Chiến lược kinh tế của Tổng thống Mỹ Joe Biden ở châu Á: Đừng để chỉ là 'lời hứa suông'

Ngọc Hà
Tác giả Shihoko Goto* đã có bài viết trên East Asia Forum nhận định về chiến lược kinh tế của Tổng thống Mỹ Joe Biden tại châu Á.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Chiến lược kinh tế của Tổng thống Joe Biden ở châu Á: Đừng để chỉ là 'lời hứa suông'
Trụ sở Bộ Thương mại Mỹ. (Nguồn: Inside Telecom)

Rào cản lớn trong nội bộ

Ngay cả khi chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden tiếp tục hô hào về việc hợp tác với các đồng minh để đảm bảo sự ổn định ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, Washington khó có thể quay trở lại tham gia Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) trong thời gian tới.

Khi Quốc hội Mỹ không mấy hào hứng về việc ký kết những thỏa thuận thương mại mới, chiến lược kinh tế của Washington trong khu vực sẽ chỉ tập trung vào những nỗ lực đối đầu với những thách thức do Trung Quốc gây ra.

Theo đó, Mỹ sẽ phối hợp với những quốc gia có cùng chí hướng trong khu vực để dẫn dắt nỗ lực này. Tuy nhiên, chiến lược kinh tế này của cường quốc số 1 thế giới có thể sẽ kém hiệu quả hơn khi các đối tác đầu tư và thương mại mới được dàn xếp mà không có sự "góp mặt" của Mỹ.

Để mở đường cho Mỹ có thể quay trở lại CPTPP, rào cản lớn đầu tiên cần phải vượt qua là việc tái cấp phép cho luật Quyền xúc tiến thương mại (TPA) vốn sẽ hết hạn vào ngày 1/7/2021.

TPA là một công cụ quan trọng để Mỹ có thể đàm phán bất kỳ thỏa thuận thương mại mới nào. TPA cho phép Nhà Trắng đệ trình một thỏa thuận thương mại lên Quốc hội để được thông qua hoặc bác bỏ mà không có quyền đưa ra thay đổi nào đối với thỏa thuận này.

Nếu không có TPA, việc thông qua bất kỳ một thỏa thuận thương mại mới nào tầm vĩ mô như CPTPP sẽ gặp phải thách thức to lớn và tốn rất nhiều thời gian.

Thượng đỉnh Nga-Mỹ: Quay lại ngoại giao truyền thống và chiến thắng cho ai?

Thượng đỉnh Nga-Mỹ: Quay lại ngoại giao truyền thống và chiến thắng cho ai?

Ngay cả khi TPA tiếp tục được Quốc hội Mỹ ký thành luật vào một thời điểm thích hợp, chính quyền của Tổng thống Joe Biden sẽ vẫn vấp phải thách thức khi Quốc hội lưỡng đảng không mấy mặn mà với việc ký kết một thỏa thuận thương mại "khủng" như CPTPP.

Không có gì ngạc nhiên khi báo cáo Chương trình Chính sách Thương mại 2021 của Mỹ, do Đại diện Thương mại Mỹ Katherine Tai chịu trách nhiệm soạn thảo, cho biết, chính quyền của ông Biden sẽ theo đuổi một chương trình nghị sự thương mại tập trung vào việc thu hút cử tri, theo đó "sẽ khuyến khích đầu tư và đổi mới trong nước, tăng cường an ninh kinh tế cho các gia đình Mỹ, bao gồm cả việc chống lại các hành vi thương mại không công bằng của các đối tác thương mại".

Việc tập trung vào tăng trưởng trong nước cũng là mục tiêu mà chính quyền tiền nhiệm Donald Trump theo đuổi.

Mặc dù mối quan tâm duy nhất của ông Trump về việc giảm thiểu thâm hụt thương mại của Mỹ với Trung Quốc vấp phải chỉ trích gay gắt, song những nghi ngờ của cựu tỷ phú New York về lợi ích kinh tế mà những thỏa thuận kinh tế đem lại cho người dân Mỹ thậm chí đã được những người kiên quyết phản đối việc Mỹ rút khỏi Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) thừa nhận.

Trên thực tế, đánh giá về chính sách thương mại đối với châu Á, chính quyền Tổng thống Biden vẫn chưa sửa đổi Mục 232 của Đạo luật Thương mại năm 1962 vốn cho phép chính quyền tiền nhiệm Donald Trump áp thuế đối với sản phẩm nhôm thép nhập khẩu từ một số đồng minh quan trọng nhất của Washington, bao gồm Nhật Bản, với lý do an ninh quốc gia. Những mức thuế này vẫn được duy trì bất chấp hơn 300 doanh nghiệp Mỹ thúc đẩy chính quyền của ông Biden chấm dứt ngay lập tức.

Chắc chắn, các nhà sản xuất Mỹ đang "la ó" chính quyền của ông Biden gỡ bỏ những dòng thuế này, không phải vì muốn đem lại lợi ích cho chính sách đối ngoại của đất nước, mà vì họ muốn duy trì năng lực cạnh tranh và có thể nhập khẩu các nguồn hàng từ các nước khác mà không phải chịu mức thuế cao.

Mỹ không thể "đơn thương độc mã"

Các đồng minh của Mỹ đã hoang mang trước việc chính quyền của ông Biden "nói không đi đôi với làm" liên quan đến chính sách hợp tác kinh tế.

Ví dụ, các đồng minh của Mỹ như Nhật Bản, Hàn Quốc và một số nước khác đều hoài nghi về những đề xuất đầu tư quy mô lớn nhằm cải thiện và nâng cấp cơ sở hạ tầng và hoạt động kinh tế trong khu vực mà chính quyền của ông Biden đưa ra.

Mỹ không thể đối đầu với thách thức do Trung Quốc đặt ra mà không phụ thuộc vào các nước có cùng chí hướng.

Với chiến lược "tuần hoàn kép", Bắc Kinh đã và đang tìm cách đối phó với các biện pháp của Washington vốn có thể phân tách nền kinh tế Trung Quốc ra khỏi nền kinh tế toàn cầu.

Chiến lược này cho phép Bắc Kinh triển khai những kế hoạch giúp giảm thiểu sự phụ thuộc của nước này vào các thị trường và công nghệ bên ngoài, đồng thời thúc đẩy khả năng các thị trường đang nổi phải phụ thuộc vào hàng hóa và công nghệ Trung Quốc.

Cùng với những bước tiến trong sáng kiến "Vành đai và Con đường", Trung Quốc đang nhắm đến mục tiêu thiết lập một trật tự thế giới mới trong đó Bắc Kinh là trung tâm, đặc biệt đối với lĩnh vực kinh tế.

Vì vậy, ngay cả khi Mỹ không sớm tham gia vào bất kỳ thỏa thuận thương mại toàn diện nào trong tương lai, thì điều cấp thiết là Washington cần thể hiện sự sẵn sàng hợp tác với các nước có cùng chí hướng cả về lĩnh vực kinh tế ở mức độ nhiều như lĩnh vực chính trị.

Tin liên quan
Kết quả Hội nghị thượng đỉnh Nga-Mỹ: Đồng thuận nhỏ trong bất đồng lớn Kết quả Hội nghị thượng đỉnh Nga-Mỹ: Đồng thuận nhỏ trong bất đồng lớn

Một cách thức khác không kém phần hiệu quả là chính quyền của ông Biden có thể tham gia vào những mối quan hệ đối tác kinh tế mới đang hình thành hiện nay.

Những mối quan hệ đối tác kinh tế này vừa nhằm ứng phó với những thách thức liên quan đến tăng trưởng kinh tế thời kỳ hậu đại dịch Covid-19, vừa nhằm ứng phó với thách thức do Trung Quốc đặt ra.

Sáng kiến Phục hồi Chuỗi Cung ứng giữa 3 nước Nhật Bản, Ấn Độ và Australia là một ví dụ về mối quan hệ đối tác như vậy. Washington có thể tham gia sáng kiến này để hòa chung vào nỗ lực của 3 nước nói trên trong việc giảm thiểu sự phụ thuộc quá mức vào các chuỗi cung ứng đặt tại Trung Quốc.

Mặc dù chính quyền của ông Biden sẽ bị chi phối vào việc giải quyết những vấn đề trong nước và không thể sớm ký kết những thỏa thuận thương mại mới, nhưng điều đó sẽ không cản trở chính trị gia 78 tuổi điều chỉnh các chính sách để có thể hành động theo đúng những lời tuyên bố và những lời kêu gọi hợp tác đã đưa ra.

Việc Washington kêu gọi hợp tác với các đối tác trên mặt trận kinh tế không chỉ là thể hiện sự quan tâm đối với các nước khác. Mà còn là do Mỹ không thể "đơn thương độc mã" đẩy lùi tham vọng khu vực rộng lớn hơn của Trung Quốc.

Việc Washington tập trung duy nhất vào những kế hoạch thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong nước có thể đồng nghĩa với việc lời kêu gọi hợp tác của Washington sẽ đơn thuần bị coi là những "lời nói suông".

*Shihoko Goto - Phó Giám đốc phụ trách Địa kinh tế và Cộng tác viên Cấp cao cho Chương trình Đông Bắc Á tại châu Á ở Trung tâm Wilson.

TIN LIÊN QUAN
Ngoại trưởng Triều Tiên 'chặt đứt' hy vọng của Mỹ: Tốn thời gian!
Nước cờ của ông Biden trên bàn cờ chiến lược Nga-Mỹ-Trung Quốc-EU
Ngoại trưởng Mỹ thăm châu Âu: Sứ mệnh 've vãn' đồng minh đối phó với Trung Quốc?
Mỹ-EU hợp sức 'khiêu chiến' tội phạm mạng, Nga không ngoài cuộc
Reuters: Ngoại trưởng Mỹ-Trung có thể 'chạm trán' bên lề hội nghị G20
(theo Eastasiaforum.org)

Xem nhiều

Đọc thêm

Thêm hai quốc gia có thể có thể trở thành thành viên đầy đủ của khu vực Schengen

Thêm hai quốc gia có thể có thể trở thành thành viên đầy đủ của khu vực Schengen

Ủy ban châu Âu khẳng định cả Romania và Bulgaria đều đáp ứng đầy đủ các tiêu chí để gia nhập khối Schengen.
Hỗ trợ Ukraine: Czech cấp nửa triệu quả đạn pháo, Thụy Điển tiếp tục bơm tiền, Berlin không cho phép Kiev dùng vũ khí Đức tấn công lãnh thổ Nga

Hỗ trợ Ukraine: Czech cấp nửa triệu quả đạn pháo, Thụy Điển tiếp tục bơm tiền, Berlin không cho phép Kiev dùng vũ khí Đức tấn công lãnh thổ Nga

Ngoại trưởng Czech Jan Lipavsky cam kết Prague sẽ tiếp tục hỗ trợ Ukraine.
Việt Nam luôn coi trọng và dành ưu tiên cao cho việc củng cố, tăng cường quan hệ với Campuchia

Việt Nam luôn coi trọng và dành ưu tiên cao cho việc củng cố, tăng cường quan hệ với Campuchia

Chủ tịch Quốc hội khẳng định Đảng, Nhà nước Việt Nam luôn coi trọng và dành ưu tiên cao cho việc củng cố, tăng cường quan hệ Việt Nam-Campuchia.
Việt Nam-Malaysia: Thúc đẩy, phát huy hiệu quả tiềm năng hợp tác trong bối cảnh bước vào giai đoạn phát triển mới

Việt Nam-Malaysia: Thúc đẩy, phát huy hiệu quả tiềm năng hợp tác trong bối cảnh bước vào giai đoạn phát triển mới

Tổng Bí thư tiếp Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Phát triển Nông thôn, Chủ tịch đảng UMNO và các lãnh đạo cấp cao trong Liên minh cầm quyền tại Malaysia.
Phu nhân Tổng Bí thư Tô Lâm thăm Viện Tim quốc gia Malaysia

Phu nhân Tổng Bí thư Tô Lâm thăm Viện Tim quốc gia Malaysia

Phu nhân Ngô Phương Ly bày tỏ sự cảm phục, quý trọng tinh thần yêu nghề, hết lòng chăm sóc bảo vệ sức khỏe người dân của các y sĩ, ...
Thêm nhiều điều kiện đối với việc xét tuyển đại học bằng học bạ

Thêm nhiều điều kiện đối với việc xét tuyển đại học bằng học bạ

Dự thảo thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy chế tuyển sinh trình độ đại học, tuyển sinh trình độ cao đẳng ngành Giáo dục Mầm ...
Thêm hai quốc gia có thể có thể trở thành thành viên đầy đủ của khu vực Schengen

Thêm hai quốc gia có thể có thể trở thành thành viên đầy đủ của khu vực Schengen

Ủy ban châu Âu khẳng định cả Romania và Bulgaria đều đáp ứng đầy đủ các tiêu chí để gia nhập khối Schengen.
Hỗ trợ Ukraine: Czech cấp nửa triệu quả đạn pháo, Thụy Điển tiếp tục bơm tiền, Berlin không cho phép Kiev dùng vũ khí Đức tấn công lãnh thổ Nga

Hỗ trợ Ukraine: Czech cấp nửa triệu quả đạn pháo, Thụy Điển tiếp tục bơm tiền, Berlin không cho phép Kiev dùng vũ khí Đức tấn công lãnh thổ Nga

Ngoại trưởng Czech Jan Lipavsky cam kết Prague sẽ tiếp tục hỗ trợ Ukraine.
Tin thế giới 22/11: Ukraine thông tin về siêu tên lửa Nga, Lào-Trung Quốc gia tăng hợp tác quốc phòng, châu Âu chia rẽ về lệnh bắt Thủ tướng Israel

Tin thế giới 22/11: Ukraine thông tin về siêu tên lửa Nga, Lào-Trung Quốc gia tăng hợp tác quốc phòng, châu Âu chia rẽ về lệnh bắt Thủ tướng Israel

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.
Thủ tướng Hungary tuyên bố 'ngó lơ' lệnh bắt giữ quốc tế với Thủ tướng Israel

Thủ tướng Hungary tuyên bố 'ngó lơ' lệnh bắt giữ quốc tế với Thủ tướng Israel

Thủ tướng Hungary Viktor Orbán ngày 22/11 lên tiếng chỉ trích Tòa án hình sự quốc tế (ICC) về việc phát lệnh bắt giữ Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu.
Nga đẩy nhanh tốc độ tiến quân ở Ukraine, Hạ viện vung mạnh tiền cho quốc phòng

Nga đẩy nhanh tốc độ tiến quân ở Ukraine, Hạ viện vung mạnh tiền cho quốc phòng

Nga chuẩn bị đối phó với bất kỳ diễn biến nào liên quan tình hình xung đột Ukraine, dù luôn ưu tiên và đã sẵn sàng cho các biện pháp hòa bình.
Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong Un: Thế giới đang chứng kiến sự hỗn loạn và bạo lực nhất kể từ Thế chiến II

Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong Un: Thế giới đang chứng kiến sự hỗn loạn và bạo lực nhất kể từ Thế chiến II

Chủ tịch Triều Tiên cho rằng, các mối quan hệ quốc tế đã vượt quá điểm bùng nổ nguy hiểm và biến thành những cuộc xung đột vô cùng thảm khốc.
Mỹ cho phép Ukraine tấn công sâu vào lãnh thổ Nga: ‘Đèn xanh’ nháy chậm?

Mỹ cho phép Ukraine tấn công sâu vào lãnh thổ Nga: ‘Đèn xanh’ nháy chậm?

Việc Ukraine sử dụng tên lửa tầm xa của Mỹ tấn công quân sự trên đất Nga có thể chuyển xung đột sang giai đoạn quyết liệt hơn.
Hội nghị thượng đỉnh G20: Cam kết, xu thế và động lực

Hội nghị thượng đỉnh G20: Cam kết, xu thế và động lực

Trong bối cảnh địa chính trị phân hóa sâu sắc, xung đột leo thang và biến đổi khí hậu, Thượng đỉnh G20 rất được trông đợi.
Chuyến thăm đa mục đích của Tổng thống Indonesia

Chuyến thăm đa mục đích của Tổng thống Indonesia

Tân Tổng thống Indonesia Prabowo Subianto có chuyến công du nước ngoài đầu tiên kéo dài nhiều ngày với quy mô lớn.
Hội nghị thượng đỉnh bất thường các nước Arab và Hồi giáo: Nỗ lực ngăn xung đột lan rộng

Hội nghị thượng đỉnh bất thường các nước Arab và Hồi giáo: Nỗ lực ngăn xung đột lan rộng

Hội nghị đã thể hiện rõ ý chí và cam kết của nhiều quốc gia trong việc ủng hộ người Palestine và tìm kiếm các giải pháp lâu dài.
Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Những thay đổi dưới thời Trump 2.0 sẽ tác động nhiều mặt tới nước Mỹ và thế giới.
Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Chuyến thăm Trung Quốc của Thủ tướng Malaysia phản ánh mong muốn tăng cường quan hệ song phương toàn diện, đặc biệt là kinh tế và thương mại.
Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Sự trở lại của Tổng thống đắc cử Donald Trump mang nhiều hàm ý cho nước Mỹ và thế giới. Châu Á – Thái Bình Dương trong đó có tiểu vùng Mekong cũng không nằm ...
‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

Quan hệ giữa Mỹ và Iran, từng là đồng minh thân cận thời đầu Chiến tranh Lạnh, đã biến thành đối đầu kéo dài hàng thập kỷ.
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
Phiên bản di động