Chiến lược kinh tế của Tổng thống Mỹ Joe Biden ở châu Á: Đừng để chỉ là 'lời hứa suông'

Ngọc Hà
Tác giả Shihoko Goto* đã có bài viết trên East Asia Forum nhận định về chiến lược kinh tế của Tổng thống Mỹ Joe Biden tại châu Á.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Chiến lược kinh tế của Tổng thống Joe Biden ở châu Á: Đừng để chỉ là 'lời hứa suông'
Trụ sở Bộ Thương mại Mỹ. (Nguồn: Inside Telecom)

Rào cản lớn trong nội bộ

Ngay cả khi chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden tiếp tục hô hào về việc hợp tác với các đồng minh để đảm bảo sự ổn định ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, Washington khó có thể quay trở lại tham gia Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) trong thời gian tới.

Khi Quốc hội Mỹ không mấy hào hứng về việc ký kết những thỏa thuận thương mại mới, chiến lược kinh tế của Washington trong khu vực sẽ chỉ tập trung vào những nỗ lực đối đầu với những thách thức do Trung Quốc gây ra.

Theo đó, Mỹ sẽ phối hợp với những quốc gia có cùng chí hướng trong khu vực để dẫn dắt nỗ lực này. Tuy nhiên, chiến lược kinh tế này của cường quốc số 1 thế giới có thể sẽ kém hiệu quả hơn khi các đối tác đầu tư và thương mại mới được dàn xếp mà không có sự "góp mặt" của Mỹ.

Để mở đường cho Mỹ có thể quay trở lại CPTPP, rào cản lớn đầu tiên cần phải vượt qua là việc tái cấp phép cho luật Quyền xúc tiến thương mại (TPA) vốn sẽ hết hạn vào ngày 1/7/2021.

TPA là một công cụ quan trọng để Mỹ có thể đàm phán bất kỳ thỏa thuận thương mại mới nào. TPA cho phép Nhà Trắng đệ trình một thỏa thuận thương mại lên Quốc hội để được thông qua hoặc bác bỏ mà không có quyền đưa ra thay đổi nào đối với thỏa thuận này.

Nếu không có TPA, việc thông qua bất kỳ một thỏa thuận thương mại mới nào tầm vĩ mô như CPTPP sẽ gặp phải thách thức to lớn và tốn rất nhiều thời gian.

Thượng đỉnh Nga-Mỹ: Quay lại ngoại giao truyền thống và chiến thắng cho ai?

Thượng đỉnh Nga-Mỹ: Quay lại ngoại giao truyền thống và chiến thắng cho ai?

Ngay cả khi TPA tiếp tục được Quốc hội Mỹ ký thành luật vào một thời điểm thích hợp, chính quyền của Tổng thống Joe Biden sẽ vẫn vấp phải thách thức khi Quốc hội lưỡng đảng không mấy mặn mà với việc ký kết một thỏa thuận thương mại "khủng" như CPTPP.

Không có gì ngạc nhiên khi báo cáo Chương trình Chính sách Thương mại 2021 của Mỹ, do Đại diện Thương mại Mỹ Katherine Tai chịu trách nhiệm soạn thảo, cho biết, chính quyền của ông Biden sẽ theo đuổi một chương trình nghị sự thương mại tập trung vào việc thu hút cử tri, theo đó "sẽ khuyến khích đầu tư và đổi mới trong nước, tăng cường an ninh kinh tế cho các gia đình Mỹ, bao gồm cả việc chống lại các hành vi thương mại không công bằng của các đối tác thương mại".

Việc tập trung vào tăng trưởng trong nước cũng là mục tiêu mà chính quyền tiền nhiệm Donald Trump theo đuổi.

Mặc dù mối quan tâm duy nhất của ông Trump về việc giảm thiểu thâm hụt thương mại của Mỹ với Trung Quốc vấp phải chỉ trích gay gắt, song những nghi ngờ của cựu tỷ phú New York về lợi ích kinh tế mà những thỏa thuận kinh tế đem lại cho người dân Mỹ thậm chí đã được những người kiên quyết phản đối việc Mỹ rút khỏi Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) thừa nhận.

Trên thực tế, đánh giá về chính sách thương mại đối với châu Á, chính quyền Tổng thống Biden vẫn chưa sửa đổi Mục 232 của Đạo luật Thương mại năm 1962 vốn cho phép chính quyền tiền nhiệm Donald Trump áp thuế đối với sản phẩm nhôm thép nhập khẩu từ một số đồng minh quan trọng nhất của Washington, bao gồm Nhật Bản, với lý do an ninh quốc gia. Những mức thuế này vẫn được duy trì bất chấp hơn 300 doanh nghiệp Mỹ thúc đẩy chính quyền của ông Biden chấm dứt ngay lập tức.

Chắc chắn, các nhà sản xuất Mỹ đang "la ó" chính quyền của ông Biden gỡ bỏ những dòng thuế này, không phải vì muốn đem lại lợi ích cho chính sách đối ngoại của đất nước, mà vì họ muốn duy trì năng lực cạnh tranh và có thể nhập khẩu các nguồn hàng từ các nước khác mà không phải chịu mức thuế cao.

Mỹ không thể "đơn thương độc mã"

Các đồng minh của Mỹ đã hoang mang trước việc chính quyền của ông Biden "nói không đi đôi với làm" liên quan đến chính sách hợp tác kinh tế.

Ví dụ, các đồng minh của Mỹ như Nhật Bản, Hàn Quốc và một số nước khác đều hoài nghi về những đề xuất đầu tư quy mô lớn nhằm cải thiện và nâng cấp cơ sở hạ tầng và hoạt động kinh tế trong khu vực mà chính quyền của ông Biden đưa ra.

Mỹ không thể đối đầu với thách thức do Trung Quốc đặt ra mà không phụ thuộc vào các nước có cùng chí hướng.

Với chiến lược "tuần hoàn kép", Bắc Kinh đã và đang tìm cách đối phó với các biện pháp của Washington vốn có thể phân tách nền kinh tế Trung Quốc ra khỏi nền kinh tế toàn cầu.

Chiến lược này cho phép Bắc Kinh triển khai những kế hoạch giúp giảm thiểu sự phụ thuộc của nước này vào các thị trường và công nghệ bên ngoài, đồng thời thúc đẩy khả năng các thị trường đang nổi phải phụ thuộc vào hàng hóa và công nghệ Trung Quốc.

Cùng với những bước tiến trong sáng kiến "Vành đai và Con đường", Trung Quốc đang nhắm đến mục tiêu thiết lập một trật tự thế giới mới trong đó Bắc Kinh là trung tâm, đặc biệt đối với lĩnh vực kinh tế.

Vì vậy, ngay cả khi Mỹ không sớm tham gia vào bất kỳ thỏa thuận thương mại toàn diện nào trong tương lai, thì điều cấp thiết là Washington cần thể hiện sự sẵn sàng hợp tác với các nước có cùng chí hướng cả về lĩnh vực kinh tế ở mức độ nhiều như lĩnh vực chính trị.

Tin liên quan
Kết quả Hội nghị thượng đỉnh Nga-Mỹ: Đồng thuận nhỏ trong bất đồng lớn Kết quả Hội nghị thượng đỉnh Nga-Mỹ: Đồng thuận nhỏ trong bất đồng lớn

Một cách thức khác không kém phần hiệu quả là chính quyền của ông Biden có thể tham gia vào những mối quan hệ đối tác kinh tế mới đang hình thành hiện nay.

Những mối quan hệ đối tác kinh tế này vừa nhằm ứng phó với những thách thức liên quan đến tăng trưởng kinh tế thời kỳ hậu đại dịch Covid-19, vừa nhằm ứng phó với thách thức do Trung Quốc đặt ra.

Sáng kiến Phục hồi Chuỗi Cung ứng giữa 3 nước Nhật Bản, Ấn Độ và Australia là một ví dụ về mối quan hệ đối tác như vậy. Washington có thể tham gia sáng kiến này để hòa chung vào nỗ lực của 3 nước nói trên trong việc giảm thiểu sự phụ thuộc quá mức vào các chuỗi cung ứng đặt tại Trung Quốc.

Mặc dù chính quyền của ông Biden sẽ bị chi phối vào việc giải quyết những vấn đề trong nước và không thể sớm ký kết những thỏa thuận thương mại mới, nhưng điều đó sẽ không cản trở chính trị gia 78 tuổi điều chỉnh các chính sách để có thể hành động theo đúng những lời tuyên bố và những lời kêu gọi hợp tác đã đưa ra.

Việc Washington kêu gọi hợp tác với các đối tác trên mặt trận kinh tế không chỉ là thể hiện sự quan tâm đối với các nước khác. Mà còn là do Mỹ không thể "đơn thương độc mã" đẩy lùi tham vọng khu vực rộng lớn hơn của Trung Quốc.

Việc Washington tập trung duy nhất vào những kế hoạch thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong nước có thể đồng nghĩa với việc lời kêu gọi hợp tác của Washington sẽ đơn thuần bị coi là những "lời nói suông".

*Shihoko Goto - Phó Giám đốc phụ trách Địa kinh tế và Cộng tác viên Cấp cao cho Chương trình Đông Bắc Á tại châu Á ở Trung tâm Wilson.

TIN LIÊN QUAN
Ngoại trưởng Triều Tiên 'chặt đứt' hy vọng của Mỹ: Tốn thời gian!
Nước cờ của ông Biden trên bàn cờ chiến lược Nga-Mỹ-Trung Quốc-EU
Ngoại trưởng Mỹ thăm châu Âu: Sứ mệnh 've vãn' đồng minh đối phó với Trung Quốc?
Mỹ-EU hợp sức 'khiêu chiến' tội phạm mạng, Nga không ngoài cuộc
Reuters: Ngoại trưởng Mỹ-Trung có thể 'chạm trán' bên lề hội nghị G20
(theo Eastasiaforum.org)

Xem nhiều

Đọc thêm

Hà Nội giữ vững vị trí lá cờ đầu trong xây dựng nông thôn mới

Hà Nội giữ vững vị trí lá cờ đầu trong xây dựng nông thôn mới

Baoquocte.vn. Chương trình số 04-CTr/TU của Thành ủy Hà Nội khóa XVII đã mang lại diện mạo mới văn minh, hiện đại cho khu vực nông thôn Thủ đô.
Dự báo thời tiết ngày mai (14/11): Nhiều khu vực ngày nắng, gió nhẹ; Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ sáng sớm trời lạnh, sương mù nhẹ rải rác

Dự báo thời tiết ngày mai (14/11): Nhiều khu vực ngày nắng, gió nhẹ; Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ sáng sớm trời lạnh, sương mù nhẹ rải rác

Thông tin dự báo thời tiết các khu vực ngày mai (14/11) từ Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia.
Đoàn đại biểu Đảng Cộng sản Việt Nam thăm và làm việc tại Trung Quốc

Đoàn đại biểu Đảng Cộng sản Việt Nam thăm và làm việc tại Trung Quốc

Đoàn đại biểu Đảng Cộng sản Việt Nam do đồng chí Phan Đình Trạc làm Trưởng đoàn thăm và làm việc tại Trung Quốc từ ngày 11-15/11.
Đảng Cộng hòa toàn thắng mùa bầu cử Mỹ 2024, các chính sách của chính quyền ông Biden 'gặp hạn'?

Đảng Cộng hòa toàn thắng mùa bầu cử Mỹ 2024, các chính sách của chính quyền ông Biden 'gặp hạn'?

Đảng Cộng hòa đã khép lại một mùa bầu cử thắng lợi với việc giành quyền kiểm soát lưỡng viện ở Quốc hội Mỹ và cuộc đua vào Nhà Trắng.
Phiêu du show: Mang màu sắc âm nhạc đương đại qua từng sự kiện giàu cảm xúc

Phiêu du show: Mang màu sắc âm nhạc đương đại qua từng sự kiện giàu cảm xúc

Phiêu du show với một con đường âm nhạc mang màu sắc đương đại, bay bổng rất riêng đã dần khẳng định mình trong lòng khán giả nghe nhạc tại ...
Lịch cúp điện Bạc Liêu hôm nay ngày 14/11/2024

Lịch cúp điện Bạc Liêu hôm nay ngày 14/11/2024

Thông tin lịch cúp điện tại Bạc Liêu theo từng khu vực được cập nhật mới nhất từ Điện lực miền Nam ngày 14/11/2024.
Đảng Cộng hòa toàn thắng mùa bầu cử Mỹ 2024, các chính sách của chính quyền ông Biden 'gặp hạn'?

Đảng Cộng hòa toàn thắng mùa bầu cử Mỹ 2024, các chính sách của chính quyền ông Biden 'gặp hạn'?

Đảng Cộng hòa đã khép lại một mùa bầu cử thắng lợi với việc giành quyền kiểm soát lưỡng viện ở Quốc hội Mỹ và cuộc đua vào Nhà Trắng.
Sudan 'mắc kẹt trong cơn ác mộng' tồi tệ nhất suốt 18 tháng qua

Sudan 'mắc kẹt trong cơn ác mộng' tồi tệ nhất suốt 18 tháng qua

Liên hợp quốc cảnh báo cuộc nội chiến ở Sudan đang tiếp tục gây ra "tình trạng bạo lực nghiêm trọng và đau khổ" cho hàng triệu dân thường.
Hội nghị thượng đỉnh G20: Brazil huy động 9.000 nhân viên an ninh, Nam Phi gửi gắm kỳ vọng

Hội nghị thượng đỉnh G20: Brazil huy động 9.000 nhân viên an ninh, Nam Phi gửi gắm kỳ vọng

Hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) sẽ diễn ra tại Brazil từ ngày 18-19/11.
Muốn phá bỏ giới hạn của chính phủ Mỹ theo hướng chưa từng có, ông Trump lập hẳn bộ mới cho tỷ phú Elon Musk đứng đầu

Muốn phá bỏ giới hạn của chính phủ Mỹ theo hướng chưa từng có, ông Trump lập hẳn bộ mới cho tỷ phú Elon Musk đứng đầu

Ông Trump tuyên bố sẽ thành lập Bộ Hiệu quả chính phủ, nhằm thúc đẩy hiệu quả hoạt động của cơ quan hành pháp này trong nhiệm kỳ 2025-2029.
Hàn Quốc chuẩn bị tập trận cùng Mỹ-Nhật, xem nhẹ khả năng Triều Tiên sẽ đối thoại với chính quyền Washington?

Hàn Quốc chuẩn bị tập trận cùng Mỹ-Nhật, xem nhẹ khả năng Triều Tiên sẽ đối thoại với chính quyền Washington?

Hàn Quốc nhận định, Triều Tiên sẽ không đối thoại với Mỹ trong thời gian hợp tác quân sự với Nga để triển khai quân đội.
Máy bay thương mại Mỹ bị tấn công ở Haiti, Washington ra lệnh nóng

Máy bay thương mại Mỹ bị tấn công ở Haiti, Washington ra lệnh nóng

Những tháng gần đây, tình hình an ninh ở Haiti đang ngày càng xấu đi.
Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Những thay đổi dưới thời Trump 2.0 sẽ tác động nhiều mặt tới nước Mỹ và thế giới.
Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Chuyến thăm Trung Quốc của Thủ tướng Malaysia phản ánh mong muốn tăng cường quan hệ song phương toàn diện, đặc biệt là kinh tế và thương mại.
Chiến thắng của ông Trump: 8 cụm từ đặc tả hành trình phi thường vào Nhà Trắng, đằng sau ngày thứ Ba 'nhàn nhã' là gì?

Chiến thắng của ông Trump: 8 cụm từ đặc tả hành trình phi thường vào Nhà Trắng, đằng sau ngày thứ Ba 'nhàn nhã' là gì?

Không cần phải chờ đợi thêm, ứng cử viên Donald Trump đã giành chiến thắng thuyết phục trong cuộc Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Màu sắc chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris nếu đắc cử

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Màu sắc chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris nếu đắc cử

Kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 sẽ tác động tới tình hình thế giới thế nào và chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris khác biệt ra sao?
Đại sứ Phạm Quang Vinh: 'Độc lạ', gay cấn bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 và câu chuyện với Việt Nam

Đại sứ Phạm Quang Vinh: 'Độc lạ', gay cấn bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 và câu chuyện với Việt Nam

Theo Đại sứ Phạm Quang Vinh, cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm nay rất sít sao, nhưng dù là ai thì quan hệ Việt Nam-Mỹ vẫn tiếp đà phát triển tích cực.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Ý nghĩa và tác động

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Ý nghĩa và tác động

Bầu cử Tổng thống Mỹ luôn có ý nghĩa quan trọng không chỉ trong nội bộ nước Mỹ mà còn với cộng đồng quốc tế.
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

Sự kiện đang được giới công nghệ mong đợi có thể xảy ra ngay trong năm nay, là sự ra mắt của GPT-5.
30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

Gần 30 năm qua, Tòa án Luật Biển quốc tế (ITLOS) góp phần quan trọng giữ gìn tính toàn vẹn, thúc đẩy tuân thủ UNCLOS.
Phiên bản di động