Mỹ muốn 'gạt' Trung Quốc khỏi 'bàn cờ lớn'

Thu Hiền
Với chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, Mỹ hy vọng có thể kiềm chế Trung Quốc cả về an ninh và kinh tế tại khu vực. Mục tiêu là vậy, nhưng đó không phải là một nhiệm vụ dễ dàng.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Mỹ muốn 'gạt' Trung Quốc khỏi 'bàn cờ lớn'
Mỹ muốn kiếm chế Trung Quốc tại khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương. (Nguồn: Getty)

Răn đe tích hợp

Hiện nay, Mỹ đang kêu gọi đồng minh và đối tác ở khắp nơi củng cố một trật tự thế giới tự do. Chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương của Washington được hình thành dựa trên ý tưởng về sự răn đe tích hợp mà theo như Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đó là “sử dụng mọi công cụ quân sự và phi quân sự trong chiến lược với đồng minh và đối tác”.

Yếu tố thứ nhất của răn đe tích hợp là nhằm tăng cường khả năng tương tác lực lượng thông qua các thỏa thuận quân sự giữa các đồng minh thân cận và những đối tác được lựa chọn. Điều này có thể đạt được thông qua việc các đồng minh và đối tác mua lại khí tài quân sự của Mỹ, trao đổi, bố trí nhân sự, vị trí căn cứ và huấn luyện chung. Nhìn vào mối quan hệ đồng minh giữa Mỹ với Australia, Nhật Bản và Hàn Quốc có thể thấy rõ điều đó.

Quan hệ đồng minh Washington-Canberra có phần khác biệt và sâu sắc hơn, thể hiện ở cam kết của hai bên để nâng mối quan hệ đồng minh lên một cấp độ mới. Nỗ lực này bắt đầu từ thỏa thuận Gillard-Obama vào năm 2012 về luân chuyển quân đội Mỹ ở phía Bắc Australia và càng được củng cố hơn nữa bằng Hiệp định Đối tác tăng cường an ninh ba bên giữa Australia, Anh và Mỹ (AUKUS), theo đó Mỹ chia sẻ cho Australia công nghệ tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân.

Các nhà phân tích an ninh cho rằng AUKUS góp phần bổ sung sức mạnh răn đe cho Mỹ và thúc đẩy lợi ích quốc phòng và chiến lược của Washington.

Yếu tố thứ hai của của chiến thuật răn đe tích hợp mà Mỹ đang triển khai là xây dựng sự gắn kết giữa các quan hệ đồng minh chủ chốt và các đối tác trong một mục tiêu chiến lược chung nhất quán. Nỗ lực này không chỉ có thể tạo ra khả năng tương tác tam giác quân sự (ví dụ giữa quân đội Mỹ và các lực lượng phòng vệ Australia, Nhật Bản) mà còn có thể tạo dựng một khuôn khổ chung, xây dựng năng lực tập thể chống lại các mối đe dọa an ninh trong khu vực.

Tin liên quan
Cách tiếp cận Cách tiếp cận 'trao quyền' cho đồng minh của Mỹ ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương

Định hình quan hệ kinh tế

Các đồng minh và đối tác của Mỹ ở châu Á hoan nghênh các khía cạnh chính của chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của Washington và thừa nhận rằng an ninh và thịnh vượng của khu vực có ý nghĩa rất quan trọng đối với an ninh và thịnh vượng của Mỹ. Tuy nhiên, can dự quân sự và phi quân sự của Mỹ vào khu vực vẫn chưa thực sự rõ ràng.

Việc Washington định hình mối quan hệ kinh tế với các đồng minh và đối tác Ấn Độ-Thái Bình Dương cũng là một yếu tố quan trọng trong chiến lược răn đe tích hợp của Mỹ tại khu vực.

Tổng thống Joe Biden dự kiến sẽ khởi động Khung kinh tế Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương (IPEF) trong tháng này, nêu rõ các chiến lược kinh tế của chính quyền Mỹ đối với khu vực.

IPEF là cơ hội để thúc đẩy vai trò lãnh đạo của Mỹ và làm sâu sắc hơn mối quan hệ của Mỹ với các nước Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tại thời điểm địa chính trị quan trọng.

Thách thức hiện nay với chính quyền Washington là cần phải tìm ra con đường để đạt được một thỏa thuận tiêu chuẩn cao, phù hợp với nền kinh tế trong nước, đồng thời có tính hấp dẫn để thu hút các đối tác Ấn Độ Dương- Thái Bình Dương.

Mỹ, dưới thời cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump, đã rời khỏi Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP) và chính quyền Tổng thống Joe Biden hiện nay vẫn chưa chuẩn bị sẵn sàng để ký kết Hiệp định Toàn diện và Tiến bộ Xuyên Thái Bình Dương (CPTPP).

Do đó, IPEF sẽ không đi theo hướng tạo ra khuôn khổ của hiệp định đa phương truyền thống cho khu vực mà thay vào đó bao gồm một tập hợp các thỏa thuận với các quốc gia (không bao gồm Trung Quốc). Theo đó, các quốc gia có thể lựa chọn những điều khoản đồng ý hoặc không.

Những vấn đề toàn diện và đầy tham vọng mà khuôn khổ IPEF dự kiến ​​sẽ bao gồm khả năng phục hồi chuỗi cung ứng, tiêu chuẩn kỹ thuật số, tạo thuận lợi thương mại, cơ sở hạ tầng và chuyển đổi năng lượng sạch. Thành phần tham gia trong khuôn khổ có thể chỉ giới hạn trong các đối tác, liên minh của Washington như Australia, Nhật Bản, Hàn Quốc và hay Singapore ở Đông Nam Á.

Mỹ cho rằng IPEF là khuôn khổ hợp tác chưa từng có để môi trường chiến lược của Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương được thay đổi cơ bản. Mục tiêu của IPEF cũng là đánh bật Trung Quốc ra khỏi mạng lưới kinh tế và công nghệ khu vực. Thế nhưng, hiện thực hóa mục tiêu này không phải điều dễ dàng.

Trung Quốc là trung tâm của chuỗi giá trị và sự phụ thuộc lẫn nhau về kinh tế ở châu Á. Thị trường chính của Nhật Bản và Hàn Quốc là Trung Quốc và một phần lớn hàng nhập khẩu cũng từ các công ty có vốn đầu tư nước ngoài của chính những nước này có trụ sở tại đó.

Theo ước tính của OECD, việc đưa ASEAN ra khỏi mạng lưới sản xuất của Trung Quốc sẽ khiến GDP của khu vực bị ảnh hưởng 11%. Hầu hết các nền kinh tế là mục tiêu của IPEF (bao gồm cả Ấn Độ) đều hội nhập chặt chẽ với Trung Quốc.

Bên cạnh đó, cả Washington và Bắc Kinh cũng có những ràng buộc với nhau về kinh tế. Thương mại của Mỹ với Trung Quốc tiếp tục tăng trưởng, tăng trưởng hơn 77 tỷ USD (khoảng 12%) trong giai đoạn 2019-2021. Đầu tư từ các công ty Mỹ và Nhật Bản đang đóng góp vào con số kỷ lục 661 tỷ USD đầu tư vào Trung Quốc, bao gồm 334 tỷ USD đầu tư trực tiếp.

Do vậy, dù là bất kỳ chiến lược nào, Mỹ cũng cần hiểu rõ bản chất cũng như tầm quan trọng của sự phụ thuộc lẫn nhau về kinh tế trong khu vực châu Á để có những bước đi rõ ràng, thực chất và hiệu quả.

Philippines, Trung Quốc sẽ cùng giải quyết chuyện Biển Đông

Philippines, Trung Quốc sẽ cùng giải quyết chuyện Biển Đông

Ngày 9/4, Văn phòng Tổng thống Philippines cho biết Tổng thống Rodrigo Duterte và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã nhấn mạnh sự ...

Xung đột Nga-Ukraine: Trung Quốc chỉ nguồn cơn, Tổng thống Pháp nói 'thật không may...'

Xung đột Nga-Ukraine: Trung Quốc chỉ nguồn cơn, Tổng thống Pháp nói 'thật không may...'

Trong một cuộc điện đàm với Bộ trưởng phụ trách các vấn đề châu Âu của Pháp Clement Beaune, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị ...

(theo East Asia Forum)

Bài viết cùng chủ đề

Cạnh tranh Mỹ-Trung Quốc

Xem nhiều

Đọc thêm

Tử vi 12 cung hoàng đạo Chủ Nhật 3/11/2024: Bọ Cạp đừng quá tự mãn

Tử vi 12 cung hoàng đạo Chủ Nhật 3/11/2024: Bọ Cạp đừng quá tự mãn

Tử vi hôm nay 3/11/2024 của 12 cung hoàng đạo - Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 3/11/2024, Lịch vạn niên ngày 3 tháng 11 năm 2024

Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 3/11/2024, Lịch vạn niên ngày 3 tháng 11 năm 2024

Lịch âm 3/11. Lịch âm hôm nay 3/11/2024? Âm lịch hôm nay 3/11. Lịch vạn niên 3/11/2024. Ngày hôm nay tốt hay xấu? Xem ngày giờ, hướng tốt xấu...
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 3/11/2024: Tuổi Dậu nhân duyên tốt lành

Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 3/11/2024: Tuổi Dậu nhân duyên tốt lành

Xem tử vi 3/11 - tử vi 12 con giáp hôm nay 3/11/2024 - Tý, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất và Hợi về công việc, ...
Thêm 9 quốc gia được Trung Quốc miễn thị thực trong nỗ lực thúc đẩy du lịch và ngoại giao

Thêm 9 quốc gia được Trung Quốc miễn thị thực trong nỗ lực thúc đẩy du lịch và ngoại giao

Công dân Hàn Quốc và Slovakia đã được thêm vào danh sách những người không cần thị thực để đến thăm trong tối đa 15 ngày
Giá tiêu hôm nay 3/11/2024: Thị trường giảm, nguy cơ mất mùa do thời tiết không thuận, nhiều đại lý, doanh nghiệp nhỏ trữ hàng chờ giá

Giá tiêu hôm nay 3/11/2024: Thị trường giảm, nguy cơ mất mùa do thời tiết không thuận, nhiều đại lý, doanh nghiệp nhỏ trữ hàng chờ giá

Giá tiêu hôm nay 3/11/2024 tại thị trường trong nước tiếp tục giảm ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 140.000 – 141.200 đồng/kg.
Giá vàng hôm nay 3/11/2024: Giá vàng rung lắc giữa sóng bầu cử Mỹ, lời khuyên cho nhà đầu tư thông minh, vàng nhẫn ‘dấn’ thêm một bước

Giá vàng hôm nay 3/11/2024: Giá vàng rung lắc giữa sóng bầu cử Mỹ, lời khuyên cho nhà đầu tư thông minh, vàng nhẫn ‘dấn’ thêm một bước

Giá vàng hôm nay 3/11/2024, giá vàng chao đảo trước một cuộc bầu cử Mỹ nhiều biến số. Thị trường trong nước biến động cùng chiều thế giới.
Nga lên tiếng về việc Ukraine thử nghiệm thành công tên lửa mới

Nga lên tiếng về việc Ukraine thử nghiệm thành công tên lửa mới

Người đứng đầu cơ quan lập pháp Crimea Vladimir Konstantinov ngày 2/11 cáo buộc phương Tây đang bí mật cung cấp vũ khí tầm xa cho Ukraine bằng nhiều chiêu thức.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Chơi chiêu 'chẳng có gì ngoài tiền' để ủng hộ ông Trump tại chiến địa quyết định, 'đại gia' Elon Musk thách thức tòa án

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Chơi chiêu 'chẳng có gì ngoài tiền' để ủng hộ ông Trump tại chiến địa quyết định, 'đại gia' Elon Musk thách thức tòa án

Chương trình của tỷ phú Elon Musk tặng 1 triệu USD ngẫu nhiên cho cử tri khi tham gia bầu cử Tổng thống Mỹ ngày 5/11 tới vướng vào kiện tụng.
Liên hợp quốc cảnh báo về sự lớn mạnh của Houthi

Liên hợp quốc cảnh báo về sự lớn mạnh của Houthi

Các chuyên gia Liên hợp quốc cho rằng, kể từ khi xung đột ở Gaza bắt đầu vào năm ngoái, người Houthi đang “lợi dụng tình hình” để “chuyển mình”
Bầu cử tổng thống Mỹ: Bang Washington huy động Lực lượng vệ binh quốc gia trực chiến, bà Harris và ông Trump bám đuổi sát nút, lâm thế giằng co

Bầu cử tổng thống Mỹ: Bang Washington huy động Lực lượng vệ binh quốc gia trực chiến, bà Harris và ông Trump bám đuổi sát nút, lâm thế giằng co

Bang Washington huy động trực chiến sau khi có thông tin cũng như lo ngại khả năng xảy ra bạo lực liên quan đến cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024.
Sau vụ phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Hwasong-19, Triều Tiên nêu mục đích thử nghiệm vũ khí

Sau vụ phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Hwasong-19, Triều Tiên nêu mục đích thử nghiệm vũ khí

Triều Tiên khẳng định cần tăng cường kho vũ khí hạt nhân của mình và hoàn thiện khả năng sẵn sàng tấn công hạt nhân trả đũa nếu cần thiết.
Chảo lửa Trung Đông: Israel nói tiêu diệt quan chức cấp cao Hamas, Mỹ điều thêm máy bay B-52 và tàu khu trục phòng thủ tên lửa đạn đạo

Chảo lửa Trung Đông: Israel nói tiêu diệt quan chức cấp cao Hamas, Mỹ điều thêm máy bay B-52 và tàu khu trục phòng thủ tên lửa đạn đạo

Quân đội Israel đã tiêu diệt quan chức cấp cao của Hamas là Izz al-Din Kassab trong một cuộc không kích vào Khan Younis ở phía Nam Dải Gaza.
Cuốn sách 'Trí tuệ nhân tạo từ góc nhìn quan hệ quốc tế': Hiểu để tự chủ, chủ động trong kỷ nguyên AI

Cuốn sách 'Trí tuệ nhân tạo từ góc nhìn quan hệ quốc tế': Hiểu để tự chủ, chủ động trong kỷ nguyên AI

Có thể khẳng định rằng AI không còn là một công nghệ của tương lai mà đã và đang định hình lại cục diện địa chính trị.
Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel tiến hành tập kích đường không vào nhiều mục tiêu ở Iran. Đợt tấn công trả đũa của Israel có những điểm đáng chú ý và đặt ra nhiều vấn đề.
Thảm họa vũ khí hạt nhân: Cảnh báo, suy đoán và kịch bản

Thảm họa vũ khí hạt nhân: Cảnh báo, suy đoán và kịch bản

Nga nhiều lần cảnh báo ‘lằn ranh đỏ’. Có người lo sợ về một thảm họa hạt nhân, nhưng cũng có ý kiến cho đó là ‘đe dọa bằng lời nói’!
Hợp tác quân sự Nga-Triều Tiên, toan tính và phản ứng

Hợp tác quân sự Nga-Triều Tiên, toan tính và phản ứng

Dư luận về leo thang căng thẳng ở bán đảo liên Triều chưa kịp lắng lại bùng lên với thông tin quân đội Triều Tiên xuất hiện ở Nga.
Tổng thống Phần Lan thăm Trung Quốc: Tìm khuôn khổ mới

Tổng thống Phần Lan thăm Trung Quốc: Tìm khuôn khổ mới

Chuyến thăm Trung Quốc ngày 28 - 31/10 của Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb phản ánh nỗ lực nâng tầm khuôn khổ hợp tác giữa một thế giới đầy biến động.
Tổng tuyển cử tại Nhật Bản: Cần hơn một chiến thắng

Tổng tuyển cử tại Nhật Bản: Cần hơn một chiến thắng

Cuộc tổng tuyển cử sắp tới tại Nhật Bản sẽ là bài kiểm tra khó dành cho liên minh cầm quyền của đảng Dân chủ Tự do (LDP) và đảng Công minh (Komeito).
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

GPT-5: Open AI mở ra chân trời mới

Sự kiện đang được giới công nghệ mong đợi có thể xảy ra ngay trong năm nay, là sự ra mắt của GPT-5.
30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

30 năm UNCLOS có hiệu lực: Vai trò giữ gìn trật tự pháp lý trên biển của ITLOS

Gần 30 năm qua, Tòa án Luật Biển quốc tế (ITLOS) góp phần quan trọng giữ gìn tính toàn vẹn, thúc đẩy tuân thủ UNCLOS.
Giải Nobel – Di sản của một thiên tài

Giải Nobel – Di sản của một thiên tài

Nobel, giải thưởng danh giá bậc nhất thế giới được trao cho các cá nhân và tổ chức đạt những thành tựu lớn lao cho nhân loại theo ý nguyện của Alfred Nobel.
Cộng đồng Pháp ngữ: Từ chung ngôn ngữ đến cùng sứ mệnh

Cộng đồng Pháp ngữ: Từ chung ngôn ngữ đến cùng sứ mệnh

La Francophonie là tên gọi của cộng đồng các quốc gia và vùng lãnh thổ có sử dụng tiếng Pháp, ngôn ngữ được sử dụng nhiều thứ năm trên thế giới...
Cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu

Cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu

Những biểu hiện của biến đổi khí hậu, sự tác động của El Nino và La Nina khiến 2024 là năm ghi nhận nhiều kỷ lục thiên tai đáng buồn...
Phiên bản di động