Israel - Morocco bình thường hóa quan hệ: Nhân tố lịch sử và chiến lược

Việt Hà
TGVN. Không phải là “điều thần kỳ trong lễ hội Hanukkah” như các chính trị gia Israel khẳng định, việc Morocco đồng ý thiết lập quan hệ ngoại giao với quốc gia này là kết quả của những mối liên hệ văn hóa và tôn giáo lâu dài, cũng như làn sóng bình thường hóa quan hệ với Israel của các nước Arab trong những tháng gần đây.
Theo dõi Baoquocte.vn trên

Sợi dây liên kết lịch sử

Khác với Ai Cập và Jordan – những nước đã ký hiệp ước hòa bình với Israel từ nhiều năm trước, cũng khác với UAE, Bahrain và Sudan – những nước mới bình thường hóa quan hệ, Morocco và cộng đồng người Do Thái đã có những sợi dây liên kết sâu sắc từ thời xa xưa. Hiện nay, dù số lượng không nhiều, cộng đồng người Do Thái ở Morocco vẫn đang phát triển.

Israel - Morocco bình thường hóa quan hệ: Nhân tố lịch sử và chiến lược
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, Tổng thống Mỹ Donald Trump và Quốc vương Morocco Mohammed VI (từ trái sang). (Nguồn: Middle East Eye)

Người Do Thái đã đặt chân đến Morocco từ hai thiên niên kỷ trước. Trong thời kỳ hiện đại, cộng đồng Do Thái ở Morocco đạt đến con số đỉnh điểm là hơn 250.000 người vào đầu những năm 1940, khi Morocco chống lại áp lực của phát xít Đức đòi trục xuất cộng đồng này.

Sau khi nhà nước Israel thành lập, số người Do Thái ở Morocco dần suy giảm và hiện tại chỉ còn khoảng 2.000 – 3.000 người. Tuy nhiên, hàng trăm ngàn người Israel vẫn tự nhận mình có nguồn gốc từ Morocco. Thậm chí Jared Kushner, đặc phái viên của Tổng thống Mỹ Donald Trump còn cho rằng, con số này là “trên một triệu người”.

Trong khi du khách Israel chỉ bắt đầu đến các nước vùng Vịnh trong thời gian gần đây, họ đã đến thăm một số thành phố của Morocco như Rabat, Marrakech, Casablanca, Tangiers và Fez từ nhiều năm trước, nhờ quá cảnh ở nước thứ ba. Một khi Israel và Morocco thiết lập quan hệ ngoại giao và mở đường bay thẳng, con số này được cho là sẽ gia tăng đáng kể.

Từ sau Thỏa thuận Oslo năm 1995, Morocco và Israel mở “văn phòng liên lạc” tại nước sở tại, tuy nhiên chúng đã bị đóng cửa sau cuộc nổi dậy (Intifada) lần 2 của người Palestine năm 2000.

Phong cách thời trang ngoại giao của ái nữ Tổng thống Mỹ Ivanka Trump tại Morocco

Phong cách thời trang ngoại giao của ái nữ Tổng thống Mỹ Ivanka Trump tại Morocco

Trong các tuyên bố về thỏa thuận mang tính lịch sử giữa hai nước, Quốc vương Morocco Mohammed VI và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đều nhắc lại mối quan hệ lâu dài và sâu rộng này.

“Mọi người đều biết đến tình hữu nghị to lớn mà Quốc vương và nhân dân Morocco dành cho cộng đồng người Do Thái ở đây. Hàng trăm ngàn người Do Thái của Morocco đã đến Israel, tạo nên cầu nối giữa hai đất nước, hai dân tộc chúng ta”, Thủ tướng Netanyahu phát biểu.

“Morocco có vai trò lịch sử trong việc đưa các dân tộc trong khu vực lại gần nhau, cũng như bảo đảm an ninh và ổn định ở Trung Đông… Có những mối liên hệ đặc biệt giúp gắn kết cộng đồng người Do Thái gốc Morocco, trong đó có những người đang sinh sống ở Israel, với Quốc vương”, trích thông báo chính thức của Morocco.

Nhân tố chiến lược

Tuy vậy, Quốc vương Morocco không đột ngột ra quyết định công nhận Israel vì yêu quý người Do Thái. Đây là kết quả của thỏa thuận do Mỹ làm trung gian. Theo đó, Washington sẽ công nhận chủ quyền của Morocco đối với toàn bộ vùng lãnh thổ Tây Sahara.

Tin liên quan
Israel: Hiệp ước Abraham là Israel: Hiệp ước Abraham là 'cơ hội' cho người dân Palestine

Với việc bình thường hóa quan hệ với Israel, UAE nhận được lời hứa tạm ngừng kế hoạch đơn phương sáp nhập các vùng lãnh thổ ở Bờ Tây của Israel, cũng như máy bay chiến đấu F-35 từ Mỹ. Sudan được đưa ra khỏi Danh sách quốc gia tài trợ khủng bố của Mỹ và được hứa hẹn một khối lượng viện trợ khổng lồ.

Đối với Morocco, nước này sẽ lần đầu tiên có được sự công nhận chính thức đối với yêu sách ở Tây Sahara từ cường quốc hàng đầu thế giới.

Một số quốc gia như Pháp hay các nước vùng Vịnh đều ủng hộ yêu sách của Rabat với Tây Sahara, tuy nhiên chưa quốc gia nào chính thức công nhận chủ quyền cả Morocco đối với toàn bộ vùng lãnh thổ này, bất chấp việc UAE mở Tổng lãnh sự quán ở thủ phủ Laayoune của Tây Sahara tháng 10 vừa qua được nhiều nhà phân tích coi là sự công nhận trên thực tế.

Động thái của Quốc vương Mohammed được cho là nhằm tận dụng những ngày cuối cùng ở nhiệm sở của Tổng thống Donald Trump, bởi vì Tổng thống đắc cử Joe Biden ít khả năng thực hiện hành động này.

Tương lai nào cho quan hệ song phương?

Thủ tướng Israel Netanyahu đã dự đoán về một “nền hòa bình ấm áp” với Morocco, tuy nhiên chưa thể nói được rằng liệu người dân Morocco - hầu hết là người Arab theo đạo Hồi - có đón nhận thỏa thuận một cách tích cực hay không.

Theo một khảo sát gần đây, chỉ 16% số người Morocco có quan điểm tích cực về Israel, trong khi tới 70% có cái nhìn tiêu cực. Trong khi đó, 3/4 số người được hỏi thể hiện quan điểm tích cực đối với Palestine.

Cũng theo khảo sát này, chỉ 17% số người Morocco ủng hộ các “thỏa thuận Abraham” giữa Israel với UAE và Bahrain, trong khi 2/3 phản đối. Đặc biệt, chỉ 26% cho rằng, Israel có quyền được tồn tại.

Cùng ngày với tuyên bố bình thường hóa quan hệ với Israel, trong cuộc điện đàm với Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas, Quốc vương Morocco Mohammed tái khẳng định “sự ủng hộ vững chắc” đối với giải pháp hai nhà nước và sự nghiệp chính nghĩa của người Palestine.

Tin thế giới 11/12: Lý do Morocco làm hòa với Israel; Mỹ giao cơ sở đồn trú cho Hàn Quốc; Sanofi và GSK lùi thời điểm ban hành vaccine

Tin thế giới 11/12: Lý do Morocco làm hòa với Israel; Mỹ giao cơ sở đồn trú cho Hàn Quốc; Sanofi và GSK lùi thời điểm ban hành vaccine

TGVN. Lý do Morocco làm hòa với Israel, Mỹ bàn giao cơ sở đồn trú cho Hàn Quốc, Sanofi và GSK lùi thời điểm tung ...

NÓNG! Morocco bình thường hóa quan hệ với Israel, ông Trump khoe đột phá lịch sử, Palestine 'đứng ngồi không yên'

NÓNG! Morocco bình thường hóa quan hệ với Israel, ông Trump khoe đột phá lịch sử, Palestine 'đứng ngồi không yên'

TGVN. Ngày 10/12, trên mạng xã hội Twitter, Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo Morocco đã bình thường hóa quan hệ với Israel.

Chúc mừng tân Tổng thống Algeria, Morocco kêu gọi nối lại đối thoại

Chúc mừng tân Tổng thống Algeria, Morocco kêu gọi nối lại đối thoại

TGVN. Ngay sau khi công bố kết quả bầu cử Tổng thống Algeria ngày 16/12, Quốc vương Morocco Mohammed VI đã kêu gọi mở ra ...

Việt Hà (theo Times of Israel)

Đọc thêm

Bạn có thể bị trầm cảm trong công việc nếu xuất hiện những thói quen sau

Bạn có thể bị trầm cảm trong công việc nếu xuất hiện những thói quen sau

Tờ HuffPost đã thao khảo các nhà trị liệu để tổng kết ra 5 thói quen làm việc thường được ngụy trang là dấu hiệu của trầm cảm. Xin giới ...
Hoa hậu Thanh Hằng duyên dáng trong áo dài 4 tà của NTK Tiến Trần

Hoa hậu Thanh Hằng duyên dáng trong áo dài 4 tà của NTK Tiến Trần

Với vẻ đẹp nữ tính, cổ điển, Hoa hậu Thanh Hằng khoe trọn thân hình mềm mại qua bộ áo dài voan 2 lớp, rũ mềm theo vóc dáng.
Tháp cao tầng: Biểu tượng của các thành phố lớn trên thế giới

Tháp cao tầng: Biểu tượng của các thành phố lớn trên thế giới

Trong hội họa, bức tranh được coi là hoàn hảo khi có một điểm nhấn thu hút mọi ánh nhìn của người xem. Trong lĩnh vực kiến trúc đô thị ...
Bốn váy cưới giúp Chu Thanh Huyền đẹp trong veo trong ngày nên duyên cùng Quang Hải

Bốn váy cưới giúp Chu Thanh Huyền đẹp trong veo trong ngày nên duyên cùng Quang Hải

Hôm 28/3, Chu Thanh Huyền mặc 4 váy cưới đa phong cách, từ tối giản tới đầm ballgown xòe bồng, đậm chất Hoàng gia.
HLV Mourinho và khả năng dẫn dắt tuyển Hàn Quốc

HLV Mourinho và khả năng dẫn dắt tuyển Hàn Quốc

Liên đoàn bóng đá Hàn Quốc có ý định tìm HLV ngoại dẫn dắt đội tuyển quốc gia, HLV Mourinho trong danh sách ứng cử viên HLV đội tuyển Hàn ...
Dự báo thời tiết ngày mai (30/3): Đông Bắc Bộ ngày nắng; nhiều khu vực có nơi nắng nóng, Nam Bộ nắng nóng gay gắt; Tây Nguyên tối mưa to cục bộ

Dự báo thời tiết ngày mai (30/3): Đông Bắc Bộ ngày nắng; nhiều khu vực có nơi nắng nóng, Nam Bộ nắng nóng gay gắt; Tây Nguyên tối mưa to cục bộ

Thông tin dự báo thời tiết các khu vực ngày mai (30/3) từ Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia.
Ngoại trưởng Pháp thăm Trung Quốc

Ngoại trưởng Pháp thăm Trung Quốc

Chuyến thăm của Ngoại trưởng Sejourne nhân dịp Pháp và Trung Quốc kỷ niệm 60 năm thiết lập quan hệ ngoại giao và đang nỗ lực tăng cường quan hệ.
Cự tuyệt kế hoạch của Ukraine, Nga sẽ chỉ tham gia hội nghị hòa bình nếu có điều kiện này

Cự tuyệt kế hoạch của Ukraine, Nga sẽ chỉ tham gia hội nghị hòa bình nếu có điều kiện này

Nếu lợi ích của Nga được tôn trọng, Moscow sẵn sàng bảo đảm lợi ích hợp pháp của các bên tham gia khác trong quá trình đàm phán về vấn đề Ukraine.
Olympic Paris 2024: Lo nguy cơ bị tấn công khủng bố, Pháp điều hàng chục nghìn quân, vẫn phải nhờ cậy thêm đồng minh

Olympic Paris 2024: Lo nguy cơ bị tấn công khủng bố, Pháp điều hàng chục nghìn quân, vẫn phải nhờ cậy thêm đồng minh

Pháp đã đề nghị các đồng minh quốc tế cử hàng nghìn nhân viên an ninh đến hỗ trợ bảo vệ Olympic Paris 2024 trước nguy cơ khủng bố.
Nga bảo vệ Triều Tiên trước động thái mới của Mỹ

Nga bảo vệ Triều Tiên trước động thái mới của Mỹ

Nga phủ quyết dự thảo nghị quyết do Mỹ đề xuất gia hạn nhiệm vụ của Nhóm chuyên gia giám sát trừng phạt Triều Tiên thêm một năm.
Khủng hoảng ở Haiti: LHQ nói thảm họa, Hội đồng chuyển tiếp quyết giảm bớt nỗi thống khổ cho người dân

Khủng hoảng ở Haiti: LHQ nói thảm họa, Hội đồng chuyển tiếp quyết giảm bớt nỗi thống khổ cho người dân

Chỉ tính riêng từ đầu năm đến ngày 22/3, số người thiệt mạng vì bạo lực ở Haiti đã là 1.554 và 826 người bị thương.
Đổ tại phương Tây chậm trễ, cố vấn Ukraine thừa nhận 'đình trệ' trên tiền tuyến, Tổng thống Zelensky gây sức ép lên Mỹ

Đổ tại phương Tây chậm trễ, cố vấn Ukraine thừa nhận 'đình trệ' trên tiền tuyến, Tổng thống Zelensky gây sức ép lên Mỹ

Quan chức Ukraine cho hay, nước này hiện không có đủ nguồn lực để thực hiện các hành động tấn công hiệu quả nhằm làm suy yếu Nga.
Quan hệ Pháp-Brazil: Nối lại nồng ấm

Quan hệ Pháp-Brazil: Nối lại nồng ấm

Chuyến đi của Tổng thống Pháp tới Brazil được cho là làm nồng ấm trở lại mối quan hệ băng giá dưới thời Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro.
Ngoại trưởng Mỹ thăm Hàn Quốc: Thông điệp nồng ấm

Ngoại trưởng Mỹ thăm Hàn Quốc: Thông điệp nồng ấm

Sự hiện diện của Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tại Seoul lần này cũng cho thấy quan hệ đồng minh tiếp tục gắn kết chặt chẽ giữa Mỹ và Hàn Quốc.
Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Thông điệp mà Thủ tướng Thái Lan Srettha Thavisin muốn chuyển tới châu Âu, đặc biệt là Pháp và Đức là 'Thái Lan đã mở cửa kinh doanh trở lại'.
Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Chuyến thăm Mỹ của Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda cùng Thủ tướng Donald Tusk có thể coi là nỗ lực nâng tầm gắn kết mối quan hệ đồng minh với Mỹ.
Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Sau ngày Siêu thứ Ba, việc lựa chọn ứng viên Tổng thống của đảng Dân chủ và Cộng hòa gần như đã an bài.
Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp đến CH Czech không chỉ đáp lễ mà còn là nỗ lực thể hiện vai trò dẫn dắt của nước Pháp và tìm kiếm sự ủng hộ của đồng minh.
Nghi phạm khủng bố đến từ Tajikistan: Tiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới

Nghi phạm khủng bố đến từ Tajikistan: Tiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới

Việc 4 nghi phạm vụ tấn công nhà hát ở Nga hôm 22/3 đều mang quốc tịch Tajikistan khiến sự chú ý đổ dồn về quốc gia Trung Á này.
Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga ngày 22/3 do tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng thực hiện cho thấy sự thay đổi mục tiêu của tổ chức khủng bố này.
Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao được đánh giá là kênh hiệu quả để trao đổi ý kiến về các vấn đề kinh tế đáng quan tâm nhất trong suốt hai thập kỷ qua.
Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Những rắc rối trong chương trình tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel đang khiến cho Mỹ khó tiếp cận mục tiêu răn đe hạt nhân của mình.
Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn chính trị, tranh giành quyền lực giữa các băng đảng cùng các vụ đảo chính và nghèo đói là những gì mà người dân Haiti tiếp tục phải đối mặt...
70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

Baoquocte.vn. Ngày 13/3/1954 là ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử - nguồn cổ vũ lớn lao cho toàn thể nhân dân ta trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Phiên bản di động