phòng rủi ro khi xung đột leo thang.
New Zealand chính thức coi Hezbollah và Houthi là các tổ chức khủng bố

New Zealand chính thức coi Hezbollah và Houthi là các tổ chức khủng bố

New Zealand đã chỉ định toàn bộ phong trào Hezbollah là tổ chức khủng bố, động thái điều chỉnh so với quyết định trước đây.
Hội nghị thượng đỉnh G20: Cam kết, xu thế và động lực

Hội nghị thượng đỉnh G20: Cam kết, xu thế và động lực

Trong bối cảnh địa chính trị phân hóa sâu sắc, xung đột leo thang và biến đổi khí hậu, Thượng đỉnh G20 rất được trông đợi.
Chuyến thăm đa mục đích của Tổng thống Indonesia

Chuyến thăm đa mục đích của Tổng thống Indonesia

Tân Tổng thống Indonesia Prabowo Subianto có chuyến công du nước ngoài đầu tiên kéo dài nhiều ngày với quy mô lớn.
Hội nghị thượng đỉnh bất thường các nước Arab và Hồi giáo: Nỗ lực ngăn xung đột lan rộng

Hội nghị thượng đỉnh bất thường các nước Arab và Hồi giáo: Nỗ lực ngăn xung đột lan rộng

Hội nghị đã thể hiện rõ ý chí và cam kết của nhiều quốc gia trong việc ủng hộ người Palestine và tìm kiếm các giải pháp lâu dài.
Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Những thay đổi dưới thời Trump 2.0 sẽ tác động nhiều mặt tới nước Mỹ và thế giới.
Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Chuyến thăm Trung Quốc của Thủ tướng Malaysia phản ánh mong muốn tăng cường quan hệ song phương toàn diện, đặc biệt là kinh tế và thương mại.
Chiến thắng của ông Trump: 8 cụm từ đặc tả hành trình phi thường vào Nhà Trắng, đằng sau ngày thứ Ba 'nhàn nhã' là gì?

Chiến thắng của ông Trump: 8 cụm từ đặc tả hành trình phi thường vào Nhà Trắng, đằng sau ngày thứ Ba 'nhàn nhã' là gì?

Không cần phải chờ đợi thêm, ứng cử viên Donald Trump đã giành chiến thắng thuyết phục trong cuộc Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024.
'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

Nhóm các nhà nghiên cứu Mỹ và Trung Quốc đang tiến hành dự án 'hạt hòa bình' nhằm thúc đẩy cân bằng thương mại nông nghiệp giữa hai nước.
Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Mặc dù sắp mãn nhiệm nhưng Tổng thống Mỹ Joe Biden đã có một quyết định quan trọng liên quan đến xung đột Nga-Ukraine.
Cái 'gật đầu muộn mằn' của Tổng thống Biden với Ukraine: Thay đổi cục diện hay thêm dầu vào lửa?

Cái 'gật đầu muộn mằn' của Tổng thống Biden với Ukraine: Thay đổi cục diện hay thêm dầu vào lửa?

Tổng thống Joe Biden đã quyết định 'xé rào' vũ khí cho Ukraine. Tuy nhiên, những 'đòn giáng' không thể tạo ra bằng lời nói.
Ngoại giao đa phương của Việt Nam tạo tiếng vang trên truyền thông Mexico

Ngoại giao đa phương của Việt Nam tạo tiếng vang trên truyền thông Mexico

Truyền thông Mexico đề cao vị thế và sự tham gia, đóng góp hiệu quả của Việt Nam tại các diễn đàn đa phương gần đây như APEC, G20...
Mỹ-Trung chạy đua ngoại giao đường sắt, tìm đường tới mỏ khoáng sản châu Phi

Mỹ-Trung chạy đua ngoại giao đường sắt, tìm đường tới mỏ khoáng sản châu Phi

Nhằm tiếp cận trữ lượng khoáng sản khổng lồ của châu Phi, Mỹ và Trung Quốc đã bỏ vốn đầu tư cơ sở hạ tầng, bao gồm ngoại giao đường sắt tại đây.
Chuyên gia Trung Quốc: Bài viết 'Chống lãng phí' của Tổng Bí thư Tô Lâm nêu bật nhiệm vụ quan trọng của Việt Nam trước cơ hội lịch sử

Chuyên gia Trung Quốc: Bài viết 'Chống lãng phí' của Tổng Bí thư Tô Lâm nêu bật nhiệm vụ quan trọng của Việt Nam trước cơ hội lịch sử

Chuyên gia Trung Quốc: Bài viết 'Chống lãng phí' của Tổng Bí thư Tô Lâm nêu bật nhiệm vụ quan trọng của Việt Nam trước cơ hội lịch sử của “kỷ nguyên vươn mình".
Phiên bản di động