| Làn khói dày đặc bốc lên sau các đợt giao tranh dữ dội giữa quân đội Sudan và RSF tại Khartoum, ngày 21/4. (Nguồn: Anadolu) |
Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.
Nga-Ukraine
* Báo Nga: Moscow đã kiểm soát 4 khu vực ở Bakhmut: RIA (Nga) ngày 27/4 trích Bộ Quốc phòng nước này cho biết lực lượng xứ bạch dương đã giành quyền kiểm soát 4 khu vực ở phía Tây Bắc, Tây và Tây Nam của thành phố Bakhmut, miền Đông Ukraine. Thông tin trên được đưa ra trong bối cảnh lực lượng Nga chật vật trong nhiều tháng qua hòng kiểm soát toàn bộ thành phố này. (Reuters)
* Nga bắn tên lửa vào thành phố Mykolaiv: Ngày 27/4, viết trên Telegram, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nêu rõ: “Vào ban đêm, Nga đã oanh tạc Mykolaiv bằng 4 tên lửa Kalibr phóng từ Biển Đen. Vũ khí có độ chính xác cao đã nhắm vào nhà riêng, tòa nhà lịch sử và tòa nhà cao tầng. Hiện tại, chúng tôi biết đã có 1 người chết và 23 người bị thương, trong đó có 1 trẻ em”. (Reuters)
* Phóng viên Italy thiệt mạng ở Ukraine: Tờ Repubblica (Italy) ngày 26/4 cho biết: “Các phóng viên Corrado Zunino và Bogdan Bitik là nạn nhân của một cuộc phục kích do các tay súng bắn tỉa của Nga thực hiện hôm nay ở ngoại ô Kherson, miền Nam Ukraine. Thật không may, phóng viên Bitik đã không qua khỏi. Phóng viên Zunino bị thương ở vai và hiện được điều trị tại bệnh viện dân sự ở Kherson”.
Theo tờ này, vụ phục kích diễn ra gần cây cầu ở Kherson. Phó Thủ tướng kiêm Ngoại trưởng Italy Antonio Tajani xác nhận Bộ Ngoại giao và Đại sứ quán Italy tại Kiev đang phối hợp với phía Ukraine để đưa phóng viên Zunino về nước. (Repubblica)
* Nga, NATO hoan nghênh điện đàm giữa lãnh đạo Trung Quốc và Ukraine: Ngày 27/4, bình luận về điện đàm giữa ông Tập Cận Bình và ông Volodymyr Zelensky, Điện Kremlin tuyên bố Nga hoan nghênh bất cứ động thái nào có thể giúp chấm dứt cuộc xung đột Ukraine. Tuy nhiên, Moscow khẳng định nước này vẫn cần giành được các mục tiêu của chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine.
Về phần mình, Tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Jens Stoltenberg hoan nghênh cuộc điện đàm. Tuy nhiên, ông khẳng định điều này không thay đổi thực tế là Trung Quốc vẫn chưa lên tiếng chỉ trích Nga. (Reuters)
* NATO chuyển giao 98% khí tài đã cam kết cho Ukraine: Ngày 27/4, trả lời họp báo chung với Thủ tướng Luxembourg Xavier Bettel, Tổng Thư ký NATO Jens Stoltenberg nhấn mạnh kể từ khi xung đột bùng phát tại Ukraine tháng 2/2022, “hơn 98% phương tiện chiến đấu cam kết đã được gửi tới nước này”. Ông cho biết đồng minh và đối tác NATO đã cung cấp 1.550 xe bọc thép và 230 xe tăng để giúp Ukraine thành lập các đơn vị đương đầu với phía Nga. (AFP/Reuters)
* Trung Quốc tái khẳng định lập trường về Ukraine: Ngày 27/4, phát biểu tại hội nghị Ngoại trưởng Trung Quốc và Trung Á đang diễn ra ở Tây An, Ngoại trưởng nước chủ nhà Tần Cương nhấn mạnh: “Chủ tịch Tập Cận Bình đã điện đàm với Tổng thống Volodymyr Zelensky. Đây là bước quan trọng Trung Quốc đã thực hiện để tạo điều kiện thuận lợi cho giải quyết khủng hoảng Ukraine. Điều này một lần nữa cho thấy lập trường của Trung Quốc trong việc tổ chức đàm phán”.
Trước đó, ngày 25/4, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết Chủ tịch Tập Cận Bình cũng đảm bảo với ông Zelensky rằng Bắc Kinh sẽ nỗ lực chấm dứt xung đột Ukraine và khôi phục hòa bình càng sớm càng tốt. Trung Quốc cũng sẽ cử đại diện tới Ukraine và các nước khác để tham vấn giải pháp cho xung đột. (Sputnik)
* Mỹ triển khai hệ thống theo dõi vũ khí của phương Tây ở Ukraine: Trong phiên điều trần tại Ủy ban Quân vụ Hạ viên Mỹ ngày 26/4, Tướng Christopher Cavoli, Tư lệnh tối cao lực lượng đồng minh NATO tại châu Âu (SACEUR), cho biết: “Trong vài tháng qua, chúng tôi đã triển khai một hệ thống theo dõi hậu cần theo tiêu chuẩn NATO ở Ukraine. Họ (phía Ukraine) cũng đã để chúng tôi truy cập vào mạng lưới của họ để theo dõi”. Phụ trách công tác thanh tra là Văn phòng Tùy viên quân sự Mỹ tại Kiev, với đợt thanh tra mới nhất hiện đang diễn ra ở Odessa. Ông Cavoli cho biết một cuộc kiểm tra khác dự kiến diễn ra ngày 27/4.
Vị tướng này giải thích rằng việc tiến hành thanh tra phụ thuộc vào tình hình an ninh “tại địa bàn”. Nếu các đại diện của Mỹ không đến được địa điểm kiểm tra đã định, quân đội Ukraine sẽ tự thực hiện bằng cách sử dụng máy quét cầm tay. Bằng cách này, dữ liệu từ mã vạch áp dụng cho các loại vũ khí chủ chốt được chuyển đến Kiev sẽ truyền vào mạng lưới thông tin do Washington kiểm soát.
Tuần trước, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ Colin Kahl từng cảnh báo rằng các nguồn lực của Washington dành để hỗ trợ Kiev không phải là vô hạn. (Sputnik)
Nga-Mỹ
* Nga từ chối cho phép thăm phóng viên Mỹ: Ngày 27/4, Bộ Ngoại giao Nga tuyên bố nước này đã từ chối yêu cầu của Đại sứ quán Mỹ về việc thăm tù phóng viên Evan Gershkovich của tờ Wall Street Journal ngày 11/5. Moscow khẳng định đây là cách nước này đáp trả việc Washington không cấp thị thực cho “các đại diện từ nhóm nhà báo” tháp tùng Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov vừa qua.
Tháng trước, Nga đã bắt phóng viên Gershkovich với nghi vấn làm gián điệp. Tờ Wall Street Journal đã lên tiếng bác bỏ cáo buộc trên, còn Washington cho rằng Moscow đã bắt giữ ông này một cách vô lý. (Reuters)
Nam Á
* Đại sứ Mỹ khẳng định về quan hệ với Ấn Độ: Phát biểu tại cuộc họp cấp cao những người Mỹ gốc Ấn nổi tiếng hôm 26/4, Đại sứ mới được chỉ định của Mỹ tại New Delhi Eric Garcetti nhấn mạnh: “Có rất ít mối quan hệ trên thế giới quan trọng hơn với Mỹ và Ấn Độ. Như ông Biden nói, Ấn Độ và Mỹ là đối tác không thể thiếu. Mối quan hệ của chúng ta rất quan trọng với tương lai của thế giới.”
Khẳng định Mỹ và Ấn Độ là “hai trong số các nền dân chủ hàng đầu thế giới”, ông cho rằng qua hành động, song phương “sẽ cùng nhau định hình thế kỷ 21, trong năm Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) này và hơn thế nữa”.
Ông Garcetti, 52 tuổi, từng là trợ lý thân cận của Tổng thống Joe Biden. Tháng trước, ông đã được chỉ định làm Đại sứ Mỹ tại Ấn Độ, chấm dứt hơn hai năm trì hoãn việc bổ nhiệm vị trí ngoại giao đặc biệt quan trọng của xứ cờ hoa. (TTXVN)
Đông Bắc Á
* Hàn Quốc hoàn thiện hệ thống chỉ huy phòng chống tên lửa đạn đạo: Ngày 27/4, Cơ quan Quản lý Chương trình Mua sắm Quốc phòng (DAPA) Hàn Quốc cho biết Seoul đã hoàn tất dự án phát triển hệ thống chỉ huy và kiểm soát để theo dõi hoạt động phòng thủ chống tên lửa đạn đạo trước hoạt động của Triều Tiên.
Một thông cáo của DAPA cho biết: “Thông qua dự án này, (chúng tôi) đã thiết lập một hệ thống phòng thủ không chỉ có khả năng phản ứng ngay lập tức với các vụ phóng tên lửa đạn đạo của Triều Tiên và của nước khác, mà còn có khả năng chủ động phản ứng với những đe dọa tên lửa đạn đạo gia tăng gần bán đảo Triều Tiên và những thay đổi đối với môi trường hoạt động trong tương lai”.
Trong tháng này, DAPA cho biết Bộ Quốc phòng Hàn Quốc đã cho phép cải tiến Trạm kiểm soát tác chiến tên lửa đạn đạo Hàn Quốc (KTMO-CELL) sau khi dự án này được khởi độn năm 2019. KTMO-CELL đảm nhiệm việc tập trung phòng thủ tên lửa liên tục, từ việc xử lý dấu vết radar thu được qua hệ thống giám sát tới việc chỉ định vũ khí cho các hệ thống đánh chặn. Theo DAPA, những cải tiến đối với KTMO-CELL bao gồm rút ngắn thời gian xử lý dấu vết radar, truyền thông tin và nâng cao khả năng kết nối của các hệ thống theo dõi và đánh chặn.
Cùng ngày, Washington và Seoul đã đạt thỏa thuận quan trọng nhân chuyến thăm của Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol. Theo đó, một tàu ngầm hạt nhân của Mỹ sẽ lần đầu tiên có chuyến thăm xứ sở kim chi sau hơn bốn thập kỷ. (Yonhap)
* Triều Tiên coi trọng phát triển chương trình không gian: Ngày 27/4, đề cập chuyến thăm gần đây của nhà lãnh đạo Kim Jong Un tới Cơ quan phát triển hàng không vũ trụ quốc gia Triều Tiên, Hãng Thông tấn Trung ương Triều Tiên (KCNA) đã phỏng vấn với các thứ trưởng môi trường và viễn thông của nước này và quan chức cấp cao của cơ quan khí tượng về “các vệ tinh ứng dụng”.
Các quan chức trên nhấn mạnh: “Xây dựng ngành công nghiệp vũ trụ là một dự án không thể thiếu để phát triển quốc gia và cải thiện cuộc sống của người dân”. Thứ trưởng Bộ Bảo vệ Môi trường Jon Chol Su cho biết các nỗ lực quản lý đất đai và chống thiên tai của đất nước Đông Bắc Á có thể đạt kết quả nếu nhiều vệ tinh ứng dụng được phóng vào không gian và truyền dữ liệu theo thời gian thực.
Trước đó, trong chuyến thăm Cục Phát triển Hàng không Vũ trụ Quốc gia vào tuần trước, nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un từng chỉ đạo các quan chức chuẩn bị phóng vệ tinh do thám quân sự đầu tiên theo kế hoạch. Bình Nhưỡng tuyên bố sẽ hoàn tất công tác chuẩn bị cho vụ phóng vào cuối tháng này. (Yonhap)
Trung Á
* Nga nỗ lực giải quyết tình hình biên giới Armenia-Azerbaijan: Ngày 27/4, người phát ngôn Bộ Ngoại giao nước này Maria Zakharova nêu rõ: “Những nỗ lực cần thiết để giải quyết tình hình quuanh Hành lang Lachin (khu vực nối Armenia với vùng ly khai Nagorno-Karabakh) đang được thực hiện bởi lực lượng gìn giữ hòa bình của Nga trên thực địa cũng như ở cấp độ chính trị nhằm đưa về đúng lộ trình đã nêu trong thỏa thuận ba bên ngày 9/11/2020”.
Theo bà, Nga nhấn mạnh “điều tối quan trọng là cần bảo đảm rằng chính quyền Yerevan đóng góp vào tìm kiếm giải pháp được cả hai bên chấp nhận”. (TASS)
* Ngoại trưởng Pháp khẳng định về hòa bình giữa Azerbaijan và Amernia: Trong khuôn khổ chuyến thăm Azerbaijan ngày 27/4, Ngoại trưởng Pháp Catherine Colonna nhấn mạnh: “Có thể kết thúc xung đột và kiến tạo hòa bình. Quá trình này sẽ dài và khó khăn, nhưng có thể thành công”. Bà cũng phản đối quyết định của Azerbaijan thiết lập một trạm kiểm soát ở đầu Hành lang Lachin.
Cùng ngày, phát biểu tại cuộc họp chính phủ, Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan kêu gọi lực lượng gìn giữ hòa bình của Nga nắm toàn quyền kiểm soát để “không một ai ngoại trừ Nga có quyền kiểm soát hành lang này”. Nhà lãnh đạo này cũng cho rằng “sự hiện diện quốc tế rộng rãi hơn ở Nagorno-Karabakh và hành lang Lachin ngày càng trở nên cần thiết hơn mỗi ngày”. (AFP/Reuters)
Châu Âu
* Lãnh đạo Nga, Thổ Nhĩ Kỳ điện đàm: Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan sẽ điện đàm trong ngày 27/4. (theo giờ địa phương). Hai bên dự kiến sẽ thảo luận về tình hình ở Ukraine, cũng như các vấn đề về quan hệ song phương trong cuộc điện đàm.
Sau điện đàm, hai nhà lãnh đạo sẽ dự buổi sẽ khai mạc buổi lễ nạp nhiên liệu hạt nhân đầu tiên tại nhà máy điện hạt nhân Akkuyu do Tập đoàn Rosatom (Nga) xây dựng ở, Buyukeceli, Mersin. Ông Putin sẽ tham gia sự kiện này qua hình thức trực tuyến. (TASS/Sputnik)
* Chính phủ Hungary đệ trình dự luật lên Quốc hội về tiếp cận các quỹ EU: Ngày 27/4, sau hội đàm với Ủy ban châu Âu (EC), chính phủ Hungary thông báo sẽ đệ trình lên quốc hội một dự luật cải cách tư pháp mang trong nỗ lực “mở khóa” các quỹ của Liên minh châu Âu (EU) vẫn đang bị treo.
Bộ trưởng Tư pháp Hungary Judit Varga tuyên bố: “Chúng tôi đã được Brussels 'bật đèn xanh' cho gói tư pháp”. Bà cũng nhấn mạnh, căn cứ vào thông báo của Ủy viên Tư pháp châu Âu Didier Reynders, Budapest sẽ ngay lập tức đệ trình lên quốc hội dự luật cách tư pháp. Đây được coi là một dấu mốc quan trọng trong quá trình tiếp cận các quỹ của EU dành cho Hungary vẫn đang bị đóng băng. (TTXVN)
* Phần Lan và Mỹ ký thỏa thuận về năng lượng hạt nhân: Ngày 27/4, Bộ Kinh tế và Việc làm Phần Lan thông báo: “Bộ Kinh tế và Việc làm Phần Lan và Bộ Năng lượng Mỹ đã ký Biên bản ghi nhớ (MoU) về năng lượng hạt nhân và quản lý chất thải hạt nhân. Mục đích của văn kiện là tăng cường hợp tác giữa chính quyền, công ty và tổ chức nghiên cứu của hai nước trong lĩnh vực sử dụng năng lượng hạt nhân vì mục đích hòa binh”.
Bộ trên cũng nhấn mạnh việc hợp tác chặt chẽ hơn trong nghiên cứu, phát triển và đổi mới, các dự án, phát triển kỹ năng, kinh nghiệm và lực lượng lao động, cung cấp nhiên liệu, cũng như các bài học và kinh nghiệm thực tiễn tốt nhất trong việc huy động công chúng tham gia vào công nghệ hạt nhân, năng lượng sạch và lắp đặt các thiết bị hạt nhân. (Sputnik)
Châu Mỹ
* Mỹ: Nhà Trắng yêu cầu tòa án giam giữ người làm rò rỉ tin mật: Ngày 27/4, Washington đã đề nghị một tòa án ở Massachusetts tiếp tục giam giữ trước khi xét xử đối với Jack Teixeira, người bị cáo buộc làm rò rỉ các tài liệu mật vừa qua.
Tài liệu gửi tới tòa án cho hay: “Bị cáo đặt ra rủi ro nghiêm trọng. Anh ta hiện đang phải đối mặt với 25 năm tù - và có thể còn nhiều hơn nữa - và những hậu quả nghiêm trọng khác đối với hành vi của anh ta… Anh ta đã truy cập và có thể vẫn truy cập vào một kho thông tin mật có giá trị to lớn đối với các quốc gia thù địch nơi mà có thể cung cấp cho anh ta bến đỗ an toàn và cố gắng tạo điều kiện cho anh ta trốn thoát khỏi Mỹ…Bất kỳ lời hứa nào của bị đơn về việc ở nhà hoặc tránh làm trầm trọng thêm những thiệt hại mà anh ta đã gây ra đều không có giá trị gì hơn những lời thất hứa của anh ta về việc bảo vệ thông tin quốc phòng mật”.
Trước đó, Jack Teixeira, 21 tuổi, vệ binh quốc gia không quân ở Massachusetts, đã bị bắt vào ngày 13/4 và bị buộc tội tại tòa án liên bang Boston ngày hôm sau vì hành vi xóa và truyền trái phép thông tin quốc phòng cũng như các tài liệu hoặc tài liệu mật. Nhân vật này đã bác bỏ cáo buộc nêu trên. Hiện Teixeira đang bị giam giữ không qua bảo lãnh trong khi chờ phiên tòa lấy lời khai. (Sputnik)
Trung Đông-Châu Phi
* Nga, Mỹ lên tiếng về tình hình ở Sudan: Ngày 27/4, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova nói: “Chúng tôi thực sự quan ngại về tình hình nghiêm trọng ở Sudan. Chúng tôi kêu gọi các bên trong xung đột này thể hiện ý chí chính trị, kiềm chế và thực hiện các bước khẩn cấp hướng tới ngừng bắn”.
Nhà ngoại giao này cũng lưu ý Moscow đang thực hiện tất cả các biện pháp cần thiết để đảm bảo an toàn cho công dân Nga ở Sudan, “bao gồm khả năng sơ tán”. Bà nêu rõ: “Quả thật, các nước khác cũng đang thảo luận với chúng tôi về vấn đề này và chúng tôi đang liên hệ với một số quốc gia, bao gồm cả về các vấn đề an ninh. Tôi có thể đảm bảo với bạn rằng chủ đề này đang được xem xét tích cực”.
Về phần mình, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller nói: "Ngoại trưởng Antony Blinken đã nói chuyện với Chủ tịch Ủy ban Liên minh châu Phi (AU) Moussa Faki Mahamat hôm nay (ngày 27/4) về sự hợp tác giữa Mỹ và AU nhằm tạo ra sự chấm dứt bền vững các hành động thù địch và giao tranh ở Sudan.
Hai bên đã nhất trí rằng sự lãnh đạo liên tục của AU vẫn rất cần thiết nhằm gây sức ép để quân đội Sudan và Lực lượng hỗ trợ nhanh (RSF) lập tức ngừng ngay hoạt động quân sự và cho phép hoạt động tiếp cận nhân đạo không bị cản trở.”
Bộ Y tế Sudan cho biết, cho đến nay, khoảng 600 người đã thiệt mạng trong các vụ đụng độ. Trong khi đó, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã báo cáo hơn 450 trường hợp tử vong và cho biết hơn 4.000 người đã bị thương. (TASS/Sputnik)
* Anh thúc giục công dân, Trung Quốc điều tàu tới sơ tán khỏi Sudan: Trả lời phỏng vấn hãng tin Sky News (Anh) ngày 27/4, Ngoại trưởng Anh James Cleverly cho hay: “Chúng tôi không thể dự đoán chính xác điều gì sẽ xảy ra khi lệnh ngừng bắn kết thúc nhưng những gì chúng tôi biết là nó sẽ khó khăn hơn rất nhiều và có khả năng là không thể. Vì vậy, những gì chúng tôi muốn nói với các công dân Anh là nếu bạn do dự, nếu bạn đang cân nhắc các lựa chọn của mình, tôi xin khuyên chân thành là các bạn hãy rời đi.”
Theo thống kê từ Bộ Ngoại giao Anh, hiện các lực lượng nước này đã sơ tán 536 người trên 6 chuyến bay kể từ khi triển khai không vận dân sự cuối ngày 25/4.
Phát biểu cùng ngày, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc Đàm Khắc Phi cho biết trong bối cảnh tình hình an ninh ở Sudan tiếp tục xấu đi, để bảo vệ tính mạng và tài sản của người Trung Quốc tại đây, quân đội nước này đã điều tàu hải quân tới Sudan ngày 26/4 để sơ tán công dân. (AFP/Tân Hoa xã)