Nước Đức chuyển mình trước thách thức thời đại

Với một nhà lãnh đạo phù hợp, Đức có thể trở thành hình mẫu tiêu biểu của phương Tây về tính cởi mở và đa dạng trong thời đại mới.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
khi berlin chuyen minh Đức thận trọng với các công ty công nghệ Trung Quốc
khi berlin chuyen minh Không có người Việt Nam bị ảnh hưởng trong vụ đâm xe tại Muenster, Đức

Thời gian gần đây, người ta thường nói nhiều về khó khăn mà Berlin phải đối mặt. Nước Đức, dưới ngòi bút của truyền thông quốc tế, là quốc gia với những công dân luôn đăm chiêu cùng một nền chính trị bế tắc.

Trong khi đó, Thủ tướng Angela Merkel tiếp tục duy trì phong cách điều hành từng bị chỉ trích là “quá thận trọng”. Bởi vậy, sự trỗi dậy của đảng Sự lựa chọn vì nước Đức (AfD) khiến bà phải đối mặt với không ít khó khăn và tốn tới 6 tháng chỉ để tìm kiếm một liên minh rời rạc. 

Tuy vậy, nếu nhìn toàn cảnh, có thể thấy nước Đức đang ở giai đoạn chuyển mình mới, với chu kì 25 năm/lần kể từ Chiến tranh Thế giới thứ Hai. Vòng lặp đầu tiên là quá trình tái thiết nước Đức thời hậu chiến. Vòng lặp thứ hai bắt đầu vào đầu những năm 1960, khi Berlin bắt đầu thẳng thắn đối diện với quá khứ chiến tranh của mình. Vòng lặp thứ ba diễn ra vào những năm 1990 với một nước Đức thống nhất, trở thành quốc gia bình thường và rũ bỏ hầu hết ám ảnh quá khứ.

Giờ đây, bánh xe lịch sử lại một lần nữa xoay vòng, khi kỷ nguyên của Thủ tướng Merkel dần đi đến hồi kết. Một số ý kiến cho rằng bà Merkel sẽ không nắm quyền đến hết nhiệm kỳ hiện tại. Những giá trị từng được gắn với nước Đức, từ tính đồng nhất sắc tộc và văn hóa, tinh thần thượng tôn nguyên tắc trong xã hội, cũng như sự miễn cưỡng trong thể hiện tầm ảnh hưởng quốc tế,... đang dần thay đổi.

khi berlin chuyen minh
Sự ra đi của Thủ tướng Angela Merkel sẽ đánh dấu chấm hết cho một kỷ nguyên của nước Đức. (Nguồn: Bloomberg)

Tín hiệu đầy hứa hẹn

Biến chuyển lớn nhất đến từ chính sách “mở cửa” của Thủ tướng Merkel đối với người tị nạn, đưa 1,2 triệu người vào nước Đức trong những năm 2015 – 2016. Điều này đã biến quốc gia trở nên đa dạng hơn và có cái nhìn thoáng hơn đối với những người không sinh ra và lớn lên tại đây.

Bên cạnh đó, xã hội Đức cũng đã có nhiều thay đổi tích cực. Tỷ lệ phụ nữ trong độ tuổi lao động tìm được việc làm đã tăng từ 58% lên 70% trong vòng 15 năm qua. Người Đức đang cưới ít đi và ly dị nhiều hơn. Năm 2000, sau hơn nửa thế kỷ không có bất kỳ một chiến dịch quân sự nào ngoài lãnh thổ, Berlin đã gửi quân tới Mali, Afghanistan và Lithuania.

Những biến chuyển này đang thay đổi Đức, quốc gia vốn đề cao sự ổn định. Nó cũng vạch rõ những khác biệt giữa phe chào đón sự mới mẻ và bên trân trọng giá trị cũ; giữa cử tri nông thôn và thành thị, hay giữa người trẻ và bậc cha ông của họ.

Sự nổi lên của thế hệ những nhà làm luật trẻ tuổi và nhiệt huyết, bước tiến lịch sử của AfD trong Bundestag hay tranh cãi về hướng đi mới nơi đảng Dân chủ Thiên chúa giáo (CDU) đều là một phần trong hành trình tìm kiếm “bản sắc” đất nước. Câu trả lời được người Đức lựa chọn sẽ không chỉ quyết định tương lai của nền kinh tế lớn nhất châu Âu, mà còn có sức ảnh hưởng vượt xa biên giới quốc gia. Quan trọng hơn, cách họ định nghĩa lại “bản sắc” của mình có thể là điều mà nhiều nước phương Tây, vốn đang đau đầu với sự trỗi dậy của chủ nghĩa dân túy, đang kiếm tìm.

khi berlin chuyen minh
Nước Đức đang đứng trước giai đoạn chuyển mình. (Nguồn: Alamy)

Chập chững thay đổi

Hơn ai hết, người Đức hiểu rõ những vấn đề mà họ đang phải đối mặt. Sau những năm 1990, Berlin đã rũ bỏ tàn dư kinh tế thời hậu thống nhất và tiếp tục phát triển, song phải tìm cách giải quyết thực trạng dân số già ở mức báo động bởi lứa tuổi chiếm đa số tại Đức là 50 – 54. Tốc độ mạng Internet ở mức chậm và thiếu ổn định; đường, trường, trạm đang dần xuống cấp; nhiều đạo luật ngăn cản ngành công nghiệp dịch vụ phát triển; và dưới thời bà Merkel, tuổi nghỉ hưu đang giảm dần, thậm chí là thấp hơn ở Pháp. Để duy trì sự thịnh vượng của đất nước, Chính phủ cần tiến hành nhiều cải cách hướng về tương lai. 

Bởi vậy, dòng người nhập cư có thể mang đến luồng sinh khí mới, phần nào hóa giải tình trạng già hóa dân số. Tuy nhiên, điều đó chỉ diễn ra nếu thủ tục nhập cảnh được tinh giản hóa, giáo dục được phổ cập một cách bình đẳng và giới hạn về những công việc “dành riêng cho người Đức” bị loại bỏ.

Trên chính trường quốc tế, đã đến lúc Berlin thể hiện sức mạnh tương xứng với tiềm năng. Đức vẫn đang tự “trói” mình trong tư tưởng nước nhỏ: rụt rè trong chi tiêu quốc phòng, từ chối đối mặt với chênh lệch đến từ thặng dư thương mại hay gánh thêm những trách nhiệm trong khu vực tiền tệ chung Eurozone.

Tuy nhiên, dưới sự thúc giục của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Đức đang dần chấp nhận một số bước đi để tiếp tục tiến trình hội nhập Eurozone, dù còn ở mức khiêm tốn. Việc nền kinh tế dễ bị ảnh hưởng bởi chiến tranh thương mại khiến Berlin buộc phải trở thành trung gian trong cuộc chiến tranh thuế quan. Hồi tháng 3, tân Bộ trưởng Kinh tế Peter Altmaier đã thuyết phục thành công Nhà Trắng hoãn kế hoạch đánh thuế thép và nhôm đối với Liên minh châu Âu (EU) và các đồng minh khác.

khi berlin chuyen minh
Đức cần thể hiện vai trò và tầm ảnh hưởng quốc tế tương xứng với tiềm năng đất nước. (Nguồn: Getty Images)

Trong Thượng đỉnh G20 2017 tại Hamburg, Thủ tướng Angela Merkel đã thúc đẩy kế hoạch “Hiệp ước với châu Phi” để củng cố phát triển và cải thiện khả năng quản trị của các chính phủ lục địa Đen. Dù thường bị đánh giá thấp và chưa được đầu tư đúng mức, dự án vẫn cho thấy tiềm năng của Đức trong kiến tạo động lực phát triển, duy trì ổn định trong khu vực và trên thế giới.

Cần "thuyền trưởng" táo bạo hơn

Từ những thực trạng trên, vai trò của người sẽ kế nhiệm vị Thủ tướng 63 tuổi càng trở nên cấp thiết và nổi bật. Phong cách ôn hòa, thậm chí đôi lúc có phần bị động, đã tỏ ra hữu ích cho bà Merkel trong nhiều thời khắc then chốt. Song, nước Đức mới sẽ cần một “thuyền trưởng” táo bạo hơn - người có thể duy trì thế chủ động tại quê nhà, thể hiện tham vọng nơi trường quốc tế và quan trọng là biết cách thuyết phục được những công dân Đức khó tính nhất về tầm nhìn của mình.

Với một người lãnh đạo như thế, tiềm năng sẽ có thể khai thác của Đức trở nên vô cùng to lớn. Trong giai đoạn lịch sử trước, Berlin đã dung hòa được người anh em bị chia cắt sau gần 50 năm, vượt qua khủng hoảng kinh tế những năm 2000, tiếp nhận và trao cho hơn 1 triệu người nhập cư cuộc sống mới. Đứng trước những thách thức thời đại, một lần nữa, Đức sẽ “thay da đổi thịt” để tiếp tục vươn tầm thế giới – Lịch sử thế giới đã nhiều lần chứng minh điều đó.

khi berlin chuyen minh Đức bắt đối tượng tình nghi âm mưu tấn công giải marathon

 Ngày 8/4, cảnh sát Đức cho biết đã bắt giữ một số đối tượng tình nghi đang lên kế hoạch tấn công nhằm vào giải ...

khi berlin chuyen minh Chiến tranh Lạnh sẽ kết thúc rất khác nếu…

Những tài liệu mới được tiết lộ cho thấy, ông Helmut Kohl khi đang giữ cương vị Thủ tướng Tây Đức (Cộng hòa Liên bang ...

khi berlin chuyen minh ​Đức, Jordan ủng hộ giải pháp chính trị tại Syria

Ngày 5/4, Đức và Jordan đã nhấn mạnh sự ủng hộ của hai nước này với việc tiếp tục những nỗ lực để đạt được ...

Minh Quân (theo The Economist)

Đọc thêm

Quân đội Philippines 'nhắm' thương vụ hệ thống tên lửa với Mỹ

Quân đội Philippines 'nhắm' thương vụ hệ thống tên lửa với Mỹ

Ngày 23/12, Philippines tuyên bố có kế hoạch mua hệ thống tên lửa Typhon của Mỹ để bảo vệ lợi ích trên biển của nước này.
Những lý do và cách gội đầu bằng bồ kết giúp mái tóc suôn mượt, chắc khỏe

Những lý do và cách gội đầu bằng bồ kết giúp mái tóc suôn mượt, chắc khỏe

Bồ kết là loại thảo dược được tin dùng từ xa xưa, giúp tóc chắc khỏe, suôn mượt, giảm gãy rụng trong mùa hanh khô.
Tình hình Syria: Nga tính rút quân hoàn toàn? Chính quyền lâm thời nắm toàn bộ quân đội, gọi một nước là 'bạn'

Tình hình Syria: Nga tính rút quân hoàn toàn? Chính quyền lâm thời nắm toàn bộ quân đội, gọi một nước là 'bạn'

Nga đang giảm sự hiện diện quân sự ở Syria đồng thời chuyển thiết bị quân sự tới Libya, Mali và Sudan.
Người Việt Nam ở nước ngoài luôn hướng về quê hương với tất cả tâm huyết

Người Việt Nam ở nước ngoài luôn hướng về quê hương với tất cả tâm huyết

Tôi rất vinh dự khi có cơ hội chia sẻ tâm huyết của mình về vai trò và những đóng góp của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài ...
Giải chạy cùng hành động giảm phát thải, hướng đến một thế giới xanh

Giải chạy cùng hành động giảm phát thải, hướng đến một thế giới xanh

Dấu ấn đậm nét của giải chạy là hình ảnh các vận động viên tham gia chạy với cam kết hành động giảm phát thải, hướng tới một thế giới ...
New Zealand bác bỏ kế hoạch cấp hộ chiếu riêng của Quần đảo Cook

New Zealand bác bỏ kế hoạch cấp hộ chiếu riêng của Quần đảo Cook

New Zealand đã bác bỏ đề xuất của Quần đảo Cook về việc cho phép quốc gia này tạo ra hộ chiếu và quyền công dân riêng.
Quân đội Philippines 'nhắm' thương vụ hệ thống tên lửa với Mỹ

Quân đội Philippines 'nhắm' thương vụ hệ thống tên lửa với Mỹ

Ngày 23/12, Philippines tuyên bố có kế hoạch mua hệ thống tên lửa Typhon của Mỹ để bảo vệ lợi ích trên biển của nước này.
Tình hình Syria: Nga tính rút quân hoàn toàn? Chính quyền lâm thời nắm toàn bộ quân đội, gọi một nước là 'bạn'

Tình hình Syria: Nga tính rút quân hoàn toàn? Chính quyền lâm thời nắm toàn bộ quân đội, gọi một nước là 'bạn'

Nga đang giảm sự hiện diện quân sự ở Syria đồng thời chuyển thiết bị quân sự tới Libya, Mali và Sudan.
New Zealand bác bỏ kế hoạch cấp hộ chiếu riêng của Quần đảo Cook

New Zealand bác bỏ kế hoạch cấp hộ chiếu riêng của Quần đảo Cook

New Zealand đã bác bỏ đề xuất của Quần đảo Cook về việc cho phép quốc gia này tạo ra hộ chiếu và quyền công dân riêng.
Nga tung 'át chủ bài' tên lửa đạn đạo siêu vượt âm tầm trung

Nga tung 'át chủ bài' tên lửa đạn đạo siêu vượt âm tầm trung

Ngày 22/12, Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố bắt đầu thử nghiệm chiến đấu hệ thống tên lửa Oreshnik mới nhất.
Tổng thống đắc cử Donald Trump tuyên bố giành lại quyền kiểm soát kênh đào Panama

Tổng thống đắc cử Donald Trump tuyên bố giành lại quyền kiểm soát kênh đào Panama

Tổng thống đắc cử Donald Trump ngày 22/12 đã tái khẳng định về quyền kiểm soát của Mỹ đối với kênh đào Panama, cáo buộc nơi đây thu phí quá cao.
Tổng thống Putin gọi sự 'khai sinh' một vũ khí Nga là lịch sử, 'siêu thủy quái' sắp sửa sung quân

Tổng thống Putin gọi sự 'khai sinh' một vũ khí Nga là lịch sử, 'siêu thủy quái' sắp sửa sung quân

Nền công nghiệp quốc phòng Nga đang phát triển mạnh mẽ với việc chế tạo ra các loại vũ khí cực kỳ nguy hiểm, như tên lửa đạn đạo hay tàu ngầm.
Từ thiết quân luật đến luận tội

Từ thiết quân luật đến luận tội

Cụm từ 'thiết quân luật' từ lâu đã bị coi là điều cấm kỵ ở Hàn Quốc do vết thương mà lệnh này mang lại trong lịch sử.
Cập nhật kho vũ khí hạt nhân toàn 'hàng khủng' của Nga

Cập nhật kho vũ khí hạt nhân toàn 'hàng khủng' của Nga

Sau khi Nga tiến hành cuộc tấn công vào Ukraine bằng tên lửa đạn đạo Oreshnik, kho vũ khí hạt nhân của nước này được quan tâm hơn bao giờ hết.
'Ván cờ' Syria: Làm rõ 'người chơi’ chính, ai là ai của ai?

'Ván cờ' Syria: Làm rõ 'người chơi’ chính, ai là ai của ai?

Cuộc nội chiến kéo dài ở Syria đã thu hút sự chú ý của thế giới sau khi lực lượng nổi dậy bất ngờ chiếm giữ hầu hết Aleppo.
Những vũ khí ‘chết chóc’ nhất lịch sử (Kỳ 2): Công cụ hạt nhân hủy diệt hàng loạt liệu có đám gờm hơn một nỗi khiếp sợ vô hình?

Những vũ khí ‘chết chóc’ nhất lịch sử (Kỳ 2): Công cụ hạt nhân hủy diệt hàng loạt liệu có đám gờm hơn một nỗi khiếp sợ vô hình?

Vũ khí hạt nhân đặc biệt nổi bật vì sự hủy diệt tuyệt đối và khả năng đe dọa toàn cầu, song vẫn có những công cụ khác có sức phá hủy kinh hoàng.
Giải mã tên lửa Oreshnik mà Nga mới 'trình làng' trong cuộc tấn công vào Ukraine

Giải mã tên lửa Oreshnik mà Nga mới 'trình làng' trong cuộc tấn công vào Ukraine

Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết Mosco sẽ tiếp tục thử nghiệm tên lửa Oreshnik trong chiến đấu sau khi dùng để tấn công Ukraine ngày 21/11.
Kênh đào nhân tạo: Cánh cổng thần kỳ kết nối thế giới

Kênh đào nhân tạo: Cánh cổng thần kỳ kết nối thế giới

Sự xuất hiện của kênh đào nhân tạo giúp phá vỡ giới hạn địa lý, mở ra vô vàn cơ hội cho sự phát triển kinh tế, văn hóa và chính trị toàn cầu.
Truyền thông quốc tế đưa tin đậm nét về Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024

Truyền thông quốc tế đưa tin đậm nét về Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024

Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024 đã thu hút sự chú ý lớn từ truyền thông quốc tế, khẳng định vị thế của Việt Nam trong hợp tác quốc phòng toàn cầu.
Ukraine tăng gia sản xuất vũ khí tầm xa 'cây nhà lá vườn' để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga

Ukraine tăng gia sản xuất vũ khí tầm xa 'cây nhà lá vườn' để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga

Để giảm phụ thuộc viện trợ quân sự phương Tây và tăng khả năng phản công, Ukraine đang mở rộng kho vũ khí tầm xa có thể tấn công lãnh thổ Nga.
Ấn Độ-Indonesia: Làm sâu sắc nền tảng của tầm nhìn chung về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương

Ấn Độ-Indonesia: Làm sâu sắc nền tảng của tầm nhìn chung về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương

Khi Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương nổi lên như tâm chấn địa chính trị của thế kỷ XXI, Ấn Độ và Indonesia thúc đẩy quan hệ đối tác hàng hải chiến lược.
Nga và 'biến cố' Syria: Chấp nhận tổn thất lớn, bước lùi tạm thời vì đại cục

Nga và 'biến cố' Syria: Chấp nhận tổn thất lớn, bước lùi tạm thời vì đại cục

Mặc dù sự sụp đổ của chính quyền đồng minh ở Syria là tổn thất khó bù đắp đối với Nga nhưng Moscow có thể không còn lựa chọn nào khác.
Bất định đối thoại hạt nhân Iran dưới nhiệm kỳ Tổng thống Trump 2.0

Bất định đối thoại hạt nhân Iran dưới nhiệm kỳ Tổng thống Trump 2.0

Với màn “tái xuất” của ông Donald Trump trong nhiệm kỳ mới, quan hệ Mỹ-Iran sẽ chứng kiến nhiều biến động trong đối thoại hạt nhân, góp phần định hình nên tác động lâu dài ...
Tình hình Syria: Một bàn tay không vỗ lên thành tiếng, vén màn người đứng sau

Tình hình Syria: Một bàn tay không vỗ lên thành tiếng, vén màn người đứng sau

Những toan tính về Syria chưa khi nào nguôi trong nội bộ Thổ Nhĩ Kỳ. Cân đối tình hình, Ankara có những hành động táo bạo hơn.
Phiên bản di động