Nga-Belarus: ‘Yêu nhau như thế, bằng mười hại nhau’?

MỘC HƯƠNG
Không có quốc gia nào trên thế giới hỗ trợ tài chính cho Belarus hào phóng như Nga. Các chuyên gia kinh tế lý giải về mối quan hệ đặc biệt này trên báo Đức DW.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Nga-Belarus: ‘Yêu nhau như thế, bằng mười hại nhau’?
Nhà lãnh đạo Belarus Alexander Lukashenko (trái) và Tổng thống Nga Vladimir Putin có mối quan hệ thân thiết. (Nguồn: DW)

Nga đã hỗ trợ nước láng giềng nằm ở phía Tây- Belarus trong nhiều thập niên, rất lâu trước khi Liên minh châu Âu (EU) và Mỹ áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Minsk và Tổng thống Alexander Lukashenko.

Đầu mùa Hè này, Moscow đã cho đồng minh của mình vay 500 triệu USD (423 triệu Euro). Sáu tháng trước đó, Nga cũng đã cấp cho Belarus một khoản tiền tương tự.

Nhìn từ bên ngoài, những con số như vậy có vẻ giống một khoản cho vay ngắn hạn lớn mà quốc gia này cấp cho quốc gia khác nhằm thu lãi.

Nhưng thực tế giữa Belarus và Nga thì khác. Theo các nhà quan sát thì lãi ngày càng tăng và các khoản nợ tăng dần năm này qua năm khác nhưng Minsk vẫn tiếp tục nhận được các khoản vay mới từ Moscow. Theo Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), từ năm 2005 đến 2015, Moscow đã bơm 106 tỷ USD vào nền kinh tế Belarus.

Phương tiện dầu khí

Các chuyên gia chia các khoản đóng góp bằng tiền của Nga cho Minsk thành hai loại: một loại hợp pháp và một loại bí mật. Cả hai hình thức này đều không thúc đẩy phát triển kinh tế và gây căng thẳng cho ngân sách nhà nước của Nga.

Các nhà phân tích cho rằng, khoản trợ cấp dễ nhận thấy nhất là trong lĩnh vực năng lượng của Belarus - nơi nhận được khí đốt giá rẻ của Nga và được miễn thuế đối với dầu dành cho các nhà máy lọc dầu.

Ông Sergey Kondratiev thuộc Viện Năng lượng và Tài chính ở Moscow cho biết: ước tính Nga đã trợ cấp dầu mỏ cho Belarus với trị giá khoảng 35 tỷ USD và khí đốt tương đương 19 tỷ USD từ năm 2011 đến năm 2020.

Cho vay giá rẻ

Các khoản vay giá rẻ và hợp pháp là một phương tiện khác mà Nga có thể hỗ trợ Belarus. Moscow nhiều lần gia hạn thời hạn thanh toán và liên tục sửa đổi các điều khoản và điều kiện của các khoản vay.

Ví dụ, Nga đã cho Belarus vay 10 tỷ USD để xây dựng nhà máy điện hạt nhân vào năm 2011.

Ông Kondratiev cho biết: “Belarus nhận thời gian ân hạn nợ gốc rất dài khi hoàn trả khoản tiền này và nhận được lãi suất chiết khấu. Nếu trên thị trường mở, Belarus sẽ không nhận được những điều kiện vay thuận lợi như vậy”.

Tuy vậy, vẫn có những băn khoăn về việc Minsk chi tiêu các khoản vay không dành cho các dự án cụ thể như thế nào.

Bogdan Bespalko, thành viên Hội đồng Quan hệ các sắc tộc của Nga, cơ quan có mối quan hệ với văn phòng Tổng thống Vladimir Putin, nghi ngờ khoản vay được sử dụng để trả các khoản nợ cũ. Ông Bespalko khẳng định: "Một phần lớn của khoản vay 500 triệu USD mới nhất được sử dụng để trả nợ cho các tập đoàn Nga".

Tiếp cận thị trường ưu đãi

Nga cũng đã cấp cho Belarus quyền tiếp cận đặc biệt vào thị trường của mình.

Ngay cả các thành viên khác của Liên minh Kinh tế Á-Âu (EAEU) cũng không được hưởng các điều khoản thuận lợi như các công ty đến từ Belarus.

Nga-Belarus: ‘Yêu nhau như thế, bằng mười hại nhau’?
Nhiều ngành kinh tế của Belarus được hưởng quyền tiếp cận đặc biệt với thị trường Nga. (Nguồn: DW)

Các nhà quan sát cho rằng sự ưu đãi này dành cho Belarus nhằm duy trì toàn bộ lĩnh vực kinh doanh ở Belarus, đặc biệt là trong các ngành công nghiệp thực phẩm và kỹ thuật.

Theo Viện Năng lượng và Tài chính của Moscow, ngoài các khoản vay lãi suất thấp, những ưu đãi có lợi như vậy cho phép nền kinh tế Belarus sinh lợi khoảng 11 tỷ USD từ năm 2011 đến năm 2020.

Nguồn thu nhập mờ ám

Hoạt động buôn lậu xuyên biên giới cũng góp phần hỗ trợ nền kinh tế Belarus.

Mặc dù quy mô tài chính của vụ buôn lậu này không lớn nhưng nó vẫn đem lại nguồn thu rất đáng kể.

Hoạt động buôn bán bất hợp pháp dẫn đến việc mốt số hàng hóa của EU được dán nhãn lại và có tình trạng các giấy tờ được làm giả khi cung cấp cho hải quan.

Những hàng hóa được dán nhãn lại sau đó được nhập lậu vào Nga để trốn tránh các lệnh trừng phạt của EU. Như vậy, Nga cũng không thu được khoản thuế tiêu thụ đặc biệt đối với các sản phẩm bị dãn nhãn lại.

Ông Kondratiev nói: “Chỉ có Belarus mới kiếm được tiền khi làm điều này. Thuốc lá Belarus là một trường hợp điển hình: Các lô hàng có tới 1 triệu bao được nhập lậu vào Nga mà không phải nộp bất kỳ khoản thuế tiêu thụ đặc biệt nào. Thuốc lá thường được ngụy trang trong các lô hàng phân khoáng".

Từ năm 2011 đến năm 2020, nhập khẩu thuốc lá bất hợp pháp đã gây thiệt hại cho Nga khoảng 2,6 tỷ USD.

Từ năm 2014 đến năm 2020, Nga phải gánh chịu thiệt hại tài chính ước tính 4,2 tỷ USD do buôn lậu các hàng hóa trong danh mục bị EU trừng phạt.

Ông Kondratiev cho biết, không có quốc gia nào trên thế giới nhận được mức hỗ trợ hào phóng của Nga như Belarus.

Tuy nhiên, sự hỗ trợ của Moscow đối với Minsk gây ra căng thẳng về tài chính cho bản thân nước Nga và quan trọng hơn, sự trợ giúp mạnh mẽ đó không thúc đẩy tăng trưởng kinh tế ở Belarus.

Ông Bogdan Bespalko cho biết: "Ngược lại, chúng tôi đang chứng kiến sự trì trệ lâu dài".

Tổng thống Belarus sang Nga hội đàm với ông Putin, tự tin đối phó trừng phạt

Tổng thống Belarus sang Nga hội đàm với ông Putin, tự tin đối phó trừng phạt

Ngày 13/7, Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko khẳng định, nước này có thể đối phó với các lệnh trừng phạt kinh tế của phương Tây, ...

Nga lo ngại lộ trình Ukraine gia nhập NATO, không giảm bất đồng với Mỹ về Belarus

Nga lo ngại lộ trình Ukraine gia nhập NATO, không giảm bất đồng với Mỹ về Belarus

Ngày 17/6, Điện Kremlin cho biết, Moscow lo ngại về lộ trình đàm phán cho Ukraine gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây ...

Xem nhiều

Đọc thêm

Quản trị an ninh phi truyền thống trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Quản trị an ninh phi truyền thống trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Những nguy cơ đe dọa an ninh phi truyền thống trên thế giới xuất hiện rất nhiều ở Việt Nam với tác hại vô cùng nghiêm trọng, đặt ra yêu ...
Trừng phạt Nga hay cuộc 'chiến tranh kinh tế' tổng lực của phương Tây trên khắp thế giới

Trừng phạt Nga hay cuộc 'chiến tranh kinh tế' tổng lực của phương Tây trên khắp thế giới

Các vòng trừng phạt Nga, có thể ít tác động tới chủ thể, nhưng một cuộc 'chiến tranh kinh tế' tổng lực của phương Tây đã khiến toàn thế giới ...
Tăng cường nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Hội Nhà báo Việt Nam

Tăng cường nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Hội Nhà báo Việt Nam

Nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Hội Nhà báo Việt Nam, Thường trực Hội đã có nhiều cách làm sáng tạo đem lại hiệu quả thiết ...
Dự án y tế AI giảm gánh nặng chữa bệnh cho cư dân bản địa Australia

Dự án y tế AI giảm gánh nặng chữa bệnh cho cư dân bản địa Australia

Dự án y tế Healthy Connections nhằm giải quyết những thách thức trong việc tiếp cận dịch vụ y tế cơ bản của cư dân vùng hẻo lánh ở phía ...
Trung Quốc 'ra đòn' mới, căng thẳng với EU đã tiến đến sản phẩm sữa

Trung Quốc 'ra đòn' mới, căng thẳng với EU đã tiến đến sản phẩm sữa

Ngày 22/11, Trung Quốc thông báo mở rộng cuộc điều tra chống trợ cấp đối với các sản phẩm sữa nhập khẩu từ Liên minh châu Âu (EU).
Mê mẩn khung cảnh của cung đường bao biển đẹp nhất Việt Nam ở Quảng Ninh

Mê mẩn khung cảnh của cung đường bao biển đẹp nhất Việt Nam ở Quảng Ninh

Tuyến đường bao biển nối Hạ Long và Cẩm Phả (Quảng Ninh) được đánh giá là một tuyến đường ven biển đẹp nhất Việt Nam bởi có sự kết hợp ...
Thủ tướng Hungary tuyên bố 'ngó lơ' lệnh bắt giữ quốc tế với Thủ tướng Israel

Thủ tướng Hungary tuyên bố 'ngó lơ' lệnh bắt giữ quốc tế với Thủ tướng Israel

Thủ tướng Hungary Viktor Orbán ngày 22/11 lên tiếng chỉ trích Tòa án hình sự quốc tế (ICC) về việc phát lệnh bắt giữ Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu.
Nga đẩy nhanh tốc độ tiến quân ở Ukraine, Hạ viện vung mạnh tiền cho quốc phòng

Nga đẩy nhanh tốc độ tiến quân ở Ukraine, Hạ viện vung mạnh tiền cho quốc phòng

Nga chuẩn bị đối phó với bất kỳ diễn biến nào liên quan tình hình xung đột Ukraine, dù luôn ưu tiên và đã sẵn sàng cho các biện pháp hòa bình.
Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong Un: Thế giới đang chứng kiến sự hỗn loạn và bạo lực nhất kể từ Thế chiến II

Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong Un: Thế giới đang chứng kiến sự hỗn loạn và bạo lực nhất kể từ Thế chiến II

Chủ tịch Triều Tiên cho rằng, các mối quan hệ quốc tế đã vượt quá điểm bùng nổ nguy hiểm và biến thành những cuộc xung đột vô cùng thảm khốc.
Ukraine báo động tấn công tên lửa tại nhiều tỉnh, Nga kêu gọi IAEA giám sát Kiev trong lĩnh vực hạt nhân

Ukraine báo động tấn công tên lửa tại nhiều tỉnh, Nga kêu gọi IAEA giám sát Kiev trong lĩnh vực hạt nhân

Rạng sáng ngày 22/11, nhiều tỉnh của Ukraine đã đồng loạt phát báo động phòng không kéo dài nhiều giờ liên quan đến khả năng bị tấn công bằng tên lửa đạn đạo.
Bị IAEA ra nghị quyết 'sửa lưng', Iran lấy hạt nhân ra dọa

Bị IAEA ra nghị quyết 'sửa lưng', Iran lấy hạt nhân ra dọa

Iran tuyên bố sẽ khởi động một loạt máy ly tâm mới và tiên tiến để đáp trả việc IAEA ra nghị quyết yêu cầu Tehran cải thiện hợp tác.
Báo động từ HĐBA LHQ: 70% dân số Syria cần viện trợ nhân đạo

Báo động từ HĐBA LHQ: 70% dân số Syria cần viện trợ nhân đạo

Phó đặc phái viên LHQ Najat Rochdi cho biết 2024 'sẽ là năm đẫm máu nhất' tại Syria trong vòng 4 năm qua.
Mỹ cho phép Ukraine tấn công sâu vào lãnh thổ Nga: ‘Đèn xanh’ nháy chậm?

Mỹ cho phép Ukraine tấn công sâu vào lãnh thổ Nga: ‘Đèn xanh’ nháy chậm?

Việc Ukraine sử dụng tên lửa tầm xa của Mỹ tấn công quân sự trên đất Nga có thể chuyển xung đột sang giai đoạn quyết liệt hơn.
Hội nghị thượng đỉnh G20: Cam kết, xu thế và động lực

Hội nghị thượng đỉnh G20: Cam kết, xu thế và động lực

Trong bối cảnh địa chính trị phân hóa sâu sắc, xung đột leo thang và biến đổi khí hậu, Thượng đỉnh G20 rất được trông đợi.
Chuyến thăm đa mục đích của Tổng thống Indonesia

Chuyến thăm đa mục đích của Tổng thống Indonesia

Tân Tổng thống Indonesia Prabowo Subianto có chuyến công du nước ngoài đầu tiên kéo dài nhiều ngày với quy mô lớn.
Hội nghị thượng đỉnh bất thường các nước Arab và Hồi giáo: Nỗ lực ngăn xung đột lan rộng

Hội nghị thượng đỉnh bất thường các nước Arab và Hồi giáo: Nỗ lực ngăn xung đột lan rộng

Hội nghị đã thể hiện rõ ý chí và cam kết của nhiều quốc gia trong việc ủng hộ người Palestine và tìm kiếm các giải pháp lâu dài.
Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Những thay đổi dưới thời Trump 2.0 sẽ tác động nhiều mặt tới nước Mỹ và thế giới.
Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Chuyến thăm Trung Quốc của Thủ tướng Malaysia phản ánh mong muốn tăng cường quan hệ song phương toàn diện, đặc biệt là kinh tế và thương mại.
Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Sự trở lại của Tổng thống đắc cử Donald Trump mang nhiều hàm ý cho nước Mỹ và thế giới. Châu Á – Thái Bình Dương trong đó có tiểu vùng Mekong cũng không nằm ...
‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

Quan hệ giữa Mỹ và Iran, từng là đồng minh thân cận thời đầu Chiến tranh Lạnh, đã biến thành đối đầu kéo dài hàng thập kỷ.
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
Phiên bản di động