Thế giới 2019: Những "điểm nóng" có thể kích hoạt Thế chiến III

Nếu Chiến tranh Thế giới III nổ ra, rất có thể nó sẽ bắt nguồn từ một sự kiện hoàn toàn bất ngờ. Bài viết của Giáo sư Robert Farley thuộc trường Đại học Chiến tranh Lục quân Mỹ đăng trên trang mạng nationalinterest.org mới đây đã đề cập đến những "điểm nóng" có thể làm bùng phát Chiến tranh Thế giới III. Xin được lược dịch như sau:
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
the gioi 2019 nhung diem nong co the kich hoat the chien iii Pháp siết chặt an ninh trước lễ kỷ niệm 100 năm kết thúc Thế chiến I
the gioi 2019 nhung diem nong co the kich hoat the chien iii Nga: NATO "đủ khôn ngoan" để không xảy ra chiến tranh thế giới thứ 3

"Chiến trường" chính của cuộc đối đầu Mỹ - Trung

Biển Đông là một trong những "chiến trường" chính của cuộc đối đầu Mỹ-Trung, hai quốc gia đang lâm vào một cuộc chiến tranh thương mại khốc liệt.

Hiện cuộc chiến tranh thương mại giữa hai cường quốc kinh tế lớn nhất thế giới này chủ yếu diễn ra dưới hình thức: những lời đe dọa lẫn nhau, áp các mức thuế và các biện pháp trừng phạt thương mại đối với hàng hóa của nhau.

the gioi 2019 nhung diem nong co the kich hoat the chien iii
Khi mối quan hệ giữa hai cường quốc này suy thoái nghiêm trọng, Mỹ hoặc Trung Quốc có thể quyết định làm leo thang căng thẳng thông qua những hành động táo bạo hơn. (Nguồn: AFP)

Trong khi đó, Mỹ và đồng minh Canada gần đây đã làm leo thang căng thẳng với Trung Quốc bằng việc bắt giữ Giám đốc Tài chính của tập đoàn viễn thông lớn nhất Trung Quốc Huawei - bà Mạnh Vãn Chu, dẫn đến việc Trung Quốc trả đũa nhằm vào các công dân của Canada và các công ty của Mỹ đang sinh sống và làm ăn tại Trung Quốc.

Trên thực tế, Mỹ và Trung Quốc hiện vẫn chưa hoàn toàn gắn cuộc chiến tranh thương mại với những tranh chấp tại Biển Đông. Tuy nhiên, khi mối quan hệ giữa hai cường quốc này suy thoái nghiêm trọng, Mỹ hoặc Trung Quốc có thể quyết định làm leo thang căng thẳng thông qua những hành động táo bạo hơn, chứ không phải chỉ dừng lại ở những lời đe dọa, những mức thuế ngày càng tịnh tiến...

Nếu Trung Quốc và Mỹ kết luận rằng, mối quan hệ thương mại của họ - vốn là nền tảng cho sự phát triển kinh tế toàn cầu trong suốt 2 thập kỷ qua, tiềm ẩn những rủi ro đáng kể và xung đột là điều không thể tránh khỏi, khi đó có thể họ sẽ quyết định "thẳng tay hành động" với đối phương ở Biển Đông. 

Ukraine - cuộc khủng hoảng âm ỉ đã bùng cháy

Thế giới vẫn nhớ tới Ukraine khi mới đây xảy ra vụ Nga bắt giữ các tàu tuần tra và thủy đoàn của Ukraine đi qua Biển Azov. Cho dù vụ việc này chưa thể chắc chắn do Nga hay Ukraine khơi mào, song những sự cố như vậy đã làm thổi bùng căng thẳng trong một cuộc khủng hoảng vốn đã âm ỉ cháy trong suốt những năm qua.

the gioi 2019 nhung diem nong co the kich hoat the chien iii
Tàu Ukraine bị Nga bắt giữ được đưa về cảng Kerch, Crimea ngày 26/11. (Nguồn: Reuters)

Việc chính phủ Ukraine ban hành lệnh thiết quân luật cho thấy khả năng bất ổn ở đất nước này. Trong bối cảnh những căng thẳng giữa Mỹ và Nga vẫn đang diễn ra, ngay cả một cú sốc nhỏ cũng có thể phá hủy sự cân bằng mong manh vốn được duy trì trong khu vực những năm vừa qua và có khả năng đẩy Đông Âu vào tình trạng hỗn loạn.

"Ngọn lửa" chiến tranh âm ỉ  ở vịnh Persia

Cuộc khủng hoảng chính trị và quân sự liên miên ở Trung Đông đã khiến thế giới vô cùng mệt mỏi và bất an. Các áp lực kinh tế đối với Iran tiếp tục gia tăng trong bối cảnh Mỹ có những hành động ngày càng hiếu chiến hơn, nhằm kiềm chế thương mại của nước này.

Cuộc chiến tranh mà Saudi Arabia đang tiến hành ở Yemen chưa có dấu hiệu suy giảm. Mặc dù cuộc nội chiến ở Syria đã có dấu hiệu "hạ nhiệt", song cả Nga và Mỹ đều vẫn cam kết hỗ trợ các đối tác và những lực lượng được 2 nước này ủy nhiệm trong cuộc nội chiến Syria.

Chính vì vậy, "ngọn lửa" chiến tranh âm ỉ đó có thể bùng phát bất cứ lúc nào. Rối ren chính trị ở Iran có thể khiến cả khu vực bất ổn, hoặc đẩy Iran tới chỗ có những hành động hiếu chiến, hoặc biến nước Cộng hòa Hồi giáo này trở thành một mục tiêu tạm thời của những lực lượng thù địch.

Căng thẳng giữa người Kurd, người Thổ, người Syria và người Iraq có thể bùng phát thành một cuộc xung đột công khai bất cứ lúc nào. Nói chung, do khu vực này có tầm quan trọng chiến lược nên bất kỳ sự bất ổn nào cũng có thể dẫn tới cuộc xung đột giữa Mỹ, Nga hoặc thậm chí là cả Trung Quốc.

Vấn đề Triều Tiên chưa hết nguy hiểm

Có một điều rất rõ ràng là căng thẳng trên Bán đảo Triều Tiên đã giảm đáng kể trong năm 2018, khi nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un tỏ thiện chí và ngừng các vụ thử hạt nhân cũng như tên lửa đạn đạo và Tổng thống Mỹ Donald Trump “hạ bớt giọng điệu” trong cuộc đối đầu với Triều Tiên.

Trên thực tế, triển vọng đạt được một nền hòa bình lâu dài trên Bán đảo Triều Tiên chưa bao giờ xán lạn như hiện nay kể từ giữa những năm 1990 của thế kỷ trước. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều trở ngại nghiêm trọng ở phía trước. Quan hệ giữa Washington và Bình Nhưỡng có thể xấu đi bất cứ lúc nào. Nếu ông Trump làm mếch lòng ông Kim Jong-un, hoặc nếu Chính quyền Tổng thống Trump vi phạm thỏa thuận Mỹ - Triều, hoặc nếu ông Kim Jong-un làm mếch lòng ông Trump, khi đó, mối quan hệ Mỹ - Triều sẽ lao dốc nhanh chóng.

the gioi 2019 nhung diem nong co the kich hoat the chien iii
Tổng thống Mỹ Donald Trump (phải) và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un có thể gặp nhau vào đầu năm 2019. (Nguồn: AFP)

Hơn nữa, những nước cũng có vai trò quan trọng trong vấn đề Triều Tiên như Trung Quốc và Nhật Bản vẫn bất đồng về tiến trình hòa giải giữa Hàn Quốc và Triều Tiên, mặc dù lý do để họ tỏ thái độ hoài nghi là rất khác nhau. Nói tóm lại, tình hình ở Triều Tiên vẫn rất nguy hiểm chứ không như những đánh giá lạc quan mà một số người đưa ra.

Các nhân tố không thể dự báo 

Các cường quốc thường có xu hướng dốc toàn bộ nguồn lực ngoại giao, quân sự và chính trị vào cái mà họ cho là những cuộc xung đột nghiêm trọng nhất theo quan điểm của họ. Những cuộc xung đột ít nghiêm trọng hơn không được chú ý đến, điều đó có nghĩa là những cuộc xung đột đó có thể leo thang thành những cuộc đối đầu nguy hiểm trước khi người ta nhận thức được điều gì đang diễn ra. Những cuộc xung đột mang tính tàn phá có thể xuất hiện ở các nước Baltic, ở Azerbaijan, ở Kashmir hoặc thậm chí là ở Venezuela.

Nếu Chiến tranh Thế giới III nổ ra, rất có thể nó sẽ bắt nguồn từ một sự kiện hoàn toàn bất ngờ.

Liệu thế giới của năm 2019 có đối mặt với nhiều hiểm nguy hơn thế giới của năm 2018 hay không? Có lẽ là không, mặc dù sự xấu đi nghiêm trọng của mối quan hệ Mỹ - Trung báo hiệu một điềm gở cho tương lai.

Những "điểm nóng" có thể thay đổi theo thời gian, nhưng những nguyên nhân cơ bản dẫn đến xung đột - sự suy giảm vai trò cường quốc quân sự số 1 của Mỹ và kéo theo đó là sự thay đổi của trật tự thế giới - có nghĩa là tương lai gần chắc chắn sẽ nguy hiểm hơn trước đây.

the gioi 2019 nhung diem nong co the kich hoat the chien iii Hong Kong: Phát hiện thêm một quả bom chưa nổ từ Thế chiến II

Giới chức Hong Kong đang tiến hành xử lý một quả bom chưa nổ từ thời Thế chiến thứ II còn sót lại tại công ...

the gioi 2019 nhung diem nong co the kich hoat the chien iii Triển lãm quốc tế đầu tiên về trại tập trung lớn nhất của Đức quốc xã

Triển lãm sẽ bắt đầu mở cửa từ ngày 1/12 và kéo dài tới tháng 6/2018. 

the gioi 2019 nhung diem nong co the kich hoat the chien iii Tháo ngòi nổ Chiến tranh thế giới thứ ba

Đêm 20/11/1983, hơn 100 triệu người Mỹ theo dõi bộ phim giả tưởng về một vụ tấn công hạt nhân nhằm vào nước này - ...

(theo Nationalinterest)

Xem nhiều

Đọc thêm

Quản trị an ninh phi truyền thống trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Quản trị an ninh phi truyền thống trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Những nguy cơ đe dọa an ninh phi truyền thống trên thế giới xuất hiện rất nhiều ở Việt Nam với tác hại vô cùng nghiêm trọng, đặt ra yêu ...
Trừng phạt Nga hay cuộc 'chiến tranh kinh tế' tổng lực của phương Tây trên khắp thế giới

Trừng phạt Nga hay cuộc 'chiến tranh kinh tế' tổng lực của phương Tây trên khắp thế giới

Các vòng trừng phạt Nga, có thể ít tác động tới chủ thể, nhưng một cuộc 'chiến tranh kinh tế' tổng lực của phương Tây đã khiến toàn thế giới ...
Tăng cường nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Hội Nhà báo Việt Nam

Tăng cường nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Hội Nhà báo Việt Nam

Nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Hội Nhà báo Việt Nam, Thường trực Hội đã có nhiều cách làm sáng tạo đem lại hiệu quả thiết ...
Dự án y tế AI giảm gánh nặng chữa bệnh cho cư dân bản địa Australia

Dự án y tế AI giảm gánh nặng chữa bệnh cho cư dân bản địa Australia

Dự án y tế Healthy Connections nhằm giải quyết những thách thức trong việc tiếp cận dịch vụ y tế cơ bản của cư dân vùng hẻo lánh ở phía ...
Trung Quốc 'ra đòn' mới, căng thẳng với EU đã tiến đến sản phẩm sữa

Trung Quốc 'ra đòn' mới, căng thẳng với EU đã tiến đến sản phẩm sữa

Ngày 22/11, Trung Quốc thông báo mở rộng cuộc điều tra chống trợ cấp đối với các sản phẩm sữa nhập khẩu từ Liên minh châu Âu (EU).
Mê mẩn khung cảnh của cung đường bao biển đẹp nhất Việt Nam ở Quảng Ninh

Mê mẩn khung cảnh của cung đường bao biển đẹp nhất Việt Nam ở Quảng Ninh

Tuyến đường bao biển nối Hạ Long và Cẩm Phả (Quảng Ninh) được đánh giá là một tuyến đường ven biển đẹp nhất Việt Nam bởi có sự kết hợp ...
Mỹ cho phép Ukraine tấn công sâu vào lãnh thổ Nga: ‘Đèn xanh’ nháy chậm?

Mỹ cho phép Ukraine tấn công sâu vào lãnh thổ Nga: ‘Đèn xanh’ nháy chậm?

Việc Ukraine sử dụng tên lửa tầm xa của Mỹ tấn công quân sự trên đất Nga có thể chuyển xung đột sang giai đoạn quyết liệt hơn.
Hội nghị thượng đỉnh G20: Cam kết, xu thế và động lực

Hội nghị thượng đỉnh G20: Cam kết, xu thế và động lực

Trong bối cảnh địa chính trị phân hóa sâu sắc, xung đột leo thang và biến đổi khí hậu, Thượng đỉnh G20 rất được trông đợi.
Chuyến thăm đa mục đích của Tổng thống Indonesia

Chuyến thăm đa mục đích của Tổng thống Indonesia

Tân Tổng thống Indonesia Prabowo Subianto có chuyến công du nước ngoài đầu tiên kéo dài nhiều ngày với quy mô lớn.
Hội nghị thượng đỉnh bất thường các nước Arab và Hồi giáo: Nỗ lực ngăn xung đột lan rộng

Hội nghị thượng đỉnh bất thường các nước Arab và Hồi giáo: Nỗ lực ngăn xung đột lan rộng

Hội nghị đã thể hiện rõ ý chí và cam kết của nhiều quốc gia trong việc ủng hộ người Palestine và tìm kiếm các giải pháp lâu dài.
Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Những thay đổi dưới thời Trump 2.0 sẽ tác động nhiều mặt tới nước Mỹ và thế giới.
Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Chuyến thăm Trung Quốc của Thủ tướng Malaysia phản ánh mong muốn tăng cường quan hệ song phương toàn diện, đặc biệt là kinh tế và thương mại.
Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Sự trở lại của Tổng thống đắc cử Donald Trump mang nhiều hàm ý cho nước Mỹ và thế giới. Châu Á – Thái Bình Dương trong đó có tiểu vùng Mekong cũng không nằm ...
‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

Quan hệ giữa Mỹ và Iran, từng là đồng minh thân cận thời đầu Chiến tranh Lạnh, đã biến thành đối đầu kéo dài hàng thập kỷ.
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
Một Iran 'rất khác' sẽ khiến ông Trump phải đau đầu!

Một Iran 'rất khác' sẽ khiến ông Trump phải đau đầu!

Rất có thể chính sách 'gây áp lực tối đa' của Tổng thống đắc cử Donald Trump sẽ không còn tác dụng với Iran khi ở thời điểm hiện nay.
Ông Donald Trump 'tái xuất': Cục diện Nam bán cầu có đảo chiều?

Ông Donald Trump 'tái xuất': Cục diện Nam bán cầu có đảo chiều?

Sự trở lại của ông Donald Trump không chỉ đánh dấu bước ngoặt trong chính trị Mỹ mà còn hứa hẹn ảnh hưởng sâu rộng đến khu vực Nam bán cầu.
'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

Nhóm các nhà nghiên cứu Mỹ và Trung Quốc đang tiến hành dự án 'hạt hòa bình' nhằm thúc đẩy cân bằng thương mại nông nghiệp giữa hai nước.
Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Mặc dù sắp mãn nhiệm nhưng Tổng thống Mỹ Joe Biden đã có một quyết định quan trọng liên quan đến xung đột Nga-Ukraine.
Cái 'gật đầu muộn mằn' của Tổng thống Biden với Ukraine: Thay đổi cục diện hay thêm dầu vào lửa?

Cái 'gật đầu muộn mằn' của Tổng thống Biden với Ukraine: Thay đổi cục diện hay thêm dầu vào lửa?

Tổng thống Joe Biden đã quyết định 'xé rào' vũ khí cho Ukraine. Tuy nhiên, những 'đòn giáng' không thể tạo ra bằng lời nói.
Ngoại giao đa phương của Việt Nam tạo tiếng vang trên truyền thông Mexico

Ngoại giao đa phương của Việt Nam tạo tiếng vang trên truyền thông Mexico

Truyền thông Mexico đề cao vị thế và sự tham gia, đóng góp hiệu quả của Việt Nam tại các diễn đàn đa phương gần đây như APEC, G20...
Phiên bản di động