Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken thăm Đông Nam Á: Washington không yêu cầu khu vực phải 'chọn bên'

Vy Anh
Bài phát biểu của Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tại Jakarta nhấn mạnh nhiều thông điệp mà Washington muốn cam kết tại khu vực Đông Nam Á, trong đó có cả những chính sách quan trọng của Mỹ về Biển Đông.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Đánh giá phát biểu của Blinken tại Indonesia về khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken phát biểu tại Jakarta ngày 14/12. (Nguồn: The Diplomat)

Không nước nào bị ép buộc hay đe dọa

Ngày 14/12, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken có bài phát biểu về chính sách tại Jakarta, Indonesia trong chuyến công du Đông Nam Á.

Theo The Diplomat, chuyến thăm nhằm vạch ra chiến lược của chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden tại khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương. Ngoại trưởng Blinken đã cam kết làm sâu sắc và mở rộng mối quan hệ của Mỹ với khu vực Đông Nam Á.

Ông Blinken cho biết: “Các mối đe dọa đang gia tăng, do đó cách tiếp cận an ninh của chúng tôi cũng cần phát triển theo. Để làm được điều đó, chúng tôi sẽ dựa vào sức mạnh lớn nhất của mình: đó là các liên minh và quan hệ đối tác của chúng tôi”. Ông cam kết Mỹ sẽ “áp dụng một chiến lược kết hợp tất cả các công cụ sức mạnh quốc gia chặt chẽ hơn, bao gồm ngoại giao, quân sự, tình báo với các đồng minh và đối tác”.

Ngoại trưởng Blinken nhấn mạnh những nỗ lực của Mỹ trong việc cung cấp cơ sở hạ tầng và vaccine Covid-19 chất lượng cao cho khu vực, đồng thời làm việc chặt chẽ hơn trong các vấn đề an ninh, tích hợp chuỗi cung ứng và hợp tác đổi mới công nghệ. Ông nói: “Đó là cách chúng tôi củng cố thế mạnh để gìn giữ hòa bình, như những gì chúng tôi đã làm ở khu vực này nhiều thập kỷ qua”.

Đặc biệt, ông Blinken tái khẳng định rằng Mỹ không yêu cầu khu vực này phải lựa chọn giữa Mỹ và Trung Quốc, nhưng cũng không nên phản đối các mối quan ngại của Washington về Bắc Kinh, từ việc chính phủ Trung Quốc “tuyên bố chủ quyền đối với các vùng biển chung” cho đến áp dụng biện pháp chèn ép về kinh tế để đạt được các mục tiêu chiến lược.

Ông Blinken nói: “Mục tiêu của việc bảo vệ trật tự dựa trên luật lệ không phải là để cản trở bất kỳ nước nào… Đúng hơn, đó là để bảo vệ quyền lợi cho tất cả các nước được lựa chọn con đường riêng của họ mà không bị ép buộc và đe dọa”.

Mỹ cam kết sẽ thúc đẩy sự thịnh vượng của khu vực “trên diện rộng” thông qua khuôn khổ kinh tế Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, trong đó tập trung vào thương mại, nền kinh tế kỹ thuật số, công nghệ, chuỗi cung ứng và năng lượng sạch (cùng một số lĩnh vực khác).

Mặc dù có nhiều cuộc thảo luận về việc Washington cần tăng cường can dự kinh tế, song có rất ít chi tiết về các kế hoạch để Mỹ đạt được mục đích này. Kể từ khi cựu Tổng thống Donald Trump rút Mỹ khỏi Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) vào năm 2017, bối cảnh chính trị trong nước của Mỹ vẫn rất khó hòa hợp với các thỏa thuận thương mại đa phương.

Alexander Arifianto, thuộc Trường Nghiên cứu Quốc tế S. Rajaratnam, Đại học Công nghệ Nanyang (Singapore) đã ví khuôn khổ kinh tế Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương như một “TPP 2.0” và đặt câu hỏi: “Liệu cam kết của Mỹ có đáng tin cậy nếu họ quyết định rút khỏi khuôn khổ này do áp lực từ chủ nghĩa dân túy trong nước?". Với việc Đảng Cộng hòa đã sẵn sàng tham gia cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ vào năm 2022 và có thể tái chiếm Nhà Trắng vào năm 2024, không có gì vô lý khi đặt câu hỏi liệu cam kết mà ông Blinken đưa ra có còn được duy trì trong 4 năm tới hay không.

Nhìn chung, Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương ủng hộ Mỹ tăng cường can dự, nhưng cũng bác bỏ những khuynh hướng cứng nhắc nằm ở trung tâm cách tiếp cận hiện nay của Washington đối với khu vực này. Nếu Mỹ không để ý đến điều đó, chính sách của họ ở Đông Nam Á và rộng hơn là Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương sẽ chỉ là một khẩu hiệu mà không có chiến lược rõ ràng.

Thông điệp "bất di bất dịch" về Biển Đông

Theo The Guardian, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã tận dụng chuyến thăm Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương để thúc giục Trung Quốc ngừng "các hành động gây hấn" tại khu vực này.

Trong bài phát biểu nêu trên, Ngoại trưởng Blinken khẳng định Washington “quyết tâm đảm bảo tự do hàng hải ở Biển Đông” và cho biết các hành động của Bắc Kinh ở khu vực này đe dọa dòng chảy thương mại trị giá hơn 3 tỷ USD/năm. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh “đó không phải là cuộc cạnh tranh giữa một khu vực tập trung vào Mỹ hay khu vực tập trung vào Trung Quốc", Washington muốn tránh xung đột tại đây.

Thời gian qua, quan hệ Mỹ-Trung Quốc đã xấu đi do hàng loạt vấn đề từ an ninh mạng, công nghệ... Đến nay, Chính quyền Tổng thống Joe Biden chủ yếu vẫn duy trì lập trường cứng rắn của người tiền nhiệm Donald Trump đối với Trung Quốc, coi cường quốc châu Á này là thách thức hàng đầu đối với Mỹ.

Trong bài phát biểu tại Jakarta, ông Blinken cho biết: “Tất cả chúng ta đều có trách nhiệm đảm bảo rằng khu vực năng động nhất thế giới sẽ không bị ép buộc và mọi người đều tiếp cận được… lịch sử cho thấy khi khu vực rộng lớn này tự do và rộng mở, nước Mỹ sẽ an toàn hơn và thịnh vượng hơn”.

Ngoại trưởng Blinken nói thêm rằng Mỹ không muốn cạnh tranh với Trung Quốc trong khu vực.

Về phía Indonesia, nước này hy vọng vào sự hợp tác và hỗ trợ của Mỹ đối với Tài liệu quan điểm ASEAN về Chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, theo đó thúc đẩy tự do, hòa bình, ổn định và thịnh vượng cũng như giải quyết các tranh chấp trong hòa bình.

Trong một cuộc họp báo chung với người đồng cấp Mỹ, Ngoại trưởng Indonesia Retno Marsudi khẳng định: “Một mối quan hệ hợp tác cụ thể và cùng có lợi sẽ đóng góp vào việc gìn giữ hòa bình và ổn định ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương”.

Theo tuyên bố được đưa ra trước chuyến thăm của Ngoại trưởng Blinken, văn phòng của ông cho biết họ ủng hộ “những nỗ lực mạnh mẽ của Indonesia nhằm bảo vệ các quyền hàng hải của mình" và phản ứng trước các hành động hung hăng của Trung Quốc ở Biển Đông. Tại cuộc gặp, hai bên nhất trí mở rộng hợp tác hàng hải giữa Indonesia và Mỹ, đồng thời ký kết các thỏa thuận trong lĩnh vực giáo dục và hoạt động gìn giữ hòa bình.

Giới phân tích lưu ý rằng chuyến công du của ông Blinken tại khu vực này là một nỗ lực nhằm thiết lập lại các kênh ngoại giao thông thường sau giai đoạn gián đoạn dưới thời cựu Tổng thống Donald Trump.

Nhà phân tích quan hệ liên quốc gia Teuku Rezasyah, thuộc Đại học Padjajaran tại Bandung bình luận: “Tôi cho rằng chính quyền Tổng thống Biden nhận ra tiềm năng của khu vực này, vốn không được nuôi dưỡng trong nhiệm của người tiền nhiệm, đặc biệt là Indonesia, quốc gia thường đóng vai trò như một mỏ neo ổn định và là một nhân tố chính ở Đông Nam Á".

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken công du châu Phi: Chuyến thăm đầu tiên đầy thử thách

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken công du châu Phi: Chuyến thăm đầu tiên đầy thử thách

Trang Foreign Policy ngày 11/11 đã đăng bài phân tích về những trọng tâm trong chuyến công du đầu tiên của Ngoại trưởng Mỹ Antony ...

Ngoại giao trong tuần: Gặp song phương Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam-Anh; Yêu cầu tàu cá Trung Quốc rút khỏi Trường Sa

Ngoại giao trong tuần: Gặp song phương Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam-Anh; Yêu cầu tàu cá Trung Quốc rút khỏi Trường Sa

Báo TG&VN điểm lại một số hoạt động nổi bật của ngoại giao Việt Nam trong tuần từ ngày 1-7/11.

Xem nhiều

Đọc thêm

Quản trị an ninh phi truyền thống trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Quản trị an ninh phi truyền thống trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Những nguy cơ đe dọa an ninh phi truyền thống trên thế giới xuất hiện rất nhiều ở Việt Nam với tác hại vô cùng nghiêm trọng, đặt ra yêu ...
Trừng phạt Nga hay cuộc 'chiến tranh kinh tế' tổng lực của phương Tây trên khắp thế giới

Trừng phạt Nga hay cuộc 'chiến tranh kinh tế' tổng lực của phương Tây trên khắp thế giới

Các vòng trừng phạt Nga, có thể ít tác động tới chủ thể, nhưng một cuộc 'chiến tranh kinh tế' tổng lực của phương Tây đã khiến toàn thế giới ...
Tăng cường nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Hội Nhà báo Việt Nam

Tăng cường nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Hội Nhà báo Việt Nam

Nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Hội Nhà báo Việt Nam, Thường trực Hội đã có nhiều cách làm sáng tạo đem lại hiệu quả thiết ...
Dự án y tế AI giảm gánh nặng chữa bệnh cho cư dân bản địa Australia

Dự án y tế AI giảm gánh nặng chữa bệnh cho cư dân bản địa Australia

Dự án y tế Healthy Connections nhằm giải quyết những thách thức trong việc tiếp cận dịch vụ y tế cơ bản của cư dân vùng hẻo lánh ở phía ...
Trung Quốc 'ra đòn' mới, căng thẳng với EU đã tiến đến sản phẩm sữa

Trung Quốc 'ra đòn' mới, căng thẳng với EU đã tiến đến sản phẩm sữa

Ngày 22/11, Trung Quốc thông báo mở rộng cuộc điều tra chống trợ cấp đối với các sản phẩm sữa nhập khẩu từ Liên minh châu Âu (EU).
Mê mẩn khung cảnh của cung đường bao biển đẹp nhất Việt Nam ở Quảng Ninh

Mê mẩn khung cảnh của cung đường bao biển đẹp nhất Việt Nam ở Quảng Ninh

Tuyến đường bao biển nối Hạ Long và Cẩm Phả (Quảng Ninh) được đánh giá là một tuyến đường ven biển đẹp nhất Việt Nam bởi có sự kết hợp ...
Mỹ cho phép Ukraine tấn công sâu vào lãnh thổ Nga: ‘Đèn xanh’ nháy chậm?

Mỹ cho phép Ukraine tấn công sâu vào lãnh thổ Nga: ‘Đèn xanh’ nháy chậm?

Việc Ukraine sử dụng tên lửa tầm xa của Mỹ tấn công quân sự trên đất Nga có thể chuyển xung đột sang giai đoạn quyết liệt hơn.
Hội nghị thượng đỉnh G20: Cam kết, xu thế và động lực

Hội nghị thượng đỉnh G20: Cam kết, xu thế và động lực

Trong bối cảnh địa chính trị phân hóa sâu sắc, xung đột leo thang và biến đổi khí hậu, Thượng đỉnh G20 rất được trông đợi.
Chuyến thăm đa mục đích của Tổng thống Indonesia

Chuyến thăm đa mục đích của Tổng thống Indonesia

Tân Tổng thống Indonesia Prabowo Subianto có chuyến công du nước ngoài đầu tiên kéo dài nhiều ngày với quy mô lớn.
Hội nghị thượng đỉnh bất thường các nước Arab và Hồi giáo: Nỗ lực ngăn xung đột lan rộng

Hội nghị thượng đỉnh bất thường các nước Arab và Hồi giáo: Nỗ lực ngăn xung đột lan rộng

Hội nghị đã thể hiện rõ ý chí và cam kết của nhiều quốc gia trong việc ủng hộ người Palestine và tìm kiếm các giải pháp lâu dài.
Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Những thay đổi dưới thời Trump 2.0 sẽ tác động nhiều mặt tới nước Mỹ và thế giới.
Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Chuyến thăm Trung Quốc của Thủ tướng Malaysia phản ánh mong muốn tăng cường quan hệ song phương toàn diện, đặc biệt là kinh tế và thương mại.
Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Sự trở lại của Tổng thống đắc cử Donald Trump mang nhiều hàm ý cho nước Mỹ và thế giới. Châu Á – Thái Bình Dương trong đó có tiểu vùng Mekong cũng không nằm ...
‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

Quan hệ giữa Mỹ và Iran, từng là đồng minh thân cận thời đầu Chiến tranh Lạnh, đã biến thành đối đầu kéo dài hàng thập kỷ.
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
Một Iran 'rất khác' sẽ khiến ông Trump phải đau đầu!

Một Iran 'rất khác' sẽ khiến ông Trump phải đau đầu!

Rất có thể chính sách 'gây áp lực tối đa' của Tổng thống đắc cử Donald Trump sẽ không còn tác dụng với Iran khi ở thời điểm hiện nay.
Ông Donald Trump 'tái xuất': Cục diện Nam bán cầu có đảo chiều?

Ông Donald Trump 'tái xuất': Cục diện Nam bán cầu có đảo chiều?

Sự trở lại của ông Donald Trump không chỉ đánh dấu bước ngoặt trong chính trị Mỹ mà còn hứa hẹn ảnh hưởng sâu rộng đến khu vực Nam bán cầu.
'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

Nhóm các nhà nghiên cứu Mỹ và Trung Quốc đang tiến hành dự án 'hạt hòa bình' nhằm thúc đẩy cân bằng thương mại nông nghiệp giữa hai nước.
Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Mặc dù sắp mãn nhiệm nhưng Tổng thống Mỹ Joe Biden đã có một quyết định quan trọng liên quan đến xung đột Nga-Ukraine.
Cái 'gật đầu muộn mằn' của Tổng thống Biden với Ukraine: Thay đổi cục diện hay thêm dầu vào lửa?

Cái 'gật đầu muộn mằn' của Tổng thống Biden với Ukraine: Thay đổi cục diện hay thêm dầu vào lửa?

Tổng thống Joe Biden đã quyết định 'xé rào' vũ khí cho Ukraine. Tuy nhiên, những 'đòn giáng' không thể tạo ra bằng lời nói.
Ngoại giao đa phương của Việt Nam tạo tiếng vang trên truyền thông Mexico

Ngoại giao đa phương của Việt Nam tạo tiếng vang trên truyền thông Mexico

Truyền thông Mexico đề cao vị thế và sự tham gia, đóng góp hiệu quả của Việt Nam tại các diễn đàn đa phương gần đây như APEC, G20...
Phiên bản di động