Thời khắc khó khăn của Iran

Nhất Phong
Thảm kịch khiến Tổng thống Ebrahim Raisi thiệt mạng ngày 19/5 xảy ra trong bối cảnh Iran đang phải đối mặt với rất nhiều thách thức, từ kinh tế, an ninh cho đến giải bài toán hóc búa trong mối quan hệ đang có chiều hướng leo thang căng thẳng với Mỹ và Israel.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Người dân tụ tập để thương tiếc cái chết của cố Tổng thống Iran Ebrahim Raisi, tại Tehran, Iran ngày 20/5/2024. [Ảnh/Xinhua]
Người dân tụ tập bày tỏ thương tiếc cố Tổng thống Iran Ebrahim Raisi, tại Tehran, Iran ngày 20/5/2024. (Nguồn: Xinhua)

Vụ tai nạn xảy ra vào thời điểm quốc gia Hồi giáo có tiếng nói trọng lượng ở Trung Đông đang phải căng mình trên nhiều mặt trận, cả trong và ngoài nước, xử lý êm thấm các mối quan hệ khó lường với nhiều quốc gia trong khu vực, trong khi nền kinh tế tiếp tục sa sút vì các lệnh trừng phạt kéo dài trong nhiều năm.

Thách thức bủa vây

Trong cuộc họp khẩn cấp ngày 20/5, Nhà lãnh đạo tối cao, Đại giáo chủ Ali Khamenei đã phê chuẩn Phó Tổng thống thứ nhất Mohammad Mokhber làm quyền Tổng thống và ấn định ngày tổ chức cuộc bầu cử tổng thống trong vòng 50 ngày theo Hiến pháp nước này. Cũng tại cuộc họp, Thứ trưởng thứ nhất Bộ Ngoại giao, ông Ali Bagheri đã được quyền Tổng thống Mokhber đề cử giữ chức quyền Bộ trưởng Ngoại giao.

Tuyên bố trấn an dân chúng trước sự ra đi đột ngột của Tổng thống Raisi, Đại giáo chủ Ali Khamenei khẳng định, các vấn đề quốc gia của Iran sẽ không bị gián đoạn vì sự cố nghiêm trọng này. Nhà lãnh đạo tối cao Iran đồng thời yêu cầu quyền Tổng thống Mohammad Mokhber và những người đứng đầu cơ quan lập pháp và tư pháp phối hợp chặt chẽ, ổn định tình hình và đảm bảo an ninh để chuẩn bị cho cuộc bầu cử sắp tới.

Trong cuộc họp đầu tiên với tư cách là nguyên thủ, quyền Tổng thống Mokhber nhấn mạnh, "Đất nước sẽ tiếp tục tiến lên. Sự cố này không thể gây trở ngại cho chính phủ và việc điều hành đất nước”.

Tuy nhiên, nhiều nhà quan sát cho rằng, sự ra đi của Tổng thống Raisi vào thời điểm này cũng có thể đẩy Iran vào tình trạng bất ổn trong bối cảnh quốc gia Tây Á này đang phải đối mặt với rất nhiều thách thức. Điển hình là sự leo thang đối đầu giữa Tehran với Tel Aviv sau một loạt sự cố, các vụ "ăn miếng trả miếng" lẫn nhau trong khi "chảo lửa" Trung Đông vẫn tiếp tục tình trạng căng thẳng ở mức cao nhất trong nhiều năm qua.

Sự thù địch âm ỉ hàng thập kỷ giữa Iran và Israel đã chuyển thành hành vi gây hấn công khai sau khi Tehran thực hiện một cuộc không kích chưa từng có vào Israel để trả đũa việc Tel Aviv tấn công cơ sở ngoại giao của Iran ở Syria, khiến một số lãnh đạo quân sự cấp cao của Iran thiệt mạng.

Bên cạnh đó, là sự phản đối của phương Tây về chương trình hạt nhân của Iran. Kể từ khi ông Raisi lên nắm quyền tổng thống năm 2021, Iran bắt đầu phớt lờ các điều khoản của Kế hoạch hành động toàn diện chung (JCPOA), một thỏa thuận hạt nhân được Mỹ, Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc và Đức thống nhất trước đó.

Giới chức Mỹ cho biết, sau khi gần đạt được thỏa thuận với Iran thông qua các trung gian châu Âu cách đây 2 năm, các nỗ lực đàm phán đã sụp đổ dưới thời Tổng thống Raisi.

Người dân tụ tập để thương tiếc cái chết của cố Tổng thống Iran Ebrahim Raisi, tại Tehran, Iran ngày 20/5/2024. [Ảnh/Xinhua]
Người dân Iran bày tỏ tiếc thương Tổng thống Iran Ebrahim Raisi khi thi hài ông được chuyển về Tehran, ngày 21/5. (Nguồn: AFP)

Không nhiều thay đổi

Mặc dù cuộc bầu cử tổng thống đã được Đại giáo chủ thông qua và dự kiến sẽ được tổ chức vào ngày 28/6 tới, nhưng khoảng thời gian này là tương đối ngắn ngủi để Lãnh tụ tối cao Khamenei chọn ra một nhân vật không chỉ trở thành tổng thống vào thời điểm quan trọng của đất nước mà còn có thể ở vị trí vững chắc để kế nhiệm vị trí lãnh đạo tối cao.

Do đó, thách thức trước mắt đối với quyền Tổng thống Mokhber và kể cả bất cứ ai sẽ là tổng thống mới của Iran sau cuộc bầu cử tới sẽ là không chỉ kiểm soát được những bất đồng trong nước mà còn cả yêu cầu của các phe phái có đường lối cứng rắn với phương Tây và xích lại gần hơn với Nga và Trung Quốc.

Thách thức lâu dài đối với Tehran là xử lý mối quan hệ với Israel. Dù hiện tại hai bên chưa có cuộc đối đầu quân sự trực tiếp nào, nhưng cuộc chiến ủy nhiệm vẫn tiếp tục khi Hamas và Hezbollah, hai lực lượng được cho là có sự hậu thuẫn mạnh mẽ của Tehran tiếp tục chống lại Tel Aviv.

Trong bối cảnh như thế, các nhà phân tích nhận định, sự ra đi “không đúng lúc” của Tổng thống Ebrahim Raisi ít nhiều có thể sẽ gây ra tình trạng bất ổn trong nội bộ nước này. Tuy nhiên, trước mắt, các chính sách của Tehran sẽ không có nhiều thay đổi vì Lãnh đạo tối cao Ayatollah Ali Khamenei mới là người ra mọi quyết định quan trọng và có tiếng nói cuối cùng trong các vấn đề trọng đại của Iran.

Và như vậy, có thể nhận định rằng, sự ra đi của Tổng thống Raisi sẽ không ảnh hưởng đến cuộc chiến ở Gaza, không làm chậm quá trình mở rộng sứ mệnh của Vệ binh Cách mạng Hồi giáo, cũng như sẽ không thay đổi sự bế tắc trong các cuộc đàm phán hạt nhân với Mỹ và không ảnh hưởng đến liên minh đang phát triển với Nga và Trung Quốc.

Vụ Tổng thống Iran thiệt mạng: Ấn định thời điểm bầu cử; Mỹ tiết lộ cự tuyệt một yêu cầu từ Tehran

Vụ Tổng thống Iran thiệt mạng: Ấn định thời điểm bầu cử; Mỹ tiết lộ cự tuyệt một yêu cầu từ Tehran

Ngày 20/5, Chủ tịch Cơ quan bầu cử Iran Mohsen Eslami thông báo, cuộc bầu cử bất thường để bầu ra Tổng thống mới của ...

Tổng thống Iran Raisi, Ngoại trưởng Amirabdollahian cùng đoàn tùy tùng tử vong, Pakistan tuyên bố để tang

Tổng thống Iran Raisi, Ngoại trưởng Amirabdollahian cùng đoàn tùy tùng tử vong, Pakistan tuyên bố để tang

Ngày 20/5, hãng thông tấn nhà nước Iran (IRNA) đưa tin, Tổng thống Ebrahim Raisi, Ngoại trưởng Hossein Amir-Abdollahian cùng các quan chức tháp tùng ...

Vụ máy bay chở Tổng thống Iran gặp nạn: Tìm thấy thi thể các nạn nhân, lãnh đạo tối cao Khamenei tuyên bố quốc tang 5 ngày, ai nắm quyền thay thế?

Vụ máy bay chở Tổng thống Iran gặp nạn: Tìm thấy thi thể các nạn nhân, lãnh đạo tối cao Khamenei tuyên bố quốc tang 5 ngày, ai nắm quyền thay thế?

Iran đã tìm thấy thi thể của Tổng thống Ebrahim Raisi và những quan chức tháp tùng của nước này trong vụ rơi máy bay ...

Tổng thống Iran Raisi tử nạn: Nhiều câu hỏi còn bỏ ngỏ, 'hỗn hợp dễ cháy' có thể bị kích hoạt, gây thêm rối ren ở Trung Đông

Tổng thống Iran Raisi tử nạn: Nhiều câu hỏi còn bỏ ngỏ, 'hỗn hợp dễ cháy' có thể bị kích hoạt, gây thêm rối ren ở Trung Đông

Vẫn còn một số câu hỏi bỏ ngỏ sau sự ra đi đột ngột của Tổng thống Iran Raisi trong vụ tai nạn máy bay ...

Lãnh đạo Việt Nam chia buồn về vụ tai nạn máy bay ở Iran

Lãnh đạo Việt Nam chia buồn về vụ tai nạn máy bay ở Iran

Ngày 20/5, lãnh đạo Việt Nam đã gửi điện chia buồn tới lãnh đạo Cộng hoà Hồi giáo Iran về vụ tai nạn máy bay ...

Đọc thêm

XSMN 25/6, kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ 3 ngày 25/6/2024. xổ số hôm nay 25/6

XSMN 25/6, kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ 3 ngày 25/6/2024. xổ số hôm nay 25/6

XSMN 25/6 - xổ số miền Nam ngày 25 tháng 6. trực tiếp kết quả xổ số miền Nam hôm nay 25/6/2024. xổ số hôm nay 25/6. XSMN thứ 3. ...
XSMB 25/6, kết quả xổ số miền Bắc thứ 3 ngày 25/6/2024. dự đoán XSMB 25/6/2024

XSMB 25/6, kết quả xổ số miền Bắc thứ 3 ngày 25/6/2024. dự đoán XSMB 25/6/2024

XSMB 25/6 - Trực tiếp xổ số miền Bắc 25/6/2024. kết quả xổ số miền Bắc hôm nay. xổ số hôm nay 25/6. dự đoán xổ số miền Bắc thứ ...
XSMT 25/6, kết quả xổ số miền Trung hôm nay thứ 3 ngày 25/6/2024. SXMT 25/6/2024

XSMT 25/6, kết quả xổ số miền Trung hôm nay thứ 3 ngày 25/6/2024. SXMT 25/6/2024

XSMT 25/6 - xổ số hôm nay 25/6/2024. trực tiếp xổ số miền Trung 25/6/2024. kết quả xổ số miền Trung hôm nay. xổ số miền Trung thứ 3. SXMT ...
Quản lý tài chính công tại Việt Nam đáp ứng các yêu cầu chất lượng, chính thức được cấp chứng nhận PEFA CHECK

Quản lý tài chính công tại Việt Nam đáp ứng các yêu cầu chất lượng, chính thức được cấp chứng nhận PEFA CHECK

Quản lý tài chính công tại Việt Nam đáp ứng các yêu cầu chất lượng, chính thức được cấp chứng nhận PEFA CHECK.
Tổng thống Nga Putin: Chuyến thăm Việt Nam đã để lại những ấn tượng tốt đẹp nhất

Tổng thống Nga Putin: Chuyến thăm Việt Nam đã để lại những ấn tượng tốt đẹp nhất

Tổng thống Nga bày tỏ cảm ơn các nhà lãnh đạo Việt Nam về sự đón tiếp nồng hậu và lòng hiếu khách.
Bầu cử Pháp: Bộ Nội vụ cảnh báo nguy cơ bạo lực, Tổng thống Macron gửi gắm 'niềm hy vọng cuối cùng'

Bầu cử Pháp: Bộ Nội vụ cảnh báo nguy cơ bạo lực, Tổng thống Macron gửi gắm 'niềm hy vọng cuối cùng'

Pháp có thể chứng kiến tình trạng bất ổn dân sự và bạo lực liên quan cuộc bầu cử của quốc gia Tây Âu.
Bầu cử Pháp: Bộ Nội vụ cảnh báo nguy cơ bạo lực, Tổng thống Macron gửi gắm 'niềm hy vọng cuối cùng'

Bầu cử Pháp: Bộ Nội vụ cảnh báo nguy cơ bạo lực, Tổng thống Macron gửi gắm 'niềm hy vọng cuối cùng'

Pháp có thể chứng kiến tình trạng bất ổn dân sự và bạo lực liên quan cuộc bầu cử của quốc gia Tây Âu.
Thủ tướng Hungary nói 'không nên ảo tưởng Nga khác biệt', đề cập người duy nhất trên thế giới làm được 'cú chốt' với Moscow và Kiev

Thủ tướng Hungary nói 'không nên ảo tưởng Nga khác biệt', đề cập người duy nhất trên thế giới làm được 'cú chốt' với Moscow và Kiev

Thủ tướng Hungary Viktor Orban hối thúc chấm dứt xung đột Nga-Ukraine để tạo ra không gian cho các cuộc đàm phán hòa bình.
Cạnh tranh ở chính trường Hàn Quốc: Chủ tịch đảng đối lập chính từ chức, lộ diện các 'ngôi sao' cho đảng cầm quyền

Cạnh tranh ở chính trường Hàn Quốc: Chủ tịch đảng đối lập chính từ chức, lộ diện các 'ngôi sao' cho đảng cầm quyền

Các đảng chính ở Hàn Quốc đang hướng đến các cuộc đại hội toàn quốc, dự kiến diễn ra trong tháng 7 và tháng 8.
IAEA hối thúc chấm dứt tấn công quanh nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia ở Ukraine

IAEA hối thúc chấm dứt tấn công quanh nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia ở Ukraine

IAEA cho rằng, các vụ tấn công bằng UAV nhằm vào nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia và khu vực lân cận ngày càng trở nên thường xuyên hơn.
Hàn Quốc sẽ thành lập tổ chuyên trách chuẩn bị cho APEC 2025

Hàn Quốc sẽ thành lập tổ chuyên trách chuẩn bị cho APEC 2025

Thông báo chính thức bầu chọn thành phố Gyeongju thuộc tỉnh Gyeongsang Bắc là thành phố đăng cai Hội nghị APEC 2025 dự kiến công bố ngày 27/6.
Bahrain-Iran nhất trí khởi động đàm phán 'làm lành'

Bahrain-Iran nhất trí khởi động đàm phán 'làm lành'

Bahrain và Iran đã đồng ý khởi động các cuộc đàm phán nhằm nối lại quan hệ chính trị giữa hai nước.
Giấc mơ vũ trụ của Trung Quốc

Giấc mơ vũ trụ của Trung Quốc

Câu chuyện Vạn Hồ cố gắng phóng mình vào không gian bằng một chiếc ghế cho thấy khát vọng này đã rất lâu đời ở Trung Quốc.
IUU và nỗ lực bảo vệ hệ sinh thái biển

IUU và nỗ lực bảo vệ hệ sinh thái biển

Đánh bắt cá bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) là một trong những mối đe dọa lớn nhất đối với hệ sinh thái biển.
Hiệp ước di cư và tị nạn mới của châu Âu

Hiệp ước di cư và tị nạn mới của châu Âu

Nghị viện châu Âu đã thông qua Hiệp ước về di cư và tị nạn, một dự án được khởi động cách đây chín năm và trải qua rất nhiều thăng trầm.
Xu thế luật hóa các tiêu chuẩn xanh của EU

Xu thế luật hóa các tiêu chuẩn xanh của EU

Xu hướng chuyển đổi xanh mang đến nhiều cơ hội nhưng cũng kéo theo sự phân hóa giữa các nhóm quốc gia.
Tại sao Mỹ trừng phạt năng lượng hạt nhân của Nga?

Tại sao Mỹ trừng phạt năng lượng hạt nhân của Nga?

Mỹ cấm nhập khẩu uranium được làm giàu từ Nga. Cấm vận này ảnh hưởng đến công nghiệp hạt nhân dân sự của Mỹ thế nào và và liệu châu Âu có sẵn sàng hỗ ...
Nửa thế kỷ 'gọi tên' một cường quốc hạt nhân

Nửa thế kỷ 'gọi tên' một cường quốc hạt nhân

Cách đây nửa thế kỷ, Ấn Độ đã kích nổ thành công quả bom hạt nhân đầu tiên, chính thức đưa New Delhi gia nhập câu lạc bộ các cường quốc hạt nhân.
Financial Times: Nâng cao năng lực cạnh tranh là điều cấp thiết với châu Âu

Financial Times: Nâng cao năng lực cạnh tranh là điều cấp thiết với châu Âu

Trọng tâm hành động của Nghị viện châu Âu (EP) trong những năm tới là thay đổi mô hình kinh tế nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của châu Âu.
Truyền thông quốc tế ấn tượng với vị thế ngày càng cao của Việt Nam

Truyền thông quốc tế ấn tượng với vị thế ngày càng cao của Việt Nam

Chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Nga được truyền thông quan tâm với những đánh giá ấn tượng, cho thấy vị thế ngày càng cao của Việt Nam.
Bangkok Post: Tổng thống Nga Putin - 'Idol' của nhiều người dân Việt Nam

Bangkok Post: Tổng thống Nga Putin - 'Idol' của nhiều người dân Việt Nam

Tờ Bangkok Post của Thái Lan phỏng vấn nhiều người dân Việt Nam về cảm nhận đối với Tổng thống Nga Putin.
Báo Nga: ‘Việt Nam - Điểm đến đặc biệt của Tổng thống Vladimir Putin’

Báo Nga: ‘Việt Nam - Điểm đến đặc biệt của Tổng thống Vladimir Putin’

Việt Nam nổi bật trong số những đối tác thân thiện của Nga, quan hệ hợp tác tốt đẹp giữa hai nước đã được chứng minh trong quá khứ và hiện tại.
Lần thứ 8 tới Trung Đông, Ngoại trưởng Mỹ vẫn chưa thể khiến Israel-Hamas 'bắt tay'

Lần thứ 8 tới Trung Đông, Ngoại trưởng Mỹ vẫn chưa thể khiến Israel-Hamas 'bắt tay'

Nhằm thúc đẩy ngừng bắn ở Dải Gaza, chuyến thăm 3 ngày tới 4 nước Trung Đông của Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken không thu được kết quả rõ rệt.
Muốn cứu nguy kho vũ khí, Mỹ sẽ 'truyền nghề' cho Nhật Bản?

Muốn cứu nguy kho vũ khí, Mỹ sẽ 'truyền nghề' cho Nhật Bản?

Nhật Bản có thể được Mỹ chuyển giao hoàn toàn công nghệ sản xuất nhiều loại vũ khí trọng yếu.
Phiên bản di động