THẾ GIỚI HẬU ĐẠI DỊCH COVID-19

Chuyên gia chiến lược nói rõ 4 thách thức của nước Mỹ

Hà Linh
TGVN. Chuyên gia Mỹ Raphael S. Cohen tại tổ chức RAND Corporation gần đây có bài phân tích những thách thức chiến lược của Mỹ trong thời hậu đại dịch Covid-19.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
chuyen gia chien luoc noi ro 4 thach thuc cua nuoc my Nước Mỹ hậu Covid-19: Chính sách đối ngoại 'quá tải', có thể đạt đến 'điểm cháy'
chuyen gia chien luoc noi ro 4 thach thuc cua nuoc my Chủ tịch Fed: Mỹ cần chuẩn bị cho một thực tế kinh tế mới
chuyen gia chien luoc noi ro 4 thach thuc cua nuoc my
Trước đại dịch Covid-19, đã có nhiều yếu tố làm xáo trộn các liên minh toàn cầu của Mỹ. Cơn giận dữ ở Châu Á bắt nguồn từ một Trung Quốc mạnh mẽ và hung hăng hơn

Mặc dù vẫn còn gần 6 tháng nữa mới tới ngày bầu cử, song quá trình bầu cử năm 2020 của Mỹ đang trong giai đoạn rầm rộ nhất với nhiều cam kết về một tương lai mới tốt hơn. Tuy nhiên, có một thực tế đang đi ngược lại với tất cả những lời hứa vận động tranh cử, thậm chí ngay cả trước khi xảy ra đại dịch Covid-19, Mỹ đã phải đối mặt với một tình thế khó khăn mang tính chiến lược ngày càng gia tăng, đó là tình trạng trong khi các thách thức đối với Mỹ ngày càng lớn thì các cam kết quốc tế ngày càng khó có thể giải quyết. Khi đại dịch Covid-19 tới, các thách thức này càng nhân lên.

Tác giả cho rằng dù bất kể ai giành chiến thắng trong cuộc bầu cử năm 2020, có thể sẽ có những thay đổi lớn trong chính sách đối ngoại của Mỹ, phân tích 4 nguyên nhân dẫn đến dự báo này:

Thứ nhất, sự thay đổi các động lực địa chính trị, khiến thế giới ngày càng bất ổn. Trước đại dịch Covid-19, đã có nhiều yếu tố làm xáo trộn các liên minh toàn cầu của Mỹ, đó là chủ nghĩa dân túy làm đảo lộn Châu Âu, sự hỗn loạn đang diễn ra và bạo lực giáo phái ở Trung Đông, cơn giận dữ ở Châu Á bắt nguồn từ một Trung Quốc mạnh mẽ và hung hăng hơn. Người ta có thể cho rằng đại dịch Covid-19 chỉ gây thêm căng thẳng cho các liên minh của Mỹ khi nhiều quốc gia, trong đó có cả Mỹ, đặt lợi ích quốc gia lên trên lợi ích của các liên minh. Cho dù ai nhậm chức Tổng thống Mỹ vào ngày 20/1/2021 thì các đối thủ của Mỹ có lẽ cũng sẽ không thay đổi, nhưng các đồng minh của Mỹ có thể thay đổi, đặc biệt là khi Mỹ sử dụng vũ lực.

Tin liên quan
chuyen gia chien luoc noi ro 4 thach thuc cua nuoc my Thế giới sau dịch Covid-19 (Kỳ 2): Quan hệ quốc tế sẽ ra sao?

Thứ hai, về lợi thế kinh tế, trong thời gian cuối Chiến tranh Lạnh, tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Mỹ và các đồng minh Châu Âu và Châu Á chiếm hơn 3/4tổng GDP toàn cầu. Thế nhưng, ngay cả trước khi dịch Covid-19 bùng phát, con số trên đã giảm xuống dưới 60% và được dự đoán sẽ giảm xuống dưới 50% vào năm 2030, trong khi đó, GDP của các nước ngoài liên minh với Mỹ lại tăng lên 30%, trong đó, phần của Trung Quốc tăng lên nhiều nhất, gây ảnh hưởng tới cán cân kinh tế của Mỹ và các đồng minh. Đại dịch Covid-19 có thể đẩy nhanh các xu hướng này. Nói cách khác, lợi thế kinh tế vượt trội của Mỹ và các đồng minh - từng giúp họ phát huy sức mạnh quân sự - sẽ bị suy giảm. Ngay cả khi nền kinh tế Mỹ tăng trưởng trở lại thì cũng không thể đảo ngược được hoàn toàn xu hướng này.

Thứ ba, những thách thức an ninh mà Mỹ đang phải đối mặt hiện khá đa dạng. Nhiều tài liệu chiến lược của Mỹ cho thấy rõ rằng Mỹ một lần nữa lại đang ở trong kỷ nguyên cạnh tranh quyền lực nước lớn. Đó là cuộc chiến chống khủng bố - vốn chiếm sự quan tâm chiến lược của Mỹ trong hơn 2 thập kỷ qua, vẫn chưa kết thúc. Hơn nữa, mối đe dọa từ các đối thủ của Mỹ như Trung Quốc, Nga, Iran và Triều Tiên khá khác nhau, đòi hỏi khả năng giải quyết khác nhau.

Theo các chiến lược gia Mỹ, thách thức không phải là làm thế nào để cạnh tranh với cường quốc này hay cường quốc kia, hoặc tham gia hoạt động chống khủng bố, mà là làm thế nào để thực hiện được tất cả những điều trên. Điều quan trọng, không có thách thức nào trong số trên có dấu hiệu biến mất bởi thế giới đang phải lo lắng xử lý đại dịch Covid-19. Trong khi đó, các đối thủ của Mỹ thủ lại dường như có ý định tận dụng tình hình để giành lợi thế cho họ.

Tin liên quan
chuyen gia chien luoc noi ro 4 thach thuc cua nuoc my Luật pháp thời Covid-19: Tương quan vẫn thế hay khác?

Thứ tư, một loạt yếu tố bên ngoài cũng đang nổi lên. Cùng lúc với đại dịch Covid-19, tác động của sự thay đổi khí hậu như mực nước biển dâng hay thiên tai thường xuyên xảy ra sẽ gây ảnh hưởng đến hàng triệu người và làm tăng áp lực lên các nước, đặc biệt là tại các quốc gia phát triển, trong đó nhiều nước đang phải chịu sự bất ổn và khủng bố. Đây cũng nguyên nhân làm suy yếu nguồn lực của mỗi nước cũng như gây ra sự bấp bênh trong việc thực hiện các cam kết giữa các liên minh.

Như vậy, có thể thấy với sự nổi lên của các đối thủ lâu đời và dự bấp bênh của các liên minh, cộng thêm các mối đe dọa và các nguồn tài nguyên đang giảm, áp lực từ bên ngoài đang tăng lên... tất cả có thể tạo ra một thế giới nhiều thách thức lớn hơn cho sự lãnh đạo của Mỹ. Quân đội Mỹ có thể phải dàn mỏng lực lượng chưa từng thấy trên khắp các khu vực để đối phó với vô số mối đe dọa trong khi ngân sách quốc phòng của Mỹ khó có thể trang trải cho thập kỷ tới.

Trong bối cảnh của năm bầu cử, câu hỏi không phải là liệu vị Tổng thống tiếp theo có phải đối mặt với một tình thế khó khăn chiến lược hay không mà là vị Tổng thống đó chọn cách giải quyết chúng như thế nào. Mỹ có thể tăng cường cam kết hiện nay và chịu phí tổn đáng kể về tiền bạc và có thể cả sinh mạng con người, hoặc rút lui và chấp nhận hậu quả của việc đối thủ đáng gờm sẽ thay thế Mỹ để lấp đầy khoảng trống.

Theo tác giả, người Mỹ nên tập trung tìm ra giải pháp cho tình thế khó khăn chiến lược của Mỹ vì ngay cả trước khi dịch Covid-19 diễn ra, các nền móng của chính sách đối ngoại của Mỹ đã bị quá tải, sau đại dịch, chính sách đối ngoại của Mỹ có thể sẽ ở điểm khó khăn hơn nữa.

chuyen gia chien luoc noi ro 4 thach thuc cua nuoc my Góc nhìn từ Trung Quốc: Xung khắc Mỹ-Trung Quốc có phải là định mệnh?

TGVN. Lưỡng hội Trung Quốc thảo luận về quan hệ Mỹ-Trung Quốc. Các chuyên gia bên trong Trung Quốc đánh giá thế nào về triển ...

chuyen gia chien luoc noi ro 4 thach thuc cua nuoc my Cân bằng - bài toán đau đầu của Nga thời hậu Covid-19

TGVN. Cục diện lưỡng cực lúc ẩn lúc hiện nay sẽ thực sự trở thành thách thức chủ yếu của chính sách ngoại giao Nga ...

chuyen gia chien luoc noi ro 4 thach thuc cua nuoc my Mỹ-Trung Quốc với châu Âu: Hoán đổi vị thế?

TGVN. Đại dịch Covid-19 cùng những hệ luỵ kinh tế - chính trị của nó có làm thay đổi vị thế của Mỹ và Trung ...

chuyen gia chien luoc noi ro 4 thach thuc cua nuoc my Tạp chí Foreign Policy: 5 trận chiến Mỹ-Trung Quốc

TGVN. Đại dịch Covid-19 đã và đang đẩy nhanh tốc độ cạnh tranh giữa Mỹ-Trung Quốc. Tạp chí Mỹ Foreign Policy phân tích sự chuyển ...

(Theo The Hill)

Bài viết cùng chủ đề

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2020

Xem nhiều

Đọc thêm

Bị IAEA ra nghị quyết 'sửa lưng', Iran lấy hạt nhân ra dọa

Bị IAEA ra nghị quyết 'sửa lưng', Iran lấy hạt nhân ra dọa

Iran tuyên bố sẽ khởi động một loạt máy ly tâm mới và tiên tiến để đáp trả việc IAEA ra nghị quyết yêu cầu Tehran cải thiện hợp tác.
Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu chính sách tại trường Đại học quốc gia Malaya

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu chính sách tại trường Đại học quốc gia Malaya

Tổng Bí thư Tô Lâm tin tưởng khuôn khổ Đối tác chiến lược toàn diện vừa thiết lập sẽ mở ra một kỷ nguyên phát triển mới trong quan hệ ...
Chủ tịch nước tặng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc cho 2 phi công vụ tai nạn máy bay ở Bình Định

Chủ tịch nước tặng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc cho 2 phi công vụ tai nạn máy bay ở Bình Định

Ngày 22/11, Chủ tịch nước vừa có Quyết định về việc tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc.
Một Iran 'rất khác' sẽ khiến ông Trump phải đau đầu!

Một Iran 'rất khác' sẽ khiến ông Trump phải đau đầu!

Rất có thể chính sách 'gây áp lực tối đa' của Tổng thống đắc cử Donald Trump sẽ không còn tác dụng với Iran khi ở thời điểm hiện nay.
Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 23/11 và sáng 24/11: Lịch thi đấu Ngoại hạng Anh - Man City vs Tottenham; La Liga - Celta Vigo vs Barcelona

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 23/11 và sáng 24/11: Lịch thi đấu Ngoại hạng Anh - Man City vs Tottenham; La Liga - Celta Vigo vs Barcelona

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 23/11 và sáng 24/11: Lịch thi đấu Ngoại hạng Anh - Arsenal vs Nottingham Forest; La Liga - Celta Vigo vs Barcelona.
Thứ trưởng Ngoại giao Đỗ Hùng Việt trao quyết định điều động và bổ nhiệm cán bộ cấp Vụ

Thứ trưởng Ngoại giao Đỗ Hùng Việt trao quyết định điều động và bổ nhiệm cán bộ cấp Vụ

Ngày 22/11, tại Trụ sở Bộ, Thứ trưởng Ngoại giao Đỗ Hùng Việt đã trao quyết định điều động và bổ nhiệm cán bộ cấp Vụ của Bộ Ngoại giao.
Bị IAEA ra nghị quyết 'sửa lưng', Iran lấy hạt nhân ra dọa

Bị IAEA ra nghị quyết 'sửa lưng', Iran lấy hạt nhân ra dọa

Iran tuyên bố sẽ khởi động một loạt máy ly tâm mới và tiên tiến để đáp trả việc IAEA ra nghị quyết yêu cầu Tehran cải thiện hợp tác.
Báo động từ HĐBA LHQ: 70% dân số Syria cần viện trợ nhân đạo

Báo động từ HĐBA LHQ: 70% dân số Syria cần viện trợ nhân đạo

Phó đặc phái viên LHQ Najat Rochdi cho biết 2024 'sẽ là năm đẫm máu nhất' tại Syria trong vòng 4 năm qua.
Burkina Faso liệt cựu Tổng thống và tướng tình báo vào 'danh sách đen' khủng bố

Burkina Faso liệt cựu Tổng thống và tướng tình báo vào 'danh sách đen' khủng bố

Burkina Faso ngày 21/11 đã phong tỏa 'tài sản và nguồn lực' của hơn 100 người, trong đó có cựu Tổng thống Paul-Henri Sandaogo Damiba.
Thủ tướng Đức Olaf Scholz tiếp tục nhận được tín nhiệm của đảng SPD

Thủ tướng Đức Olaf Scholz tiếp tục nhận được tín nhiệm của đảng SPD

Ông Olaf Scholz một lần nữa là ứng cử viên của SPD cho chức Thủ tướng Đức trong cuộc bầu cử sớm dự kiến diễn ra vào ngày 23/2/2025.
Dính bê bối tình dục, ứng viên Bộ trưởng Tư pháp Mỹ xin rút lui

Dính bê bối tình dục, ứng viên Bộ trưởng Tư pháp Mỹ xin rút lui

Hơn 1 tuần sau khi được đề cử làm Bộ trưởng Tư pháp Mỹ, cựu hạ nghị sĩ Matt Gaetz - đồng minh thân cận của Tổng thống đắc cử Donald Trump.
Sự cố đứt cáp ngầm ở Biển Baltic: Nga gạt phắt cáo buộc dính líu, Mỹ thận trọng không suy đoán, Đức cảnh báo 'chiến tranh hỗn hợp'

Sự cố đứt cáp ngầm ở Biển Baltic: Nga gạt phắt cáo buộc dính líu, Mỹ thận trọng không suy đoán, Đức cảnh báo 'chiến tranh hỗn hợp'

Hai sự cố đứt cáp viễn thông ngầm ở Biển Baltic hồi cuối tuần trước đã dấy lên những đồn đoán về hành vi phá hoại cũng như chủ mưu phía sau.
Mỹ cho phép Ukraine tấn công sâu vào lãnh thổ Nga: ‘Đèn xanh’ nháy chậm?

Mỹ cho phép Ukraine tấn công sâu vào lãnh thổ Nga: ‘Đèn xanh’ nháy chậm?

Việc Ukraine sử dụng tên lửa tầm xa của Mỹ tấn công quân sự trên đất Nga có thể chuyển xung đột sang giai đoạn quyết liệt hơn.
Hội nghị thượng đỉnh G20: Cam kết, xu thế và động lực

Hội nghị thượng đỉnh G20: Cam kết, xu thế và động lực

Trong bối cảnh địa chính trị phân hóa sâu sắc, xung đột leo thang và biến đổi khí hậu, Thượng đỉnh G20 rất được trông đợi.
Chuyến thăm đa mục đích của Tổng thống Indonesia

Chuyến thăm đa mục đích của Tổng thống Indonesia

Tân Tổng thống Indonesia Prabowo Subianto có chuyến công du nước ngoài đầu tiên kéo dài nhiều ngày với quy mô lớn.
Hội nghị thượng đỉnh bất thường các nước Arab và Hồi giáo: Nỗ lực ngăn xung đột lan rộng

Hội nghị thượng đỉnh bất thường các nước Arab và Hồi giáo: Nỗ lực ngăn xung đột lan rộng

Hội nghị đã thể hiện rõ ý chí và cam kết của nhiều quốc gia trong việc ủng hộ người Palestine và tìm kiếm các giải pháp lâu dài.
Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Những thay đổi dưới thời Trump 2.0 sẽ tác động nhiều mặt tới nước Mỹ và thế giới.
Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Chuyến thăm Trung Quốc của Thủ tướng Malaysia phản ánh mong muốn tăng cường quan hệ song phương toàn diện, đặc biệt là kinh tế và thương mại.
Một Iran 'rất khác' sẽ khiến ông Trump phải đau đầu!

Một Iran 'rất khác' sẽ khiến ông Trump phải đau đầu!

Rất có thể chính sách 'gây áp lực tối đa' của Tổng thống đắc cử Donald Trump sẽ không còn tác dụng với Iran khi ở thời điểm hiện nay.
Ông Donald Trump 'tái xuất': Cục diện Nam bán cầu có đảo chiều?

Ông Donald Trump 'tái xuất': Cục diện Nam bán cầu có đảo chiều?

Sự trở lại của ông Donald Trump không chỉ đánh dấu bước ngoặt trong chính trị Mỹ mà còn hứa hẹn ảnh hưởng sâu rộng đến khu vực Nam bán cầu.
'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

Nhóm các nhà nghiên cứu Mỹ và Trung Quốc đang tiến hành dự án 'hạt hòa bình' nhằm thúc đẩy cân bằng thương mại nông nghiệp giữa hai nước.
Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Mặc dù sắp mãn nhiệm nhưng Tổng thống Mỹ Joe Biden đã có một quyết định quan trọng liên quan đến xung đột Nga-Ukraine.
Cái 'gật đầu muộn mằn' của Tổng thống Biden với Ukraine: Thay đổi cục diện hay thêm dầu vào lửa?

Cái 'gật đầu muộn mằn' của Tổng thống Biden với Ukraine: Thay đổi cục diện hay thêm dầu vào lửa?

Tổng thống Joe Biden đã quyết định 'xé rào' vũ khí cho Ukraine. Tuy nhiên, những 'đòn giáng' không thể tạo ra bằng lời nói.
Ngoại giao đa phương của Việt Nam tạo tiếng vang trên truyền thông Mexico

Ngoại giao đa phương của Việt Nam tạo tiếng vang trên truyền thông Mexico

Truyền thông Mexico đề cao vị thế và sự tham gia, đóng góp hiệu quả của Việt Nam tại các diễn đàn đa phương gần đây như APEC, G20...
Phiên bản di động