Quan hệ Mỹ - Nga và ‘chiến tranh lai’

Lê Ngọc
CTV
TGVN. Chiến tranh lai là cuộc chiến đa phương tiện và đa mặt trận nhằm đạt được mục đích mà không bị quy kết hoặc phản đòn.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
quan he my nga va chien tranh lai Tạp chí Mỹ bình luận về những dòng tiêm kích chiến đấu của Nga trong tương lai
quan he my nga va chien tranh lai Mỹ và Canada công khai thừa nhận theo dõi tàu chiến Nga
quan he my nga va chien tranh lai
Chiến tranh lai là cuộc chiến đa phương tiện và đa mặt trận. (Nguồn: Mpcoe.org)

Chiến tranh lai thông thường diễn ra trên ba chiến trường khác biệt: chiến trường thông thường, dân bản địa tại khu vực xung đột, và cộng đồng quốc tế. Một bài báo được đăng trên Global Security Review có tên "Chiến tranh lai là gì?" đã so sánh khái niệm “chiến tranh lai” với chiến tranh "phi tuyến tính" của Nga - triển khai "các lực lượng quân sự thông thường và bất thường kết hợp với các cuộc tấn công tâm lý, kinh tế, chính trị và không gian mạng".

Chiến tranh lai (hybrid warfare, hybrid war) - được mệnh danh là chiến tranh thế hệ 5 - là một chiến lược quân sự sử dụng chiến tranh chính trị đồng thời với chiến tranh thông thường, chiến tranh bất thường và chiến tranh mạng. Cùng với đó là các phương thức gây ảnh hưởng khác, như tin tức giả, ngoại giao, luật pháp và can thiệp bầu cử… Bằng cách kết hợp các chiến dịch không lộ liễu với các nỗ lực lật đổ, kẻ xâm lược trốn bị quy kết hoặc phản đòn.

Trong "chiến tranh lai", các điểm yếu của đối phương đôi khi được bộc lộ đầy đủ và rõ ràng hơn, thông qua các hoạt động bất đối xứng, các quốc gia có tiềm lực quân sự thấp hơn có thể khuếch đại lợi thế của mình, từ đó, tạo ra ưu thế và hạn chế các điểm yếu để tấn công đối thủ.

Có nhiều thuật ngữ được sử dụng để chỉ khái niệm chiến tranh lai như chiến tranh phi tuyến tính (non-linear war), chiến tranh phi truyền thống (non-traditional war) hoặc chiến tranh đặc biệt (special war)...

Lý thuyết "chiến tranh lai" có nguồn gốc từ Mỹ và phương Tây, nhưng Nga đã tiếp thu các nguyên tắc đồng thời phát triển nó và áp dụng trong thu hồi Crimea, khiến NATO choáng váng - hình mẫu thành công của chiến tranh lai. Cụ thể, Nga đã sử dụng chiến lược tuyên truyền để thu hút tình cảm thân Nga trong dân chúng Crimea, sau đó phái lực lượng đặc nhiệm và quân chủ lực bí mật thâm nhập Crimea, mặt khác, lực lượng tình báo phá vỡ hệ thống chỉ huy của Ukraine vào thời điểm quan trọng và quân đội Nga đã chiếm quyền kiểm soát nhiều nơi. Bán đảo Crimea trở thành một phần của Nga sau cuộc trưng cầu dân ý diễn ra vào tháng 3/2014, theo đó, 96,77% cử tri và 95,6% cư dân của Sevastopol đã ủng hộ sáp nhập vào Nga.

Ngày 21/3/2014, Tổng thống Nga Putin đã ký luật phê chuẩn việc Crimea và Sevastopol gia nhập thành phần nước Nga - thu hồi phần đất vốn thuộc nước Nga bằng tổng hòa các biện pháp chính trị, quân sự, ngoại giao, kinh tế, trong đó quân sự chỉ giữ vai trò thứ yếu. Cần phải nói thêm, trong sự kiện Crimea năm 2014, khi đưa quân đội vào Crimea, Nga đã phối hợp toàn diện, nhịp nhàng, và hiệu quả nhiều phương pháp, từ chiến tranh tâm lý, chiến tranh dư luận và chiến tranh pháp lý, đồng thời "bắn tin" "sẵn sàng sử dụng sức mạnh hạt nhân" để ngăn chặn sự can thiệp của phương Tây.

Hôm 10/4 vừa qua, trang Topwar.ru đã đăng tải bài viết “Chiến tranh hỗn hợp chống Nga: Mỹ đã xác định các hướng chính”, theo đó, nỗi lo sợ mất vị trí thống trị thế giới buộc Mỹ phải khiêu khích và duy trì một tình trạng tiền chiến tranh trên toàn cầu. Ranh giới giữa chiến tranh và hòa bình bị xóa bỏ, và chiến tranh mang bản chất “lai” mà mục tiêu chính của nó là làm kiệt quệ kẻ thù, làm xấu đi tình hình kinh tế và sự ổn định chính trị-xã hội của đối phương. Thiệt hại từ những chiến dịch như vậy có thể không kém so với cuộc xung đột vũ trang truyền thống về kinh tế, tuy không có số lượng lớn binh sĩ thiệt mạng, hoặc xe tăng và máy bay bị phá hủy.

quan he my nga va chien tranh lai
Ý tưởng của chiến tranh lai là đạt được mục đích mà không bị bị quy kết hoặc phản đòn. (Nguồn: orientalreview.org)

Theo bài báo trên, cách đây không lâu, tổ chức RAND ("Research ANd Development") của Mỹ, tham gia vào nghiên cứu các vấn đề chính trị-quân sự, đã công bố một báo cáo có tên “Nước Nga quá căng thẳng và mất cân bằng. Đánh giá chi phí của các lựa chọn tác động”. Báo cáo này liệt kê các lĩnh vực chính cùng một loạt các biện pháp cụ thể mà Mỹ nên nỗ lực đẩy mạnh để làm suy yếu Nga: kinh tế, tư tưởng (và chính sách thông tin), địa chính trị và quốc phòng.

Trong số các biện pháp kinh tế, các chuyên gia của RAND liệt kê việc tăng sản xuất năng lượng tại Mỹ, tăng cường các biện pháp trừng phạt chống Nga trong lĩnh vực thương mại và tài chính, định hướng lại châu Âu về các nguồn mua khí đốt thay thế, kích thích di cư từ Nga các nhà khoa học, các chuyên gia có trình độ cao và những người trẻ tuổi có nhiều triển vọng. Trên thực tế, Mỹ đã tích cực theo đuổi các mục tiêu của mình - các lệnh trừng phạt đã được áp dụng từ lâu.

Đối với lĩnh vực chính sách tư tưởng và thông tin, các biện pháp được RAND khuyến nghị gồm tuyên truyền chống nhà nước dựa trên sự thất vọng của dân chúng đối với chính sách của chính phủ, làm suy yếu niềm tin vào hệ thống bầu cử, kích thích các cuộc biểu tình và các hoạt động chống đối, làm mất uy tín của Nga trong mắt các quốc gia khác và chính của dân Nga… Các biện pháp địa chính trị - trước hết, Mỹ nỗ lực để bao vây Nga bằng một vành đai các quốc gia không thân thiện.

quan he my nga va chien tranh lai
Mỹ được cho là đang tiến hành chiến tranh lai chống lại Nga. (Nguồn: strategyinternational.org)

Trọn một chương trong báo cáo được dành cho các biện pháp quân sự, được chia làm nhiều nhóm. Nhóm đầu tiên, theo RAND là tăng đầu tư của Mỹ vào quốc phòng và an ninh - các lĩnh vực quan trọng như hệ thống phòng thủ tên lửa, vũ khí không gian, trí tuệ nhân tạo, công nghệ tác chiến điện tử, phát triển máy bay không người lái. Nhóm thứ hai - tập trung lực lượng và phương tiện gần biên giới Nga, bao gồm máy bay ném bom và máy bay chiến đấu, hệ thống phòng thủ tên lửa; triển khai thêm vũ khí hạt nhân ở châu Âu và châu Á, mở rộng sự hiện diện của hải quân Mỹ và đồng minh ở khu vực Bắc Cực, Baltic và Biển Đen. Nhóm thứ ba - tăng số lượng lính Mỹ ở châu Âu, hỗ trợ các đồng minh Mỹ trong việc tăng cường năng lực quân sự, triển khai lực lượng và phương tiện của NATO gần biên giới Nga và tăng tần suất tập trận của liên minh này ở châu Âu.

Sự hiện diện của bản báo cáo buộc Nga đồng thời đánh giá toàn bộ tình hình, nguy cơ..., và thực hiện các biện pháp để vô hiệu hóa các hành động thù địch của Mỹ. Trong các lĩnh vực chính sách tư tưởng, thông tin và kinh tế, nước Nga đang gặp những vấn đề rất lớn. Tương tự, với “chảy máu chất xám” - trong nhiều thập kỷ và cho đến hiện tại, ở Nga người ta đã nói nhiều về các điều kiện phù hợp cho các chuyên gia - từ lương cho đến cuộc sống và công việc hàng ngày - nhưng tình hình vẫn chưa được cải thiện.

quan he my nga va chien tranh lai

Nga kêu gọi Mỹ từ bỏ đối đầu để hợp tác

Ngày 17/8, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova đã kêu gọi Mỹ cải thiện quan hệ với Nga.

quan he my nga va chien tranh lai

Mỹ - Nga tiến tới ký thỏa thuận mới tránh xung đột ở Syria

Trang Politico ngày 21/5 dẫn tuyên bố của Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ Tướng Joseph Dunford cho biết lực lượng ...

quan he my nga va chien tranh lai

Không thấy bằng chứng Nga can thiệp chiến dịch tranh cử của Mỹ

Thông tin trên được Giám đốc Cục Điều tra liên bang Mỹ (FBI) James Comey công bố ngày 10/1.

(tổng hợp)

Xem nhiều

Đọc thêm

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Hai ngày 23/12/2024: Xử Nữ cẩn thận bị lừa

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Hai ngày 23/12/2024: Xử Nữ cẩn thận bị lừa

Tử vi hôm nay 23/12/2024 của 12 cung hoàng đạo - Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 23/12/2024, Lịch vạn niên ngày 23 tháng 12 năm 2024

Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 23/12/2024, Lịch vạn niên ngày 23 tháng 12 năm 2024

Lịch âm 23/12. Lịch âm 23/12/2024? Âm lịch hôm nay 23/12. Lịch vạn niên 23/12/2024. Ngày hôm nay tốt hay xấu? Xem ngày giờ, hướng tốt xấu...
C asean Vietnam tổ chức thành công Buổi chia sẻ 'Việt Nam trong ASEAN'

C asean Vietnam tổ chức thành công Buổi chia sẻ 'Việt Nam trong ASEAN'

Sự kiện diễn ra vào ngày 20/12 có sự tham dự và chia sẻ của các diễn giả đã và đang công tác tại Bộ Ngoại giao, Bộ Văn hóa, ...
Thứ trưởng Hoàng Xuân Chiến: Triển lãm Quốc phòng giúp người dân tin tưởng vào sức mạnh Quân đội

Thứ trưởng Hoàng Xuân Chiến: Triển lãm Quốc phòng giúp người dân tin tưởng vào sức mạnh Quân đội

Thông qua Triển lãm Quốc phòng, người dân có thêm hiểu biết về nền công nghiệp quốc phòng quốc gia, tin tưởng vào sức mạnh của Quân đội.
Giá tiêu hôm nay 23/12/2024: Tiếp đà giảm, thị trường bị ảnh hưởng bởi đồng USD và dòng tiền đổ về cà phê

Giá tiêu hôm nay 23/12/2024: Tiếp đà giảm, thị trường bị ảnh hưởng bởi đồng USD và dòng tiền đổ về cà phê

Giá tiêu hôm nay 23/12/2024 tại thị trường trong nước tiếp tục giảm ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 144.000 - 145.500 đồng/kg.
Giá vàng hôm nay 23/12/2024: Giá vàng 'chao đảo', kim loại quý chuẩn bị vào đợt tăng mới, thận trọng với 'điểm rơi' của giá Bitcoin trong năm 2025?

Giá vàng hôm nay 23/12/2024: Giá vàng 'chao đảo', kim loại quý chuẩn bị vào đợt tăng mới, thận trọng với 'điểm rơi' của giá Bitcoin trong năm 2025?

Giá vàng hôm nay 23/12/2024: Giá vàng 'chao đảo', kim loại quý chuẩn bị vào đợt tăng mới, 'điểm rơi' của Bitcoin là năm 2025?
Châu Âu: Khi ‘đầu tàu’ trật bánh

Châu Âu: Khi ‘đầu tàu’ trật bánh

Biến động trong bộ máy lãnh đạo tại Pháp và Đức có thể tác động không nhỏ tới quỹ đạo phát triển của châu Âu hiện nay.
Tổng thống Sri Lanka thăm Ấn Độ: Định hình quỹ đạo quan hệ láng giềng, nêu gương về hợp tác vượt biên giới

Tổng thống Sri Lanka thăm Ấn Độ: Định hình quỹ đạo quan hệ láng giềng, nêu gương về hợp tác vượt biên giới

Ấn Độ là điểm đến đầu tiên trong chuyến công du nước ngoài của ông Anura Kumara Dissanayake kể từ khi đắc cử Tổng thống Sri Lanka cách đây 3 tháng.
Đại sứ Nguyễn Quang Khai bình luận về cơn địa chấn bất ngờ ở Syria và tương lai khu vực

Đại sứ Nguyễn Quang Khai bình luận về cơn địa chấn bất ngờ ở Syria và tương lai khu vực

Chỉ 11 ngày dưới sự tấn công của lực lượng đối lập HTS, Tổng thống Bashar al-Assad đã phải rời khỏi Syria...
Thủ tướng Anh tới Trung Đông và Cyprus: Chuyến thăm mở đường

Thủ tướng Anh tới Trung Đông và Cyprus: Chuyến thăm mở đường

Chuyến thăm đầu tiên của Thủ tướng Anh Keir Starmer tới Trung Đông phản ánh ưu tiên và quan điểm của xứ sở sương mù trong hợp tác với khu vực này.
Nepal-Trung Quốc: ‘Phá lệ’ để thành công?

Nepal-Trung Quốc: ‘Phá lệ’ để thành công?

Việc Thủ tướng Nepal KP Sharma Oli chọn Trung Quốc làm điểm dừng chân trong chuyến công du đầu tiên phản ánh thay đổi đáng chú ý từ Kathmandu.
Tổng thống Hàn Quốc ban bố tình trạng khẩn cấp: Giọt nước tràn ly ở Seoul

Tổng thống Hàn Quốc ban bố tình trạng khẩn cấp: Giọt nước tràn ly ở Seoul

Vào nửa đêm 3/12, một cơn 'địa chấn' đã làm rung chuyển Hàn Quốc sau khi Tổng thống Yoon Suk Yeol bất ngờ ban bố tình trạng khẩn cấp.
Từ thiết quân luật đến luận tội

Từ thiết quân luật đến luận tội

Cụm từ 'thiết quân luật' từ lâu đã bị coi là điều cấm kỵ ở Hàn Quốc do vết thương mà lệnh này mang lại trong lịch sử.
Cập nhật kho vũ khí hạt nhân toàn 'hàng khủng' của Nga

Cập nhật kho vũ khí hạt nhân toàn 'hàng khủng' của Nga

Sau khi Nga tiến hành cuộc tấn công vào Ukraine bằng tên lửa đạn đạo Oreshnik, kho vũ khí hạt nhân của nước này được quan tâm hơn bao giờ hết.
'Ván cờ' Syria: Làm rõ 'người chơi’ chính, ai là ai của ai?

'Ván cờ' Syria: Làm rõ 'người chơi’ chính, ai là ai của ai?

Cuộc nội chiến kéo dài ở Syria đã thu hút sự chú ý của thế giới sau khi lực lượng nổi dậy bất ngờ chiếm giữ hầu hết Aleppo.
Những vũ khí ‘chết chóc’ nhất lịch sử (Kỳ 2): Công cụ hạt nhân hủy diệt hàng loạt liệu có đám gờm hơn một nỗi khiếp sợ vô hình?

Những vũ khí ‘chết chóc’ nhất lịch sử (Kỳ 2): Công cụ hạt nhân hủy diệt hàng loạt liệu có đám gờm hơn một nỗi khiếp sợ vô hình?

Vũ khí hạt nhân đặc biệt nổi bật vì sự hủy diệt tuyệt đối và khả năng đe dọa toàn cầu, song vẫn có những công cụ khác có sức phá hủy kinh hoàng.
Giải mã tên lửa Oreshnik mà Nga mới 'trình làng' trong cuộc tấn công vào Ukraine

Giải mã tên lửa Oreshnik mà Nga mới 'trình làng' trong cuộc tấn công vào Ukraine

Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết Mosco sẽ tiếp tục thử nghiệm tên lửa Oreshnik trong chiến đấu sau khi dùng để tấn công Ukraine ngày 21/11.
Kênh đào nhân tạo: Cánh cổng thần kỳ kết nối thế giới

Kênh đào nhân tạo: Cánh cổng thần kỳ kết nối thế giới

Sự xuất hiện của kênh đào nhân tạo giúp phá vỡ giới hạn địa lý, mở ra vô vàn cơ hội cho sự phát triển kinh tế, văn hóa và chính trị toàn cầu.
Truyền thông quốc tế đưa tin đậm nét về Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024

Truyền thông quốc tế đưa tin đậm nét về Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024

Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024 đã thu hút sự chú ý lớn từ truyền thông quốc tế, khẳng định vị thế của Việt Nam trong hợp tác quốc phòng toàn cầu.
Ukraine tăng gia sản xuất vũ khí tầm xa 'cây nhà lá vườn' để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga

Ukraine tăng gia sản xuất vũ khí tầm xa 'cây nhà lá vườn' để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga

Để giảm phụ thuộc viện trợ quân sự phương Tây và tăng khả năng phản công, Ukraine đang mở rộng kho vũ khí tầm xa có thể tấn công lãnh thổ Nga.
Ấn Độ-Indonesia: Làm sâu sắc nền tảng của tầm nhìn chung về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương

Ấn Độ-Indonesia: Làm sâu sắc nền tảng của tầm nhìn chung về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương

Khi Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương nổi lên như tâm chấn địa chính trị của thế kỷ XXI, Ấn Độ và Indonesia thúc đẩy quan hệ đối tác hàng hải chiến lược.
Nga và 'biến cố' Syria: Chấp nhận tổn thất lớn, bước lùi tạm thời vì đại cục

Nga và 'biến cố' Syria: Chấp nhận tổn thất lớn, bước lùi tạm thời vì đại cục

Mặc dù sự sụp đổ của chính quyền đồng minh ở Syria là tổn thất khó bù đắp đối với Nga nhưng Moscow có thể không còn lựa chọn nào khác.
Bất định đối thoại hạt nhân Iran dưới nhiệm kỳ Tổng thống Trump 2.0

Bất định đối thoại hạt nhân Iran dưới nhiệm kỳ Tổng thống Trump 2.0

Với màn “tái xuất” của ông Donald Trump trong nhiệm kỳ mới, quan hệ Mỹ-Iran sẽ chứng kiến nhiều biến động trong đối thoại hạt nhân, góp phần định hình nên tác động lâu dài ...
Tình hình Syria: Một bàn tay không vỗ lên thành tiếng, vén màn người đứng sau

Tình hình Syria: Một bàn tay không vỗ lên thành tiếng, vén màn người đứng sau

Những toan tính về Syria chưa khi nào nguôi trong nội bộ Thổ Nhĩ Kỳ. Cân đối tình hình, Ankara có những hành động táo bạo hơn.
Phiên bản di động