Chống biến đổi khí hậu – mặt trận mới của cạnh tranh Mỹ-Trung?

Trở thành quốc gia đi đầu, dẫn dắt các nỗ lực chống biến đổi khí hậu toàn cầu sẽ là khía cạnh mới trong cuộc cạnh tranh gay gắt Mỹ-Trung.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
(4.21) Logo Thượng đỉnh về biến đổi khí hậu do Mỹ tổ chức ngày 22/4 tới. (Nguồn: Bộ Ngoại giao Mỹ)
Logo Thượng đỉnh về biến đổi khí hậu do Mỹ tổ chức ngày 22/4. (Nguồn: Bộ Ngoại giao Mỹ)

Sự trở lại của Mỹ

Ngày 22-23/4, Mỹ sẽ chủ trì Thượng đỉnh trực tuyến về biến đổi khí hậu giữa các lãnh đạo nhân Ngày Trái đất và 5 năm ký Hiệp định Paris. Mỹ đã gửi lời mời tham dự tới 40 nhà lãnh đạo thế giới, trong đó có Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Nga Vladimir Putin, hai quốc gia Mỹ coi là “đối thủ”.

Nhiều người kỳ vọng Thượng đỉnh trên sẽ giúp các nước tìm kiếm đồng thuận về thách thức an ninh phi truyền thống toàn cầu này. Tuy nhiên, mong muốn này sẽ phụ thuộc không nhỏ vào vai trò của quốc gia chủ trì là Mỹ.

Washington, dưới thời của ông Joe Biden, đang có bước chuyển mạnh mẽ trong lĩnh vực chống biến đổi khí hậu. Ngay sau khi nhậm thức, Tổng thống Joe Biden đã bổ nhiệm cựu Ngoại trưởng John Kerry làm đặc phái viên về biến đổi khí hậu và đưa Mỹ quay lại Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu.

Mới đây, Bộ Tài chính Mỹ đã bổ nhiệm ông John Morton làm Giám đốc trung tâm khí hậu mới nhằm thúc đẩy tài chính “xanh” và sử dụng chính sách thuế để giúp giảm thiểu phát thải CO2.

Đầu tháng 4, ông Kerry đã thăm Ấn Độ và sau đó là Trung Quốc, tiếp xúc với Bộ trưởng Môi trường Trung Quốc Giải Chấn Hoa. Ngay cả khi chuyến thăm Ấn Độ không đạt được kết quả mong muốn, song các nỗ lực này cho thấy cam kết của Washington không chỉ là nói suông.

Tại Thượng đỉnh biến đổi khí hậu sắp tới, Tổng thống Joe Biden được cho là sẽ giới thiệu chính sách khí hậu và mục tiêu khí thải năm 2030 giảm 30% so với năm 2005, kêu gọi thế giới hành động tương tự và đồng thời hỗ trợ nỗ lực chống biến đổi khí hậu của các quốc gia đang phát triển.

Ngay cả khi chuyến thăm Ấn Độ không đạt được kết quả mong muốn, song các nỗ lực này cho thấy cam kết của Washington không chỉ là nói suông.

Đáng chú ý, Washington không che giấu ý định đằng sau nỗ lực trở lại và dẫn dắt tiến trình chống biến đổi khí hậu toàn cầu. Phát biểu tại một sự kiện ở Annapolis, bang Maryland (Mỹ) ngày 19/4, Ngoại trưởng Antony Blinken thừa nhận Mỹ đang hụt hơi so với Trung Quốc trên cương vị đầu tàu thế giới về chống biến đổi khí hậu và điều này tác động tiêu cực tới ngành công nghiệp năng lượng tái tạo của Mỹ.

Chỗ đứng của xứ cờ hoa tại thị trường này đang bị đe dọa khi Trung Quốc hiện là nhà sản xuất và xuất khẩu lớn nhất, từ pin năng lượng mặt trời, turbine quạt gió tới ô tô điện tử. Trung Quốc cũng đang nắm giữ 1/3 số giấy đăng ký bản quyền về năng lượng tái tạo.

Trong bối cảnh đó, Mỹ cần đẩy mạnh đầu tư cơ sở hạ tầng, công nghệ, đồng thời dẫn dắt quá trình chống biến đổi khí hậu toàn cầu vì lợi ích thế giới nói chung và lợi ích quốc gia của Mỹ nói riêng.

(4.21) Trung Quốc muốn đề cao thảo luận trực tuyến vừa qua giữa Chủ tịch Tập Cận Bình và lãnh đạo Đức, Pháp ngày 16/4 như một “thượng đỉnh về biến đổi khí hậu” thu nhỏ. (Nguồn: China Daily)
Trung Quốc muốn đề cao thảo luận trực tuyến vừa qua giữa Chủ tịch Tập Cận Bình và lãnh đạo Đức, Pháp ngày 16/4 như một “thượng đỉnh về biến đổi khí hậu” thu nhỏ. (Nguồn: China Daily)

Vươn lên dẫn đầu

Nhận định của Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken về thực trạng trong công cuộc chống biến đổi khí hậu hiện nay là có cơ sở, nếu nhìn vào những gì mà Trung Quốc đang thực hiện, đặc biệt là trong cuộc họp trực tuyến mới đây giữa Chủ tịch Tập Cận Bình và lãnh đạo Pháp, Đức ngày 16/4.

Tại sự kiện này, trao đổi với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Đức Angela Merkel, ông Tập đã tái khẳng định cam kết “sử dụng thời gian ngắn nhất trong lịch sử thế giới” để đưa Trung Quốc, từ nước phát thải carbon nhiều nhất thành nước trung hòa carbon.

Nhà lãnh đạo này cũng nhấn mạnh Bắc Kinh sẽ chấp thuận thỏa thuận năm 2016 nhằm loại bỏ dần Hydrofluorocarbon, loại chất làm mát hóa học sử dụng trong tủ lạnh và máy điều hòa không khí, đồng thời gây hiệu ứng nhà kính. Tuyên bố này đã được bà Merkel và ông Macron hưởng ứng.

Tuy nhiên, điểm thú vị lại nằm ở việc quan chức và giới truyền thông Trung Quốc mong muốn thúc đẩy cuộc thảo luận ba bên này như một “hội nghị thượng đỉnh về biến đổi khí hậu” dù trong mắt các đối tác châu Âu, đây đơn thuần chỉ là một phần của đối thoại ngoại giao thông thường.

Thêm vào đó, Bắc Kinh dường như không đề cao các nỗ lực mới đây của Mỹ trong vấn đề chống biến đổi khí hậu.

Truyền thông Trung Quốc không tỏ ra quá quan tâm về chuyến thăm của Đặc phái viên Mỹ về biến đổi khí hậu John Kerry ngày 14/4 vừa qua, dù đây là chuyến thăm đầu tiên của một quan chức cấp cao của Mỹ tới Trung Quốc kể từ khi ông Joe Biden lên nắm quyền, trong bối cảnh quan hệ song phương đang đặc biệt căng thẳng sau Đối thoại Alaska hồi tháng 3 vừa qua.

Việc Trung Quốc đề cao cuộc thảo luận về biến đổi khí hậu với lãnh đạo châu Âu là cách nhắn gửi rằng Thượng đỉnh của Mỹ không phải cuộc chơi duy nhất.

Trong khi đó, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên lại mô tả Mỹ như “học sinh trốn học trở lại trường”, chứ không phải là “một vị vua trở lại” trong các đàm phán về biến đổi khí hậu, nhất là sau khi cựu Tổng thống Donald Trump rút Mỹ khỏi Hiệp định Paris.

Theo ông Li Shuo, nhà vận động của Greenpeace khu vực Đông Á có trụ sở ở Bắc Kinh, việc Trung Quốc đề cao cuộc thảo luận về biến đổi khí hậu với lãnh đạo châu Âu là cách nhắn gửi rằng Thượng đỉnh của Mỹ không phải cuộc chơi duy nhất.

Ngay cả khi góp mặt, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình dự kiến sẽ không có đóng góp chính sách nào lớn tại Thượng đỉnh do Mỹ chủ trì.

Có lẽ không phải ngẫu nhiên mà những tháng gần đây, trước sự trở lại của Mỹ, Trung Quốc đã đóng vai trò tích cực hơn trong thảo luận quốc tế về biến đổi khí hậu.

Dường như với cả Bắc Kinh và Washington, câu chuyện về chống biến đổi khí hậu không chỉ là thách thức an ninh phi truyền thống toàn cầu, mà đang trở thành một vấn đề địa chính trị với cân nhắc nhất định về mặt lợi ích.

TIN LIÊN QUAN
Ngoại giao khí hậu thời Tổng thống Joe Biden
Mỹ và Trung Quốc gấp rút hợp tác ngăn chặn biến đổi khí hậu
Ngoại giao khí hậu - khi Mỹ và Trung Quốc cùng 'so găng'
Ấn Độ, châu Phi và ngoại giao khí hậu
Giải Marathon thường niên: Những bước chân hướng về đại ngàn

Bài viết cùng chủ đề

Cạnh tranh Mỹ-Trung Quốc

Đọc thêm

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Đức cho rằng, Mỹ có thể có manh mối về vụ tấn công khủng bố cướp đi sinh mạng của hơn 140 ở ngoại ô thủ đô Moscow của Nga ...
Dự báo thời tiết ngày mai (29/3): Bắc Bộ đêm và sáng mưa rào, giông, cục bộ mưa to đến rất to; Tây Nguyên, Nam Bộ có nơi nắng nóng

Dự báo thời tiết ngày mai (29/3): Bắc Bộ đêm và sáng mưa rào, giông, cục bộ mưa to đến rất to; Tây Nguyên, Nam Bộ có nơi nắng nóng

Thông tin dự báo thời tiết các khu vực ngày mai (29/3) từ Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia.
Những lễ hội độc đáo ở Thổ Nhĩ Kỳ không thể bỏ lỡ trong năm 2024

Những lễ hội độc đáo ở Thổ Nhĩ Kỳ không thể bỏ lỡ trong năm 2024

Thổ Nhĩ Kỳ là một quốc gia có nền lịch sử lâu đời và nền văn hóa chứa đựng nhiều điều thú vị, đặc biệt là những lễ hội đặc ...
Lịch cúp điện Lâm Đồng hôm nay ngày 29/3/2024

Lịch cúp điện Lâm Đồng hôm nay ngày 29/3/2024

Thông tin lịch cúp điện tại Lâm Đồng theo từng khu vực được cập nhật mới nhất từ Điện lực miền Nam ngày 29/3/2024.
Nguyễn Thùy Linh thắng nhanh vòng đầu tiên giải Spainish Masters 2024

Nguyễn Thùy Linh thắng nhanh vòng đầu tiên giải Spainish Masters 2024

Tay vợt nữ số 1 Việt Nam Nguyễn Thùy Linh giành chiến thắng trước Tiffany Ho chỉ sau 25 phút tại vòng đầu tiên giải Spainish Masters 2024.
Israel phát hiện đèn dầu cổ quý hiếm 1.600 năm tuổi được các binh lính La Mã sử ​​dụng

Israel phát hiện đèn dầu cổ quý hiếm 1.600 năm tuổi được các binh lính La Mã sử ​​dụng

Israel tìm thấy một chiếc đèn dầu cổ quý hiếm được các binh lính La Mã sử dụng cách đây khoảng 1.600 năm tại sa mạc Negev, miền Nam nước ...
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Đức cho rằng, Mỹ có thể có manh mối về vụ tấn công khủng bố cướp đi sinh mạng của hơn 140 ở ngoại ô thủ đô Moscow của Nga tối 22/3.
Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp mong muốn chia sẻ kiến thức kỹ thuật với Brazil trong khi vẫn tôn trọng mọi cam kết không phổ biến vũ khí hạt nhân.
Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Nga cho rằng, nếu phương Tây cung cấp cho Ukraine máy bay tiêm kích F-16, điều đó cũng sẽ không làm thay đổi tình hình trên chiến trường.
Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Triều Tiên dường như đang chuẩn bị cho vụ phóng vệ tinh do thám tiếp theo, mặc dù không có dấu hiệu cho thấy vụ phóng sắp xảy ra.
Mỹ tính 'đục thủng' túi tiền ở nước ngoài dành cho vũ khí Triều Tiên, Moscow-Bình Nhưỡng hợp tác đối phó thách thức

Mỹ tính 'đục thủng' túi tiền ở nước ngoài dành cho vũ khí Triều Tiên, Moscow-Bình Nhưỡng hợp tác đối phó thách thức

Mỹ đã công bố các biện pháp trừng phạt đối với 6 cá nhân và hai tổ chức với cáo buộc chuyển tiền cho các chương trình vũ khí của Triều Tiên.
Đã từng thân thiết, Niger nay vội gây sức ép muốn Mỹ rút quân, Nga có thế chân?

Đã từng thân thiết, Niger nay vội gây sức ép muốn Mỹ rút quân, Nga có thế chân?

Chính phủ Niger cho hay, Mỹ sẽ sớm đệ trình đề xuất rút binh lính của họ khỏi quốc gia Tây Phi này.
Ngoại trưởng Mỹ thăm Hàn Quốc: Thông điệp nồng ấm

Ngoại trưởng Mỹ thăm Hàn Quốc: Thông điệp nồng ấm

Sự hiện diện của Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tại Seoul lần này cũng cho thấy quan hệ đồng minh tiếp tục gắn kết chặt chẽ giữa Mỹ và Hàn Quốc.
Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Thông điệp mà Thủ tướng Thái Lan Srettha Thavisin muốn chuyển tới châu Âu, đặc biệt là Pháp và Đức là 'Thái Lan đã mở cửa kinh doanh trở lại'.
Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Chuyến thăm Mỹ của Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda cùng Thủ tướng Donald Tusk có thể coi là nỗ lực nâng tầm gắn kết mối quan hệ đồng minh với Mỹ.
Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Sau ngày Siêu thứ Ba, việc lựa chọn ứng viên Tổng thống của đảng Dân chủ và Cộng hòa gần như đã an bài.
Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp đến CH Czech không chỉ đáp lễ mà còn là nỗ lực thể hiện vai trò dẫn dắt của nước Pháp và tìm kiếm sự ủng hộ của đồng minh.
Điều gì ẩn sau tuyên bố gửi quân đến Ukraine của ông Macron?

Điều gì ẩn sau tuyên bố gửi quân đến Ukraine của ông Macron?

Thượng đỉnh các nhà lãnh đạo châu Âu về Ukraine mới đây tại Paris với những lời kêu gọi tiếp tục hỗ trợ Ukraine nhưng đã không đưa ra được biện pháp cụ thể nào.
Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga ngày 22/3 do tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng thực hiện cho thấy sự thay đổi mục tiêu của tổ chức khủng bố này.
Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao được đánh giá là kênh hiệu quả để trao đổi ý kiến về các vấn đề kinh tế đáng quan tâm nhất trong suốt hai thập kỷ qua.
Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Những rắc rối trong chương trình tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel đang khiến cho Mỹ khó tiếp cận mục tiêu răn đe hạt nhân của mình.
Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn chính trị, tranh giành quyền lực giữa các băng đảng cùng các vụ đảo chính và nghèo đói là những gì mà người dân Haiti tiếp tục phải đối mặt...
70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

Baoquocte.vn. Ngày 13/3/1954 là ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử - nguồn cổ vũ lớn lao cho toàn thể nhân dân ta trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Tháng Ramadan linh thiêng

Tháng Ramadan linh thiêng

Tháng Ramadan là tháng thứ Chín trong lịch Hồi giáo, được xem là tháng linh thiêng nhất trong năm đối với người Hồi giáo trên toàn thế giới.
Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Việc Mỹ bỏ phiếu trắng với nghị quyết kêu gọi ngừng bắn ở Gaza của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc liệu có thể làm chuyển hướng quan hệ với Israel?
Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Kế hoạch theo Chương trình Không quân Chiến đấu Toàn cầu (GCAP) của Nhật Bản, Anh và Italy báo hiệu sự thay đổi then chốt trong chiến lược an ninh khu vực.
Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ tìm cách tối đa hóa hoạt động ngoại giao để đưa mối quan hệ của Ấn Độ với các đối tác Đông Nam Á lên một tầm cao mới.
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Khi chính lực lượng IS đã nhận là chủ mưu cuộc khủng bố, Nga vẫn chưa thể vội vàng tin bởi nếu vội tin rất có thể Moscow đã dính bẫy.
Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

EU đồng lòng hỗ trợ Ukraine 'bằng mọi giá' vì hòa bình trong bối cảnh Nga đang dành nhiều lợi thế trong cuộc xung đột.
Mỹ sắp tổ chức thượng đỉnh ba bên, sẽ có thêm một thế 'kiềng ba chân' trong quan hệ quốc tế?

Mỹ sắp tổ chức thượng đỉnh ba bên, sẽ có thêm một thế 'kiềng ba chân' trong quan hệ quốc tế?

Hội nghị thượng đỉnh ba bên giữa Nhật Bản, Mỹ và Philippines sẽ lần đầu tiên được tổ chức tại Mỹ vào giữa tháng 4 này.
Phiên bản di động