Panama nỗ lực xoay xở trong cạnh tranh Mỹ-Trung

Minh Vương
Sự hiện diện về kinh tế ngày một rõ nét của Bắc Kinh, song song với ảnh hưởng còn đó của Washington đang đặt ra bài toán khó dành cho chính quyền Panama.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
(05.05) Cây cầu Atlantic là cây cầu thứ ba tại Kênh đào Panama, kết nối hai bờ khu vực Trung Mỹ và Nam Mỹ. (Nguồn: Dennis Garcia)
Trung Quốc dự kiến là nhà thầu xây dựng cây cầu thứ tư tại Kênh đào Panama. Trong ảnh, cầu Atlantic, cây cầu thứ ba tại Kênh đào Panama, kết nối hai bờ khu vực Trung Mỹ và Nam Mỹ. (Nguồn: Dennis Garcia)

Tại Kênh đào Panama, một trong các tuyến đường hàng hải quan trọng nhất thế giới, có ba cây cầu lớn, nối Trung Mỹ và Nam Mỹ. Cây cầu đầu tiên là sản phẩm của Mỹ, hai chiếc sau đó do công ty châu Âu xây dựng.

Tuy nhiên, điểm thú vị lại nằm ở cây cầu thứ tư. Nếu như ba cây cầu trên đại diện cho sự phát triển của đất nước này, cũng như mối quan hệ sâu sắc giữa Panama và Washington, cây cầu còn lại, dự kiến do Trung Quốc xây dựng song liên tục bị trì hoãn 6 năm qua, cho thấy bài toán quốc gia Trung Mỹ đang phải giải quyết.

Đó là tìm kiếm sự cân bằng giữa một bên là Mỹ, “người bảo hộ” một thời ở khu vực và Trung Quốc, cường quốc châu Á đang trỗi dậy mạnh mẽ.

Tình thân một thời…

Xuyên suốt thế kỷ XX, Panama đã luôn nằm trong các ưu tiên của Washington. Mỹ đã giúp nước này giành quyền độc lập từ Colombia. Đổi lại xứ cờ hoa được quyền sở hữu một dải đất để xây dựng và hoạt động kênh vận chuyển của mình. Các căn cứ không quân vả hải quân, bao gồm trụ sở của Bộ Chỉ huy miền Nam (SOUTHCOM) của Mỹ, từng duy trì sự hiện diện tại đây cho đến năm 1999.

Trong khi đó, Panama đã cố gắng xây dựng quan hệ với Trung Quốc trong nhiều thập kỷ. Theo cựu Ngoại trưởng nước này Jorge Ritter, khi Tổng thống Panama Aristides Royo bắt đầu đối thoại với Trung Quốc về thiết lập quan hệ ngoại giao năm 1979, nhà lãnh đạo này đã nhận một cuộc gọi từ ông chủ Nhà Trắng Jimmy Carter. Trước sự thuyết phục của Tổng thống Mỹ, Panama đã từ bỏ nỗ lực này.

Tuy nhiên, trong bối cảnh Mỹ có nhiều mối quan tâm ở thế kỷ XXI, Panama cũng cần thay đổi. Một cựu Tổng thống nước này từng nói: “Chúng tôi cảm giác rằng mình không còn trong nghị trình của họ. Bốn năm liền, Mỹ không cử đại sứ tại Panama. Nói đúng hơn, khu vực này dường như không còn có lợi ích với họ nữa”.

Ngay cả đương kim Tổng thống Panama Laurentino Cortizo, một người có lập trường gần gũi với Washington, cũng đôi lần khó chịu trước những lần “thất hứa” của xứ cờ hoa trong thúc đẩy các dự án phát triển quan trọng trên đất nước Trung Mỹ. Nhắc lại chủ trương “xây dựng lại, tốt đẹp hơn” của đoàn đại biểu Mỹ thăm Panama tháng 4/2022, nhà lãnh đạo này thừa nhận: “Cho đến nay, nó vẫn chưa mang lại kết quả”.

(05.05) Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken (trái) trao đổi cùng Tổng thống Panama Laurentino Cortizo trong khuôn khổ chuyến thăm đất nước Trung Mỹ ngày 19/4. (Nguồn: Reuters)
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken (trái) trao đổi cùng Tổng thống Panama Laurentino Cortizo trong khuôn khổ chuyến thăm đất nước Trung Mỹ ngày 19/4. (Nguồn: Reuters)

Trước lợi ích mới

Tuy nhiên, Trung Quốc thì khác. Năm 2017, Panama từ bỏ mối liên kết kéo dài nhiều thập kỷ với đảo Đài Loan và thiết lập quan hệ với Trung Quốc. Cùng lúc đó, hàng loạt dự án được cường quốc châu Á tài trợ xuất hiện, từ bến du thuyền, đường tàu cao tốc tới Costa Rica, trung tâm hội nghị lớn, cây cầu thứ tư vắt ngang qua Kênh đào Panama và một đại sứ quán Trung Quốc ở ngay gần đó.

Sáu năm sau, với một chính quyền mới cùng áp lực chính trị, được cho là từ phía Mỹ, sự hiện diện của Trung Quốc đã “khiêm tốn” hơn nhiều. Bến du thuyền đã gần hoàn tất và trung tâm hội nghị đã mở cửa, song các dự án khác đã bị trì hoãn.

Đại sứ Trung Quốc Wei Qiang bức xúc: “Tôi không thể hiểu tại sao một đất nước, siêu cường duy nhất trên thế giới, lại ám ảnh tới vậy (chỉ việc Mỹ phản đối dự án của Trung Quốc). Sự lo sợ của họ chẳng khác nào như thời Chiến tranh Lạnh”.

Về phần mình, trong tuyên bố chính thức, giới chức xứ cờ hoa phủ nhận việc can thiệp gây trì hoãn dự án Trung Quốc tại Panama. Tổng thống Panama Laurentino Cortizo nhấn mạnh: “Chúng tôi không chịu bất kỳ sức ép nào từ Mỹ”. Tuy nhiên, bà Rita Vasquez, Thư ký tòa soạn của tờ La Prensa (Argentina) lại nghĩ khác: “Chính phủ mới (của Panama) dường như đã ‘ly hôn với Trung Quốc…Ngay khi họ nắm quyền, dự án đường tàu cao tốc (của Bắc Kinh) đã lập tức ‘xếp xó’.”

(05.05) Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (thứ hai từ trái sang) và Tổng thống Panama Juan Carlos Varela (thứ hai từ phải sang) trong lễ khánh thành cửa Cocoli của Kênh đào Panama tháng 12/2018. (Nguồn: Tân Hoa xã
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (giữa) và Tổng thống Panama Juan Carlos Varela trong lễ khánh thành cửa Cocoli của Kênh đào Panama tháng 12/2018. (Nguồn: Tân Hoa xã)

Tuy nhiên, chừng đó thay đổi rõ ràng là chưa đủ. Trung Quốc vẫn đang có bước tiến dài tại Panama. Nước này đã cử đoàn đại biểu lớn nhất tham dự hội chợ thương mại năm nay. Dự kiến, trụ sở Đại sứ quán của Trung Quốc tại đây sẽ chính thức được khởi công trong vài tháng tới. Đáng chú ý, một số nguồn tin cho rằng dự án xây dựng cây cầu thứ tư qua Kênh đào Panama sẽ sớm được thông qua.

Mặc dù vui mừng trước những khoản đầu tư kếch sù này, song đất nước Trung Mỹ cũng lo ngại rằng nỗ lực duy trì vai trò trung lập nhiều năm qua đang trở nên khó khăn hơn bao giờ hết. Về phần mình, Đại sứ Mỹ Mari Carmen Aponte trấn an: “Tôi ở đây không phải để buộc Panama phải chọn giữa Mỹ và Trung Quốc”. Tuy nhiên, trong bối cảnh cạnh tranh Mỹ-Trung gay gắt và sự hiện diện ngày một rõ nét của Bắc Kinh tại Panama, hiện thực hóa cam kết này sẽ không hề đơn giản.

“Với một đất nước nhỏ, mong manh như chúng tôi, trung lập không chỉ cần thiết, mà còn là sự lựa chọn duy nhất”.

Cựu Ngoại trưởng Panama Jorge Ritter nhận định về lập trường của Panama trước cạnh tranh Mỹ-Trung.

EU 'bừng tỉnh' hối hả nhập cuộc chiến chip bán dẫn, so găng với các đối thủ nặng ký, châu Âu còn hy vọng?

EU 'bừng tỉnh' hối hả nhập cuộc chiến chip bán dẫn, so găng với các đối thủ nặng ký, châu Âu còn hy vọng?

Trong bối cảnh Mỹ đã can thiệp mạnh mẽ vào chuỗi cung ứng toàn cầu, EU vừa chính thức thông qua Thỏa thuận tạm thời ...

Tổng thống Mỹ: Cam kết về bảo vệ đồng minh Philippines là 'không gì lay chuyển'

Tổng thống Mỹ: Cam kết về bảo vệ đồng minh Philippines là 'không gì lay chuyển'

Ngày 1/5, Mỹ và Philippines tái khẳng định liên minh an ninh tồn tại hàng thập kỷ giữa hai nước.

Cạnh tranh Mỹ-Trung: Mỹ nói doanh nghiệp nước ngoài trì hoãn đầu tư vào Trung Quốc

Cạnh tranh Mỹ-Trung: Mỹ nói doanh nghiệp nước ngoài trì hoãn đầu tư vào Trung Quốc

Ngày 2/5, Đại sứ Mỹ tại Trung Quốc Nicholas Burns cho biết rất nhiều công ty nước ngoài đang trì hoãn các khoản đầu tư ...

Câu trả lời của Nhật Bản về Trung Quốc

Câu trả lời của Nhật Bản về Trung Quốc

Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio nhận định trong bối cảnh tình hình thế giới hiện nay, các quốc gia cần có ‘những nước đi ...

Giữa lúc Mỹ loay hoay giải quyết bế tắc về trần nợ, Trung Quốc có thể giáng 'cú đấm bồi'

Giữa lúc Mỹ loay hoay giải quyết bế tắc về trần nợ, Trung Quốc có thể giáng 'cú đấm bồi'

Các nhà phân tích cho biết, bế tắc ở Washington về trần nợ quốc gia sẽ đẩy nhanh việc Trung Quốc cắt giảm lượng trái ...

(theo Financial Times)

Bài viết cùng chủ đề

Châu Phi - Trung Đông

Đọc thêm

Vietlott 29/3, kết quả xổ số Vietlott Mega thứ 6 ngày 29/3/2024. xổ số Mega 645

Vietlott 29/3, kết quả xổ số Vietlott Mega thứ 6 ngày 29/3/2024. xổ số Mega 645

Vietlott 29/3 - xổ số Vietlott Mega 29/3. Trực tiếp xổ số Vietlott hôm nay 29/3/2024 nhanh nhất và chính xác nhất. Vietlott Mega 645 hôm nay.
XSVL 29/3, Trực tiếp kết quả xổ số Vĩnh Long hôm nay 29/3/2024. KQXSVL thứ 6

XSVL 29/3, Trực tiếp kết quả xổ số Vĩnh Long hôm nay 29/3/2024. KQXSVL thứ 6

XSVL 29/3 - Trực tiếp kết quả xổ số Vĩnh Long hôm nay - XSVL 29/3/2024. xo so vinh long. KQXSVL thứ 6. kết quả xổ số Vĩnh Long ...
XSMN 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ Sáu 29/3/2024. xổ số hôm nay 29/3

XSMN 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ Sáu 29/3/2024. xổ số hôm nay 29/3

XSMN 29/3 - kết quả xổ số ngày 29 tháng 3. trực tiếp kết quả xổ số miền Nam 29/3/2024. xổ số hôm nay 29/3. xo so mien nam. SXMN ...
XSBD 29/3, trực tiếp kết quả xổ số Bình Dương hôm nay 29/3/2024. KQXSBD thứ 6

XSBD 29/3, trực tiếp kết quả xổ số Bình Dương hôm nay 29/3/2024. KQXSBD thứ 6

XSBD 29/3 - Trực tiếp xổ số Bình Dương hôm nay - XSBD 29/3/2024. xo so binh duong. KQXSBD thứ 6. kết quả xổ số Bình Dương ngày 29 tháng ...
XSMT 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Trung hôm nay thứ Sáu ngày 29/3/2024. SXMT 29/3/2024

XSMT 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Trung hôm nay thứ Sáu ngày 29/3/2024. SXMT 29/3/2024

XSMT 29/3 - xổ số hôm nay 29/3. trực tiếp xổ số miền Trung 29/3/2024. kết quả xổ số miền Trung hôm nay. xổ số miền Trung thứ 6. SXMT ...
XSMB 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Bắc hôm nay thứ 6 ngày 29/3/2024. dự đoán XSMB 29/3/2024

XSMB 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Bắc hôm nay thứ 6 ngày 29/3/2024. dự đoán XSMB 29/3/2024

XSMB 29/3 - Trực tiếp xổ số miền Bắc 29/3/2024. xổ số hôm nay 29/3. kết quả xổ số miền Bắc hôm nay. dự đoán xổ số miền Bắc thứ ...
Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Sáu nước dọc sông Lan Thương - Mekong cùng giải quyết thách thức tài nguyên nước, thúc đẩy phát triển kinh tế khu vực và phúc lợi người dân.
Tin thế giới 28/3: Mỹ rút quân khỏi Niger, Nga gia tăng tấn công Ukraine, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc

Tin thế giới 28/3: Mỹ rút quân khỏi Niger, Nga gia tăng tấn công Ukraine, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc

Iran bị trừng phạt vì cấp tên lửa cho Nga, Philippines cứng rắn với Trung Quốc, Cố vấn cảnh báo lực lượng Ukraine bị 'đình trệ', Trung Quốc-Nga-Iran tập trận
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Đức cho rằng, Mỹ có thể có manh mối về vụ tấn công khủng bố cướp đi sinh mạng của hơn 140 ở ngoại ô thủ đô Moscow của Nga tối 22/3.
Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp mong muốn chia sẻ kiến thức kỹ thuật với Brazil trong khi vẫn tôn trọng mọi cam kết không phổ biến vũ khí hạt nhân.
Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Nga cho rằng, nếu phương Tây cung cấp cho Ukraine máy bay tiêm kích F-16, điều đó cũng sẽ không làm thay đổi tình hình trên chiến trường.
Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Triều Tiên dường như đang chuẩn bị cho vụ phóng vệ tinh do thám tiếp theo, mặc dù không có dấu hiệu cho thấy vụ phóng sắp xảy ra.
Quan hệ Pháp-Brazil: Nối lại nồng ấm

Quan hệ Pháp-Brazil: Nối lại nồng ấm

Chuyến đi của Tổng thống Pháp tới Brazil được cho là làm nồng ấm trở lại mối quan hệ băng giá dưới thời Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro.
Ngoại trưởng Mỹ thăm Hàn Quốc: Thông điệp nồng ấm

Ngoại trưởng Mỹ thăm Hàn Quốc: Thông điệp nồng ấm

Sự hiện diện của Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tại Seoul lần này cũng cho thấy quan hệ đồng minh tiếp tục gắn kết chặt chẽ giữa Mỹ và Hàn Quốc.
Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Thông điệp mà Thủ tướng Thái Lan Srettha Thavisin muốn chuyển tới châu Âu, đặc biệt là Pháp và Đức là 'Thái Lan đã mở cửa kinh doanh trở lại'.
Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Chuyến thăm Mỹ của Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda cùng Thủ tướng Donald Tusk có thể coi là nỗ lực nâng tầm gắn kết mối quan hệ đồng minh với Mỹ.
Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Sau ngày Siêu thứ Ba, việc lựa chọn ứng viên Tổng thống của đảng Dân chủ và Cộng hòa gần như đã an bài.
Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp đến CH Czech không chỉ đáp lễ mà còn là nỗ lực thể hiện vai trò dẫn dắt của nước Pháp và tìm kiếm sự ủng hộ của đồng minh.
Nghi phạm khủng bố đến từ Tajikistan: Tiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới

Nghi phạm khủng bố đến từ Tajikistan: Tiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới

Việc 4 nghi phạm vụ tấn công nhà hát ở Nga hôm 22/3 đều mang quốc tịch Tajikistan khiến sự chú ý đổ dồn về quốc gia Trung Á này.
Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga ngày 22/3 do tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng thực hiện cho thấy sự thay đổi mục tiêu của tổ chức khủng bố này.
Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao được đánh giá là kênh hiệu quả để trao đổi ý kiến về các vấn đề kinh tế đáng quan tâm nhất trong suốt hai thập kỷ qua.
Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Những rắc rối trong chương trình tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel đang khiến cho Mỹ khó tiếp cận mục tiêu răn đe hạt nhân của mình.
Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn chính trị, tranh giành quyền lực giữa các băng đảng cùng các vụ đảo chính và nghèo đói là những gì mà người dân Haiti tiếp tục phải đối mặt...
70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

Baoquocte.vn. Ngày 13/3/1954 là ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử - nguồn cổ vũ lớn lao cho toàn thể nhân dân ta trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Phiên bản di động