Quan hệ Thổ Nhĩ Kỳ - châu Âu bên bờ vực sụp đổ

Lối đi nào cho mối quan hệ vốn đã “cơm không lành, canh chẳng ngọt” giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Châu Âu?
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
quan he tho nhi ky chau au ben bo vuc sup do Căng thẳng ngoại giao Hà Lan - Thổ Nhĩ Kỳ vẫn tiếp tục leo thang
quan he tho nhi ky chau au ben bo vuc sup do Canh bạc lớn của Thổ Nhĩ Kỳ với châu Âu

Trong bối cảnh Ankara chuẩn bị tổ chức một cuộc trưng cầu ý dân nhằm gia tăng quyền lực của Tổng thống Tayyip Erdogan, giới phân tích tỏ ra lo ngại rằng mối quan hệ Thổ Nhĩ Kỳ và EU, vốn hiếm khi hòa thuận, có thể bị hủy hoại hoàn toàn. Sau khi các cuộc trưng cầu ý dân và bầu cử tại Thổ Nhĩ Kỳ và châu Âu qua đi, các tranh cãi sẽ đẩy cả hai bên tới một ngã ba đường lịch sử và đó sẽ là thời điểm họ phải quyết định bản chất mối quan hệ liên minh của họ trong tương lai. 

quan he tho nhi ky chau au ben bo vuc sup do
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdoğan. (Nguồn: AFP).

Trong căng thẳng vừa qua, Tổng thống Erdogan đã chỉ trích Hà Lan và Đức hành xử “như những kẻ phát xít Đức quốc xã” khi ngăn nhiều Bộ trưởng của ông tổ chức các cuộc mít-tinh ở nước ngoài nhằm vận động cộng đồng người Thổ trong cuộc trưng cầu ý dân sắp tới. Phát biểu này của ông Erdogan đã khiến La Hay và Berlin hết sức ngạc nhiên. Giáo sư chính trị Ilter Turan, hiện đang làm việc tại Đại học Bilgi ở Istanbul, nhận định: “Những căng thẳng này đã thay đổi và làm phai nhạt quan điểm cho rằng Thổ Nhĩ Kỳ và châu Âu cùng chia sẻ vận mệnh”.

Cuộc khủng hoảng bùng phát trong bối cảnh ông Erdogan, người vẫn giữ vững được quyền lực sau một cuộc đảo chính bất thành hồi tháng 7/2016, tìm cách xoay chuyển tình thế theo hướng có lợi cho mình trong một cuộc trưng cầu ý dân được dự đoán là sẽ rất sát sao, bằng cách lôi kéo các cử tri có tư tưởng dân tộc chủ nghĩa.

Trong khi đó, Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte cho rằng cần có một thái độ cứng rắn với ông Erdogan bởi chính bản thân ông phải đương đầu với một ứng cử viên dân túy cực hữu là Geert Wilders trong cuộc bầu cử ngày 15/3, một sự kiện được nhiều người theo dõi sát sao.

Tại Đức, Thủ tướng Angela Merkel cũng sẽ tham gia các cuộc bầu cử vào tháng 9 tới. Trong khi đó, ứng cử viên Marine Le Pen của đảng Mặt trận Dân tộc cực hữu đang nổi lên là một đối thủ sẽ rất đáng gờm tại các cuộc bầu cử hai vòng đầy cam go của Pháp vào tháng 4 và tháng 5 sắp tới. 

quan he tho nhi ky chau au ben bo vuc sup do
Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte.

Mặc dù vậy, giới phân tích cho rằng sau khi những ồn ào của các cuộc bầu cử này tạm lắng, chủ nghĩa thực dụng có thể sẽ lại trở thành yếu tố chi phối. Thổ Nhĩ Kỳ, với nền kinh tế có dấu hiệu suy thoái trong vài tháng trở lại đây sẽ không muốn để mất EU, một đối tác thương mại chủ chốt.

Theo ông Turan, một khi các tuyên bố mạnh mẽ về những cuộc bầu cử sắp tới chấm dứt, “hai bên sẽ tìm cách bình thường hóa quan hệ”, bởi “Thổ Nhĩ Kỳ và EU thực chất không muốn cắt đứt quan hệ, mặc dù họ có vẻ cũng không hào hứng lắm với việc củng cố nó”. Tuy nhiên, những lời chỉ trích và cáo buộc giữa hai bên trong thời gian gần đây đang làm gia tăng các hoài nghi về khả năng Thổ Nhĩ Kỳ có thể sớm hoàn tất nỗ lực trở thành thành viên EU của mình, điều mà một số nhà phân tích cho rằng nên được thay thế bằng một thỏa thuận đối tác thực tế hơn. 

Trong nhiều bài phát biểu công khai trước thềm cuộc trưng cầu ý dân, Tổng thống Erdogan đã nhắc lại khả năng khôi phục án tử hình, một quyết định sẽ ngay lập tức khép lại cánh cửa trở thành thành viên EU của Ankara. Cùng lúc này, Thổ Nhĩ Kỳ ngày càng tỏ rõ ý định muốn khôi phục mối quan hệ với Moscow, vốn bị hủy hoại trầm trọng sau vụ một máy bay Nga bị bắn rơi hồi năm 2015. Cuối tuần trước, ông Erdogan thậm chí còn tuyên bố mối quan hệ song phương hiện đã được bình thường hóa. 

quan he tho nhi ky chau au ben bo vuc sup do
Biểu tình trước Lãnh sự quán Hà Lan tại Istanbul. (Nguồn: AP).

Các nhà phân tích của Tổ chức Soufan cũng nhận định: “Mặc dù thực tế là tất cả các bên đều có lợi từ một mối quan hệ hiệu quả giữa EU và Thổ Nhĩ Kỳ, song ít có khả năng mối quan hệ quan trọng này có thể được cải thiện trong thời gian tới”. 

Trong khi đó, ông Marc Pierini, cựu Đại sứ EU tại Thổ Nhĩ Kỳ, học giả tại Quỹ Carnegie châu Âu, cho rằng các cuộc khủng hoảng hiện nay khó có thể kết thúc trong ngắn hạn, bởi ông Erdogan sẽ làm mọi cách để có được sự ủng hộ của các cử tri dân tộc chủ nghĩa trong cuộc trưng cầu ý dân sắp tới.

Trao đổi với phóng viên hãng tin AFP, ông này nói: “Người ta có thể hy vọng rằng trong trung hạn, những ồn ào này sẽ tạm lắng… Tuy nhiên, các mối quan hệ cá nhân (giữa giới lãnh đạo) đã bị hủy hoại hoàn toàn, bởi việc dùng từ ‘phát xít Đức quốc xã’ là cách nói gây xúc phạm và giận dữ nhất trên chính trường EU”.

quan he tho nhi ky chau au ben bo vuc sup do Moscow và Ankara có thể đạt đến cấp độ mới trong quan hệ song phương

Mối quan hệ láng giềng thân thiện giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ rất có tiềm năng phát triển bền vững.

quan he tho nhi ky chau au ben bo vuc sup do Thổ Nhĩ Kỳ nỗ lực giải quyết tình trạng bất ổn

Thổ Nhĩ Kỳ vừa tiến hành sửa đổi Hiến pháp, nhằm tăng cường quyền lực cho Tổng thống trong bối cảnh đang phải đối mặt ...

quan he tho nhi ky chau au ben bo vuc sup do Quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ bỏ phiếu vòng 1 kế hoạch cải cách Hiến pháp

Ngày 15/1, Quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ đã bỏ phiếu thông qua điều 17 và 18 - hai điều khoản cuối cùng trong kế hoạch ...

Trong căng thẳng vừa qua, Tổng thống Erdogan đã chỉ trích Hà Lan và Đức hành xử “như những kẻ phát xít Đức quốc xã” khi ngăn nhiều Bộ trưởng của ông tổ chức các cuộc mít-tinh ở nước ngoài nhằm vận động cộng đồng người Thổ trong cuộc trưng cầu ý dân sắp tới. Phát biểu này của ông Erdogan đã khiến La Hay và Berlin hết sức ngạc nhiên. Giáo sư chính trị Ilter Turan, hiện đang làm việc tại Đại học Bilgi ở Istanbul, nhận định: “Những căng thẳng này đã thay đổi và làm phai nhạt quan điểm cho rằng Thổ Nhĩ Kỳ và châu Âu cùng chia sẻ vận mệnh”. 

Minh Quân (theo AFP)

Xem nhiều

Đọc thêm

Thêm hai quốc gia có thể có thể trở thành thành viên đầy đủ của khu vực Schengen

Thêm hai quốc gia có thể có thể trở thành thành viên đầy đủ của khu vực Schengen

Ủy ban châu Âu khẳng định cả Romania và Bulgaria đều đáp ứng đầy đủ các tiêu chí để gia nhập khối Schengen.
Hỗ trợ Ukraine: Czech cấp nửa triệu quả đạn pháo, Thụy Điển tiếp tục bơm tiền, Berlin không cho phép Kiev dùng vũ khí Đức tấn công lãnh thổ Nga

Hỗ trợ Ukraine: Czech cấp nửa triệu quả đạn pháo, Thụy Điển tiếp tục bơm tiền, Berlin không cho phép Kiev dùng vũ khí Đức tấn công lãnh thổ Nga

Ngoại trưởng Czech Jan Lipavsky cam kết Prague sẽ tiếp tục hỗ trợ Ukraine.
Việt Nam luôn coi trọng và dành ưu tiên cao cho việc củng cố, tăng cường quan hệ với Campuchia

Việt Nam luôn coi trọng và dành ưu tiên cao cho việc củng cố, tăng cường quan hệ với Campuchia

Chủ tịch Quốc hội khẳng định Đảng, Nhà nước Việt Nam luôn coi trọng và dành ưu tiên cao cho việc củng cố, tăng cường quan hệ Việt Nam-Campuchia.
Việt Nam-Malaysia: Thúc đẩy, phát huy hiệu quả tiềm năng hợp tác trong bối cảnh bước vào giai đoạn phát triển mới

Việt Nam-Malaysia: Thúc đẩy, phát huy hiệu quả tiềm năng hợp tác trong bối cảnh bước vào giai đoạn phát triển mới

Tổng Bí thư tiếp Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Phát triển Nông thôn, Chủ tịch đảng UMNO và các lãnh đạo cấp cao trong Liên minh cầm quyền tại Malaysia.
Phu nhân Tổng Bí thư Tô Lâm thăm Viện Tim quốc gia Malaysia

Phu nhân Tổng Bí thư Tô Lâm thăm Viện Tim quốc gia Malaysia

Phu nhân Ngô Phương Ly bày tỏ sự cảm phục, quý trọng tinh thần yêu nghề, hết lòng chăm sóc bảo vệ sức khỏe người dân của các y sĩ, ...
Thêm nhiều điều kiện đối với việc xét tuyển đại học bằng học bạ

Thêm nhiều điều kiện đối với việc xét tuyển đại học bằng học bạ

Dự thảo thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy chế tuyển sinh trình độ đại học, tuyển sinh trình độ cao đẳng ngành Giáo dục Mầm ...
Thêm hai quốc gia có thể có thể trở thành thành viên đầy đủ của khu vực Schengen

Thêm hai quốc gia có thể có thể trở thành thành viên đầy đủ của khu vực Schengen

Ủy ban châu Âu khẳng định cả Romania và Bulgaria đều đáp ứng đầy đủ các tiêu chí để gia nhập khối Schengen.
Hỗ trợ Ukraine: Czech cấp nửa triệu quả đạn pháo, Thụy Điển tiếp tục bơm tiền, Berlin không cho phép Kiev dùng vũ khí Đức tấn công lãnh thổ Nga

Hỗ trợ Ukraine: Czech cấp nửa triệu quả đạn pháo, Thụy Điển tiếp tục bơm tiền, Berlin không cho phép Kiev dùng vũ khí Đức tấn công lãnh thổ Nga

Ngoại trưởng Czech Jan Lipavsky cam kết Prague sẽ tiếp tục hỗ trợ Ukraine.
Tin thế giới 22/11: Ukraine thông tin về siêu tên lửa Nga, Lào-Trung Quốc gia tăng hợp tác quốc phòng, châu Âu chia rẽ về lệnh bắt Thủ tướng Israel

Tin thế giới 22/11: Ukraine thông tin về siêu tên lửa Nga, Lào-Trung Quốc gia tăng hợp tác quốc phòng, châu Âu chia rẽ về lệnh bắt Thủ tướng Israel

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.
Thủ tướng Hungary tuyên bố 'ngó lơ' lệnh bắt giữ quốc tế với Thủ tướng Israel

Thủ tướng Hungary tuyên bố 'ngó lơ' lệnh bắt giữ quốc tế với Thủ tướng Israel

Thủ tướng Hungary Viktor Orbán ngày 22/11 lên tiếng chỉ trích Tòa án hình sự quốc tế (ICC) về việc phát lệnh bắt giữ Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu.
Nga đẩy nhanh tốc độ tiến quân ở Ukraine, Hạ viện vung mạnh tiền cho quốc phòng

Nga đẩy nhanh tốc độ tiến quân ở Ukraine, Hạ viện vung mạnh tiền cho quốc phòng

Nga chuẩn bị đối phó với bất kỳ diễn biến nào liên quan tình hình xung đột Ukraine, dù luôn ưu tiên và đã sẵn sàng cho các biện pháp hòa bình.
Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong Un: Thế giới đang chứng kiến sự hỗn loạn và bạo lực nhất kể từ Thế chiến II

Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong Un: Thế giới đang chứng kiến sự hỗn loạn và bạo lực nhất kể từ Thế chiến II

Chủ tịch Triều Tiên cho rằng, các mối quan hệ quốc tế đã vượt quá điểm bùng nổ nguy hiểm và biến thành những cuộc xung đột vô cùng thảm khốc.
Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Sự trở lại của Tổng thống đắc cử Donald Trump mang nhiều hàm ý cho nước Mỹ và thế giới. Châu Á – Thái Bình Dương trong đó có tiểu vùng Mekong cũng không nằm ...
‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

Quan hệ giữa Mỹ và Iran, từng là đồng minh thân cận thời đầu Chiến tranh Lạnh, đã biến thành đối đầu kéo dài hàng thập kỷ.
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
Một Iran 'rất khác' sẽ khiến ông Trump phải đau đầu!

Một Iran 'rất khác' sẽ khiến ông Trump phải đau đầu!

Rất có thể chính sách 'gây áp lực tối đa' của Tổng thống đắc cử Donald Trump sẽ không còn tác dụng với Iran khi ở thời điểm hiện nay.
Ông Donald Trump 'tái xuất': Cục diện Nam bán cầu có đảo chiều?

Ông Donald Trump 'tái xuất': Cục diện Nam bán cầu có đảo chiều?

Sự trở lại của ông Donald Trump không chỉ đánh dấu bước ngoặt trong chính trị Mỹ mà còn hứa hẹn ảnh hưởng sâu rộng đến khu vực Nam bán cầu.
'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

Nhóm các nhà nghiên cứu Mỹ và Trung Quốc đang tiến hành dự án 'hạt hòa bình' nhằm thúc đẩy cân bằng thương mại nông nghiệp giữa hai nước.
Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Mặc dù sắp mãn nhiệm nhưng Tổng thống Mỹ Joe Biden đã có một quyết định quan trọng liên quan đến xung đột Nga-Ukraine.
Cái 'gật đầu muộn mằn' của Tổng thống Biden với Ukraine: Thay đổi cục diện hay thêm dầu vào lửa?

Cái 'gật đầu muộn mằn' của Tổng thống Biden với Ukraine: Thay đổi cục diện hay thêm dầu vào lửa?

Tổng thống Joe Biden đã quyết định 'xé rào' vũ khí cho Ukraine. Tuy nhiên, những 'đòn giáng' không thể tạo ra bằng lời nói.
Ngoại giao đa phương của Việt Nam tạo tiếng vang trên truyền thông Mexico

Ngoại giao đa phương của Việt Nam tạo tiếng vang trên truyền thông Mexico

Truyền thông Mexico đề cao vị thế và sự tham gia, đóng góp hiệu quả của Việt Nam tại các diễn đàn đa phương gần đây như APEC, G20...
Phiên bản di động