Những đòn trừng phạt có thể châm ngòi chiến tranh công nghệ Nga-Mỹ?

Quang Hiếu
Kể từ chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga ở Ukraine, Mỹ và các nước phương Tây đã thiết lập một số biện pháp trừng phạt công nghệ mạnh tay nhất trong lịch sử đối với Moscow.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Mỹ đang sử dụng các biện pháp trừng phạt để gây chiến tranh công nghệ với Nga?
Phân tích vũ khí Nga thu thập được ở Ukraine cho thấy, thiết bị của Nga phụ thuộc rất nhiều vào linh kiện điện tử được sản xuất ở phương Tây. (Nguồn: Creative Commons)

Trong một bài viết đăng tải trên trang 19fortyfive, Tiến sĩ Robert Farley thuộc Học viện Ngoại giao và thương mại quốc tế Patterson (Mỹ) đã chỉ ra những nỗ lực của Washington nhằm ngăn chặn sự phát triển công nghệ Nga tương tự với Liên Xô trong Chiến tranh lạnh.

Trong quá khứ, chính sách cô lập Liên Xô là một trong những khía cạnh nhất quán nhất qua các đời Tổng thống Mỹ. Chính quyền ông Truman và ông Eisenhower từng đi đến kết luận rằng, việc ngăn chặn sự phát triển công nghệ sẽ có tác động bất lợi lâu dài đối với sức mạnh kinh tế và kéo theo tác động tới sức mạnh quân sự của Liên Xô.

Mục tiêu của Mỹ

Tính toán tương tự dường như đang được triển khai ở thời điểm hiện tại thông qua các biện pháp trừng phạt nhằm làm tê liệt về lâu dài sự phát triển của khoa học và công nghệ Nga.

Phân tích vũ khí Nga thu thập được ở Ukraine cho thấy, thiết bị của Nga phụ thuộc rất nhiều vào linh kiện điện tử được sản xuất ở phương Tây. Ngay cả quốc gia độc lập nhất trong các ngành công nghiệp tự động cũng khó có thể tránh khỏi sự hội nhập và phụ thuộc lẫn nhau.

Mặc dù những tác động từ việc phụ thuộc về công nghệ đối với quân đội của Nga khá quan trọng, nhưng chúng không phải là vấn đề chính.

Theo giới phân tích, việc Nga chậm chế tạo vũ khí không có tác động lớn bằng việc nước này không thể sản xuất mới để thay thế những tổn thất trong xung đột.

Vì vậy, điều quan trọng là đánh vào khả năng cạnh tranh công nghệ lâu dài của Nga. Và mục tiêu chính sẽ là khu vực dân sự, chứ không phải quân đội.

Một số hiệu ứng từ các lệnh trừng phạt của Mỹ và các nước phương Tây đã có tác dụng khi ngành hàng không Nga đang phải hứng chịu nhiều tổn hại và tình trạng này còn có thể gia tăng trong những tháng tới do phụ tùng thay thế ít và thời gian bảo dưỡng ngày càng thưa.

Trung Quốc có thể giúp gì?

Nếu Trung Quốc quyết định đánh đổi quan hệ với phương Tây, thì Bắc Kinh hoàn toàn có thể giải quyết một số vấn đề của Nga nhờ sẵn có nhiều loại công nghệ.

Tuy nhiên, cho đến thời điểm hiện tại, Bắc Kinh tỏ ra khá e dè do lo ngại các biện pháp trừng phạt. Rõ ràng, các công ty công nghệ của Trung Quốc vẫn mong muốn hội nhập sâu rộng và không muốn tách mình ra khỏi thị trường toàn cầu.

Mặt khác, mối quan hệ giữa chính phủ Trung Quốc và các công ty công nghệ tư nhân khá phức tạp. Ngay cả khi quyết tâm giúp Nga, khả năng để Bắc Kinh buộc ngành công nghiệp nước này hỗ trợ Moscow là điều không chắc chắn.

Nếu buộc phải lựa chọn giữa Nga và thế giới, câu trả lời của Trung Quốc có thể nghiêng về phía thế giới.

Hơn nữa, trước nay, Moscow vẫn tìm nguồn cung linh kiện điện tử từ phương Tây chứ không phải từ Bắc Kinh vì một số lý do như công nghệ của Trung Quốc không cạnh tranh bằng, các công nghệ Nga có thể bị sao chép…

Lựa chọn nan giải

Lựa chọn giữa bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ với các công nghệ của mình hay chia sẻ với các đối tác để nhận được sự hỗ trợ là một bài toán mà Nga đang phải giải.

Trong ngắn hạn, việc giữ quyền sở hữu trí tuệ cũng giúp Nga có lợi thế khi khiến một số công ty công nghệ phương Tây phụ thuộc vào nước này. Nhưng việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ cũng có thể ngăn cản các công ty công nghệ Trung Quốc tham gia vào thị trường Nga về dài hạn.

Trong Chiến tranh lạnh, các lệnh trừng phạt nhắm đến khoa học-công nghệ của Liên Xô diễn ra trên cả bình diện vật chất và chất xám. Điều này gây ra những hạn chế đáng kể đối với việc học tập của sinh viên, nhà khoa học và kỹ sư Liên Xô ở Mỹ hay các nước phương Tây khác.

Do xung đột ở Ukraine, ít nhất một nghị sĩ Mỹ đã đề xuất trục xuất sinh viên Nga khỏi nước này (khoảng 5.000 người Nga đang theo học tại đây), nhưng cho đến nay, thông tin về số sinh viên Nga còn lưu trú tại Mỹ chưa xác định.

Việc đi lại của người Nga nhìn chung không bị giới hạn một cách chính thức, tuy nhiên, trên thực tế, họ gặp nhiều khó khăn vì những vấn đề hàng không.

Tất nhiên, thế giới không còn sống trong thời đại công nghệ của những năm 1950 nữa. Hiện nay, việc tiếp cận thông tin, kiến thức và công nghệ dễ dàng hơn nhiều, việc học trực tiếp không còn là nhất thiết như trong quá khứ.

Có lẽ, việc cố gắng trục xuất các sinh viên, nhà khoa học và kỹ sư người Nga khỏi các nước phương Tây không có nhiều tác dụng.

Quan điểm của Moscow về hậu quả từ căng thẳng với các nước phương Tây vẫn chưa rõ ràng. Nga liệu có lường trước được tác động sâu rộng và lâu dài của các lệnh trừng phạt hay có kế hoạch điều hướng mức độ trừng phạt nhằm tiếp cận công nghệ mà nước này đang cần để xây dựng năng lực trong nước? Đây là những câu hỏi chưa thể trả lời ngay lập tức.

Nga trình làng thứ vũ khí làm mù hệ thống điện tử đối phương tại Ukraine

Nga trình làng thứ vũ khí làm mù hệ thống điện tử đối phương tại Ukraine

Bộ Quốc phòng Nga mới đây công bố những hình ảnh cho thấy tổ hợp tác chiến điện tử Palantin đã được đưa vào tác ...

Gay cấn không kém chiến sự tại Ukraine, đối đầu Nga-NATO 'tỏa sức nóng' làm tan băng Bắc Cực

Gay cấn không kém chiến sự tại Ukraine, đối đầu Nga-NATO 'tỏa sức nóng' làm tan băng Bắc Cực

Theo các chuyên gia, Bắc Cực đang định hình một cuộc đối đầu tương đối gay gắt, một bên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại ...

(theo 19fortyfive)

Bài viết cùng chủ đề

Quan hệ Nga-Mỹ

Xem nhiều

Đọc thêm

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Hai ngày 23/12/2024: Xử Nữ cẩn thận bị lừa

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Hai ngày 23/12/2024: Xử Nữ cẩn thận bị lừa

Tử vi hôm nay 23/12/2024 của 12 cung hoàng đạo - Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 23/12/2024, Lịch vạn niên ngày 23 tháng 12 năm 2024

Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 23/12/2024, Lịch vạn niên ngày 23 tháng 12 năm 2024

Lịch âm 23/12. Lịch âm 23/12/2024? Âm lịch hôm nay 23/12. Lịch vạn niên 23/12/2024. Ngày hôm nay tốt hay xấu? Xem ngày giờ, hướng tốt xấu...
C asean Vietnam tổ chức thành công Buổi chia sẻ 'Việt Nam trong ASEAN'

C asean Vietnam tổ chức thành công Buổi chia sẻ 'Việt Nam trong ASEAN'

Sự kiện diễn ra vào ngày 20/12 có sự tham dự và chia sẻ của các diễn giả đã và đang công tác tại Bộ Ngoại giao, Bộ Văn hóa, ...
Thứ trưởng Hoàng Xuân Chiến: Triển lãm Quốc phòng giúp người dân tin tưởng vào sức mạnh Quân đội

Thứ trưởng Hoàng Xuân Chiến: Triển lãm Quốc phòng giúp người dân tin tưởng vào sức mạnh Quân đội

Thông qua Triển lãm Quốc phòng, người dân có thêm hiểu biết về nền công nghiệp quốc phòng quốc gia, tin tưởng vào sức mạnh của Quân đội.
Giá tiêu hôm nay 23/12/2024: Tiếp đà giảm, thị trường bị ảnh hưởng bởi đồng USD và dòng tiền đổ về cà phê

Giá tiêu hôm nay 23/12/2024: Tiếp đà giảm, thị trường bị ảnh hưởng bởi đồng USD và dòng tiền đổ về cà phê

Giá tiêu hôm nay 23/12/2024 tại thị trường trong nước tiếp tục giảm ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 144.000 - 145.500 đồng/kg.
Giá vàng hôm nay 23/12/2024: Giá vàng 'chao đảo', kim loại quý chuẩn bị vào đợt tăng mới, thận trọng với 'điểm rơi' của giá Bitcoin trong năm 2025?

Giá vàng hôm nay 23/12/2024: Giá vàng 'chao đảo', kim loại quý chuẩn bị vào đợt tăng mới, thận trọng với 'điểm rơi' của giá Bitcoin trong năm 2025?

Giá vàng hôm nay 23/12/2024: Giá vàng 'chao đảo', kim loại quý chuẩn bị vào đợt tăng mới, 'điểm rơi' của Bitcoin là năm 2025?
Tổng thống Putin đe dọa sẽ hủy diệt Ukraine, khẳng định Nga sẽ 'luôn đáp trả mọi thách thức' đến từ phương Tây

Tổng thống Putin đe dọa sẽ hủy diệt Ukraine, khẳng định Nga sẽ 'luôn đáp trả mọi thách thức' đến từ phương Tây

Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 22/12 đã tuyên bố sẽ mang tới Ukraine nhiều 'sự hủy diệt' hơn nữa.
Quân nhân Anh đang rời bỏ lực lượng vũ trang 'với tỷ lệ đáng báo động'

Quân nhân Anh đang rời bỏ lực lượng vũ trang 'với tỷ lệ đáng báo động'

Tờ Telegraph đưa tin, bất chấp đợt tăng lương kỷ lục vào mùa Hè, quân nhân Anh đang rời bỏ lực lượng vũ trang 'với tỷ lệ đáng báo động'.
Rơi trực thăng cứu hộ tại Thổ Nhĩ Kỳ, không ai sống sót

Rơi trực thăng cứu hộ tại Thổ Nhĩ Kỳ, không ai sống sót

Ngày 22/12, tại vùng Mugla, Tây Nam Thổ Nhĩ Kỳ, đã xảy ra vụ rơi trực thăng cứu thương khiến 4 người thiệt mạng.
Bộ trưởng Quốc phòng Đức cảnh báo Tổng thống Putin đang tiến hành tấn công hỗn hợp và Berlin là mục tiêu đặc biệt

Bộ trưởng Quốc phòng Đức cảnh báo Tổng thống Putin đang tiến hành tấn công hỗn hợp và Berlin là mục tiêu đặc biệt

Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius cho biết Nga đang thực hiện các cuộc tấn công hỗn hợp nhằm vào Đức.
Hàn Quốc thẩm vấn Bộ trưởng Thống nhất và Giám đốc Cơ quan tình báo liên quan đến thiết quân luật

Hàn Quốc thẩm vấn Bộ trưởng Thống nhất và Giám đốc Cơ quan tình báo liên quan đến thiết quân luật

Giới chức Hàn Quốc thông báo Bộ trưởng Thống nhất Kim Yung Ho và Giám đốc Cơ quan Tình báo Quốc gia (NIS) Cho Tae Yong đã bị các nhà điều tra thẩm vấn
Máy bay Hải quân Mỹ bị 'bắn nhầm', 2 phi công thoát nạn trong gang tấc

Máy bay Hải quân Mỹ bị 'bắn nhầm', 2 phi công thoát nạn trong gang tấc

Quân đội Mỹ thông báo chiếc F/A-18 của Hải quân nước này đã bị bắn hạ trên Biển Đỏ vào rạng sáng 22/12 (giờ Việt Nam) trong 'một vụ rõ ràng là bắn nhầm'.
Châu Âu: Khi ‘đầu tàu’ trật bánh

Châu Âu: Khi ‘đầu tàu’ trật bánh

Biến động trong bộ máy lãnh đạo tại Pháp và Đức có thể tác động không nhỏ tới quỹ đạo phát triển của châu Âu hiện nay.
Tổng thống Sri Lanka thăm Ấn Độ: Định hình quỹ đạo quan hệ láng giềng, nêu gương về hợp tác vượt biên giới

Tổng thống Sri Lanka thăm Ấn Độ: Định hình quỹ đạo quan hệ láng giềng, nêu gương về hợp tác vượt biên giới

Ấn Độ là điểm đến đầu tiên trong chuyến công du nước ngoài của ông Anura Kumara Dissanayake kể từ khi đắc cử Tổng thống Sri Lanka cách đây 3 tháng.
Đại sứ Nguyễn Quang Khai bình luận về cơn địa chấn bất ngờ ở Syria và tương lai khu vực

Đại sứ Nguyễn Quang Khai bình luận về cơn địa chấn bất ngờ ở Syria và tương lai khu vực

Chỉ 11 ngày dưới sự tấn công của lực lượng đối lập HTS, Tổng thống Bashar al-Assad đã phải rời khỏi Syria...
Thủ tướng Anh tới Trung Đông và Cyprus: Chuyến thăm mở đường

Thủ tướng Anh tới Trung Đông và Cyprus: Chuyến thăm mở đường

Chuyến thăm đầu tiên của Thủ tướng Anh Keir Starmer tới Trung Đông phản ánh ưu tiên và quan điểm của xứ sở sương mù trong hợp tác với khu vực này.
Nepal-Trung Quốc: ‘Phá lệ’ để thành công?

Nepal-Trung Quốc: ‘Phá lệ’ để thành công?

Việc Thủ tướng Nepal KP Sharma Oli chọn Trung Quốc làm điểm dừng chân trong chuyến công du đầu tiên phản ánh thay đổi đáng chú ý từ Kathmandu.
Tổng thống Hàn Quốc ban bố tình trạng khẩn cấp: Giọt nước tràn ly ở Seoul

Tổng thống Hàn Quốc ban bố tình trạng khẩn cấp: Giọt nước tràn ly ở Seoul

Vào nửa đêm 3/12, một cơn 'địa chấn' đã làm rung chuyển Hàn Quốc sau khi Tổng thống Yoon Suk Yeol bất ngờ ban bố tình trạng khẩn cấp.
Từ thiết quân luật đến luận tội

Từ thiết quân luật đến luận tội

Cụm từ 'thiết quân luật' từ lâu đã bị coi là điều cấm kỵ ở Hàn Quốc do vết thương mà lệnh này mang lại trong lịch sử.
Cập nhật kho vũ khí hạt nhân toàn 'hàng khủng' của Nga

Cập nhật kho vũ khí hạt nhân toàn 'hàng khủng' của Nga

Sau khi Nga tiến hành cuộc tấn công vào Ukraine bằng tên lửa đạn đạo Oreshnik, kho vũ khí hạt nhân của nước này được quan tâm hơn bao giờ hết.
'Ván cờ' Syria: Làm rõ 'người chơi’ chính, ai là ai của ai?

'Ván cờ' Syria: Làm rõ 'người chơi’ chính, ai là ai của ai?

Cuộc nội chiến kéo dài ở Syria đã thu hút sự chú ý của thế giới sau khi lực lượng nổi dậy bất ngờ chiếm giữ hầu hết Aleppo.
Những vũ khí ‘chết chóc’ nhất lịch sử (Kỳ 2): Công cụ hạt nhân hủy diệt hàng loạt liệu có đám gờm hơn một nỗi khiếp sợ vô hình?

Những vũ khí ‘chết chóc’ nhất lịch sử (Kỳ 2): Công cụ hạt nhân hủy diệt hàng loạt liệu có đám gờm hơn một nỗi khiếp sợ vô hình?

Vũ khí hạt nhân đặc biệt nổi bật vì sự hủy diệt tuyệt đối và khả năng đe dọa toàn cầu, song vẫn có những công cụ khác có sức phá hủy kinh hoàng.
Giải mã tên lửa Oreshnik mà Nga mới 'trình làng' trong cuộc tấn công vào Ukraine

Giải mã tên lửa Oreshnik mà Nga mới 'trình làng' trong cuộc tấn công vào Ukraine

Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết Mosco sẽ tiếp tục thử nghiệm tên lửa Oreshnik trong chiến đấu sau khi dùng để tấn công Ukraine ngày 21/11.
Kênh đào nhân tạo: Cánh cổng thần kỳ kết nối thế giới

Kênh đào nhân tạo: Cánh cổng thần kỳ kết nối thế giới

Sự xuất hiện của kênh đào nhân tạo giúp phá vỡ giới hạn địa lý, mở ra vô vàn cơ hội cho sự phát triển kinh tế, văn hóa và chính trị toàn cầu.
Phiên bản di động