| Ảnh minh hoạ |
Có thể khẳng định các đợt không kích của NATO đều được định vị bằng hệ thống vệ tinh và máy bay không người lái. Tuy nhiên, phương pháp tiếp cận mục tiêu này có những hạn chế nhất định như lực lượng của Đại tá Gaddafi có thể dựng căn cứ giả bên trong các tòa nhà dân sự chẳng hạn. Hơn nữa, liên quân NATO cũng không thể biết chắc trong các mục tiêu ấy có dân thường hay không? Đó là lúc cần đến những điệp viên như Nomidia.
Người mang bí danh “Nomidia”
Đó là một cô gái người Libya mới 24 tuổi, với dáng người cao, mảnh khảnh và thường quàng chiếc khăn bằng vải chiffon màu xanh lá cây trên đầu. Trong cuộc phỏng vấn riêng với hãng Reuters của Anh sau khi lực lượng nổi dậy ở Libya đã nắm quyền kiểm soát Tripoli, Nomidia vẫn xin được giấu tên thật vì cô lo sợ “một vài nhân vật trung thành với Đại tá Gaddafi” có thể tấn công cô hoặc gia đình cô để trả thù.
Nomidia đã “nằm vùng” trong các khu căn cứ quân sự Libya nhiều tháng ròng để do thám và cung cấp các thông tin quan trọng về Đại tá Gaddafi cũng như lực lượng quân đội của ông cho liên quân NATO. Là một kỹ sư trẻ, lại chưa từng qua một trường lớp đào tạo điệp viên nào, song Nomidia rất biết sử dụng những thủ thuật tinh vi để tránh bị phát hiện. Cô liên tục di chuyển và thay đổi chỗ ở thường xuyên, dùng cùng lúc nhiều sim điện thoại…
Cô cũng biết dùng thân phận nữ nhi để qua mắt lực lượng an ninh chế độ Gaddafi. Nomidia cho biết: “Tôi không nằm trong tầm kiểm soát. Họ tập trung chủ yếu vào đàn ông và hầu như không nghĩ rằng một cô gái lại có thể làm được tất cả những việc này”. Thực tế, dưới thời Muammar Gaddafi, Libya là một nước Hồi giáo tương đối ôn hòa và phụ nữ được hưởng nhiều tự do hơn so với các quốc gia Hồi giáo khác. Tuy nhiên, phụ nữ vẫn bị xem nhẹ hơn đàn ông và đó chính là “lá chắn” hoàn hảo cho nữ điệp viên này.
Nomidia bắt đầu hoạt động gián điệp cách đây 5 tháng trong bối cảnh chính quyền Gaddafi kiểm soát chặt Thủ đô Tripoli và ngăn chặn bất kỳ thông tin nào có thể hữu ích cho phe đối lập. Điện thoại bị giám sát, tin nhắn điện thoại bị chặn và internet chỉ được sử dụng trong các văn phòng chính phủ. Các phóng viên nước ngoài thì bị kiểm soát chặt chẽ như giam lỏng tại khách sạn 5 sao Rixos. Còn nhà tù trong thành phố chật cứng những người bị nghi là hỗ trợ quân nổi loạn chống Gaddafi dù rằng nhiều người chỉ nhắn tin cho ai đó ở ngoài Libya...
Bất bình với chuyện cấm đoán này, Nomidia quyết định bí mật gọi đến al-Ahrar, một đài truyền hình chống Gaddafi có trụ sở ở Qatar, để thông báo tình hình ở Tripoli. Với chút thông tin ít ỏi thực sự rò rỉ khỏi Tripoli, các nhà sản xuất tại đài này bắt đầu đưa giọng nói cô lên sóng dưới biệt danh Nomidia, cùng với các thông tin về những gì đang xảy ra tại Tripoli. Vậy là hoạt động đầu tiên của Nomidia chỉ như một “phóng viên thường trú tại Libya”.
Không lâu sau, Nomidia đã có thể cung cấp cho đài chi tiết hơn về quân đội Gaddafi. Thông qua nhiều quan hệ trung gian để làm quen với binh lính và sĩ quan trong quân đội của ông Gaddafi cũng như móc nối được với những người bất mãn đang làm việc trong chính quyền Libya khi đó, Nomidia có thể nắm được các thông tin về quân đội Libya như nơi cất giữ vũ khí và xe tăng. Tuy nhiên, đến lúc này, thay vì đưa lên sóng, đài al-Ahrar lại chuyển thông tin cho NATO thông qua các quan chức của NTC vì sợ đánh động chính quyền Gaddafi.
Những hoạt động của Nomidia được NATO và lực lượng nổi dậy đánh giá cao. Reuters dẫn lời ông Hisham Buhagiar, một thành viên cấp cao của NTC nói rằng: “Cô ấy là một nguồn tin quan trọng và rất đáng tin cậy. Nhiều người đàn ông ở Libya không dám hành động như vậy trong thời điểm đó”. Ông dẫn chứng thêm: “Chúng tôi có ít nhất 16 nam giới làm công tác do thám, nhưng chỉ có một phụ nữ cung cấp thông tin cho chúng tôi. Đó là một chiến dịch lớn gộp từ nhiều mảnh nhỏ và chiến dịch có thể sẽ không thành công nếu thiếu một mảnh trong số đó”. Còn một phát ngôn viên của NATO thì nhấn mạnh rằng tuy ông không thể tiết lộ chi tiết về người đã chuyển thông tin cho NATO để đánh các mục tiêu ở Tripoli, song nhân vật đó có vai trò rất lớn.
Nhiệm vụ nguy hiểm
Do mạng lưới điện thoại bị giám sát, nên khâu nguy hiểm nhất trong hoạt động của Nomidia là chuyển thông tin về các mục tiêu. Nomidia kể rằng: “Tôi sử dụng 12 sim điện thoại và 7 chiếc điện thoại khác nhau”. Đã có lúc, một doanh nhân và cũng là một thành viên của mạng lưới chống chế độ Gaddafi, đưa cho Nomidia một chiếc điện thoại vệ tinh để sử dụng, song việc này cũng có nhiều rủi ro vì chính phủ cấm sử dụng loại điện thoại này. Vì bảo mật, Nomidia cũng thường xuyên di chuyển. Cô nói: “Ngày thì tôi gọi từ Tajoura, ngày thì gọi từ Souk al-Jumaa. Nói chung là gọi từ các địa điểm khác nhau”.
Cẩn thận là vậy, nhưng hai tháng trước đây, Nomidia đã suýt bị bắt. May mà cô tình cờ phát hiện lực lượng an ninh của Gaddafi đang lần theo dấu một trong những sim điện thoại mà cô đang dùng cho dù cô đã không cung cấp thông tin thật. Nữ điệp viên kể lại: “Ngay lập tức tôi tắt tất cả điện thoại và cùng cả nhà chạy trốn. Đó là tình thế nguy hiểm nhất của tôi”.
Trong quá trình hoạt động, Nomidia cho biết cô thường tự lái xe đến các địa điểm và quan sát trong nhiều giờ, nhằm tìm hiểu xem mục tiêu đó có dân thường không hay thậm chí là làm thế nào tấn công được các mục tiêu đó.
Các quan chức NTC cho biết Nomidia thâm nhập khá sâu vào chính quyền của nhà lãnh đạo Gaddafi. Điều đó được thể hiện qua việc ngay sau khi lực lượng nổi dậy tuyên bố đã bắt được con trai Gaddafi là Saif al-Islam hồi cuối tháng 8, Nomidia ngay lập tức đã có tin khẳng định với đài al-Ahrar rằng thông tin đó là bịa đặt. Nomidia thông báo qua điện thoại rằng nguồn tin của cô trong dinh thự Bab Al-Aziziyah, đại bản doanh của Đại tá Gaddafi, khẳng định Saif al-Islam vẫn an toàn và tự do. Quả nhiên, nửa giờ sau đó, trên sóng truyền hình CNN, người ta thấy Saif al-Islam xuất hiện tươi tỉnh ở Tripoli.
Nguy hiểm là vậy, nhưng Nomidia chia sẻ cô đã chuẩn bị tâm lý mình có thể bị bắt bất cứ khi nào. Cô nói: “Suy nghĩ đó luôn xuất hiện trong đầu tôi, nhưng tôi không sợ. Tôi phải giữ mình thật lạc quan để công việc được thuận lợi”.
Hiện giờ, Nomidia đã trở về cuộc sống bình thường. Cô vui vẻ nói: “Tạ ơn Thánh Allah, tôi còn sống để chứng kiến thành quả của mình và nhiều người khác”.
Minh Minh (Theo Daily Mail, Reuters)