New York Times: Ám sát nhà khoa học Iran là 'ván bài' của Israel?

Ngọc Hà
TGVN. Nhà khoa học nguyên tử hàng đầu của Iran là Mohsen Fakhrizadeh đã bị phục kích sát hại ngày 27/11 gần thủ đô Tehran. Chính quyền Tehran đã cáo buộc Israel đứng sau vụ tấn công và cố tình gây hỗn loạn trong khu vực.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Ám sát nhà khoa học Iran, Israel đang chơi 'ván bài' nào?
Vụ ám sát nhà khoa học Iran Mohsen Fakhrizadeh đã dấy lên làn sóng phẫn nộ tại quốc gia Hồi giáo này. (Nguồn: Reuters)

Trong một bài phân tích, tờ New York Times nhận định, sự việc này có thể là ván bài của Israel, trong đó đặt ra tình huống rằng nếu vụ sát hại này không thể đẩy lùi chương trình hạt nhân của Iran thì vụ việc này sẽ khiến thỏa thuận hạt nhân Iran "nổ tung".

Iran cáo buộc Mỹ và Israel đứng sau vụ việc

Trong thông cáo ngày 27/11, Bộ Quốc phòng Iran cho biết ông Mohsen Fakhrizadeh - 59 tuổi, lãnh đạo Phòng Nghiên cứu và Đổi mới của Bộ - đã không qua khỏi sau khi được nhập viện khẩn cấp.

Chiếc xe chở nhà khoa học Mohsen Fakhrizadeh - người "đóng vai trò quan trọng trong các tiến bộ quốc phòng Iran” - đã bị phục kích trên một đại lộ ở ngoại ô Tehran, sau khi dừng lại vì “một vụ tai nạn”. Đúng lúc xe của ông dừng lại, một chiếc xe chứa chất nổ bên kia đường đã nổ tung, sau đó nhiều tay súng xuất hiện và bắn xối xả vào xe.

Tin liên quan
Cha đẻ hạt nhân Iran bị sát hại trong một vụ phục kích táo tợn Cha đẻ hạt nhân Iran bị sát hại trong một vụ phục kích táo tợn

Tổng thống Iran Hassan Rouhani ra thông cáo lên án “bàn tay tàn nhẫn” của Mỹ và “tay sai” Israel “đã vấy máu một người con của dân tộc”. Giới chính trị gia và quân sự Iran đồng loạt lên án vụ tấn công và thề báo thù.

Theo phóng viên Siavosh Ghazi (đài RFI) đưa tin từ Tehran: “Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif cũng như chủ tịch Quốc hội Mohammad Bagher Ghalibaf đều cáo buộc Israel nhúng tay vào vụ sát hại Mohsen Fakrizadeh bằng một cuộc tấn công được chuẩn bị rất tinh vi ở phía Bắc thủ đô Tehran".

Tham mưu trưởng Các lực lượng vũ trang Iran, Thiếu tướng Mohammad Bagheri ngày 27/11 đã cảnh báo về “sự trả thù tàn khốc” nhắm vào những kẻ ra tay tấn công và những người chịu trách nhiệm về vụ sát hại này.

RFI lưu ý rằng cách đây 2 năm, Thủ tướng Israel từng nhắc đến ông Mohsen Fakrizadeh khi khẳng định "mọi người phải nhớ đến tên của nhân vật này", ngầm cho rằng nhà khoa học Iran là mục tiêu tương lai của Israel.

Vụ sát hại Mohsen Fakrizadeh xảy ra 5 tháng sau vụ nổ ở khu hạt nhân Natanz, sự việc mà Tehran cũng đã cáo buộc Israel và Mỹ can dự. Tuy nhiên, phóng viên này nói rằng, các nhà lãnh đạo Iran không nêu rõ sẽ báo thù như thế nào cho cái chết của Mohsen Fakrizadeh - cha đẻ của chương trình hạt nhân Iran.

Ván bài nào của Israel?

Tờ New York Times dẫn lời giới chức tình báo Mỹ nhận định Israel đứng sau vụ việc này, một vụ việc ẩn chứa tất cả những dấu hiệu của một chiến dịch đã được Cơ quan tình báo Mossad của Israel "lên kế hoạch chính xác". Và Israel đã không làm gì để bác bỏ quan điểm này.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu lâu nay coi Iran là một mối đe dọa hiện hữu, đồng thời gọi nhà khoa học bị ám sát là kẻ thù số 1, có khả năng chế tạo một loại vũ khí có thể đe dọa một đất nước 8 triệu dân chỉ bằng một vụ nổ.

Tuy nhiên, New York Times cho rằng, ông Netanyahu có thể ấp ủ mưu đồ khác liên quan thỏa thuận hạt nhân Iran. Ngay sau khi có thêm nhiều kết quả bỏ phiếu cho thấy ông Joe Biden sẽ trở thành Tổng thống tiếp theo của nước Mỹ, Thủ tướng Netanyahu đã tuyên bố: "Không thể quay lại thỏa thuận hạt nhân trước kia".

Ông Netanyahu tin rằng chương trình phát triển hạt nhân bí mật của Iran vẫn đang tiếp tục dưới sự điều hành của nhà khoa học Fakrizadeh cho đến trước khi ông này bị sát hại và chương trình này sẽ không bị hạn chế sau năm 2030 - thời điểm mà những hạn chế của thỏa thuận hạt nhân Iran áp đặt đối với khả năng của nước này chế tạo nhiều nhiên liệu hạt nhân như mong muốn hết hiệu lực.

Bình luận trên mạng xã hội Twitter ngày 27/11, Mark Fitzpatrick - cựu quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ về vấn đề không phổ biến vũ khí hạt nhân - nói: "Lý do ám sát nhà khoa học Fakhrizadeh không chỉ nhằm cản trở khả năng chiến tranh của Iran mà còn nhằm cản trở tiến trình ngoại giao".

Tin liên quan
Vụ ám sát nhà khoa học hạt nhân Iran: Tehran nói về trách nhiệm của Israel; tình báo phương Tây úp mở về Vụ ám sát nhà khoa học hạt nhân Iran: Tehran nói về trách nhiệm của Israel; tình báo phương Tây úp mở về 'vỏ bọc' của ông Fakhrizadeh

Tờ New York Times nhận định, cả 2 lý do có thể đều đúng. Bất luận động cơ là gì thì ông Biden phải khôi phục tình hình chỉ trong 7 tuần. Câu hỏi đặt ra là liệu thỏa thuận hạt nhân mà Biden đã vạch ra, trong đó gỡ bỏ các biện pháp trừng phạt hạt nhân mà chính quyền Trump áp đặt trong vòng 2 năm qua nếu Iran nghiêm túc quay trở lại những giới hạn hạt nhân đặt ra trong thỏa thuận hạt nhân 2015, có bị hủy hoại cùng với vụ ám sát nhà khoa học nói trên hay không.

Nếu Iran không đáp trả thì vụ ám sát nhà khoa học Iran coi như là một thành công, cho dù vụ việc này có thể đẩy chương trình hạt nhân của Iran phát triển bí mật hơn nữa. Còn nếu Tehran đáp trả, ông Trump sẽ có cớ để tiến hành một cuộc tấn công trả đũa trước khi rời nhiệm sở vào tháng 1/2021. Khi đó, ông Biden sẽ gánh chịu những vấn đề đau đầu hơn, không chỉ dừng lại ở câu chuyện về sự đổ vỡ của một thỏa thuận hạt nhân vốn chứa đựng nỗ lực ngoại giao của năm năm qua.

Tuy nhiên, đối với ông Trump, cả hai lựa chọn nói trên đều có vẻ ổn với đội ngũ chính sách đối ngoại sắp rời nhiệm sở của ông, vốn đang nỗ lực cản trở sự đảo ngược triệt để chính sách Iran mà chính quyền Trump triển khai trong vòng 4 năm qua.

Robert Malley, người đứng đầu Nhóm Khủng hoảng Quốc tế và là một trong những nhà đàm phán về thỏa thuận hạt nhân Iran năm 2015, nhận định: “Mục tiêu của chính quyền Trump có vẻ rõ ràng, đó là tận dụng thời gian còn lại trước khi rời nhiệm sở để củng cố di sản của mình, đồng thời khiến người kế nhiệm khó nối lại chính sách ngoại giao với Iran và khó quay trở lại thỏa thuận hạt nhân".

Tuy nhiên, ông Malley cho rằng khó có thể "giết chết" con đường ngoại giao hoặc thỏa thuận hạt nhân, giải thích rằng Tehran vẫn đợi cho đến khi ông Biden chính thức lên nắm quyền tổng thống.

Trước đó, ông Biden đã khẳng định sẽ đưa Mỹ trở lại thỏa thuận hạt nhân mà Tổng thống Trump đã rút lui và coi đây là một trong những mục tiêu đầu tiên ở Trung Đông. Còn ông Jake Sullivan, người mới được chỉ định là cố vấn an ninh quốc gia Mỹ, khẳng định hôm 18/11 rằng nếu Tehran quay trở lại tuân thủ các nghĩa vụ của thỏa thuận mà họ đã vi phạm và sẵn sàng tiến tới các cuộc đàm phán tin cậy thì ông Biden sẽ sẵn sàng đáp lại và làm điều tương tự.

Vụ ám sát nhà khoa học Iran: Quốc tế đồng loạt lên tiếng, LHQ kêu gọi kiềm chế, Israel phản ứng khi bị nói là 'chủ mưu'

Vụ ám sát nhà khoa học Iran: Quốc tế đồng loạt lên tiếng, LHQ kêu gọi kiềm chế, Israel phản ứng khi bị nói là 'chủ mưu'

TGVN. Ngày 28/11, Ngoại trưởng Syria Faisal Mekdad đã cáo buộc Israel và "những người ủng hộ nước này" đứng sau vụ sát hại nhà ...

Thổ Nhĩ Kỳ lên án vụ sát hại nhà khoa học Iran, kêu gọi đưa kẻ liên quan ra công lý

Thổ Nhĩ Kỳ lên án vụ sát hại nhà khoa học Iran, kêu gọi đưa kẻ liên quan ra công lý

TGVN.Ngày 28/11, Thổ Nhĩ Kỳ lên án vụ ám sát tàn ác nhằm vào nhà khoa học về hạt nhân hàng đầu của Iran, cũng ...

Tình báo Mỹ: Israel đứng sau vụ ám sát nhà khoa học hàng đầu Iran

Tình báo Mỹ: Israel đứng sau vụ ám sát nhà khoa học hàng đầu Iran

TGVN. Tờ New York Times dẫn các nguồn tin trong cơ quan tình báo Mỹ cho biết cơ quan này cho rằng Israel đứng sau ...

(theo New York Times)

Xem nhiều

Đọc thêm

Thêm 9 quốc gia được Trung Quốc miễn thị thực trong nỗ lực thúc đẩy du lịch và ngoại giao

Thêm 9 quốc gia được Trung Quốc miễn thị thực trong nỗ lực thúc đẩy du lịch và ngoại giao

Công dân Hàn Quốc và Slovakia đã được thêm vào danh sách những người không cần thị thực để đến thăm trong tối đa 15 ngày
Giá tiêu hôm nay 3/11/2024: Thị trường giảm, nguy cơ mất mùa do thời tiết không thuận, nhiều đại lý, doanh nghiệp nhỏ trữ hàng chờ giá

Giá tiêu hôm nay 3/11/2024: Thị trường giảm, nguy cơ mất mùa do thời tiết không thuận, nhiều đại lý, doanh nghiệp nhỏ trữ hàng chờ giá

Giá tiêu hôm nay 3/11/2024 tại thị trường trong nước tiếp tục giảm ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 140.000 – 141.200 đồng/kg.
Giá vàng hôm nay 3/11/2024: Giá vàng rung lắc giữa sóng bầu cử Mỹ, lời khuyên cho nhà đầu tư thông minh, vàng nhẫn ‘dấn’ thêm một bước

Giá vàng hôm nay 3/11/2024: Giá vàng rung lắc giữa sóng bầu cử Mỹ, lời khuyên cho nhà đầu tư thông minh, vàng nhẫn ‘dấn’ thêm một bước

Giá vàng hôm nay 3/11/2024, giá vàng chao đảo trước một cuộc bầu cử Mỹ nhiều biến số. Thị trường trong nước biến động cùng chiều thế giới.
Cùng hòa mình vào văn hóa các dân tộc Việt Nam tháng 11 này

Cùng hòa mình vào văn hóa các dân tộc Việt Nam tháng 11 này

Tháng 11, Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội) sẽ tổ chức các hoạt động với chủ đề “Về miền ...
Tổng Bí thư Tô Lâm tiếp Chủ tịch Quốc hội Cuba Esteban Lazo Hernández

Tổng Bí thư Tô Lâm tiếp Chủ tịch Quốc hội Cuba Esteban Lazo Hernández

Chiều 2/11, Tổng Bí thư Tô Lâm đã tiếp đồng chí Esteban Lazo Hernández, Ủy viên Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Cuba, Chủ tịch Hội đồng Nhà nước, Chủ ...
Ninh Thuận đưa vào hoạt động tiểu dự án 2.253 tỷ đồng vì môi trường bền vững

Ninh Thuận đưa vào hoạt động tiểu dự án 2.253 tỷ đồng vì môi trường bền vững

Ninh Thuận chính thức khánh thành dự án “Môi trường bền vững các thành phố duyên hải - Tiểu dự án tại thành phố Phan Rang - Tháp Chàm".
Nga lên tiếng về việc Ukraine thử nghiệm thành công tên lửa mới

Nga lên tiếng về việc Ukraine thử nghiệm thành công tên lửa mới

Người đứng đầu cơ quan lập pháp Crimea Vladimir Konstantinov ngày 2/11 cáo buộc phương Tây đang bí mật cung cấp vũ khí tầm xa cho Ukraine bằng nhiều chiêu thức.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Chơi chiêu 'chẳng có gì ngoài tiền' để ủng hộ ông Trump tại chiến địa quyết định, 'đại gia' Elon Musk thách thức tòa án

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Chơi chiêu 'chẳng có gì ngoài tiền' để ủng hộ ông Trump tại chiến địa quyết định, 'đại gia' Elon Musk thách thức tòa án

Chương trình của tỷ phú Elon Musk tặng 1 triệu USD ngẫu nhiên cho cử tri khi tham gia bầu cử Tổng thống Mỹ ngày 5/11 tới vướng vào kiện tụng.
Liên hợp quốc cảnh báo về sự lớn mạnh của Houthi

Liên hợp quốc cảnh báo về sự lớn mạnh của Houthi

Các chuyên gia Liên hợp quốc cho rằng, kể từ khi xung đột ở Gaza bắt đầu vào năm ngoái, người Houthi đang “lợi dụng tình hình” để “chuyển mình”
Bầu cử tổng thống Mỹ: Bang Washington huy động Lực lượng vệ binh quốc gia trực chiến, bà Harris và ông Trump bám đuổi sát nút, lâm thế giằng co

Bầu cử tổng thống Mỹ: Bang Washington huy động Lực lượng vệ binh quốc gia trực chiến, bà Harris và ông Trump bám đuổi sát nút, lâm thế giằng co

Bang Washington huy động trực chiến sau khi có thông tin cũng như lo ngại khả năng xảy ra bạo lực liên quan đến cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024.
Sau vụ phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Hwasong-19, Triều Tiên nêu mục đích thử nghiệm vũ khí

Sau vụ phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Hwasong-19, Triều Tiên nêu mục đích thử nghiệm vũ khí

Triều Tiên khẳng định cần tăng cường kho vũ khí hạt nhân của mình và hoàn thiện khả năng sẵn sàng tấn công hạt nhân trả đũa nếu cần thiết.
Chảo lửa Trung Đông: Israel nói tiêu diệt quan chức cấp cao Hamas, Mỹ điều thêm máy bay B-52 và tàu khu trục phòng thủ tên lửa đạn đạo

Chảo lửa Trung Đông: Israel nói tiêu diệt quan chức cấp cao Hamas, Mỹ điều thêm máy bay B-52 và tàu khu trục phòng thủ tên lửa đạn đạo

Quân đội Israel đã tiêu diệt quan chức cấp cao của Hamas là Izz al-Din Kassab trong một cuộc không kích vào Khan Younis ở phía Nam Dải Gaza.
Cuốn sách 'Trí tuệ nhân tạo từ góc nhìn quan hệ quốc tế': Hiểu để tự chủ, chủ động trong kỷ nguyên AI

Cuốn sách 'Trí tuệ nhân tạo từ góc nhìn quan hệ quốc tế': Hiểu để tự chủ, chủ động trong kỷ nguyên AI

Có thể khẳng định rằng AI không còn là một công nghệ của tương lai mà đã và đang định hình lại cục diện địa chính trị.
Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel tiến hành tập kích đường không vào nhiều mục tiêu ở Iran. Đợt tấn công trả đũa của Israel có những điểm đáng chú ý và đặt ra nhiều vấn đề.
Thảm họa vũ khí hạt nhân: Cảnh báo, suy đoán và kịch bản

Thảm họa vũ khí hạt nhân: Cảnh báo, suy đoán và kịch bản

Nga nhiều lần cảnh báo ‘lằn ranh đỏ’. Có người lo sợ về một thảm họa hạt nhân, nhưng cũng có ý kiến cho đó là ‘đe dọa bằng lời nói’!
Hợp tác quân sự Nga-Triều Tiên, toan tính và phản ứng

Hợp tác quân sự Nga-Triều Tiên, toan tính và phản ứng

Dư luận về leo thang căng thẳng ở bán đảo liên Triều chưa kịp lắng lại bùng lên với thông tin quân đội Triều Tiên xuất hiện ở Nga.
Tổng thống Phần Lan thăm Trung Quốc: Tìm khuôn khổ mới

Tổng thống Phần Lan thăm Trung Quốc: Tìm khuôn khổ mới

Chuyến thăm Trung Quốc ngày 28 - 31/10 của Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb phản ánh nỗ lực nâng tầm khuôn khổ hợp tác giữa một thế giới đầy biến động.
Tổng tuyển cử tại Nhật Bản: Cần hơn một chiến thắng

Tổng tuyển cử tại Nhật Bản: Cần hơn một chiến thắng

Cuộc tổng tuyển cử sắp tới tại Nhật Bản sẽ là bài kiểm tra khó dành cho liên minh cầm quyền của đảng Dân chủ Tự do (LDP) và đảng Công minh (Komeito).
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

Sự kiện đang được giới công nghệ mong đợi có thể xảy ra ngay trong năm nay, là sự ra mắt của GPT-5.
30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

Gần 30 năm qua, Tòa án Luật Biển quốc tế (ITLOS) góp phần quan trọng giữ gìn tính toàn vẹn, thúc đẩy tuân thủ UNCLOS.
Giải Nobel – Di sản của một thiên tài

Giải Nobel – Di sản của một thiên tài

Nobel, giải thưởng danh giá bậc nhất thế giới được trao cho các cá nhân và tổ chức đạt những thành tựu lớn lao cho nhân loại theo ý nguyện của Alfred Nobel.
Cộng đồng Pháp ngữ: Từ chung ngôn ngữ đến cùng sứ mệnh

Cộng đồng Pháp ngữ: Từ chung ngôn ngữ đến cùng sứ mệnh

La Francophonie là tên gọi của cộng đồng các quốc gia và vùng lãnh thổ có sử dụng tiếng Pháp, ngôn ngữ được sử dụng nhiều thứ năm trên thế giới...
Cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu

Cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu

Những biểu hiện của biến đổi khí hậu, sự tác động của El Nino và La Nina khiến 2024 là năm ghi nhận nhiều kỷ lục thiên tai đáng buồn...
Phiên bản di động