G7 trở lại, nhưng không đủ lợi hại

Gia Kỳ
Theo một bài báo của Ban Biên tập* trang East Asia Forum, sự trở lại của G7 rất đáng hoan nghênh, nhưng “hai tay vỗ mới kêu”, cần phải có sự hưởng ứng và hợp tác của thế giới còn lại.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
(06.13) Tuyên bố chung của Thượng đỉnh G7 đề cập đích danh Trung Quốc và Nga. (Nguồn: Getty Images)
(Nguồn: Getty Images)

Nói đi đôi với làm

Các tác giả này cho rằng, G7 đã trở lại. Một "nước Anh toàn cầu” thời kỳ hậu Brexit đã tập hợp Nhóm 7 nền kinh tế phát triển và kêu gọi cải cách các quy tắc toàn cầu. Mỹ đã dừng các động thái phá hỏng các hội nghị quốc tế như trước đây. Thế giới đã từng thiếu vắng sự hợp tác và lãnh đạo toàn cầu đúng vào thời điểm cần nhất để đối phó với đại dịch Covid-19, nên sự trở lại của G7 là đáng hoan nghênh, tuy nhiên, để những tuyên bố phù hợp với thực tế là phần việc khó hơn nhiều.

Cuộc họp của các nhà lãnh đạo tại Cornwall đã kết thúc với những tuyên bố có vẻ rất “đao to búa lớn” nhưng cam kết tài trợ 1 tỷ liều vaccine Covid-19 cho các nước nghèo vẫn ở dưới con số mà các nước thực sự cần.

Tổng thống Mỹ Joe Biden và Thủ tướng Anh Boris Johnson đã nhất trí về một “Hiến chương Đại Tây Dương”, nhưng Hiến chương này cũng đơn giản chỉ là việc mở lại các tuyến đường xuyên Đại Tây Dương. Nước Anh đã gọi các tuyên bố là “đồng thuận Cornwall”.

Bài báo cho rằng, G7 không còn có vai trò quan trọng như trước nữa. Đó là lý do tại sao nhóm G20 (Nhóm 20 nền kinh tế lớn nhất thế giới) được nâng lên thành cuộc họp của các nhà lãnh đạo vào năm 2008 trong cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu.

G7 và những cam kết đầy hứa hẹn

G7 và những cam kết đầy hứa hẹn

Trước khi xảy ra đại dịch Covid-19, G7 chiếm 46% nền kinh tế toàn cầu. Lần này, cộng thêm các nước không thuộc G7 cũng dự hội nghị thượng đỉnh, bao gồm Australia, Ấn Độ, Nam Phi và Hàn Quốc, tổng cộng các nước tham dự chiếm khoảng một nửa GDP toàn cầu. Tính theo sức mua tương đương, G7 chiếm 32% nền kinh tế toàn cầu và nhỏ hơn tổng cộng nền kinh tế 13 thành viên G20 còn lại.

Do đó, “Câu lạc bộ” các nền dân chủ tự do giàu có này không còn có thể tự mình đặt ra các quy tắc toàn cầu dù vẫn muốn đi đầu trong một nền kinh tế mở, dựa trên các quy tắc luật lệ.

Đầu tiên, G7 phải hiện thực hóa những điều họ đã tích cực hô hào. Vai trò lãnh đạo toàn cầu đòi hỏi phải đi đầu làm gương, ví như trong cam kết hành động mạnh mẽ hơn để giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu. G7 đã kêu gọi cải tổ WTO và điều đó là đúng, nhưng G7 cũng không thể tự mình viết ra các quy tắc được.

Trong một bài viết, tác giả Shiro Armstrong, nhà kinh tế học của trường ĐH Chính sách Công Crawford đã đề cập đến một hội nghị ít được chú ý hơn của bộ trưởng thương mại các nước APEC trước đó 1 tuần và cho rằng đây là một ví dụ về hợp tác thương mại toàn cầu mà ít nhất cũng có kết quả.

Điều quan trọng là trong APEC, các trọng tâm khác với cách tiếp cận của G7, và nó bao gồm lợi ích của các nước đang phát triển.

Các quy tắc thương mại toàn cầu đã lạc hậu và chỉ giải quyết được một phần nhỏ trong thương mại toàn cầu. Sau khi Vòng đàm phán Uruguay chuyển GATT thành WTO, không có vòng đàm phán đa phương nào của WTO thành công, Đàm phán Doha cũng thất bại. Trong khi đó, rất cần các quy tắc để điều tiết các hoạt động trao đổi dịch vụ, đầu tư và kinh tế số, cũng như cần có kỷ luật đối với những hành động trợ giá trong các ngành công nghiệp, nông nghiệp và ngư nghiệp.

Tránh đổ lỗi Trung Quốc

Nhiều nước kinh tế phát triển đổ lỗi cho Trung Quốc vì đã khiến hệ thống thương mại hiện tại không hoạt động. Các doanh nghiệp nhà nước Trung Quốc được bảo hộ và trợ cấp khiến cạnh tranh ở nước này bị méo mó, và bởi vì Trung Quốc quá lớn nên việc này tác động lớn đến nền kinh tế toàn cầu.

Tin liên quan
Thượng đỉnh G7: Thượng đỉnh G7: 'Hội nhà giàu' bắt tay xuất chiêu mới đối chọi Trung Quốc

Đổ lỗi cho Bắc Kinh về một hệ thống lỗi thời, trong khi những nước khác đóng vai trò tương tự, là đã chẩn đoán sai vấn đề. Cải cách ở Trung Quốc sẽ hỗ trợ, nhưng không cứu được WTO. Các quy tắc hiện nay không có hiệu lực thi hành kể từ khi Mỹ phủ quyết việc bổ nhiệm các thẩm phán mới vào hệ thống giải quyết tranh chấp của WTO. Ấn Độ vẫn nổi danh với lá phiếu phủ quyết trong các cuộc đàm phán của WTO về các vấn đề như tạo thuận lợi thương mại.

Không chỉ Trung Quốc mà thương mại toàn cầu hiện đại đã phát triển nhanh hơn việc điều chỉnh các quy tắc. Tranh chấp đang diễn ra tại nhiều lĩnh vực không có các quy tắc điều chỉnh. Ví như việc thiếu các quy tắc về đầu tư đa phương đã dẫn tới những lời cáo buộc công khai về việc bị áp chuyển giao công nghệ, ngoại giao bẫy nợ và cạnh tranh không lành mạnh.

Vai trò của nửa còn lại của thế giới

WTO cần sự ủng hộ rộng rãi, nếu không nói là đồng thuận, để cải cách và viết lại các quy tắc của mình. G7 cần Trung Quốc và nửa còn lại của thế giới tham gia cải tạo hệ thống thương mại toàn cầu.

Theo tác giả Armstrong, “một trong những nước đang phát triển - như Indonesia, chứ không phải Trung Quốc - có thể trở thành chìa khóa để cải cách các quy tắc thương mại toàn cầu”.

Indonesia sẽ là nước chủ nhà của G20 vào năm 2022, thời điểm vẫn chưa chắc chắc thế giới đã hoàn toàn khôi phục khỏi đại dịch Covid-19.

Ông Amstrong cũng cho rằng "là một quốc gia đang phát triển dân chủ, năng động với đa số là người Hồi giáo, Indonesia có đủ năng lực trong quản trị toàn cầu. Nước này có quy mô kinh tế và dân số chiếm gần một nửa trong ASEAN và đóng vai trò chủ tịch trong nhóm 33 nước đang phát triển thuộc WTO".

Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) được ký kết vào cuối năm ngoái tại Thượng đỉnh ASEAN, cũng đã được hình thành ở Indonesia. Các cải cách và các biện pháp mở cửa thị trường mà Bắc Kinh đã cam kết trong RCEP là rất quan trọng.

Ông Armstrong đã từng nhắc nhở rằng "Indonesia đã đưa ra sáng kiến ​​cải cách WTO trong hội nghị thượng đỉnh G20 ở Osaka vào năm 2019 nhưng đề xuất đã bị lu mờ bởi cạnh tranh Mỹ-Trung và các nước chủ nhà luôn phải tìm cách giữ cho Tổng thống Mỹ Donald Trump không làm tan nát hội nghị thượng đỉnh. Nhưng Indonesia sẽ có cơ hội đó vào năm tới".

Hai thập kỷ trước, G7 chiếm 65% nền kinh tế toàn cầu. Ngày nay, phần còn lại chiếm 55%. Cả G7 và phần còn lại của thế giới đều không thể một mình định hình nên thể chế thương mại toàn cầu.

Một G7 mở rộng nếu tìm cách loại trừ phần còn lại của thế giới sẽ gây nên một sự tan rã toàn cầu thời hậu Tổng thống Trump với nền kinh tế thế giới đang dần thu hẹp. Và Nhóm G20 vẫn còn cơ hội để tiến đến đạt được các quy tắc mới cho một trật tự toàn cầu hậu Covid-19.

*Ban biên tập của East Asia Forum đặt tại Trường Chính sách Công Crawford, Trường Đại học châu Á - Thái Bình Dương, Đại học Quốc gia Australia.

TIN LIÊN QUAN
Hết G7 rồi NATO, đến lượt Mỹ-EU khiến Trung Quốc nổi nóng
Hoàng gia Anh - 'Quyền lực mềm' của xứ sở sương mù
Ba điểm nhấn từ hai Thượng đỉnh G7 và NATO
Thỏa thuận thuế toàn cầu của G7: Có thật sự là 'đòn đau' với các 'gã khổng lồ'?
Thượng đỉnh G7 và thông điệp về sự trở lại của nước Mỹ
(theo East Asia Forum)

Xem nhiều

Đọc thêm

Quản trị an ninh phi truyền thống trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Quản trị an ninh phi truyền thống trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Những nguy cơ đe dọa an ninh phi truyền thống trên thế giới xuất hiện rất nhiều ở Việt Nam với tác hại vô cùng nghiêm trọng, đặt ra yêu ...
Trừng phạt Nga hay cuộc 'chiến tranh kinh tế' tổng lực của phương Tây trên khắp thế giới

Trừng phạt Nga hay cuộc 'chiến tranh kinh tế' tổng lực của phương Tây trên khắp thế giới

Các vòng trừng phạt Nga, có thể ít tác động tới chủ thể, nhưng một cuộc 'chiến tranh kinh tế' tổng lực của phương Tây đã khiến toàn thế giới ...
Tăng cường nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Hội Nhà báo Việt Nam

Tăng cường nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Hội Nhà báo Việt Nam

Nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Hội Nhà báo Việt Nam, Thường trực Hội đã có nhiều cách làm sáng tạo đem lại hiệu quả thiết ...
Dự án y tế AI giảm gánh nặng chữa bệnh cho cư dân bản địa Australia

Dự án y tế AI giảm gánh nặng chữa bệnh cho cư dân bản địa Australia

Dự án y tế Healthy Connections nhằm giải quyết những thách thức trong việc tiếp cận dịch vụ y tế cơ bản của cư dân vùng hẻo lánh ở phía ...
Trung Quốc 'ra đòn' mới, căng thẳng với EU đã tiến đến sản phẩm sữa

Trung Quốc 'ra đòn' mới, căng thẳng với EU đã tiến đến sản phẩm sữa

Ngày 22/11, Trung Quốc thông báo mở rộng cuộc điều tra chống trợ cấp đối với các sản phẩm sữa nhập khẩu từ Liên minh châu Âu (EU).
Mê mẩn khung cảnh của cung đường bao biển đẹp nhất Việt Nam ở Quảng Ninh

Mê mẩn khung cảnh của cung đường bao biển đẹp nhất Việt Nam ở Quảng Ninh

Tuyến đường bao biển nối Hạ Long và Cẩm Phả (Quảng Ninh) được đánh giá là một tuyến đường ven biển đẹp nhất Việt Nam bởi có sự kết hợp ...
Thủ tướng Hungary tuyên bố 'ngó lơ' lệnh bắt giữ quốc tế với Thủ tướng Israel

Thủ tướng Hungary tuyên bố 'ngó lơ' lệnh bắt giữ quốc tế với Thủ tướng Israel

Thủ tướng Hungary Viktor Orbán ngày 22/11 lên tiếng chỉ trích Tòa án hình sự quốc tế (ICC) về việc phát lệnh bắt giữ Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu.
Nga đẩy nhanh tốc độ tiến quân ở Ukraine, Hạ viện vung mạnh tiền cho quốc phòng

Nga đẩy nhanh tốc độ tiến quân ở Ukraine, Hạ viện vung mạnh tiền cho quốc phòng

Nga chuẩn bị đối phó với bất kỳ diễn biến nào liên quan tình hình xung đột Ukraine, dù luôn ưu tiên và đã sẵn sàng cho các biện pháp hòa bình.
Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong Un: Thế giới đang chứng kiến sự hỗn loạn và bạo lực nhất kể từ Thế chiến II

Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong Un: Thế giới đang chứng kiến sự hỗn loạn và bạo lực nhất kể từ Thế chiến II

Chủ tịch Triều Tiên cho rằng, các mối quan hệ quốc tế đã vượt quá điểm bùng nổ nguy hiểm và biến thành những cuộc xung đột vô cùng thảm khốc.
Ukraine báo động tấn công tên lửa tại nhiều tỉnh, Nga kêu gọi IAEA giám sát Kiev trong lĩnh vực hạt nhân

Ukraine báo động tấn công tên lửa tại nhiều tỉnh, Nga kêu gọi IAEA giám sát Kiev trong lĩnh vực hạt nhân

Rạng sáng ngày 22/11, nhiều tỉnh của Ukraine đã đồng loạt phát báo động phòng không kéo dài nhiều giờ liên quan đến khả năng bị tấn công bằng tên lửa đạn đạo.
Bị IAEA ra nghị quyết 'sửa lưng', Iran lấy hạt nhân ra dọa

Bị IAEA ra nghị quyết 'sửa lưng', Iran lấy hạt nhân ra dọa

Iran tuyên bố sẽ khởi động một loạt máy ly tâm mới và tiên tiến để đáp trả việc IAEA ra nghị quyết yêu cầu Tehran cải thiện hợp tác.
Báo động từ HĐBA LHQ: 70% dân số Syria cần viện trợ nhân đạo

Báo động từ HĐBA LHQ: 70% dân số Syria cần viện trợ nhân đạo

Phó đặc phái viên LHQ Najat Rochdi cho biết 2024 'sẽ là năm đẫm máu nhất' tại Syria trong vòng 4 năm qua.
Mỹ cho phép Ukraine tấn công sâu vào lãnh thổ Nga: ‘Đèn xanh’ nháy chậm?

Mỹ cho phép Ukraine tấn công sâu vào lãnh thổ Nga: ‘Đèn xanh’ nháy chậm?

Việc Ukraine sử dụng tên lửa tầm xa của Mỹ tấn công quân sự trên đất Nga có thể chuyển xung đột sang giai đoạn quyết liệt hơn.
Hội nghị thượng đỉnh G20: Cam kết, xu thế và động lực

Hội nghị thượng đỉnh G20: Cam kết, xu thế và động lực

Trong bối cảnh địa chính trị phân hóa sâu sắc, xung đột leo thang và biến đổi khí hậu, Thượng đỉnh G20 rất được trông đợi.
Chuyến thăm đa mục đích của Tổng thống Indonesia

Chuyến thăm đa mục đích của Tổng thống Indonesia

Tân Tổng thống Indonesia Prabowo Subianto có chuyến công du nước ngoài đầu tiên kéo dài nhiều ngày với quy mô lớn.
Hội nghị thượng đỉnh bất thường các nước Arab và Hồi giáo: Nỗ lực ngăn xung đột lan rộng

Hội nghị thượng đỉnh bất thường các nước Arab và Hồi giáo: Nỗ lực ngăn xung đột lan rộng

Hội nghị đã thể hiện rõ ý chí và cam kết của nhiều quốc gia trong việc ủng hộ người Palestine và tìm kiếm các giải pháp lâu dài.
Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Những thay đổi dưới thời Trump 2.0 sẽ tác động nhiều mặt tới nước Mỹ và thế giới.
Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Chuyến thăm Trung Quốc của Thủ tướng Malaysia phản ánh mong muốn tăng cường quan hệ song phương toàn diện, đặc biệt là kinh tế và thương mại.
Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Sự trở lại của Tổng thống đắc cử Donald Trump mang nhiều hàm ý cho nước Mỹ và thế giới. Châu Á – Thái Bình Dương trong đó có tiểu vùng Mekong cũng không nằm ...
‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

Quan hệ giữa Mỹ và Iran, từng là đồng minh thân cận thời đầu Chiến tranh Lạnh, đã biến thành đối đầu kéo dài hàng thập kỷ.
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
Phiên bản di động