Afghanistan: Trung Quốc trước lựa chọn mới

Đức Khải
Việc Mỹ ngậm ngùi rút khỏi Afghanistan sau cuộc chiến 20 năm sẽ để lại khoảng trống chiến lược cho nhiều “ông lớn”, đặc biệt là Trung Quốc. Nhưng ở một xứ sở vốn khốc liệt như Afghanistan, sẽ không chỉ có niềm vui cho những người thay thế Mỹ.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Việc Mỹ rút khỏi Afghanistan sẽ để lại khoảng trống chiến lược cho nhiều nước lớn, trong đó có Trung Quốc. (Nguồn: CNBC)
Việc Mỹ rút khỏi Afghanistan sẽ để lại khoảng trống chiến lược cho nhiều nước lớn, trong đó có Trung Quốc. (Nguồn: CNBC)

Sau vụ tấn công tàn khốc ngày 11/9, Mỹ bắt đầu đưa quân đến Afghanistan nhằm tiêu diệt khủng bố và dựng lên một chính quyền thân Mỹ. Nhưng nước Mỹ đã quên rằng, Afghanistan bí ẩn và khốc liệt đã từng là tử địa cho các siêu cường trong lịch sử, từ Alexandar Đại đế đến đế chế Anh rồi Liên Xô và giờ đây là Mỹ.

Lợi mới lo cũ

Việc Mỹ sa lầy tại Afghanistan hơn hai thập niên có thể là kịch bản mà Trung Quốc và một vài quốc gia khác vừa muốn kéo dài lại vừa muốn kết thúc. Trung Quốc muốn kéo dài để “nhường” sự ác liệt ở Afghanistan cho Mỹ và đồng minh nhằm rảnh chân tập trung vào hạn chế sự lớn mạnh của các nhóm khủng bố vốn “ghét” Bắc Kinh, thuận lợi cho việc triển khai Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI).

Nhưng mở rộng BRI qua Afghanistan thì nỗi lo lớn nhất của Trung Quốc lại là an ninh, là các nhóm thánh chiến ủng hộ người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương. Việc giữ chân Mỹ và đồng minh tại Afghanistan đã mang lại lợi ích cho Trung Quốc về nhiều mặt, cho phép Trung Quốc mở rộng BRI tới khu vực bộ lạc Balochistan của Pakistan và khu vực Trung Á và giảm thiểu áp lực khủng bố từ các phần tử thánh chiến.

Nhưng giờ đây, việc Mỹ rút khỏi Afghanistan sẽ tạo điều kiện cho Taliban và các nhóm thánh chiến có không gian hoạt động rộng hơn, hồi sinh sức mạnh nhanh hơn. Taliban tuyên bố đã chiếm được hơn 85% lãnh thổ Afghanistn chỉ trong vòng 60 ngày từ khi Mỹ rút quân.

Điều này khiến Bắc Kinh sẽ phải đối mặt với nguy cơ khủng bố cao hơn và phải tính lại kế hoạch Afghanistan hậu Mỹ.

Nhóm ly khai Baloch và Sindhi ở Pakistan đã gia tăng tấn công vào lợi ích Trung Quốc, đặc biệt là các dự án thuộc Hành lang Kinh tế Trung Quốc - Pakistan (CPEC) – dự án trọng điểm của BRI ở Nam Á, thậm chí tấn công cả Đại sứ Trung Quốc tại Pakistan khi ông này đi thị sát CPEC tại tỉnh Balochistan.

Thủ lĩnh phong trào Hồi giáo Turkestan cũng đã bắt đầu chuyển các chiến binh Duy Ngô Nhĩ từ tỉnh Idlib của Syria đến sát Tân Cương.

Thế chân vạc mới

Một trong những hạn chế trong quan hệ Trung Quốc - Afghanistan là chưa có kết nối đường bộ. Nếu giữa hai nước có kết nối như vậy thì tình hình chính trị và an ninh hiện nay ở Afghanistan đã khác rất nhiều và phong trào cánh tả ở Afghanistan vốn nghiêng về Trung Quốc cũng đã không biến mất từ những năm 1980. Mỹ có thể cũng không bị cầm chân ở Afghanistan lâu như vậy.

Tuy Trung Quốc và Afghanistan có chung đường biên giới dài trên 74 km nhưng chỉ có thể kết nối qua con đèo duy nhất ở độ cao 5.000 mét là Wakhjir. Tuy nhiên, đèo Wakhjir lại không phải là một điểm giao cắt chính thức và không có đường dẫn từ phía Afghanistan cho dù đây là một phần của Con đường Tơ lụa.

Để chuẩn bị cho một Afghanistan hậu Mỹ, Bắc Kinh đã bắt đầu mở rộng BRI trên lãnh thổ Afghanistan với sự hậu thuẫn của Pakistan. Chính phủ Afghanistan cũng đã nhanh chóng làm một con đường dài 50 km, trị giá 5 triệu USD trên địa hình gồ ghề để lần đầu tiên kết nối được với Trung Quốc bằng đường bộ.

Tin liên quan
Tình hình Afghanistan: Nga kêu gọi hành động trước khi quá muộn, Trung Quốc nên nghĩ về vai trò của mình? Tình hình Afghanistan: Nga kêu gọi hành động trước khi quá muộn, Trung Quốc nên nghĩ về vai trò của mình?

Afghanistan ban đầu không nằm trong BRI do lo ngại về an ninh. Nhưng giờ đây, Bắc Kinh đã có thể mở rộng BRI đến Afghanistan thông qua CPEC với sự hậu thuẫn của Pakistan. Năm 2016, Trung Quốc và Afghanistan đã ký thỏa thuận về ba lĩnh vực mà Afghanistan có lợi thế đặc biệt cho BRI là vận chuyển hàng hóa, năng lượng và dữ liệu số.

Đến nay, hai bên đã thực hiện một số dự án như Con đường Tơ lụa Kỹ thuật số, Dự án Vận tải Đường sắt đặc biệt Trung Quốc - Afghanistan, hành lang hàng không Kabul - Urumqi… Thủ lĩnh Taliban gần đây cũng tuyên bố có quan hệ tốt với Bắc Kinh, hoan nghênh Trung Quốc đầu tư vào Afghanistan và sẵn sàng đàm phán, đảm bảo an ninh cho các lợi ích của Trung Quốc.

Sức hấp dẫn của Afghanistan

Bên cạnh lợi ích về kinh tế, khi Afghanistan kết nối trực tiếp với Trung Quốc, mối quan hệ chính trị giữa Kabul với Bắc Kinh cũng sẽ được cải thiện. Khi đó, môi trường an ninh và ổn định chính trị ở Afghanistan sẽ trở thành ưu tiên hàng đầu của Trung Quốc. Hiện Trung Quốc là đối tác thương mại lớn thứ hai của Afghanistan với chỉ khoảng 1,19 tỷ USD nhưng con số này sẽ tăng gấp ba mỗi năm nếu an ninh được bảo đảm.

Afghanistan là quốc gia giàu tài nguyên được ước tính có giá trị trên ba nghìn tỷ USD. Các tài nguyên này có thể trở thành nguồn FDI lớn và đóng góp đáng kể như một nguồn nguyên liệu lớn cho tất cả các thành viên BRI. Afghanistan có vị trí địa chính trị nằm giữa Nam Á, Trung Á, Trung Quốc và Trung Đông, có thể liên kết tất cả các khu vực này và đặc biệt thuận lợi trong vận chuyển từ Trung Á giàu năng lượng sang Nam Á nghèo năng lượng.

Nhưng để có được những lợi thế đó, Trung Quốc cũng sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt về an ninh bởi khi ảnh hưởng của Taliban lớn mạnh trở lại, có thể Bắc Kinh sẽ phải đương đầu với những cuộc tấn công của Taliban và các phong trào Hồi giáo cực đoan khác.

Tình hình Afghanistan: Taliban ‘tung’ đề nghị lớn

Tình hình Afghanistan: Taliban ‘tung’ đề nghị lớn

Ngày 15/7, nhà đàm phán của chính phủ Afghanistan Nader Nadery cho biết, lực lượng Taliban đã đề xuất ngừng bắn 3 tháng, đổi lại ...

Tình hình Afghanistan nguy hiểm, Mỹ mở đường tháo chạy cho các đồng minh

Tình hình Afghanistan nguy hiểm, Mỹ mở đường tháo chạy cho các đồng minh

Ngày 14/7, một quan chức cấp cao trong chính quyền Mỹ cho biết, các chuyến bay di tản những người Afghanistan xin cấp thị thực ...

Bài viết cùng chủ đề

Tình hình Afghanistan

Xem nhiều

Đọc thêm

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Ba ngày 26/11/2024: Thiên Bình có vận trình khá tốt

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Ba ngày 26/11/2024: Thiên Bình có vận trình khá tốt

Tử vi hôm nay 26/11/2024 của 12 cung hoàng đạo - Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 26/11/2024, Lịch vạn niên ngày 26 tháng 11 năm 2024

Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 26/11/2024, Lịch vạn niên ngày 26 tháng 11 năm 2024

Lịch âm 26/11. Lịch âm 26/11/2024? Âm lịch hôm nay 26/11. Lịch vạn niên 26/11/2024. Ngày hôm nay tốt hay xấu? Xem ngày giờ, hướng tốt xấu...
Đối ngoại trong tuần: Nâng cấp quan hệ với Malaysia lên Đối tác chiến lược toàn diện; Việt Nam trúng cử làm thành viên UNCITRAL nhiệm kỳ 2025-2031

Đối ngoại trong tuần: Nâng cấp quan hệ với Malaysia lên Đối tác chiến lược toàn diện; Việt Nam trúng cử làm thành viên UNCITRAL nhiệm kỳ 2025-2031

Báo TG&VN điểm lại một số hoạt động nổi bật của đối ngoại Việt Nam trong tuần từ 18-25/11.
Giá vàng hôm nay 26/11/2024: Giá vàng bất ngờ ‘quay xe’, chịu sức ép từ quyết định của ông Trump, vàng nhẫn và vàng miếng đồng loạt lao dốc

Giá vàng hôm nay 26/11/2024: Giá vàng bất ngờ ‘quay xe’, chịu sức ép từ quyết định của ông Trump, vàng nhẫn và vàng miếng đồng loạt lao dốc

Giá vàng hôm nay 26/11/2024, Giá vàng bất ngờ quay đầu giảm mạnh. Hai yếu tố gây sức ép lên kim loại quý. Giá vàng nhẫn, vàng miếng thuận đà ...
Giá tiêu hôm nay 26/11/2024: Thị trường chưa có dấu hiệu tác động mạnh, đà tăng vẫn được đánh giá cao

Giá tiêu hôm nay 26/11/2024: Thị trường chưa có dấu hiệu tác động mạnh, đà tăng vẫn được đánh giá cao

Giá tiêu hôm nay 26/11/2024 tại thị trường trong nước đi ngang ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 139.000 – 140.000 đồng/kg.
Vinh danh 22 tác phẩm khơi dậy tự hào dân tộc và khát vọng phát triển đất nước nơi biên cương

Vinh danh 22 tác phẩm khơi dậy tự hào dân tộc và khát vọng phát triển đất nước nơi biên cương

Ban tổ chức đã vinh danh 22 tác phẩm xuất sắc nhất của cuộc thi tham gia cuộc thi ảnh nghệ thuật 'Tự hào một dải biên cương'.
Tin thế giới 25/11: Ukraine tấn công kho dầu Nga, Tổng thống Philippines bị đe dọa ám sát, Niger nổi giận với EU

Tin thế giới 25/11: Ukraine tấn công kho dầu Nga, Tổng thống Philippines bị đe dọa ám sát, Niger nổi giận với EU

Báo Thế giới và Việt nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong 24h.
Đại sứ Israel tại Mỹ 'thắp lên hy vọng' về tương lai lệnh ngừng bắn với Hezbollah

Đại sứ Israel tại Mỹ 'thắp lên hy vọng' về tương lai lệnh ngừng bắn với Hezbollah

Đại sứ Israel tại Washington tuyên bố, một thỏa thuận ngừng bắn nhằm chấm dứt giao tranh giữa Tel Aviv và Hezbollah có thể được đạt được trong vài ngày tới.
Biểu tình bùng phát ở Pakistan, yêu cầu trả tự do cho cựu Thủ tướng Imran Khan

Biểu tình bùng phát ở Pakistan, yêu cầu trả tự do cho cựu Thủ tướng Imran Khan

Vào ngày 25/11, hàng trăm người Pakistan đã tham gia cuộc tuần hành đòi trả tự do cho cựu Thủ tướng bị giam giữ Imran Khan.
Tình hình Lebanon: Beirut tố Israel gửi 'thông điệp đẫm máu' từ chối hòa giải, Mỹ dọa rút khỏi đàm phán ngừng bắn

Tình hình Lebanon: Beirut tố Israel gửi 'thông điệp đẫm máu' từ chối hòa giải, Mỹ dọa rút khỏi đàm phán ngừng bắn

Ngày 24/11, Thủ tướng lâm thời của Lebanon Najib Mikati cáo buộc rằng, Israel từ chối giải pháp chính trị cho xung đột với lực lượng Hezbollah.
Thủ tướng Malaysia công du Hàn Quốc: Cùng xây dựng quan hệ Đối tác chiến lược, hợp tác quốc phòng là biểu tượng của lòng tin

Thủ tướng Malaysia công du Hàn Quốc: Cùng xây dựng quan hệ Đối tác chiến lược, hợp tác quốc phòng là biểu tượng của lòng tin

Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim đang có chuyến công du tới Hàn Quốc từ ngày 24-26/11, theo lời mời của Tổng thống nước chủ nhà Yoon Suk Yeol.
Hezbollah dội 250 tên lửa vào Israel, nỗ lực ngừng bắn gặp trở ngại

Hezbollah dội 250 tên lửa vào Israel, nỗ lực ngừng bắn gặp trở ngại

Lực lượng Hezbollah ngày 24/11 đã bắn khoảng 250 tên lửa và các loại đạn pháo khác vào Israel.
Mỹ cho phép Ukraine tấn công sâu vào lãnh thổ Nga: ‘Đèn xanh’ nháy chậm?

Mỹ cho phép Ukraine tấn công sâu vào lãnh thổ Nga: ‘Đèn xanh’ nháy chậm?

Việc Ukraine sử dụng tên lửa tầm xa của Mỹ tấn công quân sự trên đất Nga có thể chuyển xung đột sang giai đoạn quyết liệt hơn.
Hội nghị thượng đỉnh G20: Cam kết, xu thế và động lực

Hội nghị thượng đỉnh G20: Cam kết, xu thế và động lực

Trong bối cảnh địa chính trị phân hóa sâu sắc, xung đột leo thang và biến đổi khí hậu, Thượng đỉnh G20 rất được trông đợi.
Chuyến thăm đa mục đích của Tổng thống Indonesia

Chuyến thăm đa mục đích của Tổng thống Indonesia

Tân Tổng thống Indonesia Prabowo Subianto có chuyến công du nước ngoài đầu tiên kéo dài nhiều ngày với quy mô lớn.
Hội nghị thượng đỉnh bất thường các nước Arab và Hồi giáo: Nỗ lực ngăn xung đột lan rộng

Hội nghị thượng đỉnh bất thường các nước Arab và Hồi giáo: Nỗ lực ngăn xung đột lan rộng

Hội nghị đã thể hiện rõ ý chí và cam kết của nhiều quốc gia trong việc ủng hộ người Palestine và tìm kiếm các giải pháp lâu dài.
Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Những thay đổi dưới thời Trump 2.0 sẽ tác động nhiều mặt tới nước Mỹ và thế giới.
Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Chuyến thăm Trung Quốc của Thủ tướng Malaysia phản ánh mong muốn tăng cường quan hệ song phương toàn diện, đặc biệt là kinh tế và thương mại.
Các eo biển chiến lược: Từ điểm nghẽn trở thành cầu nối

Các eo biển chiến lược: Từ điểm nghẽn trở thành cầu nối

Các eo biển chiến lược luôn là công cụ địa kinh tế, địa chính trị đặc biệt để duy trì vị thế và gia tăng sức mạnh quốc gia.
Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Sự trở lại của Tổng thống đắc cử Donald Trump mang nhiều hàm ý cho nước Mỹ và thế giới. Châu Á – Thái Bình Dương trong đó có tiểu vùng Mekong cũng không nằm ...
‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

Quan hệ giữa Mỹ và Iran, từng là đồng minh thân cận thời đầu Chiến tranh Lạnh, đã biến thành đối đầu kéo dài hàng thập kỷ.
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Tổng thống Mỹ Biden và 'nước cờ cuối' củng cố di sản, tạo không gian để ông Trump trổ tài 'bậc thầy thương thuyết'

Tổng thống Mỹ Biden và 'nước cờ cuối' củng cố di sản, tạo không gian để ông Trump trổ tài 'bậc thầy thương thuyết'

Tổng thống Mỹ Joe Biden vẫn nỗ lực nhằm thay đổi cục diện xung đột Nga-Ukraine và Trung Đông, tuy nhiên, sẽ chỉ là 'muối bỏ bể'.
Chuyên gia Thái Lan: Chuyến thăm Malaysia của Tổng Bí thư Tô Lâm thể hiện cách tiếp cận lấy ASEAN làm trung tâm

Chuyên gia Thái Lan: Chuyến thăm Malaysia của Tổng Bí thư Tô Lâm thể hiện cách tiếp cận lấy ASEAN làm trung tâm

Theo chuyên gia Thái Lan, chuyến thăm Malaysia của Tổng Bí thư Tô Lâm diễn ra khi 2 quốc gia ASEAN đang điều hướng thay đổi địa chính trị nhanh chóng.
Một Iran 'rất khác' sẽ khiến ông Trump phải đau đầu!

Một Iran 'rất khác' sẽ khiến ông Trump phải đau đầu!

Rất có thể chính sách 'gây áp lực tối đa' của Tổng thống đắc cử Donald Trump sẽ không còn tác dụng với Iran khi ở thời điểm hiện nay.
Ông Donald Trump 'tái xuất': Cục diện Nam bán cầu có đảo chiều?

Ông Donald Trump 'tái xuất': Cục diện Nam bán cầu có đảo chiều?

Sự trở lại của ông Donald Trump không chỉ đánh dấu bước ngoặt trong chính trị Mỹ mà còn hứa hẹn ảnh hưởng sâu rộng đến khu vực Nam bán cầu.
'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

Nhóm các nhà nghiên cứu Mỹ và Trung Quốc đang tiến hành dự án 'hạt hòa bình' nhằm thúc đẩy cân bằng thương mại nông nghiệp giữa hai nước.
Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Mặc dù sắp mãn nhiệm nhưng Tổng thống Mỹ Joe Biden đã có một quyết định quan trọng liên quan đến xung đột Nga-Ukraine.
Phiên bản di động