Tin thế giới 18/1: Khuyên Ukraine thực tế, Nga thẳng tay bác sáng kiến của ông Zelensky; nhu cầu bức thiết của Mỹ-Trung Quốc là gì?

Nga cho rằng, các sáng kiến hòa bình của Tổng thống Ukraine Zelensky là 'vô lý'.

Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày

Nga-Ukraine

* Nga khuyên Ukraine thực tế, bác các sáng kiến hòa bình của Kiev: Ngày 18/1, Đại diện thường trực của Nga tại Liên hợp quốc Vasily Nebenbya nói rằng, Moscow hy vọng phía Ukraine "sẽ thể hiện cách tiếp cận thực tế và ngồi vào bàn đàm phán để thảo luận về giải pháp có ý nghĩa".

Cùng ngày, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho biết, nước này chưa thấy bất kỳ đề xuất nghiêm túc nào cho một nền hòa bình ở Ukraine và các sáng kiến riêng của Tổng thống quốc gia Đông Âu Volodymyr Zelensky về vấn đề này là "vô lý".

Phát biểu họp báo tại Moscow, ông Lavrov khẳng định, Nga sẵn sàng thảo luận về cuộc xung đột với các nước phương Tây và đáp ứng mọi đề xuất nghiêm túc, nhưng bất kỳ cuộc đàm phán nào cũng cần thiết để giải quyết những quan ngại an ninh rộng lớn hơn.

Nhà ngoại giao hàng đầu cũng một lần nữa kêu gọi Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) di dời "các cơ sở hạ tầng quân sự" khỏi Ukraine và những quốc gia khác gần biên giới của Nga. (TASS, Reuters)

* Nga khẳng định các mục tiêu trong xung đột ở Ukraine rất thực tế, đó là không để có các cơ sở hạ tầng quân sự gây nguy hiểm cho Nga ở Ukraine và các quốc gia láng giềng khác, cũng như không để diễn ra các hành động bức hại công dân nói tiếng Nga tại nước này.

Theo Ngoại trưởng Nga Lavrov, đó là các mục tiêu được xác định bởi lợi ích an ninh cơ bản, hợp pháp của Liên bang Nga và lợi ích về vị thế của Nga trên thế giới, trước hết là ở các vùng tiếp giáp gần bên".

Người đứng đầu ngành ngoại giao Nga cũng khẳng định, nước này sẽ xây dựng các hình thức tương tác mới với những quốc gia thân thiện mà phương Tây sẽ không thể gây ảnh hưởng, đó là Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO), Nhóm các nền kinh tế đang nổi (BRICS).

Nga cũng đang xây dựng quan hệ với thế giới Arab, Cộng đồng các quốc gia độc lập (CIS) và Liên minh Kinh tế Á-Âu, cũng như hợp tác với các hiệp hội của châu Á, châu Phi và Mỹ Latinh. (TASS/Reuters)

* Chủ tịch Hội đồng châu Âu ủng hộ cung cấp xe tăng cho Ukraine: Ngày 18/1, Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel nói rằng, dù đã gần một năm chìm trong xung đột với Nga nhưng Ukraine vẫn "đang phản kháng".

Quan chức cấp cao Liên minh châu Âu (EU) khẳng định: "Chúng tôi, EU, sẽ tiếp tục hỗ trợ họ chừng nào họ còn cần. Đã đến lúc, họ cần gấp nhiều thiết bị hơn và cá nhân tôi ủng hộ việc cung cấp xe tăng cho Ukraine".

Trước đó, Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen cũng cho rằng, Ukraine cần được tiếp nhận bất kỳ loại vũ khí nào mà nước này có thể sử dụng và các nước phương Tây cần đẩy mạnh việc cung cấp vũ khí và thiết bị cho Kiev. (Reuters, Sputnik)

* Tướng Mỹ gặp người đồng cấp Ukraine: Ngày 17/1, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ, Tướng Lục quân Mark Milley, đã đến một địa điểm gần biên giới Ukraine-Ba Lan và lần đầu tiên nói chuyện trực tiếp Tổng tham mưu trưởng quân đội Ukraine, Tướng Valerii Zaluzhnyi.

Cuộc gặp diễn ra trong bối cảnh cộng đồng quốc tế tăng cường hỗ trợ quân sự cho Ukraine, trong đó có việc Mỹ huấn luyện thêm nhiều binh sỹ Ukraine và cùng các nước châu Âu và các quốc gia khác cung cấp nhiều vũ khí hạng nặng cho Kiev ứng phó Nga. (AP)

TIN LIÊN QUAN
	Trừng phạt Moscow, nỗi đau do khủng hoảng năng lượng gây ra là có thật, châu Âu loay hoay ‘thoát Nga’ với nhiều ‘chiêu thú vị’

Mỹ-Trung Quốc

* Mỹ-Trung Quốc cần trao đổi thông tin để tránh xung đột: Ngày 18/1, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen có cuộc gặp Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc tại Zurich (Thụy Sỹ).

Theo bà Yellen, trao đổi về các điều kiện kinh tế vĩ mô và tài chính là một "nhu cầu cấp thiết" đối với Mỹ và Trung Quốc.

Phát biểu trước cuộc gặp, bà Yellen nhấn mạnh: "Trong khi tồn tại những bất đồng, chúng ta sẽ trao đổi trực tiếp về điều đó và không nên để xảy ra hiểu lầm, đặc biệt là những vấn đề bắt nguồn từ việc thiếu trao đổi thông tin, làm xấu đi một cách không cần thiết mối quan hệ kinh tế và tài chính song phương". (Reuters)

* Mỹ gặp khó trong việc nối lại đối thoại quân sự với Trung Quốc, theo thông tin từ hãng Bloomberg.

Bloomberg dẫn lời một quan chức quốc phòng cấp cao của Washington cho hay, Bắc Kinh đã bác bỏ những nỗ lực của Bộ Quốc phòng Mỹ nhằm can dự vào các vấn đề an ninh quan trọng, qua đó tránh một cuộc khủng hoảng có thể xảy ra giữa hai bên.

Tuy nhiên, cũng theo nguồn tin trên, hai nước vẫn duy trì liên lạc ngoại giao và đang lên kế hoạch tổ chức chuyến thăm Trung Quốc của Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken.

TIN LIÊN QUAN
	Mỹ-Trung Quốc: Kỳ phùng địch thủ trong cuộc chiến bán dẫn?

Châu Âu

* Quan hệ Nga-Mỹ "không còn như trước", theo Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov đánh giá ngày 18/1.

Moscow cũng cáo buộc Washington từ chối thảo luận về chương trình nghị sự mở rộng liên quan tới "ổn định chiến lược" giữa hai cường quốc hạt nhân lớn nhất thế giới

Theo kế hoạch, giới chức hai nước sẽ nhóm họp tại Cairo (Ai Cập) vào tháng 11/2022 để thảo luận về việc nối lại các cuộc thanh sát theo Hiệp ước cắt giảm vũ khí hạt nhân New START, tuy nhiên, các cuộc đàm phán bị hủy bỏ vào phút chót. (Reuters)

* Bộ trưởng Nội vụ Ukraine thiệt mạng trong vụ rơi máy bay gần thủ đô Kiev: Văn phòng Tổng thống Ukraine thông báo, chiếc trực thăng chở Bộ trưởng Nội vụ nước này Denys Monastyrsky đã bị rơi gần một trường mẫu giáo bên ngoài thủ đô Kiev vào ngày 18/1, khiến 16 người thiệt mạng gồm cả ông Monastyrsky.

Theo thông báo, chuyến bay này đang đưa ông Monastyrsky đi thực hiện nhiệm vụ tại một trong những điểm nóng trong xung đột với Nga.

Trên Telegram, Thủ tướng Ukraine Denys Shmygal bày tỏ, cái chết của Bộ trưởng Monastyrsky và hai quan chức cấp cao khác trong vụ rơi trực thăng là "mất mát to lớn", trong khi Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel bày tỏ sự bàng hoàng với vụ việc. (AFP)

* Thế giới nên tái thiết quan hệ với Nga sau khi chấm dứt xung đột ở Ukraine, theo lời Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte.

Ông Rutte nhấn mạnh: "Nga sẽ không biến mất. Nga vẫn ở đó và sẽ là một phần lớn của châu Âu và cả châu Á… Nếu có một cuộc hòa đàm hành công, cần phải bằng cách nào đó tái thiết mối quan hệ với Nga".

Tuy nhiên, ông Rutte khẳng định, việc khởi động hòa đàm với Nga sẽ tùy thuộc vào Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, đồng thời lưu ý rằng có thể sẽ vô ích nếu các nhà lãnh đạo phương Tây thúc ép ông tiến tới hòa bình. (TASS)

* Tiến triển trong giải quyết tranh chấp thương mại Anh-EU hậu Brexit: Ngày 17/1, Ngoại trưởng Anh James Cleverly thông báo với người đồng cấp Mỹ Antony Blinken trong cuộc gặp ở Washington rằng, các cuộc đàm phán với EU đã đem lại tiến triển trong vấn đề Bắc Ireland.

Theo nhà ngoại giao hàng đầu Anh, các cuộc đàm phán "được tiến hành một cách thiện chí, với mong muốn thực sự đạt được giải pháp cho những vấn đề quan trọng này".

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho biết, Washington hoan nghênh thông tin này. (Reuters)

* Nga sẵn sàng đưa quân tới biên giới Armenia-Azerbaijan, theo lời Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov, để dập tắt căng thẳng giữa hai nước liên quan đến vấn đề phong tỏa tuyến đường chính giữa Armenia và khu vực tranh chấp Nagorno-Karabakh.

Theo ông, Nga có thể cử một phái bộ tới khu vực này trong khuôn khổ Tổ chức Hiệp ước An ninh tập thể (CSTO) - liên minh quân sự do Moscow đứng đầu, song phản đối sáng kiến về một phái bộ của EU bởi sẽ là "phản tác dụng".

Bên cạnh đó, trong cuộc điện đàm với người đồng cấp Azerbaijan Jeyhun Bayramov, ông Lavrov đã yêu cầu Baku "dỡ bỏ hoàn toàn việc phong tỏa tuyến giao thông dọc hành lang Lachin sớm nhất có thể, theo các thông số được nêu trong tuyên bố cấp cao ba bên, ngày 9/11/2020". (Sputnik, Reuters)

* Australia hủy hợp đồng máy bay quân sự với Pháp: Ngày 18/1, Australia tuyên bố nước này sẽ loại bỏ phi đội máy bay trực thăng quân sự Taipan do Pháp sản xuất, thay thế bằng máy bay Black Hawks của Mỹ.

Bộ trưởng Quốc phòng Australia Richard Marles bày tỏ tin tưởng rằng, điều này sẽ không làm tổn hại đến mối quan hệ Australia với Pháp, mối quan hệ đã được hàn gắn phần nào kể từ vụ tàu ngầm hạt nhân hồi tháng 9/2021.

TIN LIÊN QUAN
	Nhìn lại thế giới năm 2022: Xung đột, điểm nóng chiếm sóng (Kỳ I)

Châu Á

* Mỹ-Nhật Bản ký thỏa thuận về mạng truyền thông mở nhằm phát triển và thúc đẩy một mạng truyền thông mới không phụ thuộc vào cơ sở hạ tầng của các công ty cụ thể.

Bản ghi nhớ liên quan công nghệ Mạng truy cập vô tuyến mở (Open RAN), vốn cho phép khả năng tương tác giữa các thiết bị của nhiều nhà cung cấp cho các mạng không dây di động. Theo thỏa thuận, hai nước sẽ chia sẻ dữ liệu và hợp tác phổ biến công nghệ ra quốc tế.

Việc áp dụng Open RAN sẽ làm giảm các vấn đề an ninh kinh tế cho các quốc gia, trong đó có Nhật Bản, bằng cách làm suy yếu sự kiểm soát mà các công ty nước ngoài như Huawei Technologies Co. của Trung Quốc đối với cơ sở hạ tầng truyền thông quan trọng và luồng thông tin. (Kyodo)

* Các đảo Thái Bình Dương kêu gọi Nhật Bản hoãn xả nước từ nhà máy điện hạt nhân cho đến khi tất cả các bên xác minh là an toàn tại Diễn đàn Đảo quốc Thái Bình Dương (PIF) diễn ra ngày 18/1.

PIF cho rằng, việc xả nước có thể tác động lớn đến hoạt động đánh bắt cá, vốn giữ vai trò quan trọng trong nền kinh tế của các quốc đảo, khi mà khu vực này cung cấp tới một nửa số cá ngừ trên thế giới.

Trước đó, chính phủ Nhật Bản thông báo, nước từ nhà máy điện hạt nhân Fukushima có thể được thải ra biển "vào khoảng mùa Xuân hoặc mùa Hè năm 2023". (Reuters)

* Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ dự kiến thăm Hàn Quốc: Ngày 17/1, Người phát ngôn Lầu Năm Góc Pat Ryde cho hay, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin sẽ thăm Hàn Quốc trong thời gian tới để khẳng định cam kết của Washington phối hợp với đồng minh châu Á này.

Ngoài ra, ông Austin cũng sẽ đến Philippines để gặp gỡ các nhà lãnh đạo cấp cao của chính phủ và quân đội nước này. (Yonhap)

* Saudi Arabia đề cao các mối quan hệ với cả Trung Quốc và Mỹ: Ngày 18/1, Bộ trưởng Tài chính Saudi Arabia Mohammed al-Jadaan khẳng định, Trung Quốc "rất quan trọng đối với" nước này và là đối tác thương mại lớn nhất của Saudi Arabia, tuy nhiên Mỹ cũng là một đối tác chiến lược và hết sức quan trọng".

Theo ông al-Jadaan, mục đích thực sự của nước này là "thu hẹp khoảng cách, trở thành một lực lượng giao tiếp, cho dù đó là Trung Quốc, Mỹ hay những nước khác".

Bên cạnh đó, Bộ trưởng Tài chính Saudi Arabia cho hay, vương quốc của ông đang thay đổi cách thức cung cấp viện trợ cho đồng minh, thay vì cung cấp trực tiếp và chuyển tiền vô điều kiện như trước đây. (Reuters)

* Israel chuẩn bị khởi động chiến dịch giải thích "không có sự chiếm đóng", theo lời Bộ trưởng Quan hệ Công chúng Israel Galit Distal Atbaryan ngày 17/1.

Bà Atbaryan khẳng định, Israel "không chiếm đóng bất cứ vùng lãnh thổ nào" và đã đến lúc đào sâu vào trọng tâm vấn đề rằng, người Do Thái có mối liên hệ trong lịch sử với khu vực Judea và Samaria (khu Bờ Tây).

Cùng ngày, Ngoại trưởng Israel Eli Cohen tuyên bố, nước này sẽ không ngần ngại đưa ra những quyết định nhằm bảo vệ lợi ích quốc gia, sau khi hơn 90 quốc gia ra thông báo bày tỏ quan ngại sâu sắc trước các lệnh trừng phạt của Israel đối với Palestine và kêu gọi Nhà nước Do Thái đảo ngược quyết định ngay lập tức. (I24 News)

TIN LIÊN QUAN
	Trung Đông: 'Người gác đền' Al-Aqsa nổi giận, Hội nghị thượng đỉnh Ai Cập-Palestine-Jordan tỏ đoàn kết

Châu Mỹ

* Ngoại trưởng Anh James Cleverly đang thăm Mỹ và Canada trong các ngày 17-18/1.

Ngoại trưởng James Cleverly sẽ thảo luận về các nỗ lực phối hợp để trợ giúp Ukraine trong xung đột với Nga, tăng cường hợp tác với hai nước đồng minh Bắc Mỹ ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, cũng như các vấn đề tình báo, an ninh và nhân đạo. (UPI)

* Brazil điều chuyển binh lính bảo vệ dinh Tổng thống: Ngày 17/1, Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva ra lệnh điều chuyển đi nơi khác 40 binh sĩ đang làm nhiệm vụ bảo vệ dinh Tổng thống.

Động thái diễn ra sau khi ông Lula da Silva bày tỏ sự không tin tưởng quân đội với lý do các lực lượng vũ trang đã không có những hành động phù hợp nhằm ngăn chặn người biểu tình tấn công các cơ quan công quyền hôm 8/1 vừa qua.

Hầu hết binh sĩ bảo vệ Cung điện Alvorada - tên thường gọi của dinh Tổng thống Brazil - là quân nhân, nhưng một số cũng là thành viên của Hải quân, Không quân và lực lượng quân cảnh.

Văn phòng Tổng thống Brazil hiện chưa cho biết lực lượng nào sẽ thay thế quân đội trong việc bảo vệ dinh Tổng thống. (Reuters)

* Guatemala-Colombia căng thẳng: Ngày 17/1, Văn phòng công tố Guatemala quyết định khởi kiện Bộ trưởng Quốc phòng Colombia Iván Velásquez với cáo buộc ông này có những hành động bất hợp pháp trong thời gian giữ chức Chủ tịch Ủy ban Quốc tế chống quyền miễn trừ tại Guatemala (CICIG) từ năm 2013-2019.

Ông Velásquez phủ nhận cáo buộc. Tổng thống Colombia Gustavo Petro sau đó đã triệu hồi Đại sứ nước này tại Guatemala Victoria González để tham vấn về vấn đề trên.

Phản ứng trước động thái này, Guatemala tuyên bố, động thái của Tổng thống Colombia mang tính bột phát, đồng thời lấy làm tiếc rằng phía Bogota đã “biến vấn đề pháp lý thành vấn đề chính trị, cũng như đưa ra quyết định đột ngột mà không tuân theo các bước ngoại giao tương ứng”.

Bộ Ngoại giao Guatemala cũng đáp trả bằng cách triệu hồi Đại sứ tại Colombia Reagan Vega về vấn đề này. (Anadolu).