Ẩn số chính trường Israel: Kịch bản cũ, kết cục mới?

Đoàn Vũ
Thủ tướng tạm quyền Israel Yair Lapid một lần nữa đối đầu với chính trị gia kỳ cựu Benjamin Netanyahu, song liệu kịch bản một năm về trước có lặp lại?
Theo dõi Baoquocte.vn trên
(07.05) Ông Naftali Bennett trong buổi lễ chia tay ngày 30/6 trước khi ông Yair Lapid trở thành Thủ tướng tạm quyền Israel. (Nguồn: GPO)
Ông Yair Lapid (phải) sẽ thay ông Naftali Bennett làm Thủ tướng tạm quyền Israel cho tới ít nhất tháng 11/2022. (Nguồn: GPO)

Như vậy, ngày 1/7, ông Yair Lapid đã chính thức thay thế ông Naftali Bennett nắm giữ cương vị Thủ tướng tạm quyền tại Israel, ít nhất là đến tháng 11/2022, khi bầu cử được tổ chức để bầu ra 120 nghị sĩ của Knesset (Quốc hội Israel).

Được thành lập cách đây hơn một năm, chính phủ của ông Bennett được hỗ trợ bởi liên minh 8 đảng (Yesh Atid, Đảng Xanh và Trắng, Yisrael Beytenu, Đảng Lao động, Yamina, Niềm hy vọng mới, Meretz và Ra'am) với 61/120 ghế tại Knesset. Theo đó, ông Bennett (đảng Yamina) sẽ giữ chức Thủ tướng Israel đến tháng 8/2023; ông Lapid (đảng Yesh Atid) sẽ làm Thủ tướng đến tháng 11/2025.

Thỏa thuận liên minh giữa ông Bennett và Lapid từng được nhiều người xem là giải pháp thỏa hiệp nhằm “tái lập tình trạng bình thường” trên chính trường Israel. Trước khi chính phủ của ông Bennett lên nắm quyền vào tháng 6/2021, Nhà nước Do Thái đã trải qua 3 năm khủng hoảng chính trị với 4 cuộc bầu cử liên tiếp.

Song thời gian đã chứng minh rằng liên minh cầm quyền này không phải là ngoại lệ. Việc giải tán Knesset, buộc ông Lapid sớm thay thế ông Bennett với tư cách Thủ tướng tạm quyền từ nay đến tháng 11/2022 hoàn toàn nằm ngoài thỏa thuận ban đầu được tạo dựng để đánh bại cựu Thủ tướng Benjamin Netanyahu.

Rạn nứt từ khi thành hình

Tuy nhiên, sự rạn nứt trong liên minh cầm quyền không phải là điều bất ngờ bởi theo giới quan sát Israel, chính phủ của ông Bennett chỉ dựa trên sự ủng hộ của một liên minh lỏng lẻo gồm 8 đảng cánh tả và cánh hữu với quan điểm khác nhau.

Nỗ lực “tái lập tình trạng bình thường” trên chính trường Israel đã lập tức gặp khó: Ngay khi chính phủ thành lập tháng 6/2021, một thành viên đảng Yamina, ông Amichai Chikli đã tuyên bố ly khai và không ủng hộ nghị trình của Thủ tướng Bennett. Từ đầu năm 2022 đến nay, thêm hai thành viên đảng này tuyên bố lập trường tương tự. Hai nghị sĩ khác của đảng người Arab cũng rút khỏi liên minh.

Sự rạn nứt này càng rõ nét khi phe đối lập của cựu Thủ tướng Benjamin Netanyahu dần chiếm ưu thế nhờ lôi kéo thành viên cánh hữu rời bỏ liên minh.

Tuy nhiên, sự rạn nứt trong liên minh cầm quyền không phải là điều bất ngờ bởi theo giới quan sát Israel, chính phủ của ông Bennett chỉ dựa trên sự ủng hộ của một liên minh lỏng lẻo gồm 8 đảng cánh tả và cánh hữu với quan điểm khác nhau.

Điều gì đến cũng phải đến. Xung đột Palestine-Israel bùng phát trở lại với hàng loạt cuộc tấn công từ tháng 3/2022 tới nay đã làm 18 người Israel thiệt mạng. Các chiến dịch đáp trả của Israel cũng khiến 2.500 người Palestine bị thương, 25 người thiệt mạng. Đặc biệt, làn sóng bạo loạn sau khi nhà báo Mỹ gốc Palestine Shireen Abu Akleh thiệt mạng đã chấm dứt mọi thỏa hiệp trong liên minh cầm quyền.

Hệ quả là chính phủ của ông Bennett không thể yêu cầu Knesset gia hạn các luật khẩn cấp cho phép 450.000 người Israel tiếp tục sinh sống tại các khu định cư Do thái. Kể từ năm 1967, việc gia hạn 5 năm một lần các luật khẩn cấp này đã là đồng thuận của tất cả đảng phái từ cánh tả đến cánh hữu trên chính trường Israel.

Đây chính là giọt nước tràn ly khiến chính phủ của ông Bennett phải giải tán và buộc người dân Israel một lần nữa phải đặt niềm hy vọng vào một chính phủ mới.

(07.05) Ông Benjamin Netanyahu phát biểu tại Knesset ngày 30/6. (Nguồn: Flash90)
Ông Benjamin Netanyahu phát biểu tại Knesset ngày 30/6. (Nguồn: Flash90)

Cuộc đua mới

Tuy nhiên, danh tính của chính phủ mới ra sao vẫn còn là ẩn số.

Từ giữa tháng 6, ngày khi chính phủ của ông Naftali Bennett đánh mất đa số tại Knesset, cựu Thủ tướng Benjamin Netanyahu tuyên bố ông sẽ trở lại nắm quyền.

Theo thăm dò dư luận, liên minh cánh hữu do ông Netanyahu dẫn dắt sẽ có thể giành 58 ghế tại Knesset. The Jerusalem Post cho biết nếu bầu cử diễn ra ngay thời điểm này, đảng Likud của ông Netanyahu sẽ giành được 34 ghế tại nghị viện trong khi đảng Yesh Atid của ông Lapid sẽ chỉ giành 22 ghế. Thống kê cũng cho thấy có tới 47% cử tri Israel ủng hộ ông Netanyahu trở lại cương vị Thủ tướng.

Tuy nhiên, ông Yair Lapid chắc chắn không ngồi yên. Khác với ông Netanyahu, ông không có lợi thế của phần lớn các chính trị gia Israel là xuất thân từ quân đội. Thủ tướng tạm quyền, kiến trúc sư của liên minh 8 đảng từ tháng 6/2021 và cựu Bộ trưởng Tài chính trong nội các ông Netanyahu năm 2013-2014, hiểu rõ thách thức từ chính trị gia kỳ cựu, người từng làm cấp trên của mình. Do đó, ông đã kêu gọi cử tri Israel ngăn chặn “các thế lực đen tối de dọa hủy diệt từ bên trong”.

Theo Dahlia Scheindlin, chuyên gia tại The Century Foundation có trụ sở tại Tel Aviv, ông Lapid “biết cách biến đảng của Yesh Atid của mình thành một dự án dài hạn. Cùng với cựu Thủ tướng Benjamin Netanyahu, ông Lapid là người duy nhất tại Israel hiện nay không quên rằng một đảng cần phải được xây dựng thông qua sự hiện diện trên thực địa và với một mạng lưới các thành viên tích cực”.

Tuy nhiên, dù ai chiến thắng, người đó cũng cần đáp ứng mong mỏi của cử tri về một chính phủ hiệu quả và ổn định, chấm dứt chuỗi 4 năm bầu cử liên tiếp của Israel.

Một lợi thế khác là giữa tháng 7 này, Thủ tướng tạm quyền Yair Lapid sẽ là người đón Tổng thống Mỹ Joe Biden lần đầu tiên thăm Israel. Mặc dù còn đó khác biệt trong vấn đề Iran, song quan hệ Mỹ-Israel vẫn được coi là trụ cột trong chính sách của cả hai nước. Đương kim Thủ tướng tạm quyền có thể tận dụng hiệu ứng truyền thông từ chuyến thăm của ông Biden, làm nền tảng cho cuộc bầu cử tháng 11 tới.

Cuộc đua giữa ông Lapid và ông Netanyahu cũng vì thế càng gay cấn hơn. Tuy nhiên, dù ai chiến thắng, người đó cũng cần đáp ứng mong mỏi của cử tri về một chính phủ hiệu quả và ổn định, chấm dứt chuỗi 4 năm bầu cử liên tiếp của Israel.

Ba Lan-Israel thông báo khôi phục quan hệ, chuẩn bị bước đi đầu tiên

Ba Lan-Israel thông báo khôi phục quan hệ, chuẩn bị bước đi đầu tiên

Israel và Ba Lan nhất trí cải thiện mối quan hệ xấu đi sau khi vào năm ngoái, Warsaw thông qua đạo luật hạn chế ...

Syria bị không kích, Nga ra mặt 'mạnh mẽ lên án', Israel vẫn im lặng trước cáo buộc

Syria bị không kích, Nga ra mặt 'mạnh mẽ lên án', Israel vẫn im lặng trước cáo buộc

Bộ Ngoại giao Nga ngày 4/7 gọi các cuộc không kích nhằm vào Syria nghi do Israel tiến hành là “không thể chấp nhận” được.

Bài viết cùng chủ đề

Châu Phi - Trung Đông

Đọc thêm

Vietlott 29/3, kết quả xổ số Vietlott Mega thứ 6 ngày 29/3/2024. xổ số Mega 645

Vietlott 29/3, kết quả xổ số Vietlott Mega thứ 6 ngày 29/3/2024. xổ số Mega 645

Vietlott 29/3 - xổ số Vietlott Mega 29/3. Trực tiếp xổ số Vietlott hôm nay 29/3/2024 nhanh nhất và chính xác nhất. Vietlott Mega 645 hôm nay.
XSVL 29/3, Trực tiếp kết quả xổ số Vĩnh Long hôm nay 29/3/2024. KQXSVL thứ 6

XSVL 29/3, Trực tiếp kết quả xổ số Vĩnh Long hôm nay 29/3/2024. KQXSVL thứ 6

XSVL 29/3 - Trực tiếp kết quả xổ số Vĩnh Long hôm nay - XSVL 29/3/2024. xo so vinh long. KQXSVL thứ 6. kết quả xổ số Vĩnh Long ...
XSMN 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ Sáu 29/3/2024. xổ số hôm nay 29/3

XSMN 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ Sáu 29/3/2024. xổ số hôm nay 29/3

XSMN 29/3 - kết quả xổ số ngày 29 tháng 3. trực tiếp kết quả xổ số miền Nam 29/3/2024. xổ số hôm nay 29/3. xo so mien nam. SXMN ...
XSBD 29/3, trực tiếp kết quả xổ số Bình Dương hôm nay 29/3/2024. KQXSBD thứ 6

XSBD 29/3, trực tiếp kết quả xổ số Bình Dương hôm nay 29/3/2024. KQXSBD thứ 6

XSBD 29/3 - Trực tiếp xổ số Bình Dương hôm nay - XSBD 29/3/2024. xo so binh duong. KQXSBD thứ 6. kết quả xổ số Bình Dương ngày 29 tháng ...
XSMT 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Trung hôm nay thứ Sáu ngày 29/3/2024. SXMT 29/3/2024

XSMT 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Trung hôm nay thứ Sáu ngày 29/3/2024. SXMT 29/3/2024

XSMT 29/3 - xổ số hôm nay 29/3. trực tiếp xổ số miền Trung 29/3/2024. kết quả xổ số miền Trung hôm nay. xổ số miền Trung thứ 6. SXMT ...
XSMB 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Bắc hôm nay thứ 6 ngày 29/3/2024. dự đoán XSMB 29/3/2024

XSMB 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Bắc hôm nay thứ 6 ngày 29/3/2024. dự đoán XSMB 29/3/2024

XSMB 29/3 - Trực tiếp xổ số miền Bắc 29/3/2024. xổ số hôm nay 29/3. kết quả xổ số miền Bắc hôm nay. dự đoán xổ số miền Bắc thứ ...
Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Sáu nước dọc sông Lan Thương - Mekong cùng giải quyết thách thức tài nguyên nước, thúc đẩy phát triển kinh tế khu vực và phúc lợi người dân.
Tin thế giới 28/3: Mỹ rút quân khỏi Niger, Nga gia tăng tấn công Ukraine, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc

Tin thế giới 28/3: Mỹ rút quân khỏi Niger, Nga gia tăng tấn công Ukraine, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc

Iran bị trừng phạt vì cấp tên lửa cho Nga, Philippines cứng rắn với Trung Quốc, Cố vấn cảnh báo lực lượng Ukraine bị 'đình trệ', Trung Quốc-Nga-Iran tập trận
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Đức cho rằng, Mỹ có thể có manh mối về vụ tấn công khủng bố cướp đi sinh mạng của hơn 140 ở ngoại ô thủ đô Moscow của Nga tối 22/3.
Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp mong muốn chia sẻ kiến thức kỹ thuật với Brazil trong khi vẫn tôn trọng mọi cam kết không phổ biến vũ khí hạt nhân.
Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Nga cho rằng, nếu phương Tây cung cấp cho Ukraine máy bay tiêm kích F-16, điều đó cũng sẽ không làm thay đổi tình hình trên chiến trường.
Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Triều Tiên dường như đang chuẩn bị cho vụ phóng vệ tinh do thám tiếp theo, mặc dù không có dấu hiệu cho thấy vụ phóng sắp xảy ra.
Nghi phạm khủng bố đến từ Tajikistan: Tiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới

Nghi phạm khủng bố đến từ Tajikistan: Tiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới

Việc 4 nghi phạm vụ tấn công nhà hát ở Nga hôm 22/3 đều mang quốc tịch Tajikistan khiến sự chú ý đổ dồn về quốc gia Trung Á này.
Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga ngày 22/3 do tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng thực hiện cho thấy sự thay đổi mục tiêu của tổ chức khủng bố này.
Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao được đánh giá là kênh hiệu quả để trao đổi ý kiến về các vấn đề kinh tế đáng quan tâm nhất trong suốt hai thập kỷ qua.
Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Những rắc rối trong chương trình tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel đang khiến cho Mỹ khó tiếp cận mục tiêu răn đe hạt nhân của mình.
Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn chính trị, tranh giành quyền lực giữa các băng đảng cùng các vụ đảo chính và nghèo đói là những gì mà người dân Haiti tiếp tục phải đối mặt...
70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

Baoquocte.vn. Ngày 13/3/1954 là ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử - nguồn cổ vũ lớn lao cho toàn thể nhân dân ta trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Việc Mỹ bỏ phiếu trắng với nghị quyết kêu gọi ngừng bắn ở Gaza của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc liệu có thể làm chuyển hướng quan hệ với Israel?
Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Kế hoạch theo Chương trình Không quân Chiến đấu Toàn cầu (GCAP) của Nhật Bản, Anh và Italy báo hiệu sự thay đổi then chốt trong chiến lược an ninh khu vực.
Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ tìm cách tối đa hóa hoạt động ngoại giao để đưa mối quan hệ của Ấn Độ với các đối tác Đông Nam Á lên một tầm cao mới.
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Khi chính lực lượng IS đã nhận là chủ mưu cuộc khủng bố, Nga vẫn chưa thể vội vàng tin bởi nếu vội tin rất có thể Moscow đã dính bẫy.
Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

EU đồng lòng hỗ trợ Ukraine 'bằng mọi giá' vì hòa bình trong bối cảnh Nga đang dành nhiều lợi thế trong cuộc xung đột.
Mỹ sắp tổ chức thượng đỉnh ba bên, sẽ có thêm một thế 'kiềng ba chân' trong quan hệ quốc tế?

Mỹ sắp tổ chức thượng đỉnh ba bên, sẽ có thêm một thế 'kiềng ba chân' trong quan hệ quốc tế?

Hội nghị thượng đỉnh ba bên giữa Nhật Bản, Mỹ và Philippines sẽ lần đầu tiên được tổ chức tại Mỹ vào giữa tháng 4 này.
Phiên bản di động