Trung Đông trước tình hình Kashmir: "Sự im lặng" có đáng sợ?

Trang mạng The Diplomat vừa đăng bài viết của tác giả Guy Burton, chuyên gia nghiên cứu của Trung tâm Trung Đông thuộc Đại học kinh tế London, trong đó nhận định về quan điểm của các cường quốc Hồi giáo Trung Đông về động thái mới đây của Ấn Độ đối với khu vực tranh chấp Kashmir.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
trung dong truoc tinh hinh kashmir su im lang dang chu y HĐBA LHQ họp về vấn đề Kashmir, với một kết quả đã được dự báo trước
trung dong truoc tinh hinh kashmir su im lang dang chu y Trung Quốc đề nghị HĐBA LHQ tổ chức họp kín giải quyết vấn đề Kashmir
trung dong truoc tinh hinh kashmir su im lang dang chu y
Khu vực Kashmir đang tranh chấp giữa Pakistan và Ấn Độ. (Nguồn: AP)

Phản ứng "lặng thinh"

Theo ông Burton, phản ứng "lặng thinh" của các quốc gia Hồi giáo ở Trung Đông về việc Ấn Độ bãi bỏ quy chế tự trị của bang Jammu và Kashmir rất đáng lưu ý.

Quy chế tự trị đặc biệt của Kashmir đã bị thách thức khi Chính phủ của Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi thông qua một đạo luật hủy bỏ Điều 370 của Hiến pháp. Với thay đổi này, bang Jammu và Kashmir với đa số là người Hồi giáo sẽ không còn là một vùng tự trị của Ấn Độ mà trở thành một vùng lãnh thổ liên bang - và do đó sẽ mất quyền tự do thiết lập và ban hành luật pháp riêng. Trước đây, chính quyền bang Jammu và Kashmir được hưởng quy chế tự trị, toàn quyền quyết định các vấn đề đối ngoại, quốc phòng, tài chính và viễn thông.

Các quốc gia láng giềng của Ấn Độ đã có phản ứng ngay lập tức. Pakistan đã chỉ trích động thái này và giáng cấp các mối quan hệ, triệu hồi Đại sứ Pakistan tại Ấn Độ về nước và đình chỉ các hoạt động thương mại song phương. Pakistan cũng đã nêu vấn đề này ra Tổ chức Hợp tác Hồi giáo (OIC) gồm 57 quốc gia Hồi giáo trên toàn thế giới và Nhóm tiếp xúc về các vấn đề liên quan đến Jammu và Kashmir. Islamabad đã lên án động thái của Ấn Độ và nhắc lại quy chế quốc tế của khu vực tranh chấp Kashmir. Tương tự, Trung Quốc đã chỉ ra những ràng buộc quốc tế, cho rằng Ấn Độ và Pakistan nên cùng nhau giải quyết vấn đề này. Quan điểm của Trung Quốc có lẽ cũng bị ảnh hưởng bởi động thái cùng lúc của Ấn Độ khi tách Ladakh - khu vực mà Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền - khỏi bang Jammu và Kashmir để trở thành vùng lãnh thổ nằm dưới sự quản lý trực tiếp của Chính phủ liên bang.

Chuyên gia Guy Burton nhận định, nhìn xa hơn sang thế giới Hồi giáo nói chung và khu vực Trung Đông nói riêng, có lẽ phản ứng gây bất ngờ nhất là từ các Tiểu Vương quốc Arab Thống nhất (UAE). Ngay sau khi đạo luật trên được thông qua, Đại sứ UAE tại Ấn Độ đã bày tỏ quan điểm ủng hộ New Delhi, cho rằng, thay đổi này là một vấn đề nội bộ giúp nâng cao năng lực và sự hiệu quả của chính quyền và phát triển kinh tế xã hội của khu vực. Nhưng sau đó, Ngoại trưởng UAE đã xoa dịu tình hình, kêu gọi hai bên kiềm chế và cùng nhau đàm phán.

Lập trường này của UAE phù hợp với tuyên bố của các quốc gia chủ chốt ở Trung Đông, bao gồm Saudi Arabia, Iran và Thổ Nhĩ Kỳ. Cả ba nước đều có chung quan điểm rằng, tranh chấp nên được giải quyết thông qua đàm phán giữa Ấn Độ và Pakistan và cần phải có các biện pháp nhằm tránh gia tăng căng thẳng. Tuy nhiên, trong số 3 quốc gia kể trên, có thể thấy giới chính trị và truyền thông Pakistan tỏ ra tin tưởng nhất Thổ Nhĩ Kỳ cũng như cuộc điện đàm của Tổng thống Erdogan bày tỏ sẵn sàng "ủng hộ vững chắc" và sự hỗ trợ trong tương lai.

trung dong truoc tinh hinh kashmir su im lang dang chu y
Ấn Độ huỷ bỏ quyền tự trị cho khu vực Kashmir vấp phải phản ứng từ nhiều phía. (Nguồn: AP)

Tình hình khó kéo dài

Điều gì lý giải cho phản ứng kiếm chế nói trên? chuyên gia Guy Burton cho rằng, đầu tiên, Ấn Độ là một đối tác thương mại quan trọng hơn Pakistan. Kinh tế Ấn Độ phát triển hơn kinh tế Pakistan gấp 9 lần. Chính vì thế, Ấn Độ đem lại nhiều cơ hội thương mại và đầu tư hơn cho các nước khu vực Trung Đông. Ngược lại, tình hình kinh tế Pakistan khá yếu ớt và dễ bị tổn thương. Đầu năm nay, chính phủ nước này đã phải tìm đến khoản vay khẩn cấp của Trung Quốc và Saudi Arabia, với số tiền khoảng 2 tỷ USD từ mỗi nước.

Thứ hai, có thể thấy vấn đề Kashmir không quan trọng đối với các nhà lãnh đạo chính trị ở Trung Đông. Ấn Độ chưa từng gặp phải phản ứng mạnh mẽ nào về các mối quan hệ đặc biệt với các nước Arab hay về vấn đề Kashmir.

Thứ ba, sự thù địch giữa Pakistan và một số quốc gia Trung Đông khó giải quyết hơn so với mâu thuẫn của các nước này với Ấn Độ, vì thế đã làm lu mờ những vấn đề như Kashmir. Với Iran, khu vực biên giới vẫn chưa được giải quyết: Tehran cáo buộc Pakistan "nhắm mắt làm ngơ" trước sự viện trợ của Saudi Arabia cho phiến quân Baloch, lực lượng thường xuyên nhắm mục tiêu vào binh lính và các căn cứ quân sự của Iran. Hai quốc gia này cũng đang tranh giành sự ảnh hưởng ở Afghanistan, đồng thời, xét về phương diện thương mại, hai nước đang cạnh tranh để giành thị phần lớn hơn trên thị trường vận tải hàng hóa xuyên Ấn Độ Dương ở các cảng Chabahar (của Iran) và Gwadar (của Pakistan).

Trong khi đó, khu vực Kashmir đã trở thành nơi để các đối thủ kình địch hoạt động trong khu vực Trung Đông lợi dụng. Trước đây, Saudi Arabia đã hỗ trợ dưới hình thức giảng đạo và xây dựng đền thờ Hồi giáo. Gần đây, các quốc gia từng tranh giành ảnh hưởng trong khu vực như Thổ Nhĩ Kỳ và Iran cũng đã tiến vào khu vực Kashmir để chiếm thiện cảm của người dân bản địa. Tuy mục tiêu này có vẻ vẫn chưa mấy rõ ràng, nhưng mục đích chắc chắn là thiết lập một nền tảng ủng hộ trong cộng đồng người Sunni và Shia sinh sống ở đó, để có thể kêu gọi sự ủng hộ trong tương lai.

Theo học giả Guy Burton, trước mắt, ở Ấn Độ, Kashmir sẽ vẫn là một "thùng thuốc súng". Như một phần của động thái hủy bỏ Điều 370 của Hiến pháp, Ấn Độ đã tăng cường hiện diện an ninh, áp đặt lệnh giới nghiêm, ngăn cản ban lãnh đạo chính trị của khu vực này và cắt đứt các phương tiện liên lạc. Tuy nhiên, tình hình này không thể kéo dài mãi. Cuối cùng, các lực lượng Ấn Độ sẽ phải rút lui và có thể sẽ phải đối mặt với những hành động chống đối của người dân.

Trên bình diện quốc tế, vấn đề Kashmir sẽ không biến mất. Bất chấp nỗ lực của Ấn Độ "đồng hóa" chính quyền Kashmir, Pakistan sẽ tiếp tục đưa vấn đề này ra OIC. Các chính phủ Trung Đông cũng có thể không hoàn làm ngơ trước ý kiến của công chúng. Nếu tình hình bất ổn giống như cuộc nổi dậy Mùa xuân Arab năm 2011, Saudi Arabia hay Iran có thể trở nên dễ bị lung lay hơn và có xu hướng lợi dụng các vấn đề như tranh chấp Kashmir để giành lại tính hợp pháp của vai trò người bảo vệ thế giới Hồi giáo.

trung dong truoc tinh hinh kashmir su im lang dang chu y

Điểm nóng Kashmir: Láng giềng khó xử

TGVN. Quyết sách của ông Modi tạo ra tình huống mới về mọi phương diện ở khu vực Kashmir. Thái độ của Trung Quốc và ...

trung dong truoc tinh hinh kashmir su im lang dang chu y

Tổng thống Mỹ tuyên bố đề nghị làm trung gian về Kashmir không còn hiệu lực

TGVN. Ngày 12/8, Hãng thông tấn PTI của Ấn Độ dẫn lời Đại sứ nước này tại Mỹ Harsh Vardhan Shringla nhấn mạnh, Tổng thống ...

trung dong truoc tinh hinh kashmir su im lang dang chu y

Nga kêu gọi Ấn Độ-Pakistan giảm căng thẳng

TGVN. Theo tờ Times of India, Nga đã kêu gọi Ấn Độ-Pakistan không làm trầm trọng tình hình, sau khi Ấn Độ bãi bỏ điều 370 ...

(theo The Diplomat)

Bài viết cùng chủ đề

Chảo lửa Trung Đông

Xem nhiều

Đọc thêm

Việt Nam luôn coi trọng và dành ưu tiên cao cho việc củng cố, tăng cường quan hệ với Campuchia

Việt Nam luôn coi trọng và dành ưu tiên cao cho việc củng cố, tăng cường quan hệ với Campuchia

Chủ tịch Quốc hội khẳng định Đảng, Nhà nước Việt Nam luôn coi trọng và dành ưu tiên cao cho việc củng cố, tăng cường quan hệ Việt Nam-Campuchia.
Việt Nam-Malaysia: Thúc đẩy, phát huy hiệu quả tiềm năng hợp tác trong bối cảnh bước vào giai đoạn phát triển mới

Việt Nam-Malaysia: Thúc đẩy, phát huy hiệu quả tiềm năng hợp tác trong bối cảnh bước vào giai đoạn phát triển mới

Tổng Bí thư tiếp Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Phát triển Nông thôn, Chủ tịch đảng UMNO và các lãnh đạo cấp cao trong Liên minh cầm quyền tại Malaysia.
Phu nhân Tổng Bí thư Tô Lâm thăm Viện Tim quốc gia Malaysia

Phu nhân Tổng Bí thư Tô Lâm thăm Viện Tim quốc gia Malaysia

Phu nhân Ngô Phương Ly bày tỏ sự cảm phục, quý trọng tinh thần yêu nghề, hết lòng chăm sóc bảo vệ sức khỏe người dân của các y sĩ, ...
Thêm nhiều điều kiện đối với việc xét tuyển đại học bằng học bạ

Thêm nhiều điều kiện đối với việc xét tuyển đại học bằng học bạ

Dự thảo thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy chế tuyển sinh trình độ đại học, tuyển sinh trình độ cao đẳng ngành Giáo dục Mầm ...
Tổng Bí thư Tô Lâm thăm Tập đoàn dầu khí quốc gia Malaysia

Tổng Bí thư Tô Lâm thăm Tập đoàn dầu khí quốc gia Malaysia

Tổng Bí thư Tô Lâm đề nghị Petronas sớm xây dựng chiến lược, thúc đẩy đầu tư, kinh doanh tại Việt Nam, tăng cường hợp tác trên lĩnh vực năng ...
Đợt trục xuất lớn nhất lịch sử nước Mỹ cận kề, lao động nhập cư phấp phỏng trước giờ G

Đợt trục xuất lớn nhất lịch sử nước Mỹ cận kề, lao động nhập cư phấp phỏng trước giờ G

Các ngành công nghiệp như nông nghiệp, giải trí và khách sạn...có thể là những ngành chịu tác động lớn nhất bởi lệnh trục xuất lao động nhập cư của ...
Tin thế giới 22/11: Ukraine thông tin về siêu tên lửa Nga, Lào-Trung Quốc gia tăng hợp tác quốc phòng, châu Âu chia rẽ về lệnh bắt Thủ tướng Israel

Tin thế giới 22/11: Ukraine thông tin về siêu tên lửa Nga, Lào-Trung Quốc gia tăng hợp tác quốc phòng, châu Âu chia rẽ về lệnh bắt Thủ tướng Israel

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.
Thủ tướng Hungary tuyên bố 'ngó lơ' lệnh bắt giữ quốc tế với Thủ tướng Israel

Thủ tướng Hungary tuyên bố 'ngó lơ' lệnh bắt giữ quốc tế với Thủ tướng Israel

Thủ tướng Hungary Viktor Orbán ngày 22/11 lên tiếng chỉ trích Tòa án hình sự quốc tế (ICC) về việc phát lệnh bắt giữ Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu.
Nga đẩy nhanh tốc độ tiến quân ở Ukraine, Hạ viện vung mạnh tiền cho quốc phòng

Nga đẩy nhanh tốc độ tiến quân ở Ukraine, Hạ viện vung mạnh tiền cho quốc phòng

Nga chuẩn bị đối phó với bất kỳ diễn biến nào liên quan tình hình xung đột Ukraine, dù luôn ưu tiên và đã sẵn sàng cho các biện pháp hòa bình.
Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong Un: Thế giới đang chứng kiến sự hỗn loạn và bạo lực nhất kể từ Thế chiến II

Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong Un: Thế giới đang chứng kiến sự hỗn loạn và bạo lực nhất kể từ Thế chiến II

Chủ tịch Triều Tiên cho rằng, các mối quan hệ quốc tế đã vượt quá điểm bùng nổ nguy hiểm và biến thành những cuộc xung đột vô cùng thảm khốc.
Ukraine báo động tấn công tên lửa tại nhiều tỉnh, Nga kêu gọi IAEA giám sát Kiev trong lĩnh vực hạt nhân

Ukraine báo động tấn công tên lửa tại nhiều tỉnh, Nga kêu gọi IAEA giám sát Kiev trong lĩnh vực hạt nhân

Rạng sáng ngày 22/11, nhiều tỉnh của Ukraine đã đồng loạt phát báo động phòng không kéo dài nhiều giờ liên quan đến khả năng bị tấn công bằng tên lửa đạn đạo.
Bị IAEA ra nghị quyết 'sửa lưng', Iran lấy hạt nhân ra dọa

Bị IAEA ra nghị quyết 'sửa lưng', Iran lấy hạt nhân ra dọa

Iran tuyên bố sẽ khởi động một loạt máy ly tâm mới và tiên tiến để đáp trả việc IAEA ra nghị quyết yêu cầu Tehran cải thiện hợp tác.
Mỹ cho phép Ukraine tấn công sâu vào lãnh thổ Nga: ‘Đèn xanh’ nháy chậm?

Mỹ cho phép Ukraine tấn công sâu vào lãnh thổ Nga: ‘Đèn xanh’ nháy chậm?

Việc Ukraine sử dụng tên lửa tầm xa của Mỹ tấn công quân sự trên đất Nga có thể chuyển xung đột sang giai đoạn quyết liệt hơn.
Hội nghị thượng đỉnh G20: Cam kết, xu thế và động lực

Hội nghị thượng đỉnh G20: Cam kết, xu thế và động lực

Trong bối cảnh địa chính trị phân hóa sâu sắc, xung đột leo thang và biến đổi khí hậu, Thượng đỉnh G20 rất được trông đợi.
Chuyến thăm đa mục đích của Tổng thống Indonesia

Chuyến thăm đa mục đích của Tổng thống Indonesia

Tân Tổng thống Indonesia Prabowo Subianto có chuyến công du nước ngoài đầu tiên kéo dài nhiều ngày với quy mô lớn.
Hội nghị thượng đỉnh bất thường các nước Arab và Hồi giáo: Nỗ lực ngăn xung đột lan rộng

Hội nghị thượng đỉnh bất thường các nước Arab và Hồi giáo: Nỗ lực ngăn xung đột lan rộng

Hội nghị đã thể hiện rõ ý chí và cam kết của nhiều quốc gia trong việc ủng hộ người Palestine và tìm kiếm các giải pháp lâu dài.
Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Những thay đổi dưới thời Trump 2.0 sẽ tác động nhiều mặt tới nước Mỹ và thế giới.
Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Chuyến thăm Trung Quốc của Thủ tướng Malaysia phản ánh mong muốn tăng cường quan hệ song phương toàn diện, đặc biệt là kinh tế và thương mại.
Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Sự trở lại của Tổng thống đắc cử Donald Trump mang nhiều hàm ý cho nước Mỹ và thế giới. Châu Á – Thái Bình Dương trong đó có tiểu vùng Mekong cũng không nằm ...
‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

Quan hệ giữa Mỹ và Iran, từng là đồng minh thân cận thời đầu Chiến tranh Lạnh, đã biến thành đối đầu kéo dài hàng thập kỷ.
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
Phiên bản di động