Rạn nứt mối quan hệ Mỹ - Nga?

“Cần nhớ rằng, quyết định của Mỹ không tham dự cuộc họp thượng đỉnh Mỹ-Nga không chỉ đơn giản vì vấn đề ông Snowden” – Tổng thống Mỹ Obama giải thích lý do hủy thăm chính thức Nga và cuộc họp thượng đỉnh với Tổng thống Putin tại cuộc họp báo ngày 9/8
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Vụ Snowden chỉ là đỉnh của tảng băng chìm của những rạn nứt trong quan hệ Nga - Mỹ?

Sự kiện nước Nga gần đây đã cho phép Edward Snowden, “người thổi còi” đã tiết lộ với toàn thế giới về chương trình nghe lén của Mỹ được tị nạn tại quốc gia này và hành động trả đũa từ phía Mỹ huỷ bỏ cuộc họp thượng đỉnh dự kiến tháng 9 tới giữa người đứng đầu hai nước đã làm dấy lên những quan ngại về rạn nứt trong quan hệ Mỹ-Nga. Tuy nhiên, nếu nhìn một cách tổng quát, vụ Snowden thực chất chỉ là đỉnh của tảng băng bên trong ẩn chứa các vết nứt rạn và vực sâu ngăn cản quan hệ Mỹ-Nga.

Sự kiện được “thổi phồng”?

Phản ứng tức thời và gay gắt của phía Mỹ trong vụ Snowden đã vô tình phóng đại tầm ảnh hưởng của sự việc này và khiến dư luận lầm tưởng đây là trở ngại chính làm cho quan hệ Mỹ và Nga trở nên căng thẳng. Khi biết tin cựu nhân viên An ninh Quốc gia Mỹ Snowden đang lẩn trốn tại sân bay quốc tế Sheremetyevo của Nga, Tổng thống Obama ngay lập tức yêu cầu Nga trao trả Snowden cho Mỹ để xét xử với tội danh gián điệp, đồng thời cảnh báo rằng bất cứ sự thiếu hợp tác nào từ Moscow cũng có hậu quả tiêu cực tới quan hệ song phương. Ngay khi Nga công bố cho phép Snowden tị nạn tạm thời 1 năm tại nước này, phía Mỹ đã phản ứng quyết liệt – nhiều nghị sỹ Cộng hòa lẫn Dân chủ yêu cầu hủy vai trò chủ tịch của Nga trong Hội nghị G-20 vào tháng 9 tới hay yêu cầu tẩy chay Thế vận hội Mùa đông diễn ra tại Sochi, Nga, năm 2014.

Đáp lại, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho rằng, Nga “đã hành động phù hợp với luật pháp Nga và nghĩa vụ quốc tế của mình”. Quả thực, ngay khi Snowden đặt chân vào lãnh thổ Nga, nước này đã ngăn chặn, đưa cựu nhân viên an ninh vào khu vực quá cảnh trong vòng năm tuần rồi mới xét đơn xin tị nạn. Việc Nga kiên quyết từ chối dẫn độ Snowden với lý do nước này không có trách nhiệm phải làm vậy cũng hợp lý khi giữa Nga và Mỹ không ký kết Hiệp định về dẫn độ. Chắc chắn trong trường hợp ngược lại, Mỹ cũng chẳng ngần ngại khi từ chối trả một kẻ đào ngũ người Nga về nước.

Sâu xa hơn, phần đông người Nga tin rằng với vị thế nước lớn của mình, họ có quyền nói chuyện ngang bằng với Mỹ chứ không ở thế Mỹ muốn ép làm gì cũng được. Việc ông Obama sau đó quyết định hủy bỏ cuộc gặp thượng đỉnh với ông Putin đã được ấn định từ trước lại càng khiến dư luận tin tưởng rằng căng thẳng trong mối quan hệ này đang dần gia tăng.

Vấn đề nhỏ trong cục diện lớn

Bối cảnh quan hệ Mỹ-Nga hiện đang tồn tại hàng loạt những bất đồng quan điểm, xét ra còn quan trọng hơn vấn đề Snowden. Từ sau khi Liên Xô sụp đổ, tuy đã mất đi vị thế siêu cường, nhưng Nga luôn coi mình là nước lớn, có lợi ích toàn cầu và không nhất thiết song trùng với lợi ích của Mỹ. Trước hết, trong vấn đề phòng thủ tên lửa ở Châu Âu, Nga đã phản đối hết sức quyết liệt và buộc Nhà trắng phải đi đến nhượng bộ. Hay trong chương trình hạt nhân của Iran, cái “lắc đầu” của Nga cũng khiến Mỹ phải cân nhắc lại và từ chối giải pháp quân sự. Căng thẳng Nga-Mỹ càng hiện hữu trong vấn đề Syria khi Nga đã nhiều lần khước từ đề nghị của Washington và vẫn tiếp tục hỗ trợ Tổng thống Bashar al-Assad chống lại phe “nổi dậy”. Hay gần đây nhất, ông Obama đã bày tỏ sự thất vọng về luật mới chống người đồng tính của nước Nga.

Như phát ngôn viên Nhà Trắng John Carney mới đây thừa nhận “Vụ việc Snowden chỉ là một trong những vấn đề gây ra bất đồng giữa hai nước” và quyết định hủy bỏ cuộc gặp thượng đỉnh với ông Putin còn liên quan đến một loạt những sự khác biệt giữa Nhà Trắng và Điện Kremlin.

Có thể khẳng định quyết định hủy bỏ cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Nga trước thềm Hội nghị G-20 là việc “cực chẳng đã” trong bối cảnh Obama rất cần duy trì mối quan hệ tốt với Nga để xử lý hàng loạt các thách thức mang tính toàn cầu. Tuy nhiên dư luận Mỹ lại không nghĩ như vậy. Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ, Robert Menendez,cho rằng hành động của Nga sẽ làm tổn hại mối quan hệ song phương, còn Thượng nghị sỹ Đảng Cộng hòa, John McCain, miêu tả quyết định của Nga là“điều ô nhục” và kêu gọi xem xét lại một cách căn bản mối quan hệ của Mỹ với Nga… Do đó quyết định hủy cuộc gặp thượng đỉnh với Nga của ông Obama còn nhằm xoa dịu dư luận trong nước.

Mặc dù vậy, Chính quyền Mỹ cho biết sẽ không chấm dứt hoàn toàn các mối liên hệ cấp cao. Ngoại trưởng và Bộ trưởng Quốc phòng vừa rồi đã có cuộc gặp “tích cực và xây dựng” trong khuôn khổ quan hệ song phương Nga-Mỹ về một loạt các vấn đề như Syria, Afghanistan, Iran và bán đảo Triều Tiên, và vấn đề Snowden đã “không thống trị hoặc làm lu mờ chương trình nghị sự.” Còn Tổng thống Obam vẫn có kế hoạch dự hội nghị Thượng đỉnh các nước công nghiệp G20 tại St Petersburg, Nga, vào đầu tháng 9 tới.

Ngô Minh Hằng



 

Xem nhiều

Đọc thêm

XSMB 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Bắc hôm nay thứ 6 ngày 29/3/2024. dự đoán XSMB 29/3/2024

XSMB 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Bắc hôm nay thứ 6 ngày 29/3/2024. dự đoán XSMB 29/3/2024

XSMB 29/3 - Trực tiếp xổ số miền Bắc 29/3/2024. xổ số hôm nay 29/3. kết quả xổ số miền Bắc hôm nay. dự đoán xổ số miền Bắc thứ ...
XSMT 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Trung hôm nay thứ Sáu ngày 29/3/2024. SXMT 29/3/2024

XSMT 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Trung hôm nay thứ Sáu ngày 29/3/2024. SXMT 29/3/2024

XSMT 29/3 - xổ số hôm nay 29/3. trực tiếp xổ số miền Trung 29/3/2024. kết quả xổ số miền Trung hôm nay. xổ số miền Trung thứ 6. SXMT ...
XSMN 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ Sáu 29/3/2024. xổ số hôm nay 29/3

XSMN 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ Sáu 29/3/2024. xổ số hôm nay 29/3

XSMN 29/3 - kết quả xổ số ngày 29 tháng 3. trực tiếp kết quả xổ số miền Nam 29/3/2024. xổ số hôm nay 29/3. xo so mien nam. SXMN ...
Dự sự kiện, Hoa hậu Đặng Thu Thảo tinh tế kết hợp đầm lụa và trang sức kim cương

Dự sự kiện, Hoa hậu Đặng Thu Thảo tinh tế kết hợp đầm lụa và trang sức kim cương

Hoa hậu Việt Nam 2012 Đặng Thu Thảo tôn dáng vẻ sang trọng với bộ trang phục màu kem, dùng trang sức xa xỉ làm điểm nhấn.
Nhịp cầu cho doanh nghiệp Việt tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu

Nhịp cầu cho doanh nghiệp Việt tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu

Diễn đàn Nhịp cầu phát triển giúp các địa phương và doanh nghiệp Việt Nam hội nhập và tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu.
Hà Nội công bố 3 môn thi vào lớp 10 công lập

Hà Nội công bố 3 môn thi vào lớp 10 công lập

Chiều nay (28/3), UBND TP Hà Nội tổ chức họp báo thông tin về tình hình kinh tế - xã hội Quý I năm 2024, công bố 3 môn thi ...
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Đức cho rằng, Mỹ có thể có manh mối về vụ tấn công khủng bố cướp đi sinh mạng của hơn 140 ở ngoại ô thủ đô Moscow của Nga tối 22/3.
Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp mong muốn chia sẻ kiến thức kỹ thuật với Brazil trong khi vẫn tôn trọng mọi cam kết không phổ biến vũ khí hạt nhân.
Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Nga cho rằng, nếu phương Tây cung cấp cho Ukraine máy bay tiêm kích F-16, điều đó cũng sẽ không làm thay đổi tình hình trên chiến trường.
Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Triều Tiên dường như đang chuẩn bị cho vụ phóng vệ tinh do thám tiếp theo, mặc dù không có dấu hiệu cho thấy vụ phóng sắp xảy ra.
Mỹ tính 'đục thủng' túi tiền ở nước ngoài dành cho vũ khí Triều Tiên, Moscow-Bình Nhưỡng hợp tác đối phó thách thức

Mỹ tính 'đục thủng' túi tiền ở nước ngoài dành cho vũ khí Triều Tiên, Moscow-Bình Nhưỡng hợp tác đối phó thách thức

Mỹ đã công bố các biện pháp trừng phạt đối với 6 cá nhân và hai tổ chức với cáo buộc chuyển tiền cho các chương trình vũ khí của Triều Tiên.
Đã từng thân thiết, Niger nay vội gây sức ép muốn Mỹ rút quân, Nga có thế chân?

Đã từng thân thiết, Niger nay vội gây sức ép muốn Mỹ rút quân, Nga có thế chân?

Chính phủ Niger cho hay, Mỹ sẽ sớm đệ trình đề xuất rút binh lính của họ khỏi quốc gia Tây Phi này.
Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga ngày 22/3 do tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng thực hiện cho thấy sự thay đổi mục tiêu của tổ chức khủng bố này.
Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao được đánh giá là kênh hiệu quả để trao đổi ý kiến về các vấn đề kinh tế đáng quan tâm nhất trong suốt hai thập kỷ qua.
Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Những rắc rối trong chương trình tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel đang khiến cho Mỹ khó tiếp cận mục tiêu răn đe hạt nhân của mình.
Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn chính trị, tranh giành quyền lực giữa các băng đảng cùng các vụ đảo chính và nghèo đói là những gì mà người dân Haiti tiếp tục phải đối mặt...
70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

Baoquocte.vn. Ngày 13/3/1954 là ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử - nguồn cổ vũ lớn lao cho toàn thể nhân dân ta trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Tháng Ramadan linh thiêng

Tháng Ramadan linh thiêng

Tháng Ramadan là tháng thứ Chín trong lịch Hồi giáo, được xem là tháng linh thiêng nhất trong năm đối với người Hồi giáo trên toàn thế giới.
Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Việc Mỹ bỏ phiếu trắng với nghị quyết kêu gọi ngừng bắn ở Gaza của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc liệu có thể làm chuyển hướng quan hệ với Israel?
Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Kế hoạch theo Chương trình Không quân Chiến đấu Toàn cầu (GCAP) của Nhật Bản, Anh và Italy báo hiệu sự thay đổi then chốt trong chiến lược an ninh khu vực.
Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ tìm cách tối đa hóa hoạt động ngoại giao để đưa mối quan hệ của Ấn Độ với các đối tác Đông Nam Á lên một tầm cao mới.
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Khi chính lực lượng IS đã nhận là chủ mưu cuộc khủng bố, Nga vẫn chưa thể vội vàng tin bởi nếu vội tin rất có thể Moscow đã dính bẫy.
Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

EU đồng lòng hỗ trợ Ukraine 'bằng mọi giá' vì hòa bình trong bối cảnh Nga đang dành nhiều lợi thế trong cuộc xung đột.
Mỹ sắp tổ chức thượng đỉnh ba bên, sẽ có thêm một thế 'kiềng ba chân' trong quan hệ quốc tế?

Mỹ sắp tổ chức thượng đỉnh ba bên, sẽ có thêm một thế 'kiềng ba chân' trong quan hệ quốc tế?

Hội nghị thượng đỉnh ba bên giữa Nhật Bản, Mỹ và Philippines sẽ lần đầu tiên được tổ chức tại Mỹ vào giữa tháng 4 này.
Phiên bản di động