Vì sao 'bàn cờ chiến thuật' của Tổng thống Putin trong cuộc xung đột Nga-Ukraine 'càng rung càng vững'?

Mặc dù Tổng thống Donald Trump đưa thêm nhiều cảnh báo đối với Tổng thống Putin trong xung đột Nga-Ukraine nhưng dường như chưa đủ mạnh để Moscow thay đổi bàn cờ chiến thuật.

Nga tập kích ở Dnipro, Ukraine tuyên bố đáp trả, Moscow ‘tố’ phương Tây Xung đột Ukraine: Mỹ-Trung 'đấu khẩu', Kiev gia hạn tình trạng thiết quân luật Tổng thống Mỹ Donald Trump xác nhận khả năng trừng phạt thứ cấp đối với Nga

Tổng thống Mỹ Donald Trump cảnh báo ông sẽ áp đặt các mức thuế 100% đối với Nga và các đối tác thương mại của Moscow nếu không đạt được thỏa thuận chấm dứt xung đột ở Ukraine trong vòng 50 ngày. (Nguồn: Getty)

Tạp chí TIME (Mỹ) vừa qua đã đăng bài phân tích bình luận về chiến thuật của Tổng thống Mỹ Donald Trump nhằm gây áp lực lên Tổng thống Nga Putin đối với cuộc xung đột Nga-Ukraine với nhận định rằng sức ép của Tổng thống Trump cho tới thời điểm hiện tại là chưa đủ để Moscow thay đổi đường lối, tạo cú huých cho xung đột. TG&VN lược dịch góc nhìn của bài bình luận.

Thời gian vẫn đứng về phía ông Putin?

Đầu tuần này, Tổng thống Donald Trump bày tỏ sự sốt ruột ngày càng tăng đối với Tổng thống Putin về vấn đề Nga-Ukraine khi nói với các phóng viên ở Scotland rằng Tổng thống Nga phải chấm dứt cuộc xung đột ở Ukraine trong vòng “10 hoặc 12 ngày” nếu không muốn đối mặt với các biện pháp trừng phạt và thuế quan thứ cấp.

Đây là sự siết chặt thêm thời hạn 50 ngày mà ông đã đưa ra hồi đầu tháng. Tuy nhiên, sự rốt ráo này khó có khả năng khiến ông Putin thay đổi kế hoạch.

Nhìn từ bên ngoài, thật khó hiểu vì sao cuộc xung đột vẫn tiếp diễn. Nga đã phải trả cái giá quá đắt suốt ba năm 5 tháng qua. Cuộc xung đột cũng khiến NATO ngày càng lớn mạnh, khi kết nạp thêm thành viên mới và thúc đẩy các chính phủ châu Âu chi tiêu nhiều hơn cho quốc phòng.

Dù việc mở rộng xung đột từng giúp kích thích nền kinh tế Nga trong ngắn hạn, nhưng việc mất khách hàng năng lượng tại châu Âu, lạm phát tăng vọt khiến lãi suất lên mức cao kỷ lục, cùng với tâm lý ngần ngại chi tiêu ngày càng gia tăng của người tiêu dùng Nga, đã khiến triển vọng kinh tế dài hạn của nước này rơi vào tình trạng báo động.

Nhưng Tổng thống Putin tin rằng thời gian vẫn đang đứng về phía ông. Trong vài tháng tới, nhiều khả năng quân đội Nga sẽ kiểm soát thêm một số vùng lãnh thổ mới ở miền Đông Ukraine – đủ để khiến ông tiếp tục theo đuổi chiến lược gây áp lực tối đa nhằm làm suy yếu ý chí của Ukraine.

Các đợt tấn công bằng máy bay không người lái và tên lửa nhắm vào các thành phố, cơ sở hạ tầng của Ukraine sẽ còn tiếp diễn, bởi Kiev vẫn chưa tìm được cách nào để ngăn chặn chúng. Lực lượng Nga cũng sẽ gia tăng áp lực ở các khu vực khác nhằm phân tán lực lượng phòng thủ của Ukraine.

Chừng đó là đủ để thuyết phục Tổng thống Nga tiếp tục "bàn cờ".

Chưa có nhiều sức nặng khiến Nga phải thay đổi cách tiếp cận đối với xung đột. (Nguồn: CNN)

Sự nghi ngờ bủa vây

Trong khi đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cũng chưa sẵn sàng đưa ra nhượng bộ. Người dân Ukraine đang dần mất niềm tin vào những lời hứa nhằm chấm dứt cuộc xung đột.

Ông Trump không có đủ đòn bẩy để thay đổi điều đó. Khối lượng thương mại trực tiếp giữa Mỹ và Nga không đủ lớn để đưa ra "đòn thuế quan", dù ông đã cảnh báo có thể áp thuế với những nước vẫn duy trì quan hệ thương mại với Nga.

Tuy nhiên, ông Putin có lý do để hoài nghi việc ông Trump gây áp lực với Trung Quốc và Ấn Độ – hai khách hàng năng lượng lớn nhất của Nga hiện nay – nhất là trong bối cảnh ông Trump muốn chốt các thỏa thuận thương mại lớn với cả hai nước.

Thêm vào đó, các biện pháp trừng phạt của EU cũng sẽ không làm thay đổi tính toán của ông Putin. Biện pháp chính trong gói trừng phạt thứ 18 của châu Âu đối với Nga – cơ chế điều chỉnh trần giá dầu – sẽ buộc các nhà xuất khẩu dầu Nga phụ thuộc nhiều hơn vào đội tàu chở dầu “trong bóng tối” nhằm lách trần giá.

Nhưng nếu thiếu sự hỗ trợ từ Mỹ, hiệu quả của các biện pháp này sẽ không đáng kể. EU cũng gần như không có khả năng làm chậm ngành công nghiệp quốc phòng của Nga.

Khả năng của ông Trump trong việc gây áp lực với ông Zelensky cũng không còn mạnh mẽ như vài tuần trước, bởi các động thái chiến thuật xoay chiều liên tục và đầy mâu thuẫn của ông đối với cả Ukraine lẫn Nga khiến dư luận nghi ngờ liệu Tổng thống Mỹ có thể lại đổi ý một lần nữa.

Ông Putin và ông Zelensky cũng đều nhận thức rõ rằng ông Trump đang bị cuốn vào quá nhiều vấn đề trong nước tại thời điểm này.

Như vậy, vòng xoáy nghi hoặc lẫn nhau đang khiến xung đột Nga-Ukraine càng đi vào thế bí và khó có được một tương lai hòa đàm sớm với kết quả tốt đẹp như cộng đồng quốc tế kỳ vọng.