Cập nhật Covid-19 ngày 4/2: Hạ viện Mỹ thúc đẩy gói cứu trợ Covid-19 do Tổng thống Joe Biden đề xuất, COVAX công bố danh sách phân phối vaccine đợt đầu |
Quốc gia chịu ảnh hưởng nghiêm trọng nhất vẫn là Mỹ với 461.564 ca tử vong trong tổng số 27.142.066 ca nhiễm Covid-19. Tiếp đó là Ấn Độ với 154.734 ca tử vong trong số 10.790.909 ca bệnh. Brazil đứng thứ 3 với 227.563 ca tử vong trong số 9.339.420 bệnh nhân. Nga đứng thứ tư với 3.901.204 ca nhiễm và 74.684 ca tử vong.
Xét từng khu vực, Bắc Mỹ vẫn là khu vực có đông ca nhiễm nhất, với 31.038.499 ca nhiễm và 665.204 ca tử vong. Châu Âu đứng thứ hai với 30.732.334 ca nhiễm virus, trong đó 719.604 ca tử vong. Châu Á xếp thứ ba với 23.302.273 ca nhiễm và 375.815 ca tử vong.
*Ngày 3/2, Hạ viện Mỹ do đảng Dân chủ kiểm soát đã thông qua kế hoạch ngân sách, mở đường cho việc phê chuẩn gói cứu trợ Covid-19 trị giá 1.900 tỷ USD do Tổng thống Joe Biden đề xuất mà không cần sự ủng hộ của một số thành viên đảng Cộng hòa.
Theo dự thảo ngân sách trên, phe Dân chủ chỉ cần đa số phiếu (51 phiếu) tại Thượng viện để thông qua gói cứu trợ, thay vì 60 phiếu cần thiết như đối với hầu hết các dự luật. Điều này cũng cho phép phe Dân chủ phê chuẩn gói cứu trợ ngay cả khi tất cả 50 thành viên đảng Cộng hòa phản đối.
Hiện Thượng viện Mỹ vẫn chưa bỏ phiếu về dự thảo ngân sách trên.
*Tại châu Âu, tình hình dịch bệnh vẫn diễn biến phức tạp. Mặc dù tại một số nước, số ca nhiễm mới có chiều hướng giảm, ở một số nước khác tốc độ tăng số ca nhiễm mới chưa có dấu hiệu chậm lại, đặc biệt biến thể mới của virus SARS-CoV-2 đã xuất hiện tại rất nhiều nước với tốc độ lây lan nhanh hơn nhiều.
Chính phủ Đức đã phải xây dựng bản dự thảo trình Quốc hội xem xét tiếp tục gia hạn tình trạng khẩn cấp quốc gia có tên gọi "Tình hình dịch bệnh phạm vi cả nước" cho tới cuối tháng 6 tới. Theo đó, Bộ trưởng Y tế liên bang Jens Spahn đã đề nghị Quốc hội thảo luận, phê chuẩn quy định về tình trạng khẩn cấp quốc gia vốn sẽ hết hiệu lực vào cuối tháng 3 tới.
Theo ông Spahn, đại dịch Covid-19 sẽ chưa kết thúc vào cuối tháng 3, vì vậy để tiếp tục đảm bảo các khoản hỗ trợ tài chính cũng như các quy định linh hoạt về chăm sóc sức khỏe và y tế, cần phải tiếp tục gia hạn tình trạng khẩn cấp để đảm bảo tính pháp lý.
Tại Tây Ban Nha, giới chức y tế đã xác nhận có ca thứ hai nhiễm biến thể mới của virus SARS-CoV-2 xuất phát từ Nam Phi tại vùng Catalonia, miền Đông Bắc nước này. Ca nhiễm này được phát hiện một ngày sau khi Chính phủ quyết định hạn chế hoạt động đi lại bằng đường hàng không với Brazil và Nam Phi.
Giới chức ở thành phố Madrid cảnh báo rằng số ca nhiễm biến thể phát hiện ở Anh đang tăng theo cấp số nhân và tình hình có thể trở nên nghiêm trọng trong vài tuần tới. Tuần trước, Bộ Y tế Tây Ban Nha thông báo nước này ghi nhận tới 267 ca nhiễm biến thể mới phát hiện ở Anh.
Trong khi đó, một số nước thông báo nới lỏng các biện pháp phong tỏa, thậm chí không muốn đóng cửa hoàn toàn. Thủ tướng Anh Boris Johnson cho rằng sẽ không thực tế nếu đóng cửa hoàn toàn biên giới như một biện pháp đối phó với biến thể mới của virus SARS-CoV-2.
Ông Johnson nhấn mạnh: "Không thực tế để đóng cửa đất nước. Những gì thực tế để làm là tiếp tục tiêm chủng cho người dân, điều mà chúng tôi vẫn đang làm". Nhà lãnh đạo Anh cho biết 75% các loại thuốc và 45% lương thực của Anh do các nước châu Âu cung cấp, trong khi 250.000 doanh nghiệp Anh dựa vào hàng nhập khẩu.
Thủ tướng Ukraine Denys Shmygal thông báo chính phủ nước này chuẩn bị chấm dứt lệnh phong tỏa áp đặt trên toàn quốc và cho phép giới chức y tế nới lỏng các biện pháp hạn chế tại các khu vực có ít số ca mắc Covid-19. Chính phủ Ukraine sẽ công bố quyết định này trong vài ngày tới.
Số ca nhiễm mới ở Ukraine đã giảm từ 6.000-9.000 ca/ngày hồi đầu tháng 1 xuống khoảng 2.500-3.000 ca/ngày trong tuần này. Theo ông Shmygal, lệnh phong tỏa nghiêm ngặt trên toàn quốc được áp đặt hồi tháng 1 đã giúp giảm tải cho hệ thống y tế và phá vỡ chuỗi lây lan. Do vậy, tùy theo số ca nhiễm mới, các vùng ở nước này sẽ được xếp vào vùng xanh, vàng, cam và vùng đỏ.
Ngày 3/2, Chính phủ Thụy Điển cho biết du khách nước ngoài sẽ cần trình giấy xét nghiệm âm tính với virus SARS-CoV-2 trong vòng 48 giờ trước khi nhập cảnh. Quyết định được đưa ra sau khi cơ quan y tế của Thụy Điển hồi tuần trước ra khuyến nghị này để nhằm ngăn chặn sự lây lan của biến thể mới virus SARS-CoV-2.
*Cùng ngày, Indonesia đã triển khai một chương trình phát hiện người nhiễm virus SARS-CoV-2 gây bệnh viêm đường hô hấp cấp Covid-19 bằng cách sử dụng máy dò phát hiện virus này qua hơi thở.
Máy dò nói trên do các nhà nghiên cứu thuộc Đại học Yogyakarta Gadjah Mada (UGM) của Indonesia sáng chế. Máy dò này có tên gọi “GeNose” sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) và điện toán đám mây giúp chẩn đoán Covid-19 theo thời gian thực. GeNose được cho là hiệu quả hơn các xét nghiệm PCR và chính xác hơn nhiều so với các phương pháp test nhanh.
Các đối tượng sẽ được yêu cầu thổi vào một cái túi và kết quả cho ra chỉ sau 2 phút. GeNose hoạt động bằng cách phát hiện các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi có chứa virus SARS-CoV-2 từ hơi thở của bệnh nhân. Với hỗ trợ của nhiều cảm biến và công nghệ AI, bộ công cụ này có thể xác định liệu hơi thở có chứa virus hay không. Máy dò này đã được thử nghiệm với độ chính xác lên tới 97% trên 600 mẫu bệnh phẩm hợp lệ thu được từ Bệnh viện Bhayangkara và Bệnh viện Bambanglipuro của Yogyakarta.
Công cụ GeNose của Indonesia tương tự với công cụ SpiroNose do một công ty công nghệ y tế của Hà Lan phát triển, và đang được triển khai tại Hà Lan nhằm đẩy nhanh tiến độ xét nghiệm.
Indonesia hiện là nước có số ca nhiễm và tử vong cao nhất ở Đông Nam Á, với khoảng 1,1 triệu ca nhiễm và trên 30.000 ca tử vong.
*Ngày 3/2, Chương trình COVAX do Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khởi xướng nhằm đảm bảo tiếp cận công bằng trên toàn cầu đối với các loại vaccine ngừa Covid-19 đã công bố danh sách phân phối vaccine đợt đầu, với số liều đủ để đến giữa năm 2021 các nước tiêm cho hơn 3% dân số.
Theo kế hoạch, đợt phân phối vaccine đầu tiên với 337,2 triệu liều sẽ được thực hiện vào cuối tháng này. Tuyên bố của COVAX cũng cho biết đợt phân phối đầu tiên này phù hợp với mục tiêu "bảo vệ các nhóm dễ bị tổn thương nhất, như các nhân viên y tế" trong nửa đầu năm nay.
Các nước sẽ nhận vaccine theo tỷ lệ quy mô dân số. Ấn Độ sẽ nhận được nhiều nhất với 97,2 triệu liều, Pakistan 17,2 triệu liều, Nigeria 16 triệu, Indonesa 13,7 triệu, Bangladesh 12,8 triệu và Brazil 10,6 triệu liều. Một số nước khác cũng nhận được nhiều vaccine như Ethiopia 8,9 triệu liều, CHDC Congo 6,9 triệu liều, Mexico 6,5 triệu, Philippines 5,6 triệu và Ai Cập 5,1 triệu liều. Tuvalu là nước nhận ít nhất với 4.800 liều, trong khi Monaco nhận 7.200 liều. Ngoài ra, một số nước có khả năng tự chủ tài chính cũng nằm trong danh sách này, như Hàn Quốc (2,6 triệu liều), Canada (1,9 triệu liều) và New Zealand (250.000 liều).
Tổng cộng khoảng 190 quốc gia sẽ được phân phối trong đợt đầu. Khoảng 145 nước dự kiến sẽ nhận đủ số liều để đảm bảo miễn dịch cho 3,3% dân số vào giữa năm nay. Những nước không nằm trong danh sách lần này có thể vì không tham gia cơ chế COVAX. Mục tiêu COVAX đặt ra là đảm bảo từ nay đến hết năm 2021 sẽ đủ vaccine cho ít nhất 20% nhóm người dễ bị tổn thương nhất tại các quốc gia đã đăng ký.
Hai loại vaccine được sử dụng phân phối đợt đầu, gồm vaccine của AstraZeneca-Oxford và vaccine của Pfizer-BioNTech. Cả hai loại vaccine này đều cần tiêm 2 liều. Hiện chỉ vaccine của Pfizer-BioNTech, vốn đòi hỏi bảo quản ở nhiệt độ đặc biệt thấp, được WHO phê duyệt sử dụng khẩn cấp.
*Theo số liệu thống kê của Hiệp hội Vận tải hàng không quốc tế (IATA), các biện pháp phong tỏa và hạn chế mới để chống đại dịch Covid-19 đang đe dọa sự phục hồi của ngành không dân dụng toàn cầu. IATA ngày 3/2 công bố báo cáo đánh giá thấp triển vọng phục hồi của ngành hàng không thế giới trong năm 2021. Báo cáo của IATA cho biết trong năm qua, đại dịch Covid-19 đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến ngành vận tải hành khách khi số lượng hành khách đi lại bằng đường hàng không toàn cầu giảm 66%, trong khi nhu cầu vận chuyển hàng hóa chỉ giảm 10,6% trong cả năm 2020.
Tổng Giám đốc IATA Alexandre de Juniac cho rằng ngành hàng không dân dụng chỉ có thể phục hồi 38% so với năm 2019, tức thấp hơn 12% so với dự báo trước đó. Tuy nhiên, nhà kinh tế trưởng của IATA Brian Pearce lạc quan vào triển vọng phục hồi trong nửa sau năm nay nhờ các chương trình tiêm chủng được triển khai trên quy mô lớn.