'Ván cờ' Nga-Ukraine trước ngã rẽ bầu cử Mỹ

Xuân Sơn
Kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024 sẽ ảnh hưởng lớn đến cục diện xung đột Nga-Ukraine.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
'Ván cờ' Nga-Ukraine trước ngã rẽ bầu cử Mỹ
Hai ứng viên Tổng thống có quan điểm, lập trường chính sách khác biệt trong đối phó với xung đột Đông Âu. (Nguồn: BBC)

Thế khó đôi bên

Theo các phân tích từ Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS) của Mỹ, kết quả bầu cử Tổng thống năm 2024 có tác động không nhỏ tới xung đột Nga-Ukraine, làm xoay chiều định hướng chính sách đối nội lẫn đối ngoại của cả Moscow và Kiev. Đến thời điểm hiện tại, các nỗ lực của Điện Kremlin giúp Nga kiên cường chống lại các lệnh trừng phạt từ phương Tây và bảo vệ nền kinh tế.

Trước tình trạng nhiều quốc gia rút vốn đầu tư, Nga từ bỏ chính sách thắt chặt chi tiêu, tận dụng nguồn dự trữ tài chính để giữ mức thâm hụt ngân sách ở mức 2% GDP.

Moscow chuyển hướng xuất khẩu dầu thô từ Liên minh châu Âu (EU) sang các quốc gia như Ấn Độ, Trung Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ. Hàng loạt biện pháp kịp thời giúp Điện Kremlin duy trì mức chi tiêu quốc phòng cao và biến lĩnh vực này thành động lực chính của nền kinh tế.

Thông qua nhập khẩu công nghệ và vũ khí từ Trung Quốc, Iran và Triều Tiên, Nga có thể bảo đảm năng lực của quân đội tại mặt trận Đông Âu. Tuy nhiên, chi tiêu công tăng mạnh khiến kinh tế Nga rơi vào tình trạng quá tải, thổi phồng chi phí sinh hoạt, thiếu hụt lao động và dự trữ tài chính giảm dần.

Dù vậy, tình hình Ukraine không khả quan hơn. Kiev khiến Moscow bất ngờ với cuộc tấn công tại Kursk và gây áp lực lên Điện Kremlin. Song, đợt phản công gần đây đang giúp Nga giành lại một số khu vực mà Ukraine tái kiểm soát. Hiện binh sĩ Nga trên mặt trận vẫn duy trì cường độ tiến quân, đặc biệt là đe dọa các pháo đài chiến lược của Kiev tại khu vực Donetsk.

Tiếp nối chính sách

Trước tình hình trên, theo CSIS, bầu cử Tổng thống Mỹ tháng 11 có thể làm thay đổi chiến lược của cả Ukraine và Nga. Ứng viên Tổng thống đảng Dân chủ Kamala Harris, cùng “phó tướng” Tim Walz, được Ukraine đặt kỳ vọng sẽ tiếp nối chính sách viện trợ Kiev như chính quyền Tổng thống Joe Biden đã làm.

Trong cuộc tranh luận ngày 10/9, bà Harris đề cao sự hỗ trợ của Washington và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) dành cho Ukraine, khẳng định duy trì chủ trương này nếu đắc cử Tổng thống. Ông Walz cũng là người tích cực ủng hộ Ukraine, từng ký một đạo luật hạn chế hợp tác với các công ty Nga và Belarus khi còn là thống đốc bang Minnesota. Bang của ông còn có các nhà sản xuất vũ khí đang cung cấp trang thiết bị cho Kiev.

Dù có lý do để đặt kỳ vọng vào cặp đôi Harris-Walz, nhưng chính quyền Tổng thống Volodymyr Zelensky vẫn mong muốn bà Harris có thể thoát khỏi cái bóng của người tiền nhiệm. Trước kia, ông Biden rất thận trọng trong cung cấp vũ khí tấn công cho Kiev, nhằm hạn chế nguy cơ leo thang xung đột hạt nhân. Do đó, Ukraine mong đợi chính quyền tương lai của bà Harris quyết liệt hơn trong viện trợ vũ khí, qua đó củng cố vị thế trên chiến trường và trên bàn đàm phán của Kiev.

Về phần Nga, Điện Kremlin nhấn mạnh "không quá ngạc nhiên" khi ông Biden rút lui khỏi cuộc đua bầu cử, đồng thời bày tỏ hoan nghênh cặp đôi Harris-Walz. Song, Nga cho rằng “đóng góp của bà Harris cho quan hệ song phương chưa thực sự đáng kể".

Mặt khác, các chuyên gia nhận định Điện Kremlin rất lo ngại về chiến dịch tranh cử của ứng viên đảng Dân chủ, coi bà là đại diện cho "những kẻ khủng bố và độc tài", vì triển vọng Nga chiến thắng trước Ukraine dưới thời chính quyền bà Harris là khá thấp. Do đó, nếu Phó tổng thống Mỹ tiếp tục đẩy mạnh viện trợ vũ khí cho Ukraine, rất có thể Nga sẽ phát động một chiến dịch quân sự mới trong những tháng đầu nhiệm kỳ của bà.

'Ván cờ' Nga-Ukraine trước ngã rẽ bầu cử Mỹ
Xung đột Nga-Ukraine bước sang năm thứ 3, với cục diện bế tắc trên cả thực địa lẫn ngoại giao. (Nguồn: Newsweek)

Lập trường nước đôi

Trong trường hợp ứng viên Tổng thống đảng Cộng hòa Donald Trump đắc cử, CSIS nhận định, tình hình Ukraine càng trở nên bất định. Ông Trump từng tuyên bố sẽ chấm dứt xung đột trong vòng một ngày ngay khi nhậm chức bằng cách buộc Kiev và Moscow tiến hành đàm phán.

Tương tự, trong cuộc tranh luận với bà Harris, ông đã tái khẳng định mục tiêu dập tắt bất ổn tại Đông Âu. Hơn nữa, “phó tướng” JD Vance của ông Trump còn nhiều lần chỉ trích Ukraine, khẳng định không “thực sự quan tâm” đến những gì xảy ra với Kiev, vì cuộc xung đột đang làm cạn kiệt nguồn lực của Mỹ trong đối phó với mối đe dọa an ninh thực sự là Trung Quốc.

Mặt khác, một số chuyên gia lại cho rằng chính sách của ông Trump với Ukraine là khó đoán định. Đầu năm nay, cựu Tổng thống Mỹ thảo luận với Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson về gói viện trợ trị giá 60 tỷ USD cho Kiev. Tháng 7 vừa qua, ông Trump có cuộc gọi với Tổng thống Zelensky và cam kết sẽ giúp quốc gia Đông Âu đạt được hòa bình nếu tái đắc cử.

Bên cạnh đó, trong bài viết ngày 25/7 với tiêu đề "Kế hoạch hòa bình của Trump cho Ukraine", cựu Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo dưới thời chính quyền Trump đã thể hiện lập trường ủng hộ mạnh mẽ với Kiev, đề xuất các chính sách như hạ giá dầu, tăng cường trừng phạt Moscow, phát triển ngành công nghiệp quốc phòng Mỹ, lập chương trình cho vay-cho thuê trị giá 500 tỷ USD cho Ukraine và đưa nước này vào NATO. Như vậy, quan điểm của ông Trump trong xung đột Đông Âu là rất khó lường, lúc thì muốn chấm dứt xung đột, lúc thì bày tỏ cam kết hỗ trợ Ukraine.

Nếu giành chiến thắng bầu cử, ông Trump có một số lựa chọn chính sách sau: (1) thúc đẩy thỏa thuận hòa bình, trong đó bán đảo Crimea và các vùng lãnh thổ bị sáp nhập khác ở phía Đông Ukraine thuộc về Nga và khiến Kiev không còn cơ hội gia nhập NATO hoặc EU; (2) duy trì nguyên trạng xung đột, gây cạn kiệt tài nguyên của Nga, thách thức sự quyết tâm của Ukraine và phương Tây; (3) leo thang xung đột nếu Moscow thiếu thiện chí đàm phán, bằng cách cung cấp cho Kiev các loại vũ khí mà chính quyền Biden từng miễn cưỡng không chuyển giao.

Bầu cử Đức: Đảng cực hữu AfD khả năng có chiến thắng lịch sử ở bang miền Đông

Bầu cử Đức: Đảng cực hữu AfD khả năng có chiến thắng lịch sử ở bang miền Đông

Các cuộc thăm dò ý kiến cử tri cho thấy, đảng Sự lựa chọn vì nước Đức (AfD) đang trên đường trở thành đảng cực ...

Nga nói có thể 'xuống tay' đến tận biên giới Ba Lan nếu Ukraine có vũ khí tầm xa, Kiev 'đặt cược' vào 4 nước

Nga nói có thể 'xuống tay' đến tận biên giới Ba Lan nếu Ukraine có vũ khí tầm xa, Kiev 'đặt cược' vào 4 nước

Ngày 4/9, Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Nga Dmitry Medvedev tuyên bố, nếu vũ khí tầm xa được chuyển cho Ukraine, Moscow sẽ ...

Mỹ, Nhật, Nga chia sẻ 'bí kíp' chuyển đổi công nghiệp với TP. HCM

Mỹ, Nhật, Nga chia sẻ 'bí kíp' chuyển đổi công nghiệp với TP. HCM

Đại diện Bộ Ngoại giao Mỹ, Bộ Ngoại giao Nhật Bản và thành phố Saint Petersburg (Nga) chia sẻ với Báo Thế giới và Việt ...

Điểm tin thế giới sáng 16/10: Ấn Độ mua UAV Predator từ Mỹ, Nga khẳng định không hề bị cô lập, Australia trừng phạt 5 cá nhân Iran

Điểm tin thế giới sáng 16/10: Ấn Độ mua UAV Predator từ Mỹ, Nga khẳng định không hề bị cô lập, Australia trừng phạt 5 cá nhân Iran

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin tức thế giới đáng chú ý sáng nay, 16/10.

Định hình cục diện quan hệ Mỹ-Nhật trước thềm bầu cử

Định hình cục diện quan hệ Mỹ-Nhật trước thềm bầu cử

Tokyo chuẩn bị sẵn phương án duy trì ổn định quỹ đạo quan hệ Mỹ-Nhật trong bối cảnh kết quả bầu cử Tổng thống xứ ...

Xem nhiều

Đọc thêm

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Sáu ngày 15/11/2024: Kim Ngưu tình duyên trục trặc

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Sáu ngày 15/11/2024: Kim Ngưu tình duyên trục trặc

Tử vi hôm nay 15/11/2024 của 12 cung hoàng đạo - Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
Bước tiến mới về quản lý không gian mạng

Bước tiến mới về quản lý không gian mạng

Nhìn từ góc độ các nền tảng mạng xã hội, làm sao để các quy định trong Nghị định số 147/2024/NĐ-CP vừa được Chính phủ ban hành phát huy hiệu ...
Quốc hội Peru trao tặng Huân chương Danh dự cấp Đại thập tự cho Chủ tịch nước Lương Cường

Quốc hội Peru trao tặng Huân chương Danh dự cấp Đại thập tự cho Chủ tịch nước Lương Cường

Quốc hội Peru trao tặng Chủ tịch nước Lương Cường Huân chương Danh dự cấp Đại thập tự, phần thưởng cao quý nhất của cơ quan lập pháp Peru dành ...
Cách mạng về tinh gọn bộ máy

Cách mạng về tinh gọn bộ máy

Tinh gọn bộ máy là công việc cấp thiết, không chỉ mang tính cải cách hành chính, quan trọng hơn cả, đó là một chiến lược, quyết định đến sự ...
Hàng nghìn người xếp hàng xem loài 'hoa xác chết' 10 năm mới nở một lần

Hàng nghìn người xếp hàng xem loài 'hoa xác chết' 10 năm mới nở một lần

Hoa xác chết, mới nở ở công viên bách thảo Geelong, Melbourne (Australia), tỏa ra mùi thối nồng nặc, thu hút hàng nghìn người xếp hàng để xem.
Ông Trump 'ập đến' cùng tư tưởng nước Mỹ trước tiên, chính quyền Biden vớt vát những nỗ lực cuối cùng, EU bật báo động

Ông Trump 'ập đến' cùng tư tưởng nước Mỹ trước tiên, chính quyền Biden vớt vát những nỗ lực cuối cùng, EU bật báo động

Việc ông Donald Trump đem theo chính sách nước Mỹ trước tiên tái đắc cử tổng thống nước này khiến EU nhìn nhận lại vai trò quân sự của mình.
Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Những thay đổi dưới thời Trump 2.0 sẽ tác động nhiều mặt tới nước Mỹ và thế giới.
Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Chuyến thăm Trung Quốc của Thủ tướng Malaysia phản ánh mong muốn tăng cường quan hệ song phương toàn diện, đặc biệt là kinh tế và thương mại.
Chiến thắng của ông Trump: 8 cụm từ đặc tả hành trình phi thường vào Nhà Trắng, đằng sau ngày thứ Ba 'nhàn nhã' là gì?

Chiến thắng của ông Trump: 8 cụm từ đặc tả hành trình phi thường vào Nhà Trắng, đằng sau ngày thứ Ba 'nhàn nhã' là gì?

Không cần phải chờ đợi thêm, ứng cử viên Donald Trump đã giành chiến thắng thuyết phục trong cuộc Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Màu sắc chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris nếu đắc cử

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Màu sắc chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris nếu đắc cử

Kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 sẽ tác động tới tình hình thế giới thế nào và chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris khác biệt ra sao?
Đại sứ Phạm Quang Vinh: 'Độc lạ', gay cấn bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 và câu chuyện với Việt Nam

Đại sứ Phạm Quang Vinh: 'Độc lạ', gay cấn bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 và câu chuyện với Việt Nam

Theo Đại sứ Phạm Quang Vinh, cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm nay rất sít sao, nhưng dù là ai thì quan hệ Việt Nam-Mỹ vẫn tiếp đà phát triển tích cực.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Ý nghĩa và tác động

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Ý nghĩa và tác động

Bầu cử Tổng thống Mỹ luôn có ý nghĩa quan trọng không chỉ trong nội bộ nước Mỹ mà còn với cộng đồng quốc tế.
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

Sự kiện đang được giới công nghệ mong đợi có thể xảy ra ngay trong năm nay, là sự ra mắt của GPT-5.
30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

Gần 30 năm qua, Tòa án Luật Biển quốc tế (ITLOS) góp phần quan trọng giữ gìn tính toàn vẹn, thúc đẩy tuân thủ UNCLOS.
Hội nghị thượng đỉnh G20: Vượt qua lời hứa, đến lúc thực thi

Hội nghị thượng đỉnh G20: Vượt qua lời hứa, đến lúc thực thi

Chưa đầy một tuần nữa, cả thế giới sẽ chuyển sự chú ý sang Brazil, nơi các nhà lãnh đạo G20 nhóm họp.
Nhận định về những 'gạch đầu dòng' việc cần làm của ông Donald Trump trong 24h đầu tiên khi bước vào Nhà Trắng

Nhận định về những 'gạch đầu dòng' việc cần làm của ông Donald Trump trong 24h đầu tiên khi bước vào Nhà Trắng

Trong quá trình tranh cử, ông Donald Trump đã nhiều lần nhắc đến những kế hoạch hành động trong ngày đầu tiên nhậm chức Tổng thống Mỹ.
Báo Mexico đề cao mối quan hệ truyền thống của Việt Nam với các nước Mỹ Latinh

Báo Mexico đề cao mối quan hệ truyền thống của Việt Nam với các nước Mỹ Latinh

Nhân chuyến thăm của Chủ tịch nước Lương Cường tới Chile và Peru, báo Mexico ngày 9/11 đăng bài viết 'Việt Nam tăng cường quan hệ với Mỹ Latinh'.
Học giả Trung Quốc đánh giá cao lời kêu gọi về chống lãng phí của Tổng Bí thư Tô Lâm

Học giả Trung Quốc đánh giá cao lời kêu gọi về chống lãng phí của Tổng Bí thư Tô Lâm

Bài viết của Tổng Bí thư Tô Lâm đưa ra rất kịp thời, thể hiện lập trường kiên định của ban lãnh đạo mới Việt Nam về phòng chống tham nhũng, lãng phí.
Tổng thống Putin làm điều chưa từng có tại Valdai và loạt tuyên bố: Trật tự mới, thế giới cần Nga, lòng tham địa chính trị...

Tổng thống Putin làm điều chưa từng có tại Valdai và loạt tuyên bố: Trật tự mới, thế giới cần Nga, lòng tham địa chính trị...

Tổng thống Nga cho rằng, thế giới đã bước vào giai đoạn dài biến động và thay đổi mà cuối cùng sẽ dẫn đến một trật tự thế giới đa cực.
Hiệp định Paris liệu có lâm nguy vì kết quả bầu cử Mỹ?

Hiệp định Paris liệu có lâm nguy vì kết quả bầu cử Mỹ?

Bầu cử Mỹ khép lại với những lo ngại từ giới chuyên gia rằng Washington có thể suy giảm cam kết trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu.
Phiên bản di động