Bà Federica Mogherini và ông Bruno Rodriguez. (Nguồn: DW) |
Phát biểu tại Havana hôm 11/3, Cao ủy phụ trách chính sách đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) Federica Mogherini cho biết, EU và Cuba đang từng bước bình thường hóa quan hệ với một thỏa thuận "lịch sử".
Thỏa thuận này nhằm khép lại nhiều thập kỷ căng thẳng giữa Havana và EU liên quan đến vấn đề nhân quyền. Đại diện của cả hai bên đã làm việc về các điều khoản của thỏa thuận trong gần hai năm qua. Hiệp ước này cần được Nghị viện EU và Cuba phê chuẩn.
"Thỏa thuận này đánh dấu một giai đoạn mới trong quan hệ song phương, một dấu mốc lịch sử của sự tin cậy và hiểu biết", bà Federica Mogherini nhận định.
Đại diện cho Cuba tham dự buổi ký kết, Bộ trưởng Ngoại giao Cuba Bruno Rodriguez cho biết, hai bên sẽ sớm gặp nhau để khởi động một cuộc đối thoại nhân quyền đã được khởi động tại Brussels năm ngoái.
Tây Ban Nha đẩy mạnh thương mại
Thỏa thuận bình thường hóa quan hệ vừa ký kết giữa Cuba và EU cho phép Brussels và Havana hợp tác trên một loạt các dự án, từ bảo vệ môi trường để hiện đại hóa hệ thống thu thuế của Cuba. Trước khi thỏa thuận đạt được hôm thứ Sáu, Cuba là quốc gia duy nhất ở Mỹ La tinh không có thỏa thuận hợp tác nào với EU.
EU đình chỉ quan hệ với Cuba vào năm 2003 khi châu Âu cáo buộc nước này có những động thái hạn chế truyền thông và xã hội dân sự. Tuy nhiên, theo các quan chức, hai bên bắt đầu các cuộc đàm phán phục hồi quan hệ vào tháng 4/2014, trước khi Tổng thống Mỹ Barack Obama và Chủ tịch Cuba Fidel Castro tuyên bố tái lập quan hệ Mỹ - Cuba vào tháng 12/2014.
Ngoài ra, nhiều thành viên EU tiếp tục duy trì quan hệ song phương với Havana bất chấp mối quan hệ căng thẳng giữa EU và Cuba. Tây Ban Nha, quốc gia có quan hệ kinh tế chặt chẽ với các nước Mỹ Latinh, kêu gọi các thành viên khác của EU "tạo điều kiện cho các doanh nghiệp EU cơ hội để cạnh tranh với các công ty Mỹ" trước xu hướng gia tăng hợp tác thương mại.
Lệnh cấm vận xuyên thế kỷ
Trong khi EU đã đạt được thỏa thuận về thương mại, Washington vẫn chưa dỡ bỏ lệnh cấm vận kinh tế chống Cuba.
Bà Mogherini đã chỉ trích lệnh cấm vận kéo dài hàng thập kỷ của Mỹ. "Lệnh cấm vận của Mỹ là hoàn toàn lỗi thời và là biện pháp thuộc về thế kỷ trước. Hiện giờ đối thoại và hợp tác là ưu tiên", bà Mogherini phát biểu.
Một dấu hiệu quan trọng cho thấy sự tan băng ngoại giao giữa các nước phương Tây và Cuba là việc Tổng thống Mỹ Barack Obama dự kiến sẽ thăm Cuba vào ngày 20/3, đánh dấu chuyến thăm lần đầu tiên của một Tổng thống Mỹ tới Cuba trong 88 năm. Ban nhạc rock huyền thoại Rolling Stones cũng sẽ thực hiện chuyến lưu diễn tới Cuba vào thời điểm này.