Phép thử hiến pháp của Thủ tướng Italy Matteo Renzi

Ngày 4/12 tới, cử tri Italy sẽ đi bỏ phiếu để quyết định ủng hộ hay phản đối việc xây dựng lại hiến pháp của nước này trong bối cảnh người dân Italy đang hoài nghi về năng lực của chính quyền đương nhiệm. 
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
phep thu hien phap cua thu tuong italy matteo renzi Chính trường Italy chao đảo vì cuộc trưng cầu ý dân
phep thu hien phap cua thu tuong italy matteo renzi Thủ tướng Matteo Renzi: Tình hữu nghị với Việt Nam luôn ở mức cao nhất

Những vấn đề cử tri Italy cần quyết định

Thời gian qua, hàng chục ngàn người đã biểu tình ở thủ đô Rome nhằm phản đối cải cách hiến pháp của Thủ tướng Matteo Renzi, đồng thời kêu gọi người dân tẩy chay cuộc trưng cầu ý dân sắp tới. Nguyên nhân chính dẫn đến làn sóng biểu tình phản đối cải cách hiến pháp là do sự lãnh đạo kém hiệu quả của Chính phủ Italy, từ đó tạo ra xung đột gay gắt giữa các đảng phái đối lập nhằm tranh giành quyền lực. Hệ lụy của nó là nền kinh tế nước này đã và đang đứng trước nguy cơ chậm phát triển so với các nước trong Liên minh châu Âu (EU).

Trong cuộc trưng cầu ý dân về cải cách hiến pháp ngày 4/12 tới, cử tri Italy sẽ bỏ phiếu ủng hộ hoặc phản đối việc cắt giảm quyền lực của thượng viện, giảm bớt số lượng thượng nghị sĩ và tăng thêm quyền lực cho chính quyền trung ương. Nhưng trên thực tế, có 5 vấn đề mà cử tri nước này sẽ phải quyết định khi tham gia bỏ phiếu.

phep thu hien phap cua thu tuong italy matteo renzi
Thủ tướng Italy Matteo Renzi. (Nguồn: AP)

Một là quyền lực của thượng viện, theo đề xuất cải cách hiến pháp của Chính phủ Renzi, số thượng nghị sĩ sẽ được cắt giảm từ 315 xuống còn 100, bao gồm 74 thành viên hội đồng lập pháp vùng, 21 thị trưởng và 5 thượng nghị sĩ còn lại do tổng thống bổ nhiệm. Ngoài ra, thượng viện sẽ chỉ chịu trách nhiệm về sửa đổi hiến pháp và các luật vốn tác động đến 20 vùng của Italy. Tuy nhiên, việc các đại diện ở thượng viện nên được bầu trực tiếp hay được lựa chọn bởi các cơ quan lập pháp ở địa phương vẫn gây tranh cãi.

Hai là, vấn đề quyền lực của chính quyền trung ương. Người dân Italy phải quyết định xem liệu có nên giảm bớt quyền lực của các chính quyền địa phương để tăng thêm quyền lực của chính quyền trung ương hay không. Năm 2001, cử tri Italy đã bỏ phiếu chấp thuận việc trao thêm quyền lực cho 20 vùng của Italy, nhưng việc này rốt cuộc đã dẫn đến những tranh chấp gay gắt giữa chính quyền địa phương và chính quyền trung ương.

Ba là, luật bầu cử đã được Quốc hội Italy thông qua nhưng không đạt đủ 2/3 số phiếu nên cần phải được đưa ra trưng cầu ý dân. Về mặt gián tiếp, cử tri Italy sẽ bỏ phiếu để kích hoạt luật bầu cử mới, vốn được thiết kế để làm cho chính phủ ổn định hơn. Theo luật này, đảng nào giành thắng lợi trong cuộc bầu cử với hơn 40% số phiếu thì đảng đó đương nhiên được nhận 55% số ghế. Nếu không có đảng nào giành đủ mức 40%, hai đảng có số phiếu ủng hộ cao nhất sẽ bước vào vòng hai. Như vậy, các chính phủ được thành lập sau bầu cử sẽ trở nên ổn định do đảng cầm quyền lúc đó nắm được đa số ghế trong quốc hội nên không cần liên minh với các đảng khác. Tuy nhiên, nếu ông Renzi giành thắng lợi trong cuộc trưng cầu ý dân này, Tòa án Hiến pháp Italia vẫn phải có ý kiến về luật bầu cử và dự kiến tòa án cũng sẽ bác bỏ ít nhất một số phần trong luật này.

Bốn là, vấn đề liên quan đến ông Beppe Grillo - lãnh đạo Phong trào 5 Sao (M5S), đảng đối lập chính trong quốc hội và là lực lượng phản đối mạnh mẽ cải cách Hiến pháp. Các cuộc thăm dò dư luận cho thấy, M5S đang bám sát đảng Dân chủ (PD) trong các cuộc thăm dò dư luận, mặc dù đảng này chưa hề có những kỹ năng quản lý ở cấp trung ương. Nhân tố Beppe Grillo hiện đang là một ẩn số. Có ý kiến cho rằng cuộc trưng cầu ý dân lần này trên thực tế là cuộc "so găng" giữa Thủ tướng Renzi và ông Grillo.

Năm là, tương lai của Thủ tướng Renzi. Kể từ khi bắt đầu chiến dịch vận động cho cuộc trưng cầu ý dân, ông Renzi đã đặt cược sinh mệnh chính trị của mình vào cuộc bỏ phiếu này. Nếu bị thất bại trong cuộc trưng cầu, ông Renzi sẽ vẫn tiếp tục lãnh đạo PD, cho dù ông từ chức thủ tướng. Việc từ chức của ông Renzi không nhất thiết dẫn đến một cuộc bầu cử sớm. Tổng thống Sergio Mattarella sẽ là người có tiếng nói cuối cùng về vấn đề này. Tuy nhiên, nếu ông Renzi giành thắng lợi trong cuộc trưng cầu ý dân, nó sẽ giúp củng cố vị thế của ông Renzi trên chính trường châu Âu.

phep thu hien phap cua thu tuong italy matteo renzi
Người dân Italy tuần hành ủng hộ chiến dịch nói "không" với cuộc trưng cầu ý dân 4/12 tới. (Nguồn: EPA)

Nhiều phản ứng trái chiều

Trên khắp châu Âu đang xuất hiện mối lo ngại về các hậu quả nếu cuộc trưng cầu ý dân vào ngày 4/12 tới tại Italy thất bại, đặc biệt là khả năng Italy sẽ phải thành lập một chính phủ khẩn cấp và tiến hành một cuộc bầu cử trước thời hạn.

Trong lĩnh vực kinh tế, mặc dù Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) vừa đưa ra những dự báo khả quan về kinh tế Italy trong năm 2017, nhưng nhiều ý kiến cho rằng 8 ngân hàng của nước này có thể bị sụp đổ trong những tháng tới nếu đề xuất cải cách Hiến pháp của Thủ tướng Renzi không được ủng hộ. Theo một số quan chức chính phủ và chủ ngân hàng lớn ở Italy, nếu phe phản đối cải cách thắng lợi trong cuộc trưng cầu ý dân, thị trường có khả năng sẽ hỗn loạn và hậu quả là các ngân hàng Italy, trong đó có Ngân hàng lâu đời nhất thế giới Monte dei Paschi di Siena, có thể sẽ bị lâm nguy.

Tổng nợ xấu của hệ thống ngân hàng Italy hiện ở mức 360 tỷ Euro và bất cứ kết quả trưng cầu ý dân nào gây bất ổn cho nền chính trị Italy cũng đều sẽ dẫn đến tình trạng hoảng loạn trên thị trường tài chính vốn đã bất ổn của nước này. Về lâu dài, kịch bản xấu nhất mà các nhà phân tích lo ngại là sự sụp đổ của đồng Euro. Theo kết quả cuộc khảo sát do công ty Sentix tại Frankfurt tiến hành với 1.000 nhà đầu tư từ ngày 24 đến 26/11, khả năng Italy rời khỏi Eurozone là 19,3%, mức cao nhất so với kết quả các cuộc thăm dò được tiến hành trong thời gian khủng hoảng nợ công ở Eurozone vào năm 2012.

Không chỉ lĩnh vực kinh tế, những sửa đổi Hiến pháp mà ông Renzi đưa ra tập trung xoáy mạnh vào những thay đổi theo hướng tạo thuận lợi hơn cho đảng cầm quyền thông qua các luật điều hành đất nước, đồng thời làm yếu đi quyền hành của thượng viện hiện đang vấp phải những phản ứng trái chiều.

Những người phản đối dự thảo cho rằng, nếu sửa đổi Hiến pháp theo hướng như ông Renzi đề xuất có thể sẽ làm suy yếu hệ thống kiểm soát và cân bằng quyền lực ở Italia. Trong một diễn biến liên quan, Chủ tịch Đảng Dân chủ (PD) Gianni Cuperlo, một trong những người phản đối quyết liệt việc cải cách Hiến pháp, tuyên bố ông vẫn tiếp tục bỏ phiếu phản đối việc sửa đổi Hiến pháp.

Ông Cuperlo cũng nhấn mạnh sẽ xin rút khỏi quốc hội nếu các kế hoạch về cải cách Hiến pháp không được sửa đổi phù hợp, đồng thời cảnh báo về nguy cơ xảy ra chia rẽ trong nội bộ Đảng Dân chủ (PD). Ngoài ông Cuperlo, nhiều thành viên quan trọng khác trong Đảng PD cũng khẳng định không ủng hộ cải cách Hiến pháp, trong đó có cựu Tổng Thư ký PD Pier Luigi Bersani và cựu Thủ tướng Massimo D’Alema.

Không chỉ các đảng đối lập tại Italy đang tiến hành chiến dịch phản đối các cải cách do Thủ tướng Renzi đề xuất mà nhiều nước châu Âu cũng bày tỏ lo ngại đối với tiến trình cải cách này.

Trong khi đó, những người ủng hộ sửa đổi Hiến pháp cho rằng Italy phải tạo thuận lợi hơn cho việc thông qua các đạo luật sau hàng chục năm quốc hội đã thể hiện không có khả năng thông qua những cải cách lớn và mạnh mẽ cả về kinh tế lẫn chính trị.

Theo giới quan sát, hầu hết các cuộc thăm dò dư luận gần đây đều cho thấy Thủ tướng Renzi sẽ thất bại trong cuộc trưng cầu ý dân về cải cách Hiến pháp và có nguy cơ sẽ phải từ chức như ông đã từng tuyên bố.

Theo quy định của Hiến pháp Italy, nếu Thủ tướng Renzi phải từ chức như cam kết, thì Tổng thống Sergio Mattarella sẽ chọn một người đứng đầu chính phủ lâm thời sẽ phụ trách điều hành đất nước cho đến khi tổ chức cuộc bầu cử mới. Ông Renzi vẫn là Chủ tịch đảng Dân chủ.

Tuy nhiên, số lượng cử tri hiện đang do dự vẫn còn khá lớn. Liệu những diễn biến bất ngờ có thể xảy ra ở chính trường Italy như những lần trước đây hay không là vấn đề được nhiều người quan tâm.

phep thu hien phap cua thu tuong italy matteo renzi Italy: Chia rẽ trước thềm cuộc trưng cầu dân ý "bước ngoặt"

Chỉ còn một tháng nữa sẽ diễn ra cuộc trưng cầu dân ý về cải cách Hiến pháp tại Italy nhưng chính trường quốc gia ...

phep thu hien phap cua thu tuong italy matteo renzi Italy: Số người thiệt mạng vì động đất tăng lên 120

Ngày 24/8, Thủ tướng Italy Matteo Renzi cho biết, ít nhất 120 người đã thiệt mạng sau trận động đất mạnh 6,2 độ Richter tại ...

phep thu hien phap cua thu tuong italy matteo renzi Italy tiếp tục điều tra con trai của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ

Ngày 2/8, Thủ tướng Italy Matteo Renzi khẳng định, việc điều tra con trai của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan là đúng theo ...

Hồng Liên (theo Stratfor‎)

Bài viết cùng chủ đề

Châu Âu

Xem nhiều

Đọc thêm

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Ba ngày 26/11/2024: Thiên Bình có vận trình khá tốt

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Ba ngày 26/11/2024: Thiên Bình có vận trình khá tốt

Tử vi hôm nay 26/11/2024 của 12 cung hoàng đạo - Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 26/11/2024, Lịch vạn niên ngày 26 tháng 11 năm 2024

Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 26/11/2024, Lịch vạn niên ngày 26 tháng 11 năm 2024

Lịch âm 26/11. Lịch âm 26/11/2024? Âm lịch hôm nay 26/11. Lịch vạn niên 26/11/2024. Ngày hôm nay tốt hay xấu? Xem ngày giờ, hướng tốt xấu...
Đối ngoại trong tuần: Nâng cấp quan hệ với Malaysia lên Đối tác chiến lược toàn diện; Việt Nam trúng cử làm thành viên UNCITRAL nhiệm kỳ 2025-2031

Đối ngoại trong tuần: Nâng cấp quan hệ với Malaysia lên Đối tác chiến lược toàn diện; Việt Nam trúng cử làm thành viên UNCITRAL nhiệm kỳ 2025-2031

Báo TG&VN điểm lại một số hoạt động nổi bật của đối ngoại Việt Nam trong tuần từ 18-25/11.
Giá vàng hôm nay 26/11/2024: Giá vàng bất ngờ ‘quay xe’, chịu sức ép từ quyết định của ông Trump, vàng nhẫn và vàng miếng đồng loạt lao dốc

Giá vàng hôm nay 26/11/2024: Giá vàng bất ngờ ‘quay xe’, chịu sức ép từ quyết định của ông Trump, vàng nhẫn và vàng miếng đồng loạt lao dốc

Giá vàng hôm nay 26/11/2024, Giá vàng bất ngờ quay đầu giảm mạnh. Hai yếu tố gây sức ép lên kim loại quý. Giá vàng nhẫn, vàng miếng thuận đà ...
Giá tiêu hôm nay 26/11/2024: Thị trường chưa có dấu hiệu tác động mạnh, đà tăng vẫn được đánh giá cao

Giá tiêu hôm nay 26/11/2024: Thị trường chưa có dấu hiệu tác động mạnh, đà tăng vẫn được đánh giá cao

Giá tiêu hôm nay 26/11/2024 tại thị trường trong nước đi ngang ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 139.000 – 140.000 đồng/kg.
Vinh danh 22 tác phẩm khơi dậy tự hào dân tộc và khát vọng phát triển đất nước nơi biên cương

Vinh danh 22 tác phẩm khơi dậy tự hào dân tộc và khát vọng phát triển đất nước nơi biên cương

Ban tổ chức đã vinh danh 22 tác phẩm xuất sắc nhất của cuộc thi tham gia cuộc thi ảnh nghệ thuật 'Tự hào một dải biên cương'.
Tin thế giới 25/11: Ukraine tấn công kho dầu Nga, Tổng thống Philippines bị đe dọa ám sát, Niger nổi giận với EU

Tin thế giới 25/11: Ukraine tấn công kho dầu Nga, Tổng thống Philippines bị đe dọa ám sát, Niger nổi giận với EU

Báo Thế giới và Việt nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong 24h.
Đại sứ Israel tại Mỹ 'thắp lên hy vọng' về tương lai lệnh ngừng bắn với Hezbollah

Đại sứ Israel tại Mỹ 'thắp lên hy vọng' về tương lai lệnh ngừng bắn với Hezbollah

Đại sứ Israel tại Washington tuyên bố, một thỏa thuận ngừng bắn nhằm chấm dứt giao tranh giữa Tel Aviv và Hezbollah có thể được đạt được trong vài ngày tới.
Biểu tình bùng phát ở Pakistan, yêu cầu trả tự do cho cựu Thủ tướng Imran Khan

Biểu tình bùng phát ở Pakistan, yêu cầu trả tự do cho cựu Thủ tướng Imran Khan

Vào ngày 25/11, hàng trăm người Pakistan đã tham gia cuộc tuần hành đòi trả tự do cho cựu Thủ tướng bị giam giữ Imran Khan.
Tình hình Lebanon: Beirut tố Israel gửi 'thông điệp đẫm máu' từ chối hòa giải, Mỹ dọa rút khỏi đàm phán ngừng bắn

Tình hình Lebanon: Beirut tố Israel gửi 'thông điệp đẫm máu' từ chối hòa giải, Mỹ dọa rút khỏi đàm phán ngừng bắn

Ngày 24/11, Thủ tướng lâm thời của Lebanon Najib Mikati cáo buộc rằng, Israel từ chối giải pháp chính trị cho xung đột với lực lượng Hezbollah.
Thủ tướng Malaysia công du Hàn Quốc: Cùng xây dựng quan hệ Đối tác chiến lược, hợp tác quốc phòng là biểu tượng của lòng tin

Thủ tướng Malaysia công du Hàn Quốc: Cùng xây dựng quan hệ Đối tác chiến lược, hợp tác quốc phòng là biểu tượng của lòng tin

Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim đang có chuyến công du tới Hàn Quốc từ ngày 24-26/11, theo lời mời của Tổng thống nước chủ nhà Yoon Suk Yeol.
Hezbollah dội 250 tên lửa vào Israel, nỗ lực ngừng bắn gặp trở ngại

Hezbollah dội 250 tên lửa vào Israel, nỗ lực ngừng bắn gặp trở ngại

Lực lượng Hezbollah ngày 24/11 đã bắn khoảng 250 tên lửa và các loại đạn pháo khác vào Israel.
Các eo biển chiến lược: Từ điểm nghẽn trở thành cầu nối

Các eo biển chiến lược: Từ điểm nghẽn trở thành cầu nối

Các eo biển chiến lược luôn là công cụ địa kinh tế, địa chính trị đặc biệt để duy trì vị thế và gia tăng sức mạnh quốc gia.
Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Sự trở lại của Tổng thống đắc cử Donald Trump mang nhiều hàm ý cho nước Mỹ và thế giới. Châu Á – Thái Bình Dương trong đó có tiểu vùng Mekong cũng không nằm ...
‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

Quan hệ giữa Mỹ và Iran, từng là đồng minh thân cận thời đầu Chiến tranh Lạnh, đã biến thành đối đầu kéo dài hàng thập kỷ.
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Tổng thống Mỹ Biden và 'nước cờ cuối' củng cố di sản, tạo không gian để ông Trump trổ tài 'bậc thầy thương thuyết'

Tổng thống Mỹ Biden và 'nước cờ cuối' củng cố di sản, tạo không gian để ông Trump trổ tài 'bậc thầy thương thuyết'

Tổng thống Mỹ Joe Biden vẫn nỗ lực nhằm thay đổi cục diện xung đột Nga-Ukraine và Trung Đông, tuy nhiên, sẽ chỉ là 'muối bỏ bể'.
Chuyên gia Thái Lan: Chuyến thăm Malaysia của Tổng Bí thư Tô Lâm thể hiện cách tiếp cận lấy ASEAN làm trung tâm

Chuyên gia Thái Lan: Chuyến thăm Malaysia của Tổng Bí thư Tô Lâm thể hiện cách tiếp cận lấy ASEAN làm trung tâm

Theo chuyên gia Thái Lan, chuyến thăm Malaysia của Tổng Bí thư Tô Lâm diễn ra khi 2 quốc gia ASEAN đang điều hướng thay đổi địa chính trị nhanh chóng.
Một Iran 'rất khác' sẽ khiến ông Trump phải đau đầu!

Một Iran 'rất khác' sẽ khiến ông Trump phải đau đầu!

Rất có thể chính sách 'gây áp lực tối đa' của Tổng thống đắc cử Donald Trump sẽ không còn tác dụng với Iran khi ở thời điểm hiện nay.
Ông Donald Trump 'tái xuất': Cục diện Nam bán cầu có đảo chiều?

Ông Donald Trump 'tái xuất': Cục diện Nam bán cầu có đảo chiều?

Sự trở lại của ông Donald Trump không chỉ đánh dấu bước ngoặt trong chính trị Mỹ mà còn hứa hẹn ảnh hưởng sâu rộng đến khu vực Nam bán cầu.
'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

Nhóm các nhà nghiên cứu Mỹ và Trung Quốc đang tiến hành dự án 'hạt hòa bình' nhằm thúc đẩy cân bằng thương mại nông nghiệp giữa hai nước.
Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Mặc dù sắp mãn nhiệm nhưng Tổng thống Mỹ Joe Biden đã có một quyết định quan trọng liên quan đến xung đột Nga-Ukraine.
Phiên bản di động