Nước Đức chuyển mình trước thách thức thời đại

Với một nhà lãnh đạo phù hợp, Đức có thể trở thành hình mẫu tiêu biểu của phương Tây về tính cởi mở và đa dạng trong thời đại mới.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
khi berlin chuyen minh Đức thận trọng với các công ty công nghệ Trung Quốc
khi berlin chuyen minh Không có người Việt Nam bị ảnh hưởng trong vụ đâm xe tại Muenster, Đức

Thời gian gần đây, người ta thường nói nhiều về khó khăn mà Berlin phải đối mặt. Nước Đức, dưới ngòi bút của truyền thông quốc tế, là quốc gia với những công dân luôn đăm chiêu cùng một nền chính trị bế tắc.

Trong khi đó, Thủ tướng Angela Merkel tiếp tục duy trì phong cách điều hành từng bị chỉ trích là “quá thận trọng”. Bởi vậy, sự trỗi dậy của đảng Sự lựa chọn vì nước Đức (AfD) khiến bà phải đối mặt với không ít khó khăn và tốn tới 6 tháng chỉ để tìm kiếm một liên minh rời rạc. 

Tuy vậy, nếu nhìn toàn cảnh, có thể thấy nước Đức đang ở giai đoạn chuyển mình mới, với chu kì 25 năm/lần kể từ Chiến tranh Thế giới thứ Hai. Vòng lặp đầu tiên là quá trình tái thiết nước Đức thời hậu chiến. Vòng lặp thứ hai bắt đầu vào đầu những năm 1960, khi Berlin bắt đầu thẳng thắn đối diện với quá khứ chiến tranh của mình. Vòng lặp thứ ba diễn ra vào những năm 1990 với một nước Đức thống nhất, trở thành quốc gia bình thường và rũ bỏ hầu hết ám ảnh quá khứ.

Giờ đây, bánh xe lịch sử lại một lần nữa xoay vòng, khi kỷ nguyên của Thủ tướng Merkel dần đi đến hồi kết. Một số ý kiến cho rằng bà Merkel sẽ không nắm quyền đến hết nhiệm kỳ hiện tại. Những giá trị từng được gắn với nước Đức, từ tính đồng nhất sắc tộc và văn hóa, tinh thần thượng tôn nguyên tắc trong xã hội, cũng như sự miễn cưỡng trong thể hiện tầm ảnh hưởng quốc tế,... đang dần thay đổi.

khi berlin chuyen minh
Sự ra đi của Thủ tướng Angela Merkel sẽ đánh dấu chấm hết cho một kỷ nguyên của nước Đức. (Nguồn: Bloomberg)

Tín hiệu đầy hứa hẹn

Biến chuyển lớn nhất đến từ chính sách “mở cửa” của Thủ tướng Merkel đối với người tị nạn, đưa 1,2 triệu người vào nước Đức trong những năm 2015 – 2016. Điều này đã biến quốc gia trở nên đa dạng hơn và có cái nhìn thoáng hơn đối với những người không sinh ra và lớn lên tại đây.

Bên cạnh đó, xã hội Đức cũng đã có nhiều thay đổi tích cực. Tỷ lệ phụ nữ trong độ tuổi lao động tìm được việc làm đã tăng từ 58% lên 70% trong vòng 15 năm qua. Người Đức đang cưới ít đi và ly dị nhiều hơn. Năm 2000, sau hơn nửa thế kỷ không có bất kỳ một chiến dịch quân sự nào ngoài lãnh thổ, Berlin đã gửi quân tới Mali, Afghanistan và Lithuania.

Những biến chuyển này đang thay đổi Đức, quốc gia vốn đề cao sự ổn định. Nó cũng vạch rõ những khác biệt giữa phe chào đón sự mới mẻ và bên trân trọng giá trị cũ; giữa cử tri nông thôn và thành thị, hay giữa người trẻ và bậc cha ông của họ.

Sự nổi lên của thế hệ những nhà làm luật trẻ tuổi và nhiệt huyết, bước tiến lịch sử của AfD trong Bundestag hay tranh cãi về hướng đi mới nơi đảng Dân chủ Thiên chúa giáo (CDU) đều là một phần trong hành trình tìm kiếm “bản sắc” đất nước. Câu trả lời được người Đức lựa chọn sẽ không chỉ quyết định tương lai của nền kinh tế lớn nhất châu Âu, mà còn có sức ảnh hưởng vượt xa biên giới quốc gia. Quan trọng hơn, cách họ định nghĩa lại “bản sắc” của mình có thể là điều mà nhiều nước phương Tây, vốn đang đau đầu với sự trỗi dậy của chủ nghĩa dân túy, đang kiếm tìm.

khi berlin chuyen minh
Nước Đức đang đứng trước giai đoạn chuyển mình. (Nguồn: Alamy)

Chập chững thay đổi

Hơn ai hết, người Đức hiểu rõ những vấn đề mà họ đang phải đối mặt. Sau những năm 1990, Berlin đã rũ bỏ tàn dư kinh tế thời hậu thống nhất và tiếp tục phát triển, song phải tìm cách giải quyết thực trạng dân số già ở mức báo động bởi lứa tuổi chiếm đa số tại Đức là 50 – 54. Tốc độ mạng Internet ở mức chậm và thiếu ổn định; đường, trường, trạm đang dần xuống cấp; nhiều đạo luật ngăn cản ngành công nghiệp dịch vụ phát triển; và dưới thời bà Merkel, tuổi nghỉ hưu đang giảm dần, thậm chí là thấp hơn ở Pháp. Để duy trì sự thịnh vượng của đất nước, Chính phủ cần tiến hành nhiều cải cách hướng về tương lai. 

Bởi vậy, dòng người nhập cư có thể mang đến luồng sinh khí mới, phần nào hóa giải tình trạng già hóa dân số. Tuy nhiên, điều đó chỉ diễn ra nếu thủ tục nhập cảnh được tinh giản hóa, giáo dục được phổ cập một cách bình đẳng và giới hạn về những công việc “dành riêng cho người Đức” bị loại bỏ.

Trên chính trường quốc tế, đã đến lúc Berlin thể hiện sức mạnh tương xứng với tiềm năng. Đức vẫn đang tự “trói” mình trong tư tưởng nước nhỏ: rụt rè trong chi tiêu quốc phòng, từ chối đối mặt với chênh lệch đến từ thặng dư thương mại hay gánh thêm những trách nhiệm trong khu vực tiền tệ chung Eurozone.

Tuy nhiên, dưới sự thúc giục của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Đức đang dần chấp nhận một số bước đi để tiếp tục tiến trình hội nhập Eurozone, dù còn ở mức khiêm tốn. Việc nền kinh tế dễ bị ảnh hưởng bởi chiến tranh thương mại khiến Berlin buộc phải trở thành trung gian trong cuộc chiến tranh thuế quan. Hồi tháng 3, tân Bộ trưởng Kinh tế Peter Altmaier đã thuyết phục thành công Nhà Trắng hoãn kế hoạch đánh thuế thép và nhôm đối với Liên minh châu Âu (EU) và các đồng minh khác.

khi berlin chuyen minh
Đức cần thể hiện vai trò và tầm ảnh hưởng quốc tế tương xứng với tiềm năng đất nước. (Nguồn: Getty Images)

Trong Thượng đỉnh G20 2017 tại Hamburg, Thủ tướng Angela Merkel đã thúc đẩy kế hoạch “Hiệp ước với châu Phi” để củng cố phát triển và cải thiện khả năng quản trị của các chính phủ lục địa Đen. Dù thường bị đánh giá thấp và chưa được đầu tư đúng mức, dự án vẫn cho thấy tiềm năng của Đức trong kiến tạo động lực phát triển, duy trì ổn định trong khu vực và trên thế giới.

Cần "thuyền trưởng" táo bạo hơn

Từ những thực trạng trên, vai trò của người sẽ kế nhiệm vị Thủ tướng 63 tuổi càng trở nên cấp thiết và nổi bật. Phong cách ôn hòa, thậm chí đôi lúc có phần bị động, đã tỏ ra hữu ích cho bà Merkel trong nhiều thời khắc then chốt. Song, nước Đức mới sẽ cần một “thuyền trưởng” táo bạo hơn - người có thể duy trì thế chủ động tại quê nhà, thể hiện tham vọng nơi trường quốc tế và quan trọng là biết cách thuyết phục được những công dân Đức khó tính nhất về tầm nhìn của mình.

Với một người lãnh đạo như thế, tiềm năng sẽ có thể khai thác của Đức trở nên vô cùng to lớn. Trong giai đoạn lịch sử trước, Berlin đã dung hòa được người anh em bị chia cắt sau gần 50 năm, vượt qua khủng hoảng kinh tế những năm 2000, tiếp nhận và trao cho hơn 1 triệu người nhập cư cuộc sống mới. Đứng trước những thách thức thời đại, một lần nữa, Đức sẽ “thay da đổi thịt” để tiếp tục vươn tầm thế giới – Lịch sử thế giới đã nhiều lần chứng minh điều đó.

khi berlin chuyen minh Đức bắt đối tượng tình nghi âm mưu tấn công giải marathon

 Ngày 8/4, cảnh sát Đức cho biết đã bắt giữ một số đối tượng tình nghi đang lên kế hoạch tấn công nhằm vào giải ...

khi berlin chuyen minh Chiến tranh Lạnh sẽ kết thúc rất khác nếu…

Những tài liệu mới được tiết lộ cho thấy, ông Helmut Kohl khi đang giữ cương vị Thủ tướng Tây Đức (Cộng hòa Liên bang ...

khi berlin chuyen minh ​Đức, Jordan ủng hộ giải pháp chính trị tại Syria

Ngày 5/4, Đức và Jordan đã nhấn mạnh sự ủng hộ của hai nước này với việc tiếp tục những nỗ lực để đạt được ...

Minh Quân (theo The Economist)

Xem nhiều

Đọc thêm

Quản trị an ninh phi truyền thống trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Quản trị an ninh phi truyền thống trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Những nguy cơ đe dọa an ninh phi truyền thống trên thế giới xuất hiện rất nhiều ở Việt Nam với tác hại vô cùng nghiêm trọng, đặt ra yêu ...
Trừng phạt Nga hay cuộc 'chiến tranh kinh tế' tổng lực của phương Tây trên khắp thế giới

Trừng phạt Nga hay cuộc 'chiến tranh kinh tế' tổng lực của phương Tây trên khắp thế giới

Các vòng trừng phạt Nga, có thể ít tác động tới chủ thể, nhưng một cuộc 'chiến tranh kinh tế' tổng lực của phương Tây đã khiến toàn thế giới ...
Tăng cường nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Hội Nhà báo Việt Nam

Tăng cường nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Hội Nhà báo Việt Nam

Nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Hội Nhà báo Việt Nam, Thường trực Hội đã có nhiều cách làm sáng tạo đem lại hiệu quả thiết ...
Dự án y tế AI giảm gánh nặng chữa bệnh cho cư dân bản địa Australia

Dự án y tế AI giảm gánh nặng chữa bệnh cho cư dân bản địa Australia

Dự án y tế Healthy Connections nhằm giải quyết những thách thức trong việc tiếp cận dịch vụ y tế cơ bản của cư dân vùng hẻo lánh ở phía ...
Trung Quốc 'ra đòn' mới, căng thẳng với EU đã tiến đến sản phẩm sữa

Trung Quốc 'ra đòn' mới, căng thẳng với EU đã tiến đến sản phẩm sữa

Ngày 22/11, Trung Quốc thông báo mở rộng cuộc điều tra chống trợ cấp đối với các sản phẩm sữa nhập khẩu từ Liên minh châu Âu (EU).
Mê mẩn khung cảnh của cung đường bao biển đẹp nhất Việt Nam ở Quảng Ninh

Mê mẩn khung cảnh của cung đường bao biển đẹp nhất Việt Nam ở Quảng Ninh

Tuyến đường bao biển nối Hạ Long và Cẩm Phả (Quảng Ninh) được đánh giá là một tuyến đường ven biển đẹp nhất Việt Nam bởi có sự kết hợp ...
Thủ tướng Hungary tuyên bố 'ngó lơ' lệnh bắt giữ quốc tế với Thủ tướng Israel

Thủ tướng Hungary tuyên bố 'ngó lơ' lệnh bắt giữ quốc tế với Thủ tướng Israel

Thủ tướng Hungary Viktor Orbán ngày 22/11 lên tiếng chỉ trích Tòa án hình sự quốc tế (ICC) về việc phát lệnh bắt giữ Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu.
Nga đẩy nhanh tốc độ tiến quân ở Ukraine, Hạ viện vung mạnh tiền cho quốc phòng

Nga đẩy nhanh tốc độ tiến quân ở Ukraine, Hạ viện vung mạnh tiền cho quốc phòng

Nga chuẩn bị đối phó với bất kỳ diễn biến nào liên quan tình hình xung đột Ukraine, dù luôn ưu tiên và đã sẵn sàng cho các biện pháp hòa bình.
Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong Un: Thế giới đang chứng kiến sự hỗn loạn và bạo lực nhất kể từ Thế chiến II

Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong Un: Thế giới đang chứng kiến sự hỗn loạn và bạo lực nhất kể từ Thế chiến II

Chủ tịch Triều Tiên cho rằng, các mối quan hệ quốc tế đã vượt quá điểm bùng nổ nguy hiểm và biến thành những cuộc xung đột vô cùng thảm khốc.
Ukraine báo động tấn công tên lửa tại nhiều tỉnh, Nga kêu gọi IAEA giám sát Kiev trong lĩnh vực hạt nhân

Ukraine báo động tấn công tên lửa tại nhiều tỉnh, Nga kêu gọi IAEA giám sát Kiev trong lĩnh vực hạt nhân

Rạng sáng ngày 22/11, nhiều tỉnh của Ukraine đã đồng loạt phát báo động phòng không kéo dài nhiều giờ liên quan đến khả năng bị tấn công bằng tên lửa đạn đạo.
Bị IAEA ra nghị quyết 'sửa lưng', Iran lấy hạt nhân ra dọa

Bị IAEA ra nghị quyết 'sửa lưng', Iran lấy hạt nhân ra dọa

Iran tuyên bố sẽ khởi động một loạt máy ly tâm mới và tiên tiến để đáp trả việc IAEA ra nghị quyết yêu cầu Tehran cải thiện hợp tác.
Báo động từ HĐBA LHQ: 70% dân số Syria cần viện trợ nhân đạo

Báo động từ HĐBA LHQ: 70% dân số Syria cần viện trợ nhân đạo

Phó đặc phái viên LHQ Najat Rochdi cho biết 2024 'sẽ là năm đẫm máu nhất' tại Syria trong vòng 4 năm qua.
Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Sự trở lại của Tổng thống đắc cử Donald Trump mang nhiều hàm ý cho nước Mỹ và thế giới. Châu Á – Thái Bình Dương trong đó có tiểu vùng Mekong cũng không nằm ...
‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

Quan hệ giữa Mỹ và Iran, từng là đồng minh thân cận thời đầu Chiến tranh Lạnh, đã biến thành đối đầu kéo dài hàng thập kỷ.
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
Một Iran 'rất khác' sẽ khiến ông Trump phải đau đầu!

Một Iran 'rất khác' sẽ khiến ông Trump phải đau đầu!

Rất có thể chính sách 'gây áp lực tối đa' của Tổng thống đắc cử Donald Trump sẽ không còn tác dụng với Iran khi ở thời điểm hiện nay.
Ông Donald Trump 'tái xuất': Cục diện Nam bán cầu có đảo chiều?

Ông Donald Trump 'tái xuất': Cục diện Nam bán cầu có đảo chiều?

Sự trở lại của ông Donald Trump không chỉ đánh dấu bước ngoặt trong chính trị Mỹ mà còn hứa hẹn ảnh hưởng sâu rộng đến khu vực Nam bán cầu.
'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

Nhóm các nhà nghiên cứu Mỹ và Trung Quốc đang tiến hành dự án 'hạt hòa bình' nhằm thúc đẩy cân bằng thương mại nông nghiệp giữa hai nước.
Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Mặc dù sắp mãn nhiệm nhưng Tổng thống Mỹ Joe Biden đã có một quyết định quan trọng liên quan đến xung đột Nga-Ukraine.
Cái 'gật đầu muộn mằn' của Tổng thống Biden với Ukraine: Thay đổi cục diện hay thêm dầu vào lửa?

Cái 'gật đầu muộn mằn' của Tổng thống Biden với Ukraine: Thay đổi cục diện hay thêm dầu vào lửa?

Tổng thống Joe Biden đã quyết định 'xé rào' vũ khí cho Ukraine. Tuy nhiên, những 'đòn giáng' không thể tạo ra bằng lời nói.
Ngoại giao đa phương của Việt Nam tạo tiếng vang trên truyền thông Mexico

Ngoại giao đa phương của Việt Nam tạo tiếng vang trên truyền thông Mexico

Truyền thông Mexico đề cao vị thế và sự tham gia, đóng góp hiệu quả của Việt Nam tại các diễn đàn đa phương gần đây như APEC, G20...
Phiên bản di động